بیماری های ادغام یافته در نظام شبکه

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
یماریهای ادغام یافته در نظام شبکه نظام مراقبت بیماریهای واگیر © بیماریهای غیرواگیر ادغام یافته در نظام 

صفحه 4:
نظام مراقبت بیماریهای واگیر تعریف نظام مراقبت : 5111611165006 گردآوری» تجزیه و تحلیل» تفسیر مستمر و منظم داده‌های مربوط به سلامتی 9 انتشار آنها. 

صفحه 5:
اهداف نظام مراقبت 7" پایش روند بیماری که به طراحی برنامه ای مطابق با شرایط جدید بیماری منجر مى شود ۲ کمک به کشف به موقع همه گیری ها . بررسی و کنترل طفیان ها و همه گیریها "۷ تعیین گروههای در معرض خطر ابتلا به بیماری و یا مرگ بعلت بیماریهای شایع و و ”ارزيابى اثربخشى فعاليتهاى پیشگیرانه و کنتولی "7 تعیین اولویتهای دربین فعالیت های کنترل بیماریها "طراحی برنامه های مداخله ای "7" تقویت پژوهش های کاربردی از طریق تولید فرضیات 

صفحه 6:
نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش بین المللی وبا ءطاعونءتب زردء‌تیفوسءتب راجعه آندمیک»فلج اطفال »انفلوانزای لنسانی با زیرگروههای جدیدء‌تب های خونریزی ‎odin‏ آبله و سارس 

صفحه 7:
نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش فوری فلج شل حاده‌سرخک » سندرم سرخچه مادرزادی,دیفتری» مننژیت» وباء‌طاعون» عوارض متعاقب ایمنسازی,تیفوس»مالاریاء بوتولیسم‌سیاه زخم تنفسی» کزاز نوزادان تب زرده حیوان گزیدگی» تبهای خونریزی دهنده ویروسی و هرگونه افزایش بروز در سایر بیماریهای عفونی 

صفحه 8:
نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش غیرفوری سلءجذام » سياه سرفه» كزاز بالغين»تيفوئيد, انواع هپاتیت ویروسی,ایدز و عفونت 11۷" بیماریهای آمیزشی»عوارض متعاقب ایمنسازی» سالک و کالازا, بروسلوز» سياه زخم جلدی.تب راجعه «شیگلوزلپتوسپروزه فاسیولازیس و شیستومیازیس 

صفحه 9:
(Sas Ls ‏سرخک و سندرم سرخچة مادرزادی‎ I 27 هر نوع حیوان کزید کی 27] بیماری های پئوری خوتریزی دهنده ‎Sle olen Sele 21‏ واکیر در صورت مشاهده افزایش موارد تلفن‌های تماسی 2 ۴۴۳۰۸۸۲ ( ۷ صبح الی ۷ بعداز ظهر) ۴۴۳۰-۷۱-۳ (داخلی ۲۳۷ ساعت اداری ) «واهد پیشگیری و مبارزه با بیماری‌ها» 

صفحه 10:
موارد مظنون یا مشکوک: همان تعریف بالینی بیماری است بدون انجام آزمایشات *موارد محتمل: تعریف مشکوک به همراه تستهای آزمایشگاهی محدود مورد قطمی: براساس تشخیص بالینی و تایید بررسی آزمایشگاهی مسجل میشود 

صفحه 11:
از بیماریهای مشمول گزارش فوری: فلج شل ‎ol‏ وباءحیوان گزیدگی,مالاریا و سرخک ازبیماریهای مشمول گزارش غیرفوری: ae 

صفحه 12:


صفحه 13:
فلج اطفال اهمیت بیماری و پراکندگی در ایران: در سال ۱۹۹۸ اقدامات ريشه کنی در برنامه های سازمان جهانی بهداشت ایان ۲۰۰۴ تنها در ۶ کشور گردش ویروس ادامه داشت. آخرین مورد شناخته شده پولیو در ایران در سال ۱۳۷۹ #نظام مراقبت استاندارد فلج شل حاد غیرپولیویی: "7" شاخص فلج شل حاد غیرپولیویی :۱ مورد به ازای هر صدهزار جمعیت زیر ۱۵ سال "شاخص ميزان بيمار ثبت شدة با تمونه مذفوع مناسب :»11۸ 

صفحه 14:
فلج اطفال #علائم: بیش از ‎7/٩۰‏ بدون علامت یا علایم خفیفکمتر از !74 فلجی ۵تا ۱۰ / بدلیل درگیری عضلات تنفسی منجر به مرگ می شود. روش انتقال: تماس مستقیم(ترشحات تنفسی , مدفوع) #دوره کمون نا ۴۵ روز © ويروس در ترشحات حلق در ۳۶ ساعت اول ودر مدفوع ۷۷ ساعت بعد از تماس 

صفحه 15:
فلج اطفال اقدامات توصیه شده برای بیمار : گزارش و تکمیل فرم بررسی #دریافت دونمونه به فاصله ۲۴ ساعت در مدت کمتر از ۱۴ روز از شروع فلج #ارسال نمونه ها در کمتر از ۳ روز به آزمایشگاه مرجع پیگیری روز ۶۰ برای تمتم بیمران مشکوک به فلج شل حاد 

