تفسیر گازهای خون شریانی

صفحه 1:


صفحه 2:
سعید سیاوشی کارشناس ارشد مواقبت های ویژه دانشجوی دکتری پرستاری 

صفحه 3:
ACID-BASE BALANCE Buffer System Lungs Kidneys Electrolyte 

صفحه 4:
سیستم بافری(تامپون) ۶ سریعترین و موثرترین پاسخ در اختلالات و ظرف 4-5 ساعت به حداكثر كارايي خود میرسد. * متشکل از يك اسید ضعیف و يك نمك مي باشد. ۱۱۵۵3 - 0 043 ‏م‎ ‎۲۷۱22۵32-۰ ۰ ۲۱۳۵-۴۵۵2 H2P04, * نسبت بیکربنات به اسید كربنيك 20 به 1 مي باشد. 

صفحه 5:
سیستم بافری(تامپون) ‎٠‏ اسید قوي + جزء نمکي نمك خنتي + اسید و ‎ee 4 HCI + NaHCO3 NaCl + H2CO3 ‏* باز قوي + جزء اسيدي؟ نمك + آب ‎NaOH + H2CO3 <WaHCo3 + H20 ‎ ‎ 

صفحه 6:
Maintaining Proper pH Bicarbonate Buffer System ۰ -CO, + H,O0 > H,CO, > H* + HCO, H+ + HCO,- + NaCl > HCI + NaHCO, 

صفحه 7:
Maintaining Proper pH * Protein Buffer System مر ۳ ما ‎a C 0‏ سس بو تالم 4۳ ‎AP PA drops, extra WY? ۸8 \o‏ ‎ox bred here «2 Aye? oan leave here‏ 

صفحه 8:
Maintaining Proper pH * Phosphate Buffer System HPO, & H* + HPO, 

صفحه 9:
. ‏با دفع يا احتباس 002 اعمال اثر ميكند‎ ٠ ۰ ۸۵5۵1۲۵۲0۳۷ Compensation —When pH drops respiration increases —When pH rises respiration decreases 

صفحه 10:
تبادل 02 ‎٠‏ 9796 حمل با ۲۱۵ و 763 محلول در پلاسما ‎٠‏ به ازاي هر ع© 0/003 1۳۱۳۱۲۱9 در هر 1006خون 02حل میشود ‏* به ازاي هر گرم02 6 1/34 ۲۱۵ حمل میشود ‎۰ CaO2=(1.3 xHb x SatO2)+(0.003 x PaO2) ‎* CaO2=(1.3 x 14 x 0.98)+(0.003 x 100)=18.1cc/100cc ‎۰ 18.1 x 10=181cc/Lit 181 x 5=905cc/min (O2 Flax) 

صفحه 11:
عوامل موثر در شیفت منحنی 02 & راست: کاهش ۴۲۱ افزایش ‎PCO2‏ T ‏افزایش‎ ‎DPG 2,3 ‏افزایش‎ ‎٠‏ چپ : برعکس بالا 

صفحه 12:
CO2 Jom 9610 : ‏محلول در پلاسما‎ ٠ 9۵90 : ‏باند با هموگلوبین‎ * * محلول در پلاسما در تنظیم اسید و باز موثر میباشد os < > > * H20+CO2 H2CO3 H+ HCO3 

صفحه 13:
نسبت تهویه به پرفیوژن * تهویه آلوئولي : ‎Lit/min4‏ ‏۶ پرفیوژن ريوي : ۱1۲/۳0۱۳5 ۶ نسبت طبيعي : 0/8 الي 1 در حالت ايستاده اين نسبت در قله ريه بيشتر و در حالت خوابيده كمتر ميباشد 

صفحه 14:
اختلال تهوبه و پرفیوژن ‎٠‏ 5 : آتلكتازي ادم ريوي ۰۸۹]5 پنوموني سم لمفیزم ‏۰ 5066 2620 : آمبولي‌ریه کاهش‌ب روندم قلب ‎PEEP‏ ‏۰ 6۳1 : ليستقلبي‌ريوي 

صفحه 15:
* دفع ۱۱۳۱3 (آمونياك ) يا ۱۱۲4+ (آمونیوم ابه صورت انتخابي ° دفع یا احتباس ۱۵۲۱603 * Renal compensation — Regulation of H+ and HCO3: secretion and reabsorption 

