صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
Ce Sabo
بيماري قدد یا دیابت شیرین از بيماريهاي مزمن شایع بدون
واگيري است که بر اساس اعلام بنیاد امور Slee هاي خاص
بیش از 5 میلیون نفر در حال حاضر در ایران مبتلابه این
بيماري هستند و۳ برآورد سازمان جهلني بهداشت تا 25
سال دیگر این تعداد بیش از 3 برایر خواهد شد .
دیلبت بيماري پرخرجي است و عوارض حاد و مزمن بسياري دارد
که موجب نانواني بسیار مي گردد .
صفحه 4:
از عوارض مزمن آني نوان به موارد زیر اشاره
: گرد
۲ آسیب به شبکیه چشم که موجب کاهش بينليي و حتي
كوري مي شود (رتيدوپلتي)
۶ اختلالات عصبي (نروپاتي)
۴درگيري كليوي که منجر به دیالیز و گاهي لزوم پیوند
کلیه مي شود.(نفروپاني)
۴ افزايش فشار خون و بيماري هاي قلبي - عروقي
۴اختلال در چيبي هاي خون که منجربه سکته و انسداد
عروق به خصوص در پاها مي شود .
صفحه 5:
انواع دیاپت
" ديابت نوع 1(وابسته به انسولين)
'" ديابت نوع 2 (غيروابسته به انسولين)
# دیابت حاملگی
صفحه 6:
دیابت نوع 1
۶ دیلبت نوع 1 محمولاًدر پیماران جوان خر و لاغر دیده ميشود و مشخصه آنها
نانواني شدید لوزالمعده در تولید و ترشح ماده انسولین است.
۴ انسولین در سوخت و ساز مواد قندي و نشاسته اي نفش اصلي را در بدن دارد
وجا کمبود لن قند جذب شده از غذاها در خون مصرف نشده و میزان قند
خون بالا حي رود وبه ناچار از راه ادرار دفع هي گردد که منجربه پرنوشي و
پرادراري هي شود . در ضمن اختلال در ترکیب جيبي هاي خون نيز ايجاد مي
شود که موجب آسیب به عروق خوني در تمام اندام هاي بدن مي گردد .
پیماران مبتلاجه دیلبت نوع 1 وابستهجه انسولین نزريقي هستند . چون بدن
آنها هیچ انسوليني تولید نمي كند . لين افراد در هنكام بيماري و جراهي به
مراقبت خاص نیاز دایند سبه نظر هي رسد مبتلایانبه لین نوع دیابت داراي
استعداد ژنتيکي براي اپتلابه آن هستند وجه عوامل آغازگر ( ویروس ها .
سموم و ساپر عوامل محيطي )که باعث تحريك نخریب پاخنه هاي انسولین
ساز لوزالمعده مي شوند . بسپار حساس هستند.
صفحه 7:
۹
دیابت نوع 2
"! بیماران مبتلاچه دیلبت نوع 2 معمولاًمسن تیند ( بش از 40 ساله ) سابقه
خانوادگي مثبت از دیلبت دایند و معمولاً چاق هستند . دیلبت نوع با کاهش
نرشح انسولین و مقاوست محيطي نسپت به عمل آن مشخص مي شود . اپن:
پیماران برخلاف مبتلایان به دیلبت نوع 1 وابسته به انسولین تزريقي نیستند
هر چند ممکن است به آن نیاز داشته باشند . علاوه بر این اگر بیماران په نوع 2
دیلبت وزن کم کنند احتمالاً ليازي به مصرف دارو نخواهند داشت . هیچ
آزملیش قطعي براي افتراق OH نوع 1 و نوع 2 دیلبت وجود ندارد و فقط شرح
حال پیمار در لين مورد كمك کننده است . بسياري از بیماران مبتلاجه دیابت
نوع 2 در ابتدا بدون علامت هستند و معمولاً دیلبت آنها در جریان بررسي يك
بيماري دیگر پا هنگام پژوهشهاي بيمارپابي کشف مي شود.