صفحه 16:
فلج اطفال اقدامات لازم برای اطرافیان و بهداشت محیط : © بررسى اطرافيان از نظر مورد مششابه در صورت هريكد از اين موارد از هنفر افراد درمعرض تماس نمونه كرفته مى شود: © ١-مورد‏ 08515 1601 مورد پر خطر ): الف ) بیمار زیر ۵ سال باشد. ب) فلج غیر قرینه باشد ,در بدو بیماری تب وجود داشته باشد ء تکوین علائم فلج سریع | دار ظرف ۴ روز ]اتف بیفتد . ج)سابقه واکسیناسیون ناقص و یا تعلق داشتن به گروههای جمعیتی در معرض خطر ۲-بیمار نمونه مدفوع مناسب نگرفته باشیم ۳-در صورت یک مورد قطمی : اپیدمی 

صفحه 17:


صفحه 18:
تاریخچه و اپیدمی: © قابلیت ایجاد اپیدمی های بزرگ » تهدید بین المللی #در قرن ‎۱٩‏ و اوایل قرن ۲۰ بصورت همه گیری شدید کشورهای زیادی را آلوده کرد. #در سومين ياندمى : رابطه با آب آلوده #در ينجمين ياندمى عامل بيمارى معرفی شد. #علايم : © شروع ناكهانى اسهال آبكى شديد بدون درد همراه با تهوع و استفراغ © در عدم درمان دهيدراتاسيون سريع » اسیدوز. کلاپس عروقی» هیپوگلیسمی و نارسايى كليه #در۷۵/موارد پدون علامت و ۲۰ موارد اسهال که از اسهال های دیگر قابل تشخیص نیست 

صفحه 19:
© تعاريف اپیدمیولوژیک: * مورد مظنون يا مشكوك وبا : هر فرد بالای ۲ سال که در اثر اسهال حاد آبکی دچار کم آبی شدید شده و یا به علت اسهال حاد آبکی بمیرد. مورد قطعی وبا : مورد وبا وقتی قطعی است که ویبریون وبا 1 ()یا 139 2)از نمونه مدفوع بیمار مبتلا به اسهال جداشود . 

صفحه 20:
اقدامات توصیه شده در مورد نیمار ۱- بیمار برای تشخیص درجه کم آبی ارزیابی و طبقه پندی شود . ۲- کم آبی بیمار براساس طبقه بندی انجام شده جبران شود . ۳- وضعیت آب بدن حفظ شود و تا قطع اسهال آب از دست رفته جبران شود. ۴- تجویز أنتى بيوتيك خوراکی :( داکسی نک دز300101بالفین_ *۰ تتر سیکلین ۴۳ بر دروز به مدت "روز ", کوتریموکسازول" ۲بار درروز تا "روز اطفال " , فورازولیدون ۴۳ بار درروز به مدت روز زنان بازدار ۳ ) داده شود ۵ - تغذیه بیمار ۶- بررسی و گزارش ۷-بررسی موارد تماس ۸-جمع آوری و انتقال نمونه ها 

صفحه 21:
اقدامات مراقبتی و کنترلی اطرافیان و محیط #دفع بهداشتی فضولات انسانی #تامین منابع آب سالماطمینان از سلامت غذا ضدعفونی قرنطينه:ندارد © تدفين اجساد و ضد عفونى 

صفحه 22:


صفحه 23:
حیوان گزیدگی و هاری اهمیت بهداشتی و پراکندگی در ایران : هاری یک بیماری حاد ویروسی است که موجب انسفالومیلیت در انسان و پستانداران خونگرم می شود اهمیت :کشندگی بالا و تلفات و خسارت اقتصادی در دامها در ایران هنوز ار معضلات بهداشتی و اقتصادی بیشتر موارد در حاشیه دربای خزر,نواحی شمال شرقی و جنوب غربی 6 علايم : شروع هاری با احساس اولیه هراس ۰ سردرد. تب ۰ کوفتگی عضلات و تغییرات حسی نامشخص آغلب در محل گزش است که با بی حسی یا فلج عضلات پیشرفت می کند. اسپاسم عضلات حلق منجر به هیدروفوبی می شود.دلیریوم و تشنج » مرگ بدلیل فلج عضلات تنفسی 

صفحه 24:
حیوان گزیدگی تعاریف اپیدمیولوژیک #مورد مظنون :8115066):: هرنوع تماس مشکوک انسان با بزاق حیوانات تا مدت حداکثر ۴ روز در گوشتخواران و ۲نا ۴ ماه در علف خواران مورد محتمل ۲01۵16 )::بروز علاتمبالینی انسفالیت (ترشح بزاق » سردرد » ترس از نورء ترس از آب و...) با توجه به سابقه بيمار © مورد قطعى 0011111512):):جداكردن ويروس از مغز يا بزاق ويا يوست ناحيه كردن ويا مشاهده اجسام نكرى در سلولهاى عصبى مغز 

صفحه 25:
حیوان گزیدگی و هاری اقدامات توصیه شده در اولین برخورد با مورد حیوان گزیدگی : * گزارش فوری به مرکز بهداشت * درمان پیشگیری: v شستشو با آب وصابون حداقل به مدت ۵-۱۰ دقیقه 7 خارج کردن کف صابون با استفاده از فشار آب 7 اصلاح قسمتهای نکروزه "۲ ضدعفونی کردن با الکل ۴۰ تا۷۰ درجه یا بتادین 7 عدم بخيه و يانسمان © تزريق سرم ضد هارى ‎٠١‏ واحد به ازاى هر كيلوكرم 