صفحه 16:
پارامترهاي ۸8 محدوده قابلتحمل) 6.80-7.80) 5 - 7.3 : 0۲۱ ۶ * PO2 : [100 - ( Age x0.3 )] » PCO2 : 35-45 mmHg * HCO3 : 22-26 *BE:+2 » Sat O2 : 98% 

صفحه 17:
پارامترهای اصلی جهت تفسیر گازهای خون شریانی علاوه بر ۴۵۵2 و 5۴ 02, سایر مقادیر لازم براي تفسیر اختلالات اسید و باز شامل 8256 ,۳۱۵۵3 ,۴۵0۵2 ,۴۲۱ ‎Anion 4 Excess (BE). Total CO2 Conent . BD‏ 0 است. PH لام طبیعی‌خون‌بین7.35 تا 7.45 است!۴۲ با لفر از ‎aad WLI 7.45‏ ۳۳۱ زیر 7.35 اسیدمیگفته میشود. بطور متوسط میزان‌لن40 .7 در نظر گرفته ميشود. 

صفحه 18:
PaCoy * نمایانگر میزان دي اکسید کرین موجود در خون شرياني است. میزان طبيعي آن 45-35 ميلي متر جیوه است. افزایش بیش از 45 ۲۱۲۱۳۱۵ اسیدوز تنفسي و کاهش آن از 35۳۱۳۱۲۱9 آلکالوز تنفسي نامیده مي شود. * HCOr * میزان طبيعي یون بیکربنات بين 22 تا 2۶ ميلي اكي والان در لیتر است. افزايش آن از۲۶ میلي اكي والان در لیتر بیانگر آلکالوز متابوليك و کاهش آن از 22 ميلي اكي والان درلیتر بیانگر اسیدوز متابوليك است. 

صفحه 19:
افز ابش باز (66655] ‎(BE) (Base‏ * در شرايطي که ۳۵۵۵2 در حرارت 37 درجه سانتیگراد, معادل 40 ۲۱۳۱۳۱9 بوده و کمبود اکسیژن نیز وجود نداشته باشد, 5۴ به مقدار اسید یا بازي اطلاق مي گردد که براي حفظ ۳۳۱ در حد طبيعي و نیز حفظ بیکربنات به میزان 24 ميلي اكي والان در لیتر مورد نیاز است. مقدار طبيعي 8۶ بین 2+ و2- متغییر بوده و بر حسب ميلي اكي والان در لیتر بیان مي شود. افزایش 8۶ از 2+ نمایانگر احتباس باز غير فرار و يا به عبارت ديكر آلكالوز متابوليك و كاهش 8 از 2- نمايانكر احتباس اسيد غير فرار و یا به عبارت ديكّر اسيدوز متابوليك است. 

صفحه 20:
(BB) (Buffer 8356 ( ‏باز بافرى‎ يك معيار تشخيصي براي تغييرات متابوليك اسيد و باز است. 88 حاصل جمع آنيونهاي يلاسما يعني بیکربنات, يروتئين» هموكلوبين و فسفاتها بوده و مقدار آن معادل 42 ميلي مول در لیتر است ‎BB)‏ ‏2+ 8۶ <). از آنجا که 8۴ پلاسما در حال تعادل تقریبا برابر با صفر است, 42 < 88 خواهد بود که در صورت آلکالوز متلبوليك مقدار آن افزایش یافته و در صورت اسیدوز متابوليك, از میزان آن کاسته مي شود. تغییرات 002 شرياني بر 88 بي تاثیر مي باشد. 