صفحه 8:
ديابت حاملگی
۴ دیلبت حاملگي نوع دبگري از بيماري قدد است که در 2-5 درصد
حاملگي ها رخ هي دهد .جا افزلیش سن مادر در هنگام بارداري
احتمال وقوع آن افزلبش حي پلبد و در صورت عدم درمان موجب.
بزرگي جشه . کم بودن قند خون . کم بودن کلسیم خون و برقان
جنيني هي شود .يك سوم مادرلني که در دوران بارداريبه دیابت
دچار مي شوند بعدهابه بيماري دیابت نوع 2 مبتلا خواهند
انواع ديكري از ديلبت ممكن است بدنبال ساير بیماریها پا مصرف
داروها بوجود آبند که قبلاً تهت عنوان دیلبت ثانویه خوانده
مي شدند.
صفحه 9:
ole
۲ علالم بيماري دیلبت نوع 2 کنترل نشده شامل پرنوشي . پرادراري
.شب ادراري و کاهش وزن است . هر چند نيمي از آنها بدون
علامت هستند و فقط شواهد آزمایشگاهی دارند.
بیماران نوع 1 معمولاً با چر ادراري .پرنوشي .پرخوريسردرد؛
نهوع . استفراغ . دل درد و تنگي نفس به پزشك مراجعه مي کنند
و ممکن است علائم اختلالات عمومي عصبي و کاهش هوشياري
داشنده باشند . آزمایشات باليني اجهاري در طي بارداري در
تشخیص دیابت حاملگي بکار مي رود.
صفحه 10:
کنترل و پیشگیری
۴ بیماران ديابتي در تمام طول عمر در کشمکش هستند تا سطح قند
خونشان را نرديك به طبيعي نگه دارند .با گنترل مناسب قند.
گنترل فشار و چربي هاي خون خطر ایجاد عوارض دراز مدت
دیلبت بطور چشمگيري کاهش خواهد یلفت با لین حال بلید این
مزلیا را در مقلبل خطر عوارض درمان و مخارج زیاد ن سنچید .
جلوگيري از چافي.رعلیت رژیم غذليي مناسب بعني کمتر مصرف
كردن مواد شيرين و برهيز از برخوري انجام فعاليت جسمي در
ببشكيري از ابتلا به ديابت نقش اساسي دارند.
صفحه 11:
د
:در جه شرابطي بيمار مل بايستي به پزشک مراجحه کند
۴ اگر شما يا يكياز اعضايخانوادهتان علايمديابتشيرينرا داريد.
۴ اگر يكياز موارد زیر هنگامدرمان رخدهد:
- ناتوانيدر فکر کردنهمراهبا تعرگز
- ضعف
- تعریق
- رنگ پريدگي
- تند شدن ضربا نقلب
۳
- احما (ممگناست نشاندهنده پا پینافنادنفند خونباشند).
صفحه 12:
بي حسي
- سوزن سوزن شدن
- درد در پاها پا دستها
- عفوننيکهدر عرض3 روز خوبنشود.