صفحه 26:
حیوان گزیدگی و هاری اقدامات توصیه شده در اولین برخورد با مورد حیوان گزیدگی : * تزریق واکسن ضد هاری : ۲۸۱۳۵۷۲ apd) LU ‏حرمان پیشگیری‎ درمان پیشگیری ناقص (۲نوبت) ۷-۳-۰ تزریق سرم و واکسن ضد کزاز تحت مراقیت قرار دادن حیوان مهاجم (سگ و گربه) حداقل بمدت ۰ اروز تجویز آنتی بیوتیک نمونه برداری از حیوان مهاجم جداسازی بیماران از نظر ترشحات تنفسی در تمام مدت بیماری 

صفحه 27:
اقدامات بعدی شامل کنترل اطرافیان و محیط : * برسی موارد تماس * ضد عفولی * اتلاف سگ های ولگرد * واکسیانسیون پرسنل در معرض خطر 

صفحه 28:


صفحه 29:
سرخک و بیماریهای بنوری تب دار #اهميت بهداشتی : #از مسرى ترين بيماريجاى عفونى » بيش از ‎1/6٠‏ افراد حساس در تماس با بیمار آلوده مى شوند. ©هر "اتا ه سال يك ابيدمى ايجاد مى شود. #ريشه كنى سرخك تا ‎٠٠٠١‏ در آمریکا و بعد از آن در ساير نقاط جهان بيش بينى شده بود اما هنوز حدود ‎٠١‏ مرك و مير كودكان زير 0 سال بعلت سرخك است. #در ايران تا قبل از واكسيناسيون همكانى سال ۱۳۸۲ موارد بیماری زیاد بود #در حال حاضر باتوجه به نظام مراقبت بيمارى از راهكارهاى مهم دستيابى به هدف حذف محسوب مى شود. 

صفحه 30:
سرخک و بیماریهای بثوری تب دار تغاريف ابيدميولوز يكل ‎e‏ تعریف مورد بیماری : هر شخصی که به نظر پزشک از لحاظ بالینی مشکوک به عفونت سرخک می باشدیاهرشخص باتب و راش(بئورات)ماکولوپاپولر[غیرو زیکولار) و سرفه و کوریزا (آیریزش بینی ) یا کونژکتیویت (چشمهای قرمز ) ۰ تعریف آزمایشگاهی : وجود آنتی ‎IgM jot‏ اختصاصی سرخک. 

صفحه 31:
سرخک و بیماریهای بثوری تب دار اقدامات در برخورد با بیمار مشکوک به سرخک در صورت تطبیق علایم بیمار با تعریف اپیدمیولوژیک: گزارش فوری #تجویز ویتامین 1۰۰۰۰ ۸ واحد در هفته اول © راهنمایی بیمار جهت ارائه نمونه خون به مرکز بهداشت #در تمام موارد مشکوک به سرخک ۲ نمونه از گلو . خون وادرار در ۵ روز اول بعد از بثورات جداسازی از اطرافیان بررسی موارد تماس و واکسیناسیون 

صفحه 32:
سرخک و بیماریهای بئوری تب دار سایر اقدامات کنترلی © بررسى فعال اطرافيان و موارد تماس ©بررسى مكانهاى تجمعى #بهداشت محیط پیشگیری اولیه #نظام مراقبت سرخک 

صفحه 33:


صفحه 34:
اهمیت و علایم: یک بیماری عفونی نکروزدهنده حاد یا مزمن است که موجب گرفتاری ارگانهای بدن بويزه ريه ها ميشود. ۰ تا ۹۵ 4 از موارد ابتلا به شکل مخفی بیماری مبتلا می شوند. © شایمترین و مهمترین علامت سل ریوی :سرفه پایدار بمدت ۲ هفته یبیشتر #سایر علائم : تب » درد قفسه سينه » تنكى نفس » كاهش وزن » کاهش اشتها » بی حالی و ‎Cees‏ 

صفحه 35:


صفحه 36:
تعاریف اپیدمیولوژیک : بیمار اسمیر مثبت: دو أزمايش اسمير خلط مثيت * یک آزمایش اسمیر خلط مثبت و تغییرات رادیو گرافیک قفسه سینه که نشانگر سل ريوى باشد * یک آزمایش اسمیر خلط مثبت ویک کشت خلط مثبت تيقار أسعير منفى : ع ‎iil de i‏ اسمیر خلط +تغییرات رادیوگرافی قفسه سینه موید سل ريوى باشد و على رغم ۰ تا ۱۴ روزدریافت آنتی بیوتیک وسیع الطیف تغییری در حال عمومی بیمار ایجاد نشده است بيمار با علايم مطرح کننده سل ریوی و حال عمومی بد با اسمیر منفی و رادیوگرافی مثبت و تصمیم گیری پزشک اسمیر منفی با کشت خلط مثبت 

صفحه 37:
تعریف اپیدمیولوژی سل براساس سابقه درمان تعریف میماری که در کذشته درمان صد سل حریاقت تکرده و یا سابقه مصرف داروهای ضد سل حر او کمتر از ۴ هقته باشد. عيمارى كه يا اسمير خلط معبت مراجمه كرده ولى حر كذشته يه دليل ايلا يه هريك الز اشكال بيمارى سلء يك دوره هرمان كامل ضد سل دريافت تموده و به عنوان بهیود یاقته و یا تکمیل دووه درملن اعلام شده است. بیماری که آزمایش مستقیم خلط وی پس از ۵ ماه ها بيشتر اژ درمان هنوز متیت باقی مانده و یا در عرض همین مدت پس از متفی شدن مجددا شود حمچنین مولردی که در ابتای حرمان دلرای لسمیر خلط متقی بوده ولی پس از ۲ ماه درمان. آزمایش خلط آن‌ها مقیت شده باشد. بیماری که حداقل یک ماه از درمان ضد سل خود را گذرانده باشد و حداقل پس از ۲ ماه غیبت از درمان مچددا با اسمیر خلط مثبت برای درمان مراجعه. کوده یات 