صفحه 21:
میزان کل دی اکسید کرین ‎CO2 TCO2 (total CO2)‏ ° عبارتست از مجموع يون بیکربنات , اسید کربنیک ودى اكسيد كربن می باشد. چون 5 مبزان کل 002 را یی کربنات تشکیل می دهد , اين میزان تقریبا برابر یون بیکرینات یعنی حدود 2/25 میلی اکی والان در لیتر 

صفحه 22:
شکاف آنیونی(0۵0 ۸۳۱0۳) ۶ طبق قان.ن الکترو شیمیایی , همواره تعداد کل آنیون ها با تعداد کل کاتیون ها برابر و در حال تعادل است .کاتیون ‎sb‏ قابل اندازه گیری سدیم و يتاسيم و آنيون هاى قابل اندازهگیری کلر و بی ۰ ۸۵ عبارتسساز تفاضل‌کانتیونو آنیون‌ها و به عنوان‌کمکدر تشخیص‌علاسیدوز متابولیکبه کار برده میشود. ANION GAP= NA-[CL+HCO3] * 

صفحه 23:
روش تفسیر برگه آزمایش گازهای خون شریانی (۸۵۸8) مرحله اول مشاهده مقدار ۳۵02 و 53۲ 02 : ابتدا به ۳۵02 توجه شود که آیا بیمار دچار هایپوکسمی است؟ ‎PAO?‏ به اکسیژن محلول در خون بر میگردد و در حالت طبيعي مقدار آن بین 100 - 80 ميلي متر جیوه است. ۴۵02 بين 60 تا 79 ميلي متر جیوه را سایچوکسي خفیف: بین 20 ت59 قيلي مت جیوه :را هایپوکسن متوسط و کمتر از 40 ميلي متر جیوه را هایپوکسي شدید مي نافند. مقادیزریر 40 فيلي متر جیوه بسیار. تخاظره آنیز استد * 02 يا درصد اشباع هموگلوبین از اکسیژن مي باشد که به مقدار 302 و عوامل موثر بر منحني شکست اكسي ‏ هموگلوبین وابسته است. بجز در افراد مبتلا به 60۳0 میزان ‎Sat‏ 02 زیر 9680 احتمال خون وريدي را مطرح مي نماید. 

صفحه 24:
مرحله دوم با توجه به 511 مشخص مي شود که در وضعیت نرمال يا اسيدي يا بازي قرار داریم. !۳ زیر 7.40 اسيدي و پایین تر از 7.35 اسیدوز خوانده مي د همچنین ۴۲۱ بالاي 7.40 قليايي و بالاتر از 45 ۰ آلکالوز تلقي مي شود. مرحله سوم با توجه به ۴3002 مشخص شود که اسیدوز تنفسي يا آلکالوز تنفسي یا حالت نرمال وجود دارد. 2 كمتر از 35 الكالوز تنفسي و بالاتر از 45 

صفحه 25:
* مرحله چهارم * به يون بيكربنات 1003]- توجه مي شود تا مشخص گردد كه اسيدوز متابوليك يا آلكالوز متابوليك يا حالت نرمال وجود دارد. مقادير بيش از 28 ميلي اكي والان در ليتر نمایانگر آلکالوز متابوليك و کمتر از 22 ميلي اكي والان در لیتر نشان دهنده اسیدوز متابوليك است. * به مقدار 8 توجه شود, اين معیار براي تفسیر اسیدوز و الکالوز با منشا متابوليك دقیق تر از یون بیکربنات است. در صورتیکه بیش از 2+ باشد نمایانگر آلکالوز متابوليك و اگر کمتر از 2- باشد نمایانگر اسیدوز متابوليك است. 

صفحه 26:
‎PH LT °‏ جبران شده است يا بدون جبران؟ در بدن مكانيزمهاي جبراني (بافري, تنفسي, متابوليك) در زمان اختلالات اسیدو باز فعال میشوند پس يكي از سه حالت زیر وجود دارد : الف) بدون جبران در اين حالت ۵۲۱ غیر طبيعي بوده, ۳۵602 يا ۲۱۵03 نیز غیر طبيعي هستند. در اين حالت با توجه به ]5. نوع اختلال (اسيدوز يا آلكالوز) مشخص مي كردد و 89002 بيانكر اختلال تنفسي و ۲۵۵3 نمایانگر اختلال متابوليك خواهد بود. مثال: ‎PaO2 = 60mmHg PH = 7.25 , PaCO2 << 0۷9 , HCO3 = 22meq/l ‏با توجه به 01۱ و بر اساس ۳602 تشخیص اسیدوز تنفسي جبران نشده میباشد. 