- درد قفسهسینه
-بدانر شد نعلايماوليه علي رغم بايبندي بهدرمان
صفحه 13:
اگر پای بیمار دیاپتی زخم شهد چه باید کرد ؟
۴ درمان زخم دیابتی آسان نیست برای اینکه عوامل زبادی در
شروع و ادامه زخم دخللت دارند. برای درمان موفق وبا دوام لازم
است که به تمام این عوامل توجه شود:
۴ برداشتن نسوج مرده
۴ کاهش عوامل تشدید کننده
"ا کنترل قند
“كنترل عفونت
الا .[موزش بيمار
لا «در صورت نياز ترميم عروقى
صفحه 14:
را مد رس ۳ ۱
# تکیه گاه اصلی درمان, برداشتن نسوج مرده و پینه است.نسوج سیاه و
مرده و سفید و عفونی توسط تیغ جراحی در اتاق عمل یا روی تخت بیمار
و یا در مطب. برداشته می شود. سعی می شود تا حفره های کور, باز و
چرک تخلیه و زخم نا حد پرست سالم باز شرد.زخم پا برای بهپردی, به
یک محيط گرم و مرطوب و عاری از آلودگی محیط نیاز دارد. گاز
آخشته بمشالین لین کال را به خوبی انجام م۲۵ ۱۳
متعدد در بازار وجود دارند. مواد هیدروکولوید در پانسمان های جدید
مورد استفاده قرار گرفته اند. لین گروه خاصیت جذب OT را دارند.در
مورد استفاده از عسل برای پانسمان زخم گزارش های مثبتی وجود دارد
صفحه 15:
>
SPF 85 NBS. كاف
و0 ES eae
عراملی که باعث کاهش تشدیدکننده ها می شوند عبارتند از:
#استراحت
#بالا بردن پا و یا استفاده از جوراب کشی برای کاهش ورم پا
* پرطرف کردن فشارهای غیرطبیعی روی پا
* تعویض کفش تنگ با کفش طبی
صفحه 16:
۹
رل در
۲ محدوده طبیعی:
۲ ۱۱۰-۰ میلی گرم در دسی لیتر
هیپرگلیسمی:
قند بالاتر از دبب060
علائم:
گرسنگی» eS ادرار بیش از.ختذ» کاهش لب بدن, ضعف,
عفونتهای مکرر, وجود کتون و گلوکوز در bal تغيير در حمس
پینایی» تاری دید. خستگی, گرفتکی «حضتلات
صفحه 17:
'" هيبوكلي 309 —
في ضعفء نگ
1 تحريك پذيري Pe;
<a ew مس ۳
= تندو کوتاه.ب تعريق زياد
ید ‘
پرید کي
صفحه 18:
۳۰
کر[ سنرنت؛
بعد از تشخیص عفونت. پیش از آماده شدن جواب کشت. آنتی
یوتسک با طیف وسیع به بیغار تجویز می شود ولی بعنا
تغییرات براساس نتیجه درمان, کشست و حساسیت میکروب و
مشاوره با متخصص عفونی انجام خواهد گرفت.خارج کردن
چرک و برداشتن نسرج مرده همزاه با آنتی ببوتیک جهت کنترل
عفونت لازم است.
صفحه 19:
2
در صورت داشتن دیابت چگونه می توانیم از پاهای خد مراقبت کنیم؟
بلیدبه لین نکته توجه داشت که از هر ۱۰۰ نفر پیمار دیابتی ۱۵ نفر دچار زخم پا و ۳ نفر
نیاز به قطع اندام دارند.
لأا با توجه به نکات زیر شما می توانید از پاهای خود محافظت کرده تا دچار خم و
احتمالاً قطع پا نشوید:
#ثلبت شده است که کنترل شدید و دقیق قدد می تولند از عرارض دیلبت روی چشم.
كليه و کاهش حس پا جلوگیری نماید. در صورت امکان وبا کمک پزشک معللج خود
سعى كنيد تا بعد از هر وعده غذایی, قند شما پالاتر از ۲۰۰ نباشد.
صفحه 20:
۴ «از پزشک معالج خود بخواهید تا حس محافظتی پای شما را به وسیله
نایلون مونوفیلامانت آزمایش کند.
"ا #از بزشك معللج خود درخواست کنید تا نبض روی پای شما حتماً گرفته
شود زیرا در صورت نداشتن نبض, نیاز به بررسی بیشتری خواهد داشت.
در ضمن اندازه گیری فشار مچ پا در مطب می تواند راهنمای خوبی باشد.
«همان طور که هر روز صبح دندان ها را مسواک می زنید پای خود را
معاینه نمایید و به قرمزی پوست. ورم. بریدگی پوست و زخم شدن پوست
توجه داشته باشید. برای دیدن تما قسمت پا از یک آینه استفاده کنید و
اگر مشکل بینایی ذارید از دیگران کمک بگیرید.
«برای درمان زخم پوست و ورم روی قسمت استخوانی پا به پزشک
مراجعه کنید و از درمان «خانگی» جداً پرهیز کنید.