صفحه 38:
اقدامات لازم در اولین برخورد با پیمار گزارش به مرکز بهداشت #درمان بیمار at a 0 بيماران تحت ‎ae‏ ده زمان انجام سم ‎is‏ 7 1صاه ی پایان ماه ۲ 6 ماه 11اه و سپس پایان مد ۳ :1 ماه اقدامات لازم برای اطرافیان و بهداشت محیط مرحله 2 ۴اه زمان انجام خلط پایان ما۴ و ۶ پایان ماه ۵ و ۸ 

صفحه 39:
بيماريهاى غيروا اگیر ادغام یافته در شبکه © برنامه تالاسمى #غربالكرى نوزادان از نظر هييوتيروثيدى » فنيل كتونورى و 6611© 6 ۰ دیابت پرفشاری خون #بیماریهای عصبی روانی #سوانح وحوادث 

صفحه 40:
غربالگری پیشگیری از بروز تالاسمی ماژور استراتژی اول: بررسی کلیه متقاضیان ازدواج جهت شناسایی زوجین ناقل تالاسمی و مراقبت ویژه تنظیم خانواده بر اساس فلوچارت مراقبت ©استراتزى دوم: بررسى والدين بيماران تالاسمى جهت شناسايى زوجين ناقل واجد شرايط بارورى و مراقبت ویژه تنظیم خانواده بر اساس فلوچارت مراقبت © استراتژی سوم :ٍ شناسایی زوجین ناقل تالاسمی در مزدوجین قبل از سال ۱۳۷۶ 

صفحه 41:
3 2 در مردان 0136 آزمایش ‎§0>MCV27/.>MICH‏ سک |[ درزنان 0186 آزمایش | دیهردو ‎5/3<HbA2<7‏ درلکی بدهردو ۲192 کمتر از 3 درمان فقر آهن وبررسی 5 مجدد اند کسها عدم اصلاح اندکس ها لدم اصلاح اندکس هادرهردونفل| اصلاح اندکس هاو درهر دوتفر82ط1> 5/3 ]| دریکی یاهردو 12یا 5/3 | اییکیباهردو32110۸2| _ انجام آزمایشات تکمیلی (بسریسی یک وزنجیره گلوبیق 

صفحه 42:
و 66۳۴9 از برنامه های ادغام شده در نظام سلامت از سال ۱۳۸۵می باشد . در اين طرح کلیه نوزادان متولاشده در ۳ تا۵ روز بعد از تولد با مراجعه به مراکز نمونه گیری انجام می شود. :TSH® کمتر از طبیعی ۵ تا ۹/۹ ۴۰ هفتگی نمونه وریدی و در مان بعد از دریافت پاسخ -۱۰: ۲تا ۲هفتگی نمونه وریدی و در مان بعد از دریافت پاسخ #پیشتر مساوی ۲۰ اخذ نمونه وریدی وشروع درمان 

صفحه 43:
برنامه غربالگری دیابت 1- این برنامه در سال ۱۳۸۳ در مراکز بهداشتی در مانی روستایی سراسر کشور به اجرا در آمد . ۲- در ين برنامه كليه افراد بالاى + سال طی عماه از نظر بيمارى ديابت نوع ‎١‏ غربلگری شدند . ۳- بهورزان خانه های بهداشت کلیه افراد بالای ۲۰سال را با توجه به آیتمهای قد . وزن ‎٠‏ ‏1 سابقه دیابت در فرد بالای ۲۰سال » سابقه دیابت در خانواده » سابقه مرده زایی و سقط ۲ بار و بیشتر ( نوزاد بیشتر از ۴ کیلو گرم ) , سابقه دیابت در حاملگی های قبلی و حاملگی مورد بررسی قرار دادند ۴- افرادی که یک آیتم و بیشتر از عوامل خطر زا را دارا بودند به عنوان در معرض خطر در نظر گفته شدند. 

صفحه 44:
۱- این برنامه در سال ۱۳۸۱در نظام شبکه ادغام شده است. ۲- کلیه افراد بالای ۲۰سال در خانه های بهداشت توسط بهورزان فشار خون آنها در دو نوبت گرفته می شود . ۳- در صورتی که میانگین دو نوبت ماگزیمم و مینیمم فشارخون مساوی یا بیشتر از ۱۴۰و ‎٩۰‏ باشد بهورز فرد را به پزشک جهت تایید نهایی ارجاع مى دهد . ۴- در صورتی که پزشک فشارخون را مساوی یا از ۱۴۰و۰٩‏ تشخیص داد فرد بیمار شناخته شده و تحت درمان قرار مى كيرد و به خانه بهداشت جهت تشکیل پروند ارجاع داده می شود ۵- مراقبت توسط بهورز هر ماه و توسط پزشک هر سه ماه 

صفحه 45:
طرح سوانح و حوادث : این طرح از سالها قبل در نظام شبکه ادغام شده بود اما از ابتدای سال ۸۴ در قالب جدیدی به اجرا درآمد ۱- سوانح و حوادث بیمارستانی * کلیه مراجعین ناشی از حوادث (هر نوع حادثه ای )که به اورژانس بیمارستانها مراجعه می کنند طبق فرم . اطلاعات ثبت و ماهیانه به مرکز بهداشت ارسال می شود # در مرکز بهداشت ثبت رایانه ای انجام می شود * در پایان سال آمار کلی حوادث به مرکز مدیربریت بیماربهای وزارت بهداشت ارسال می گردد 