صفحه 27:
قانون | ؛ اگر تغییرات ۳ و ۴۵002 در جهت مخالف یکدیگر باشدء يك بيماري تنفسي وجود دارد : PH = 7.32 PaCO2 = 50 mmHg HCO3 = 24 meq/| 

صفحه 28:
قانون ۱1 : ۰ اگر تغییرات ۲۱ و ۳۱0۵3- هم جهت باشند, يك بيماري متابوليك وجود دارد : ‎PH = 7.32 PaCO2 = 40 mmHg HCO3- = 18‏ ۳060/۱ ب ) جبران ناقص در اين حالت ۲۵۵3 , ۴۲۱ و ۵3602 هر سه غیر طبيعي هستند. بدین معني که مكانيسمهاي جبراتي فعال شده اند اما موفق به اصلاح کامل ۳۳۱ نشده اند. براي تشخیص اختلال اولیه و مکانیسم جبراني, ابتدا به مقادیر ۲۱۵3 و 2 توجه مي شود و سپس ۴۳۱ مد نظر قرار مي گیرد و قانون سوم مطرح میشود : 

صفحه 29:
قانون ۱۱۱ : اگر تغیبرات ۴۵002 و ‎cage pw -HCO3‏ باشند, بدن در حال جبران عدم تعادل است : PH = 7.30 PaCO2 = 25 mmHg HCO3- = 12 meq/| در این مثال يك بيماري متابوليك وجود دارد. تشخیص اسیدوز متابوليك با جبران تاقص 

صفحه 30:
* ج) جبران کامل در این حالت ۲۱ طبیعی, ‎PaCO2 Jy‏ , ۳۱003 - هر دو 

صفحه 31:
قانون ۱۷: * در وضعیت جبران کامل, برای تشخیص اختلال اولیه و مکانیسم جبرلنی ابتدا با نگاه کردن به مقادیر ‎Dus! gs; PACO2 , HCO3- BE‏ را مشخص کرده. سپس به مقدار ۳۱ توجه می کنیم: ۱ در صورتیکه میزان ۳۱ بین ۷.۳۵ - ۷.۴۰ بود. علت اولیه اسیدوز است. ۲ در صورتیکه میزان ۱ بين ۷.۴۰ - ۷.۴۵ بود. علت اولیه آلکالوز است. مثال : PH = 7.42 PaCO2 = 50 mmHg HCO3- = 32 meq/L تشخیص : آلکالوز متابولیک. اسیدوز تنفسی. جبران کامل بیماری اولیه : آلکالوز متابولیک (با جبران کامل) 

صفحه 32:
Acid/Base Imbalance Disorders * Acidosis — Respiratory — Metabolic Alkalosis — Respiratory — Metabolic 

صفحه 33:
Respiratory Alkalosis Hyperventilation موجه سوت 

صفحه 34:
Clinical manifestation Tachypnea,, dizziness, syncope, convulsions, coma, weakness, paresthesia, tetany 

صفحه 35:
Lab findings PH greater than 7.45 PaCO2 lesser than 35 mmHg Hypokalemia, Hypocalcemia 

صفحه 36:
Management * Increase CO2 retention * through CO2 rebreathing & sedation and mechanical hypoventilation 

صفحه 37:
Respiratory acidosis Hypoventilation excessive & CO2 production 

صفحه 38:
Definition It is a clinical disorder in which the pH is less than 7.35 and the paCO2 is greater than 45mmHg 

صفحه 39:
Causes COPD, neuromuscular disorder, Guillian-Barre syndrome, Myssthenia gravis, Respiratory center depression, Drugs, late ARDS, Hypoxemia, impaired lung expansion , Chemical stimulation of respiratory center, traumatic stimulation of respiratory center 

صفحه 40:
Clinical manifestation ٠ Dyspnea , disorientation, coma 

صفحه 41:
Lab findings * PH lesser than 7.35 * Paco2 greater than 45mmhg, Hyperkalemia, Hypoxemia 

صفحه 42:
Management 1.Treat underlying cause 2.Support ventilation 3.Correct electrolyte imbalance 4.Intravenous NaHCO3 

صفحه 43:
درمان الکالوز تنفسي * علت: اضطرابءترسءتب.اختلال ۷!5[)»دردء‌تنظیم غلط دستگاه‌مصرف سالیسیلات . * اقدامات : - بدون ونتیلاتور : تنفس در کیسه افزایش مسیر. تنفس - با ونتیلاتور. : افزایش فضاي مرده؛تنظیم زمان تنفس 