صفحه 21:
6 «هر روز پای خود را با لپ ولرم شست وشر دهیذ. با توجه به کاهش حس پا پرای
اطمینان از درجه گرمای لب از آرنج خود استفاده نمایید و بعد از شست وشو پای
خود را خشک کنید. به خصوص EAST ga
«ناخن را مرتب کوتاه کنید. برش ناخن باید صاف باشد و از بریدن گوشه های ناخن
خودداری کنید. اگر ناخن:ضخم شده و یا دز آثر کاهش دید تما نمی توانید لن زا
بینید. بهتر اسخاار دیگران کتک RS
آلا سعى كنيد باى برهنه راه نروید و در منزل از دمپایی استفاده کنید.
BE هميشه در انتخاب کفش دقت نمایید تا کفش تنگ نباشد (توصیه می شود از كفشن
های چرمی استفاده شود) و در حد امکان از کفش های پلاستیکی دوری کنید.
صفحه 22:
ی
* «کفش نو را به مذت گوتاه بپوشید تا گفش کاملاً نرم شود.
زمانی که کفش نو را از پا در می آورید پا را در رابطه باسرخی
يوست معاینه کنید.
#براى محافظت با از فشار كفش هميشه جوراب ببوشيد.
جوراب کتانی برای خشک نگه داشتن پا مناسب نو است. از
جوراب پاره و یا وصله دار پرهیز کنید.
"! «بل از پرشیدن کفش مطمئن شید تا «ربگ» در آن نباشد,
صفحه 23:
برطرف کردن کاهش خون رسننی برای بهبودی
زیر توصیه می شود:
BE بیمارانی که نشانه های انسداد عروقی دارند همراه؛
لا آنهایی که درد دائمی دارند.
است.در,صنرات باز a 0 ee
بینن شریان پوپلییال و شریان های دوز مچ پا انجام شود.نقش باز کردن رگ توسط بالن در قسمت.
نتهایی پا هتوز مشخص نیست.استفاده از داروهای گشاد کننده رگ موثر نیست. در تعامبیمارلنی که
تارسایی خون رسانی دارند استفاده از داروهای ضدانعقادی و پلاکتی توصیه می شود"
و فشار خون و قند و قطع استفاده از سیگار لازم است. a
صفحه 24:
۹
Sod RS
alle » داق زرخ ey ee WELD ۱۳۱۱
بیماران زیاد است.با آگاهی بیشتر بیماران و پزشکان, امکان جلوگیری از زخم و قطع پا
وجود دارد.
اقدام های موثر در پیشگیری شامل:
الا - کنترل شدید قند خرن
BE - معاینه روزانه پا توسط بیمار
El - مراجعه سریع در صورت مشاهده علائم
صفحه 25:
6 - آموزش بیمار در مورد احتمال صدمه به پا توسط کفش تنگ
- حمام آب داغ
۴ - از درمان«خانگی» پینه پرهیز شود
۴ - معاینه پیماران توسط پزشک متخصص دیابت از نظر حسی و
خون رسانی و تغییر فرم پا در هر مراجعه
صفحه 26:
بيماری ديابت
گروه آموزش واحد پرستاري
اموربهداشت تغذيه وخدمات پزشكي
ديابت شيرين
بيماري قن د ي ا دياب ت شيري ن از بيماريهاي مزم ن شايع بدون
واگيري است كه بر اساس اعالم بنياد امور بيماري هاي خاص
بي ش از 5ميليون نف ر در حال حاض ر در ايران مبتال ب ه اين
بيماري هستند و براساس برآورد سازمان جهاني بهداشت تا 25
سال ديگر اين تعداد بيش از 3برابر خواهد شد .
ديابت بيماري پرخرجي است و عوارض حاد و مزمن بسياري دارد
كه موجب ناتواني بسيار مي گردد .
از عوارض مزمن آن مي توان به موارد زير اشاره
:كرد
آس&يب ب&ه شبكي&ه چش&م ك&ه موج&ب كاه&ش بيناي&ي و حتي
كوري مي شود (.رتينوپات&ي)
اختالالت عصبي (نروپاتي)
درگيري كليوي ك&ه منج&ر ب&ه ديالي&ز و گاه&ي لزوم پيوند
كليه مي شود(.نفروپاتي)
افزايش فشار خون و بيماري هاي قلبي – عروقي
اختالل در چرب&ي هاي خون ك&ه منج&ر ب&ه س&كته و انسداد
عروق به خصوص در پاها مي شود .
