تفسیر مقدماتی رادیوگرافی قفسه سینه CX-Ray
اسلاید 1: جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم1
اسلاید 2: تفسیرمقدماتی رادیوگرافی قفسه سینه CX-Ray جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم دانشکده پرستاریپرستاری 91 2
اسلاید 3: CX-Ray تصویر برداری از قفسه سینه یا CXR یکی از قدیمی ترین و شایع ترین پروسیجر های تشخیصی بخصوص در بخش های مراقبت های ویژه می باشد . این روش علاوه بر اینکه غیر تهاجمی ، مقرون به صرفه و سهل الوصول است ، می تواند اطلاعات مفیدی راجع به وضعیت بالینی بیمار در اختیار کادر پزشکی قرار دهد . با توجه به این امر کلیه تیم پزشکی باید با نحوه خواندن آن آشنا باشند . در این میان پرستاران بخصوص در بخش مراقبتهای ویژه ، کسانی هستند که اولین مرور را بر CXR بیمار دارند ، لذا باید بتوانند یک تفسیر نسبی ارائه دهند . توانایی تفسیر این سایه های دو بعدی پیچیده پرستاران را قادر می سازد یک ارزیابی دقیق از وضعیت بیمار به عمل آورده و به کمک آن نتایج حاصل از سایر بررسی های بالینی و آزمایشگاهی اعتبار بخشیده ، نسبت به طرح یک برنامه مراقبتی مناسب یا تغییر در برنامه قبلی اقدام کنند .جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم3
اسلاید 4: گرافی قفسه سینه در بررسی بیماری های مختلفی درخواست می گردد از جمله این مرارد عبارتند از : بیماری های ریوی مانند پنومونی ، آمفیزم ، پنوموتوراکس و … بیماری های قلبی مانند نارسایی احتقانی قلب ، تامپوناد قلبی و … بعضی از سرطان ها مانند تومور های ریه ، تیروئید ، مدیاستن و … بررسی وجود اجسام خارجی بررسی ترومای قفسه صدری و وضعیت استخوان های توراکس بررسی جایگاه قرار گیری کاتتر های تهاجمی مانند لوله تراشه ، چست تیوب ، CVLine و … موارد کاربرد CX-Rayجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم4
اسلاید 5: گرافی های قفسه صدری معمولا از چند نما قابل بررسی هستند که عبارتند از : 1- نمای خلفی – قدامی PA View در این نما بیمار پوزیشن ایستاده دارد ، کاست جلوی بیمار قرار گرفته و اشعه از پشت به جلو می تابد . این نما دقیق ترین و شفاف ترین تصویر را از قفسه صدری بدست می دهد . نماهای مختلف CX-Rayجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم5
اسلاید 6: 2- نمای قدامی – خلفی AP View در این نما کاست پشت بیمار قرار گرفته و اشعه از جلو به پشت می تابد و پوزیشن بیمار خوابیده با نشسته است . لذا بیشترین کاربرد آن در بخش مراقبتهای ویژه است که اغلب بیماران در کوما بوده یا توانایی حرکت ندارند . نمای قدامی – خلفی AP View جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم6
اسلاید 7: نمای جانبیLat View در این نما که به منظور بررسی دقیق تر اعضای پشت ستون فقرات استفاده می شود ، بیمار به پهلو ایستاده ، دستها را بالا برده و کاست سمت چپ یا راست وی قرار می گیرد . نمای جانبی – Lat Viewجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم7
اسلاید 8: نکته :عکس AP هیچگاه کیفیت و وضوح عکس PA را ندارد زیرا :اغلب با دستگاه رادیولوژی پرتابل که میزان اشعه کمتری دارد گرفته می شود .فاصله بین منبع اشعه تا بیمار بسیار کم است .بیمار در وضعیت خوابیده به پشت قرار دارد ، در نتیجه بزرگنمایی بعضی ارگانها بیشتر شده یا تشخیص اختلالاتی مثل هموتوراکس مشکل تر می شودجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم8