صفحه 46:
: ‏لیست ایمنی منزل‎ Se or در ابتداى سال فرم جك ليست منزل به کلیه خانه های بهداشت ارسال می شود بهورزان خانه های بهداشت در طول سال با مراجعه به درب منازل روستائیان ضمن ارائه آموزشهای لازم نسبت به تكميل جك ليست ايمنى اقدام مى نمايند نتيجه نهايى به تفكيك خانوارها به فرم ثبت ايمنى منتقل مى شود مراكز روستایی در پایان سال طبق فرم مربوطه نتایج بازدیدها را از خانه های بهداشت جمع آوری نموده و در یک فرم وارد و به تفکیک خانه های بهداشت تحت پوشش به مرکز بهداشت شهرستان گزارش می نمایند 

صفحه 47:


صفحه 48:
اصول پیشگیری و مراقبت از بیماریهانوزارت بهداشت » معاونت سلامت . مرکز مدیریت بیماریها # آخرین دستورالعملهای کشوری بیماریهای غیرواگیر 

صفحه 49:


دکتر بیتا بیجاری متخصص پزشکی اجتماعی یماریهای ادغام یافته در نظام شبکه ‏نظام مراقبت بیماریهای واگیر ‏بیماریهای غیرواگیر ادغام یافته در نظام شبکه نظام مراقبت بیماریهای واگیر تعریف نظام مراقبت surveillance : گردآوري ،تجزيه و تحليل ،تفسير مستمر و منظم داده‌هاي مربوط به سالمتي و انتشار آنها. اهداف نظام مراقبت پايش روند بيماري كه به طراحي برنامه اي مطابق با شرايط جديد بيماري منجر مي شود كمك به کشف به موقع همه گیری ها ،بررسي و كنترل طغيان ها و همه گيريها تعيين گروههاي در معرض خطر ابتال به بیماری و یا مرگ بعلت بیماریهای شایع و مهم ارزیابی اثربخشی فعالیتهای پیشگیرانه و كنترلي تعیین اولويتهاي دربین فعالیت های کنترل بيماريها طراحی برنامه های مداخله ای تقویت پژوهش های کاربردی از طریق تولید فرضیات نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش بین المللی وبا ،طاعون،تب زرد،تیفوس،تب راجعه آندمیک،فلج اطفال ،آنفلوانزای انسانی با زیرگروههای جدید،تب های خونریزی دهنده ،آبله و سارس نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش فوری فلج شل حاد،سرخک ،سندرم سرخچه مادرزادی،دیفتری، مننژیت ،وبا،طاعون ،عوارض متعاقب ایمنسازی،تیفوس،ماالریا، بوتولیسم،سیاه زخم تنفسی ،کزاز نوزادان ،تب زرد ،حیوان گزیدگی ،تبهای خونریزی دهنده ویروسی و هرگونه افزایش بروز در سایر بیماریهای عفونی نظام مراقبت بیماریهای واگیر بیماریهای مشمول گزارش غیرفوری سل،جذام ،سیاه سرفه ،کزاز بالغین،تیفوئید ،انواع هپاتیت ویروسی،ایدز و عفونت ، HIVبیماریهای آمیزشی،عوارض متعاقب ایمنسازی ،سالک و کاالزار ،بروسلوز ،سیاه زخم جلدی،تب راجعه ،شیگلوز،لپتوسپروز، فاسیوالزیس و شیستومیازیس نظام مراقبت بیماریهای واگیر ‏بیماریهای مشمول گزارش غیرفوری: تعاریف ‏موارد مظنون یا مشکوک :همان تعريف باليني بيماري است بدون انجام آزمايشات ‏موارد محتمل :تعريف مشكوك به همراه تستهاي آزمايشگاهي محدود ‏مورد قطعی :براساس تشخيص باليني و تاييد بررسي آزمايشگاهي مسجل ميشود از بیماریهای مشمول گزارش فوری: فلج شل حاد ،وبا،حیوان گزیدگی،ماالریا و سرخک ‏ازبیماریهای مشمول گزارش غیرفوری: سل فلج اطفال فلج اطفال اهمیت بیماری و پراکندگی در ایران: ‏در سال 1998اقدامات ریشه کنی در برنامه های سازمان جهانی بهداشت ‏تا پایان 2004تنها در 6کشور گردش ویروس ادامه داشت. ‏آخرین مورد شناخته شده پولیو در ایران در سال 1379 ‏نظام مراقبت استاندارد فلج شل حاد غیرپولیویی: شاخص فلج شل حاد غیرپولیویی 1:مورد به ازای هر صدهزار جمعیت زیر 15سال شاخص میزان بیمار ثبت شده با نمونه مدفوع مناسب %80: فلج اطفال ‏عالئم :بیش از %90بدون عالمت یا عالیم خفیف،کمتر از ! %فلجی 5تا % 10بدلیل درگیری عضالت تنفسی منجر به مرگ می شود. روش انتقال :تماس مستقیم(ترشحات تنفسی ،مدفوع) ‏دوره کمون 3تا 45روز ‏ویروس در ترشحات حلق در 36ساعت اول ودر مدفوع 72ساعت بعد از تماس فلج اطفال اقدامات توصیه شده برای بیمار : ‏گزارش و تکمیل فرم بررسی ‏دریافت دونمونه به فاصله 