انواع ديابت
ديابت نوع (1وابسته به انسولين)
ديابت نوع ( 2غيروابسته به انسولين)
دي&ابت حاملگی
ديابت نوع 1
دياب&ت نوع 1معموالًدر بيماران جوان ت&ر و الغ&ر ديده ميشود و مشخص&ه آنها
ناتواني شديد لوزالمعده در توليد و ترشح ماده انسولين است.
انسولين در س&وخت و س&از مواد قندي و نشاس&ته اي نق&ش اصلي را در بدن دارد
و ب&ا كمبود آ&ن قن&د جذب شده از غذاه&ا در خون مص&رف نشده و ميزان قند
خون باال م&ي رود وب&ه ناچار از راه ادرار دف&ع م&ي گردد ك&ه منج&رب&ه پرنوشي و
پرادراري م&ي شود .در ضم&ن اختالل در تركي&ب چرب&ي هاي خون ني&ز ايجاد مي
شود ك&ه موج&ب آس&يب ب&ه عروق خون&ي در تمام اندام هاي بدن مي گردد .
بيماران مبتالب&ه دياب&ت نوع 1وابس&تهب&ه انس&ولين تزريق&ي هستند ،چون بدن
آنه&ا هي&چ انس&وليني تولي&د نم&ي كن&د ،اي&ن افراد در هنگام بيماري و جراح&ي به
مراقب&ت خاص نياز دارن&د .ب&ه نظ&ر م&ي رس&د مبتاليان ب&ه اي&ن نوع ديابت داراي
اس&تعداد ژنتيك&ي براي ابتال ب&ه آ&ن هس&تند و ب&ه عوام&ل آغازگ&ر ( ويروس ها ،
س&موم و س&اير عوام&ل محيط&ي )ك&ه باع&ث تحري&ك تخري&ب ياخت&ه هاي انسولين
ساز لوزالمعده مي شوند ،بسيار حساس هستند.
ديابت نوع 2
بيماران مبتال ب&ه دياب&ت نوع 2معموالًمس&ن ترن&د ( بي&ش از 40س&اله ) سابقه
خانوادگ&ي مثب&ت از دياب&ت دارن&د و معموالً چاق هس&تند .دياب&ت نوع 2ب&ا كاهش
ترش&ح انس&ولين و مقاوم&ت محيط&ي نس&بت ب&ه عم&ل آ&ن مشخ&ص م&ي شود .اين
بيماران برخالف مبتاليان ب&ه دياب&ت نوع 1وابس&ته ب&ه انس&ولين تزريق&ي نيستند
هر چند ممكن است به آن نياز داشته باشند .عالوه بر اين اگر بيماران به نوع 2
دياب&ت وزن ك&م كنن&د احتما ً
ال نيازي ب&ه مص&رف دارو نخواهن&د داش&ت .هيچ
آزماي&ش قطع&ي براي افتراق بي&ن نوع 1و نوع 2دياب&ت وجود ندارد و فقط شرح
حال بيمار در اي&ن مورد كم&ك كننده اس&ت .بس&ياري از بيماران مبتال ب&ه ديابت
نوع 2در ابتدا بدون عالم&ت هس&تند و معموالً دياب&ت آنه&ا در جريان بررس&ي يك
بيماري ديگر يا هنگام پژوهشهاي بيماريابي كشف مي شود.
ديابت حاملگی
دياب&ت حاملگ&ي نوع ديگري از بيماري قن&د اس&ت ك&ه در 2-5درصد
حاملگ&ي ه&ا رخ م&ي ده&د .ب&ا افزاي&ش سن مادر در هنگام بارداري
احتمال وقوع آ&ن افزاي&ش م&ي ياب&د و در ص&ورت عدم درمان موجب
بزرگ&ي جث&ه ،ك&م بودن قن&د خون ،ك&م بودن كلسيم خون و يرقان
جنين&ي م&ي شود .ي&ك س&وم مادران&ي ك&ه در دوران بارداريب&ه ديابت
حاملگ&ي دچار مي شون&د بعده&اب&ه بيماري ديابت نوع 2مبتال خواهند
شد .