اسلاید 9: انواع دانسیتهDensities سایه هایی که در تصاویر گرافی وجود دارد ناشی از میزان اشعه X است که توسط باقت های مختلف جذب می شود . توانایی جذب اشعه در بافت ها بستگی به میزان چگالی یا دانسیته آن بافت دارد . به طور کلی ۴ دانسیته بافتی وجود دارد که عبارتند از :دانسیته هوادانسیته آبدانسیته چربیدانسیته استخوان یا فلزبیشترین دانسیته مربوط به اعضای استخوانی می باشد که بیشترین جذب اشعه را دارند . این اعضا به رنگ سفید دیده می شوند . جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم9
اسلاید 10: نکته :شناخت دانسیته طبیعی ارگانهای مختلف کمک موثری در تشخیص مشکلات بالینی بیمار می باشد مثلا در پنوموتوراکس چون دانسیته هوا غالب شده تصویر ریه ها سیاهتر از حالت عادی دیده می شود در حالیکه در پنومونی یا ادم ریوی دانسیته آب افزایش پیدا کرده و تصاویر خاکستری روشن در زمینه ریه های سیاه دیده می شودجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم10
اسلاید 11: ارگنهای قفسه صدریروش های سیستماتیکی برای مرور دقیق ارگانها در قفسه سینه وجود دارد مانند مطالعه پهلو به پهلو ، بالا به پایین ، ارگان به ارگان یا بر اساس حروف الفبا . البته هیچ یک از این روش ها بر دیگری برتری نداشته و کاربرد آنها تنها باعث می شود فرد تفسیر کننده ، همه ارگانها را مورد بررسی قرار داده و قسمتی را فراموش نکند . در اینجا روش الفبایی مورد استفاده قرار می گیردجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم11
اسلاید 12: A = Airway قدم اول : مشاهده تراشه و برونشهای اصلی از نظر انحراف و انسدادتراشه یک ستون هوا به رنگ کاملا سیاه در خط وسط بین کلاویکل ها بدون انحراف به چپ و راست است که در ناحیه کارینا به دو قسمت تقسیم می شود .بعضی از علل انحراف ترراشه عبارتند از :پنوموتوراکسآتلکتازیتومورشیفت مدیاستنجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم12
اسلاید 13: B = Bones قدم دوم : مشاهده توراکس استخوانی از نظر اندازه ، شکل قرینگی و شکستگیاستخوانها به رنگ سفید ، قرینه ، بدون شکستگی یا ضایعه هستند.در عکسی که حالت دم کامل و از نمای فرونتال گرفته می شود حداقل ۹ دنده باید قابل شمارش باشد .دفورمیتی هایی مثل سینه کبوتری یا سینه بشکه ای یا شکستگی قفسه صدری ، قرینگی و تمامیت استخوان های توراکس طبیعی نمی باشندجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم13
اسلاید 14: C = Cardiac قدم سوم : مشاهده قب و قوس آئورت و مدیاستن از نظر اندازهقلب و آئورت به رنگ خاکستری روشن و متمایل به چپ قفسه سینه قابل مشاهده اند . در حالت طبیعی پهنای قلب حدود نصف پهنای قفسه سینه است ( نسبت قلب به توراکس = ۱/۲) . مدیاستن یا میان سینه نیز بدون انحراف و در خط وسط قرار دارد .در مواردی مثل کاردیومگالی یا نارسایی قلب نسبت قلب به توراکس بیشتر از ۱/۲ می شود در حالیکه در مواردی مثل COPD این نسبت کمتر از نصف می گردد .یکی از شایع ترین علل پهن شدن مدیاستن تامپوناد قلبی استمواردی چون پنوموتوراکس و هموتوراکس می توانند باعث شیفت به راست یا چپ شوند C = Cardiac قدم سوم : مشاهده قب و قوس آئورت و مدیاستن از نظر اندازهقلب و آئورت به رنگ خاکستری روشن و متمایل به چپ قفسه سینه قابل مشاهده اند . در حالت طبیعی پهنای قلب حدود نصف پهنای قفسه سینه است ( نسبت قلب به توراکس = ۱/۲) . مدیاستن یا میان سینه نیز بدون انحراف و در خط وسط قرار دارد .در مواردی مثل کاردیومگالی یا نارسایی قلب نسبت قلب به توراکس بیشتر از ۱/۲ می شود در حالیکه در مواردی مثل COPD این نسبت کمتر از نصف می گردد .یکی از شایع ترین علل پهن شدن مدیاستن تامپوناد قلبی استمواردی چون پنوموتوراکس و هموتوراکس می توانند باعث شیفت به راست یا چپ شوندجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم14