24ساعت در مدت کمتر از 14روز از شروع فلج ‏ارسال نمونه ها در کمتر از 3روز به آزمایشگاه مرجع ‏پیگیری روز 60برای تمتم بیماران مشکوک به فلج شل حاد فلج اطفال اقدامات الزم برای اطرافیان و بهداشت محیط : ‏بررسی اطرافیان از نظر مورد مشابه در صورت هریک از این موارد از 5نفر افراد درمعرض تماس نمونه گرفته مي شود: -1مورد (HOT CASEمورد پر خطر ): الف ) بيمار زير 5سال باشد. ب) فلج غير قرينه باشد ،در بدو بيماري تب وجود داشته باشد ،تكوين عالئم فلج سريع ( حداكثر ظرف 4روز ) اتفاق بيفتد . ج)سابقه واكسيناسيون ناقص و يا تعلق داشتن به گروههاي جمعيتي در معرض خطر ( مهاجرين ،پناهندگان و)...... -2بیمار نمونه مدفوع مناسب نگرفته باشیم -3در صورت یک مورد قطعی :اپیدمی وبا وبا تاریخچه و اپیدمی: ‏قابلیت ایجاد اپیدمی های بزرگ ،تهدید بین المللی ‏در قرن 19و اوایل قرن 20بصورت همه گیری شدید کشورهای زیادی را آلوده کرد. ‏در سومین پاندمی :رابطه با آب آلوده ‏در پنجمین پاندمی عامل بیماری معرفی شد. ‏عالیم : ‏شروع ناگهانی اسهال آبکی شدید بدون درد همراه با تهوع و استفراغ ‏در عدم درمان دهیدراتاسیون سریع ،اسیدوز ،کالپس عروقی ،هیپوگلیسمی و نارسایی کلیه ‏در%75موارد بدون عالمت و %20موارد اسهال که از اسهال های دیگر قابل تشخیص نیست وبا ‏تعاریف اپیدمیولوژیک: • مورد مظنون يا مشكوك وبا : هر فرد باالی 2سال كه در اثر اسهال حاد آبکی دچار كم آبي شديد شده و يا به علت اسهال حاد آبكي بميرد. مورد قطعي وبا : مورد وبا وقتي قطعي است كه ويبريون وبا O1يا O139از نمونه مدفوع بيمار مبتال به اسهال جداشود . وبا ‏ اقدامات توصیه شده در مورد بیمار: -1بیمار برای تشخیص درجه کم آبی ارزیابی و طبقه بندی شود . -2کم آبی بیمار براساس طبقه بندی انجام شده جبران شود . -3وضعیت آب بدن حفظ شود و تا قطع اسهال آب از دست رفته جبران شود. -4تجویز آنتی بیوتیک خوراکی (:داکسی ”تک دز300mgبالغین ” ،تترا سیکلین ” 4بار درروز به مدت 3روز ” ،کوتریموکسازول“ 2بار درروز تا 3روز اطفال “ ،فورازولیدون ” 4بار درروز به مدت 3روز زنان باردار ” ) داده شود . - 5تغذیه بیمار -6بررسی و گزارش -7بررسی موارد تماس -8جمع آوری و انتقال نمونه ها وبا اقدامات مراقبتي و كنترلي اطرافیان و محیط ‏دفع بهداشتی فضوالت انسانی ‏تامین منابع آب سالماطمینان از سالمت غذا ‏ضدعفونی ‏قرنطینه:ندارد ‏تدفین اجساد و ضد عفونی حیوان گزیدگی حیوان گزیدگی و هاری ‏اهمیت بهداشتی و پراکندگی در ایران : هاری یک بیماری حاد ویروسی است که موجب انسفالومیلیت در انسان و پستانداران خونگرم می شود. اهمیت :کشندگی باال و تلفات و خسارت اقتصادی در دامها در ایران هنوز ار معضالت بهداشتی و اقتصادی بیشتر موارد در حاشیه دریای خزر،نواحی شمال شرقی و جنوب غربی • عالیم : شروع هاری با احساس اولیه هراس ،سردرد ،تب ،کوفتگی عضالت و تغییرات حسی نامشخص اغلب در محل گزش است که با بی حسی یا فلج عضالت پیشرفت می کند .اسپاسم عضالت حلق منجر به هیدروفوبی می شود.دلیریوم و تشنج ،مرگ بدلیل فلج عضالت تنفسی حیوان گزیدگی تعاریف اپیدمیولوژیک ‏مورد مظنون :):)Suspectهرنوع تماس مشکوک انسان با بزاق حیوانات تا مدت حداکثر 14روز در گوشتخواران و 3تا 4ماه در علف خواران ‏مورد محتمل :):)Probableبروز عالئم بالینی انسفالیت (ترشح بزاق ،سردرد ،ترس از نور ،ترس از آب و )...