انواع ديگري از دياب&ت ممك&ن اس&ت بدنبال س&اير بيماريه&ا ي&ا مصرف
داروه&ا بوجود آين&د ك&ه قب ً
ال تح&ت عنوان دياب&ت ثانويه خوانده
مي شدند.
عالئم
عالئ&م بيماري دياب&ت نوع 2كنترل نشده شام&ل پرنوشي ،پرادراري
،ش&ب ادراري و كاه&ش وزن اس&ت .ه&ر چن&د نيم&ي از آنها بدون
عالمت هستند و فقط شواهد آزمايشگاهي دارند.
بيماران نوع 1معمو ً
ال ب&ا پ&ر ادراري ،پرنوش&ي ،پرخوري،سردرد،
تهوع ،استفراغ ،دل درد و تنگي نفس به پزشك مراجعه مي كنند
و ممك&ن اس&ت عالئ&م اختالالت عموم&ي عص&بي و كاهش هوشياري
داشت&ه باشن&د .آزمايشات بالين&ي اجباري در طي بارداري در
تشخيص ديابت حاملگي بكار مي رود.
كنترل و پيشگيری
بيماران ديابتي در تمام طول عمر در كشمكش هستند تا سطح قند
خونشان را نزدي&ك ب&ه ط&بيعي نگ&ه دارن&د .ب&ا كنترل مناس&ب قند،
كنترل فشار و چرب&ي هاي خون خطر ايجاد عوارض دراز مدت
دياب&ت بطور چشمگيري كاه&ش خواه&د ياف&ت ب&ا اي&ن حال باي&د اين
مزاي&ا را در مقاب&ل خط&ر عوارض درمان و مخارج زياد آ&ن سنجيد .
جلوگيري از چاق&ي،رعاي&ت رژي&م غذاي&ي مناس&ب يعن&ي كمت&ر مصرف
كردن مواد شيري&ن و پرهي&ز از پرخوري انجام فعالي&ت جسمي در
پيشگيري از ابتال به ديابت نقش اساسي دارند.
:در چه شرايطي بيمار مي بايستي به پزشک مراجعه کند
شيرينرا داريد.
عاليمديابت
اگر شما يا يكياز اعضايخانوادهتان
رخدهد:
اگر يكياز موارد زير هنگامدرمان
ناتوانيدر فكر كردنهمراهبا تمركز ضعف تعريق رنگپريدگي تند شدنضربانقلب تشنجپايينافتادنقندخونباشند).
(ممكناستنشاندهنده
-اغما
-بيحسي
-سوزنسوزنشدن
-درد در پاها يا دستها
-عفونتيكهدر عرض 3روز خوبنشود.