اسلاید 15: C = Cardiac قدم سوم : مشاهده قب و قوس آئورت و مدیاستن از نظر اندازه جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم15
اسلاید 16: D = Diaphragm قدم چهارم : مشاهده دو نیمه دیافراگم از نظر حواشی آن و بررسی زواید کاستوفرنیکعضله دیافراگم داراری دانسیته آب بوده و به رنگ خاکستری در قاعده ریه ها قابل مشاهده است . دیافراگم محدب بوده و نیمه راست آن به علت وجود کبد کمی بالا تر از نیمه چپ است . زواید کاستوفرنیک که محل اتصال دیافراگم به دیواره قفسه سینه هستند ، باید در دوطرف کاملا تیز باشند .بالا رفتن دیافراگم در دیستانسیون شکم ، فلج عصب فرنیک یا آتلکتازی اتفاق می افتددر COPD دیافراگم پایین رفته و دنده ۱۱ و ۱۲ در نمای فرونتال قابل مشاهده است .افیوژن پلور و آتلکتازی نیز از شایع ترین علل کند شدن زوایای کاستوفرنیک هستندجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم16
اسلاید 17: E = Everything else قدم پنجم : مشاهده هر چیز دیگر اطراف ریه ها مانند حدود پرده پلور ، جسم خارجی و …پرده پلور به صورت یک خط مو مانند نازک در کنار دیواره قفسه سینه و بالای دیافراگم وجود دارد اما در حالت طبیعی فاصله بین پلور احشایی و جداری قابل مشاهده نیست مگر اینکه هوا یا مایع وارد آن شود .در حضور پنوموتوراکس خط پلور از کنار قفسه سینه جدا شده و به رنگ سیاه قابل مشاهده استجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم17
اسلاید 18: F = Fields قدم ششم : مشاهده زمینه ریه ها از نظر تغییر در دانسیته طبیعی آن و علائم توده ، اینفیلتراسیون و …در حالت طبیعی ریه ها پر از هوا بوده و به رنگ سیاه در دوطرف قابل مشاهده اند . هر گونه تغییر پاتولوژیکی در بافت ریه یا وجود لزیون و توده از روی تغییر در رنگ ریه ها قابل تشخیص است .در آتلکتازی ریه مبتلا خاکستری سفید شده و ریه سالم به علت پر از هوا شدن جبرانی ، سیاهتر از حالت طبیعی دیده می شود .اگر دانسیته هوا به رنگ سیاه در بالای تصویر ریه و دانسیته مایع به رنگ خاکستری سفید در پایین آن دیده شود می تواند دلیلی بر وجود هموتوراکس باشد اما اگر ریه سیاهتر از حد طبیعی دیده شود احتمالا پنوموتوراکس اتفاق افتاده است .جایگزینی مایع یا بافت در آلوئول ها منجر به اینفیلتراسیون و کاهش حجم هوای ریوی شده ، در نتیجه ریه ها به رنگ خاکستری سفید دیده می شوند مانند پنومونی و ادم ریوی . جلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم18
اسلاید 19: جایگاه کاتتر های تهاجمییکی از بزرگترین کاربرد های اساسی گرافی قفسه صدری بخصوص در بخش های مراقبتهای ویژه بررسی جایگاه قرار گیری کاتترهای تهاجمی است . از آنجا که این کاتتر ها رادیواوپک می باشند تصویر آنها در گرافی قابل مشاهده بوده و می توان با دنبال کردن آنها جایگاه درست آنها را تایید یا رد کرد .ETTCV – LineIABPChest tubeجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم19
اسلاید 20: لوله تراشه : انتهای لوله تراشه باید هم سطح کلاویکل ها در خط وسط و موازی دیواره تراشه باشد .کارنیا که محل دو شاخه شدن تراشه است هم سطح ششمین دنده خلفی استانتهای لوله تراشه باید ۳ – ۵ سانتی متر بالا تر از کارنیا باشدجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم20
اسلاید 21: برگرفته از : فصلنامه پرستاری قلب و عروق ( Iranian Cardiac Nurses Society )موفق باشیدجلال خادمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم21
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.