با توجه به سابقه بیمار ‏مورد قطعي :):)Confirmجداکردن ویروس از مغز یا بزاق ویا پوست ناحیه گردن و یا مشاهده اجسام نگری در سلولهای عصبی مغز حیوان گزیدگی و هاری اقدامات توصیه شده در اولین برخورد با مورد حیوان گزیدگی : • گزارش فوری به مرکز بهداشت • درمان پیشگیری: شستشو با آب وصابون حداقل به مدت 5-10دقیقه خارج كردن كف صابون با استفاده از فشار آب اصالح قسمتهاي نكروزه ضدعفونی کردن با الکل 40تا 70درجه یا بتادین عدم بخيه و پانسمان ‏تزريق سرم ضد هاري 20واحد به ازاي هر كيلوگرم حیوان گزیدگی و هاری اقدامات توصیه شده در اولین برخورد با مورد حیوان گزیدگی : • • • • • • تزريق واكسن ضد هاري : درمان پيشگيري كامل ( 5نوبت) 28 - 14 - 7 - 3 - 0 درمان پيشگJيري ناقص (3نوبت) 7 - 3 - 0 تزريق سرم و واكسن ضد كزاز تحت مراقبت قرار دادن حيوان مهاجم (سگ و گربه) حداقل بمدت 10روز تجويز آنتي بيوتيك نمونه برداري از حيوان مهاجم جداسازی بیماران از نظر ترشحات تنفسی در تمام مدت بیماری حیوان گزیدگی و هاری اقدامات بعدی شامل کنترل اطرافیان و محیط : • • • • برسی موارد تماس ضد عفونی اتالف سگ های ولگرد واکسیانسیون پرسنل در معرض خطر سرخک سرخک و بیماریهای بثوری تب دار ‏اهمیت بهداشتی : ‏از مسری ترین بیماریهای عفونی ،بیش از %90افراد حساس در تماس با بیمار آلوده می شوند. ‏هر 3تا 5سال یک اپیدمی ایجاد می شود. ‏ریشه کنی سرخک تا 2000در آمریکا و بعد از آن در سایر نقاط جهان پیش بینی شده بود اما هنوز حدود % 10مرگ و میر کودکان زیر 5سال بعلت سرخک است. ‏در ایران تا قبل از واکسیناسیون همگانی سال 1382موارد بیماری زیاد بود در حال حاضر باتوجه به نظام مراقبت بیماری از راهکارهای مهم دستیابی به هدف حذف محسوب می شود. سرخک و بیماریهای بثوری تب دار تعاریف اپیدمیولوژیک: تعريف مورد بيماري : هر شخصي كه به نظر پزشك از لحاظ باليني مشكوك به عفــونـت سرخـك مي باشدياهرشخ ص بات ب و راش(بثورات)ماكولوپاپولــر(غيرو زيكوالر) و س رفه و كوريزا (آبريزش بيني ) يا كونژكتيويت (چشمهاي قرمز ) . ‏تعریف آزمایشگاهی : وجود آنتي بادي IgMاختصاصي سرخك. سرخک و بیماریهای بثوری تب دار اقدامات در برخورد با بیمار مشکوک به سرخک در صورت تطبیق عالیم بیمار با تعریف اپیدمیولوژیک :گزارش فوری ‏تجویز ویتامین A 40000واحد در هفته اول ‏راهنمایی بیمار جهت ارائه نمونه خون به مرکز بهداشت ‏در تمام موارد مشکوک به سرخک 3نمونه از گلو ،خون وادرار در 5روز اول بعد از بثورات ‏جداسازی از اطرافیان ‏بررسی موارد تماس و واکسیناسیون سرخک و بیماریهای بثوری تب دار سایر اقدامات کنترلی بررسی فعال اطرافیان و موارد تماس ‏بررسی مکانهای تجمعی ‏بهداشت محیط ‏پیشگیری اولیه ‏نظام مراقبت سرخک ABC 33 سل اهمیت و عالیم: یک بیماری عفونی نکروزدهنده حاد یا مزمن است که موجب گرفتاری ارگانهای بدن بویژه ریه ها میشود. 90تا % 95از موارد ابتال به شکل مخفی بیماری مبتال می شوند. ‏شایعترین و مهمترین عالمت سل ریوی :سرفه پایدار بمدت 2هفته یابیشتر ‏ساير عالئم :تب ،درد قفسه سينه ،تنگي نفس ،كاهش وزن ،كاهش اشتها ،بي حالي و خستگي شبانه سل تعاریف اپیدمیولوژیک : بیمار اسمیر مثبت: دو آزمایش اسمیر خلط مثبت • یک آزمایش اسمیر خلط مثبت و تغییرات رادیو گرافیک قفسه سینه که نشانگر سل ریوی باشد • یک آزمایش اسمیر خلط مثبت ویک کشت خلط مثبت بیمار اسمیر منفی : سه نمونه منفی آزمایش اسمیر خلط +تغییرات رادیوگرافی قفسه سینه موید سل ریوی باشد و علی رغم 10تا 14روزدریافت آنتی بیوتیک وسیع الطیف تغییری در حال عمومی بیمار ایجاد نشده است بیمار با عالیم مطرح کننده سل ریوی و حال عمومی بد با اسمیر منفی و رادیوگرافی مثبت و تصمیم گیری پزشک اسمیر منفی با کشت خلط مثبت سل ‏تعریف اپیدمیولوژی سل براساس سابقه درمان سل اقدامات الزم در اولین برخورد با بیمار ‏گزارش به مرکز بهداشت ‏درمان بیمار اقدامات الزم برای اطرافیان و بهداشت محیط بیماریهای غیرواگیر ادغام یافته در شبکه ‏برنامه تاالسمی غربالگری نوزادان از نظر هیپوتیروئیدی ،فنیل کتونوری و G6PD ‏دیابت پرفشاری خون ‏بیماریهای عصبی روانی ‏سوانح وحوادث غربالگری پیشگیری از بروز تاالسمی ماژور ‏استراتژي اول: بررسي كليه متقاضيان ازدواج جهت شناسايي زوجين ناقل تاالسمي و مراقبت ويژه تنظيم خانواده بر اساس فلوچارت مراقبت ‏استراتژي دوم: بررسي والدين بيماران تاالسمي جهت شناسايي زوجين ناقل واجد شرايط باروري و مراقبت ويژه تنظيم خانواده بر اساس فلوچارت مراقبت استراتژي سوم : شناسايي زوجين ناقل تاالسمي در مزدوجين قبل از سال 1376 1 2 !