سينه
-درد قفسه
-بدتر شدنعاليماوليهعليرغمپايبنديبهدرمان
اگر پای بيمار ديابتی زخم شد چه بايد كرد ؟
درمان زخ&م ديابت&ی آس&ان نيس&ت برای اينك&ه عوام&ل زيادی در
شروع و ادام&ه زخ&م دخال&ت دارند .برای درمان موف&ق وب&ا دوام الزم
است كه به تمام اين عوامل توجه شود:
•برداشتن نسوج مرده
•كاهش عوامل تشديد كننده
•كنترل قند
•كنترل عفونت
•آموزش بيمار
•در صورت نياز ترميم عروقی
برداشتن نسوج مرده و پینه و پانسمان زخم
تكیه گاه اصلی درمان ،برداشتن نسوج مرده و پینه است.نسوج سیاه و
مرده و سفید و عفوني توسط تیغ جراحی در اتاق عمل یا روی تخت بیمار
و یا در مطب ،برداشته می شود .سعی می شود تا حفره های كور ،باز و
چرك تخلیه و زخم تا حد پوست سالم باز شود.زخم پا برای بهبودی ،به
ی ك محی ط گرم و مرطوب و عاری از آلودگ ی محیط نیاز دارد .گاز
آغشته به سالین این كار را به خوبی انجام می دهد ولی پانسمان های
متعدد در بازار وجود دارند .مواد هیدروكولوی د در پانس مان های جدید
مورد استفاده قرار گرفته اند .این گروه خاصیت جذب آب را دارند.در
مورد استفاده از عسل برای پانسمان زخم گزارش های مثبتی وجود دارد
كاهش عوامل تشدید كننده
عواملی كه باعث كاهش تشدیدكننده ها می شوند عبارتند از:
*استراحت
*باال بردن پا و یا استفاده از جوراب كشی برای كاهش ورم پا
* برطرف كردن فشارهای غیرطبیعی روی پا
* تعویض كفش تنگ با كفش طبی
كنترل قند
محدوده طبيعي:
110-70ميلي گرم در دسي ليتر
هيپرگليسمي:
قند باالتر از 180mg/dl
عالئم:
گرس نگي ،تشنگ ي ،ادرار بيش از ح د ،كاه ش آ ب بدن ،ضعف،
عفونتهاي مكرر ،وجود كتون و گلوكوز در ادرار ،تغيير در حس
بينايي ،تاري ديد ،خستگي ،گرفتگي عضالت
هيپوگليسمي:
قند كمتر از70mg/dl
عالئم:
لرزش ،گيجي،گرسنگي،تحريك پذيري ،ضعف ،س&ردرد،
تنفس تندو كوت&اه ،بيحسي لب و زبان ،تشنج ،رنگ
پريدگي ،حالت تهوع ،تعريق زياد
كنترل عفونت
بع د از تشخی ص عفون ت ،پی ش از آماده شدن جواب كش ت ،آنت ی
بیوتی ك ب ا طی ف وس یع ب ه بیمار تجوی ز م ی شود .ول ی بعداً
تغییرات براس اس نتیج ه درمان ،كش ت و حس اسیت میكروب و
مشاوره ب ا متخص ص عفون ی انجام خواه د گرفت.خارج كردن
چرك و برداشتن نسوج مرده همراه با آنتی بیوتیك جهت كنترل
عفونت الزم است.
آموزش بیمار
در صورت داشتن دیابت چگونه می توانیم از پاهای خود مراقبت كنیم؟
باید به این نكته توجه داشت كه از هر 100نفر بیمار دیابتی 15نفر دچار زخم پا و 3نفر
نیاز به قطع اندام دارند.
ب ا توج ه ب ه نكات زی ر شم ا م ی توانی د از پاهای خود محافظ ت كرده ت ا دچار زخ م و
احتما ًال قطع پا نشوید:
*ثابت شده است كه كنترل شدید و دقیق قند می تواند از عوارض دیابت روی چشم،
كلیه و كاهش حس پا جلوگیری نماید .در صورت امكان و با كمك پزشك معالج خود
سعی كنید تا بعد از هر وعده غذایی ،قند شما باالتر از ۲۰۰نباشد.
*از پزش ك معال ج خود بخواهی د ت ا ح س محافظت ی پای شم ا را ب ه وس یله
نایلون مونوفیالمانت آزمایش كند.
*از پزشك معالج خود درخواست كنید تا نبض روی پای شما حتم ًا گرفته
ض ،نیاز ب ه بررس ی بیشتری خواه د داشت.
شود زیرا در صورت نداشت ن نبنبض
در ضمن اندازه گیری فشار مچ پا در مطب می تواند راهنمای خوبی باشد.
*همان طور ك ه ه ر روز ص بح دندان ه ا را مس واك م ی زنی د پای خود را
معاینه نمایید و به قرمزی پوست ،ورم ،بریدگی پوست و زخم شدن پوست
توجه داشت ه باشید .برای دیدن تمام قسمت پا از یك آینه استفاده كنید و
اگر مشكل بینایی دارید از دیگران كمك بگیرید.
*برای درمان زخ م پوس ت و ورم روی قس مت اس تخوانی پ ا ب ه پزش ك
مراجعه كنید و از درمان «خانگی» جداً پرهیز كنید.
*ه ر روز پای خود را با آب ولرم شس ت وش و دهید .با توجه به كاهش حس پ ا برای
اطمینان از درج ه گرمای آ ب از آرن ج خود اس تفاده نمایی د و بع د از شس ت وش و ،پای
خود را خشك كنید ،به خصوص بین انگشتان.
*ناخن را مرتب كوتاه كنید .برش ناخن باید صاف باشد و از بریدن گوشه های ناخن
خودداری كنید .اگ ر ناخ ن ضخی م شده و ی ا در اث ر كاه ش دی د شم ا نم ی توانی د آ ن را
ببینید ،بهتر است از دیگران كمك بگیرید.
سعی كنید پای برهنه راه نروید و در منزل از دمپایی استفاده كنید.
همیش ه در انتخاب كف ش دق ت نمایی د ت ا كف ش تن گ نباش د (توص یه م ی شود از كف ش
های چرمی استفاده شود) و در حد امكان از كفش های پالستیكی دوری كنید.
ال نرم شود.
*كفش نو را به مدت كوتاه بپوشید تا كفش كام ً
زمانی كه كفش نو را از پا در می آورید پا را در رابطه باسرخي
پوست معاینه كنید.
*برای محافظت پا از فشار كفش همیشه جوراب بپوشید.
جوراب كتانی برای خشك نگه داشتن پا مناسب تر است .از
جوراب پاره و یا وصله دار پرهیز كنید.
*قبل از پوشیدن كفش مطمئن شوید تا «ریگ» در آن نباشد.
ترمیم رگ در صورت نیاز
برطرف كردن كاهش خون رسانی برای بهبودی زخم الزم است.درخواست مشاوره با جراح عروق در موارد
زیر توصیه می شود:
بیمارانی كه نشانه های انسداد عروقی دارند همراه با كاهش در زمان راه رفتن پیش از شروع درد.
آنهایی كه درد دائمی دارند.
در بیمارانی كه زخم آنها به درمان جواب نمی دهد و یا بیمارانی كه دچار قانقاریا شده اند.
در ای ن بیماران موث ر تری ن راه برای نجات پ ا انجام پیون د رگ ب ه قس مت انتهای آ ن و برقراری نب ض
است.در صورت باز بودن شریان رانی و وجود نبض در شریان پوپلیتیال توصیه می شود كه پیوند رگ
بی ن شریان پوپلیتیال و شریان های دور م چ پ ا انجام شود.نق ش باز كردن رگ توس ط بال ن در قس مت
انتهایی پا هنوز مشخ ص نیس ت.استفاده از داروهای گشاد كننده رگ موثر نیست .در تمام بیمارانی كه
نارسایی خون رسانی دارند استفاده از داروهای ضدانعقادی و پالكتی توصیه می شود.كنترل چربی خون
و فشار خون و قند و قطع استفاده از سیگار الزم است.
نتیجه گیری
در بیماران دیابت ی زخ م شدن پاه ا قاب ل پی ش بین ی و پیشگیری اس ت .احتمال قط ع پ ا در ای ن
بیماران زیاد اس ت.با آگاه ی بیشت ر بیماران و پزشكان ،امكان جلوگیری از زخ م و قط ع پ ا
وجود دارد.
اقدام های موثر در پیشگیری شامل:
كنترل شدید قند خون معاینه روزانه پا توسط بیمار -مراجعه سریع در صورت مشاهده عالئم
آموزش بیمار در مورد احتمال صدمه به پا توسط كفش تنگ حمام آب داغ از درمان«خانگی» پینه پرهیز شود معاینه بیماران توسط پزشك متخصص دیابت از نظر حسی وخون رسانی و تغییر فرم پا در هر مراجعه
باآرزوي سالمتي و بهروزي
:آدرس ما
www.NIDC.ir
:تهيه وتنظيم
سوسن موسوي -مژگان فتحي