ل )زو!ج ن!اق ( مشاوره ویژه 3 4 در مردان CBCآزمایش >MCHو80>MCV27/ درزنان CBCآزمایش >MCHو80>MCV27/ 41 ≤ MCHو80 ≤ MCV27/ HbA2با روش کروماتوگرافی ستونی در!هردو 5/3<HbA2<7 دریکی یا هردو HbA2کمتر از 3/5 درمان فقر آهن وبررسی مجدد اندکسها عدم اصالح اندکس ها عدم اصالح اندکس هادرهردونفر اصالح اندکس هاو درهر دو! نفر<HbA2و5/3 5 ≤ MCHو80 ≤ MCV27/ دریکی یاهردو≥HbA2یا 5/3 انجام آزمایشات تکمیلی در!ی!کیی!اهردو5/3>HbA2 !ین تیک وز!ن!جیره! گ!!لوب ( )ب!!رر!س!ی ژ!ن! ‏ABC نیازبه اقدام دیگری نیست غربالگری نوزادان از نظر هیپوتیروئیدی ،فنیل کتونوری و G6PD ‏از برنامه هاي ادغام شده در نظام سالمت از سال 1385مي باشد . در اين طرح كليه نوزادان متولدشده در 3تا 5روز بعد از تولد با مراجعه به مراكز نمونه گيري انجام می شود. : TSH ‏کمتر از :5طبیعی 5تا 4 : 9/9هفتگی نمونه وریدی و در مان بعد از دریافت پاسخ 2 :10-19/9تا 3هفتگی نمونه وریدی و در مان بعد از دریافت پاسخ ‏بیشتر مساوی :20اخذ نمونه وریدی وشروع درمان برنامه غربالگری دیابت -1اين برنامه در سال 1383در مراكز بهداشتي در ماني روستايي سراسر كشور به اجرا در آمد . -2در اين برنامه كليه افراد باالي 30سال طي 6ماه از نظر بيماري ديابت نوع 2غربالگري شدند . -3بهورزان خانه هاي بهداشت كليه افراد باالي 30سال را با توجه به آيتمهاي قد ،وزن ، ،BMIسابقه ديابت در فرد باالي 30سال ،سابقه ديابت در خانواده ،سابقه مرده زايي و سقط 2بار و بيشتر ( نوزاد بيشتر از 4كيلو گرم ) ،سابقه ديابت در حاملگي هاي قبلي و حاملگي مورد بررسي قرار دادند -4افرادي كه يك آيتم و بيشتر از عوامل خطر زا را دارا بودند به عنوان در معرض خطر در نظر گفته شدند. برنامه غربالگری پرفشاری خون -1اين برنامه در سال 1381در نظام شبكه ادغام شده است. -2كليه افراد باالي 30سال در خانه هاي بهداشت توسط بهورزان فشار خون آنها در دو نوبت گرفته مي شود . -3در صورتي كه ميانگين دو نوبت ماگزيمم و مينيمم فشارخون مساوي يا بيشتر از140و 90باشد بهورز فرد را به پزشك جهت تاييد نهايي ارجاع مي دهد . -4در صورتي كه پزشك فشارخون را مساوي يا بيشتر از 140و 90تشخيص داد فرد بيمار شناخته شده و تحت درمان قرار مي گيرد و به خانه بهداشت جهت تشكيل پروند ارجاع داده مي شود -5مراقبت توسط بهورز هر ماه و توسط پزشک هر سه ماه طرح سوانح و حوادث : اين طرح از سالها قبل در نظام شبكه ادغام شده بود اما از ابتداي سال 84در قالب جديدي به اجرا درآمد -1سوانح و حوادث بيمارستاني * كليه مراجعين ناشي از حوادث (هر نوع حادثه اي )كه به اورژانس بيمارستانها مراجعه مي كنند طبق فرم ،اطالعات ثبت و ماهيانه به مركز بهداشت ارسال مي شود * در مركز بهداشت ثبت رايانه اي انجام مي شود * در پايان سال آمار كلي حوادث به مركز مديريريت بيماريهاي وزارت بهداشت ارسال مي گردد  -2چك ليست ايمني منزل : در ابتداي سال فرم چك ليست منزل به كليه خانه هاي بهداشت ارسال مي شود بهورزان خانه هاي بهداشت در طول سال با مراجعه به درب منازل روستائيان ضمن ارائه آموزشهاي الزم نسبت به تكميل چك ليست ايمني اقدام مي نمايند نتيجه نهايي به تفكيك خانوارها به فرم ثبت ايمني منتقل مي شود مراكز روستايي در پايان سال طبق فرم مربوطه نتايج بازديدها را از خانه هاي بهداشت جمع آوري نموده و در يك فرم وارد و به تفكيك خانه هاي بهداشت تحت پوشش به مركز بهداشت شهرستان گزارش مي نمايند منابع اصول پیشگیری و مراقبت از بیماریها :وزارت بهداشت ،معاونت سالمت ،مرکز مدیریت بیماریها ‏آخرین دستورالعملهای کشوری بیماریهای غیرواگیر