صفحه 44:
درمان اسیدوز تنفسي * علت : خفگي» نارسايي تنفسي» کاهش تبادلات گازي» اختلال ولا . * مداخلات - بدون ونتیلاتور : فيزيوتراپي تنفسي» دمیدن در دستکش - با ونتیلاتورب: افزایش تعداد.حجم؛زمان بازدم در تتفس 

صفحه 45:
Metabolic Alkalosis 

صفحه 46:
Definition It is a clinical condition in which PH is raised 

صفحه 47:
Causes Hypokalemia, gatric fluid loss, massive correction of whole blood, Overcorrection of acidosis with NaCO3 

صفحه 48:
Clinical manifestation Hypoventilation Dysrythmias 

صفحه 49:
Lab findings PH >7.45 Hypokalemia Hypocalcemia PaCO2 normal or increased 

صفحه 50:
Management 1.Treat the underlying cause 2.Administer KCL 3.intravenous acidifying salts[NH4CL] 4.Administer acetazolamide 

صفحه 51:
درمان الکالوز متابوليك * علت : تجویز زیاد بیکربنات» استفراغ» ساکشن معده.هیپر آلدستریونیسم *( موجب هیپوكالمي میگردد) * اقدامات* - تجویز سرم نمكي همراه | و |( و ديورتيك . *H20+CO2 ۳۱203 ۳۵3 

صفحه 52:
Metabolic Acidosis 

صفحه 53:
Definition * It is a clinical condition in which the HCO3 & pH is decreased 

صفحه 54:
causes * Renal failure, Diabetic ketoacidosis, Lactic acidosis, ingested toxins, renal tubular acidosis 

صفحه 55:
Clinical manifestation Hyperventilation confusion, drowsiness, coma, headache 

صفحه 56:
Lab findings * PH< 7.35, * HCO3< 22mEq/L 

صفحه 57:
Management * 1.Treat the underlying cause * 2.Intravenous NaHCO3 * 3.correct electrolyte imbalance 

صفحه 58:
درمان اسیدوز متابوليك * علت: افزایش متابولیسم» تب.مصرف مواد اسيدي, هیپر تیرونیدیسم *( موجب هييركالمي ميكردد) » اقدامات- - تزریق بیکربنات ) ميلي ليتر به ازاي هر كيلو وزن بدن يا 3 + ‎BEXW‏ که نصف میزان محاسبه شده تزریق و پس از 000 دقبقه ۸86 کنترل و در صورت نیاز مابقي تزریق میشود. 

صفحه 59:
pH Normal pH is 7.35-7.45 Value <7.35 is acidotic Value >7.45 is alkalotic Acidosis & Alkalosis can be caused by a problem with the respiratory system or a metabolic cause Can also have combined respiratory/metabolic states 

صفحه 60:
Is it Respiratory or ?Metabolic Increased pCO2 >50 Decreased pCO2<30 Decreased HCO3 <18 Increased HCO3 >30 Respiratory Acidosis Respiratory Alkalosis Metabolic Acidosis Metabolic Alkalosis 

صفحه 61:
Compensated or Uncompensated— ?what does this mean 1. Evaluate pH—is it normal? Yes 2. Next evaluate pCO2 & HCO3 * pH normal + increased pCO2 + increased HCO3 = compensated respiratory acidosis ٠ pH normal + decreased HCO3 + decreased pCO2 = compensated metabolic acidosis 

صفحه 62:
Compensated. Uncompensated 1. Is pH normal? No 2. Acidotic or. Alkalotic 3. Respiratory or. Metabolic * pH<7.30 + pCO2>50 + normal HCO3 = uncompensated respiratory acidosis * pH<7.30 + HCO3<18 + normal pCO2 = uncompensated metabolic acidosis * pH>7.50 + pCO2<30 + normal HCO3 = uncompensated respiratory alkalosis * pH>7.50 + HCO3>30 + normal pCO2 = uncompensated metabolic alkalosis 

صفحه 63:
Assessing Oxygenation * Normal value for arterial blood gas 80-100mmHg * Normal value for venous blood gas 40mmHg * Normal SaO2 — Arterial: 97% — Venous: 75% 

1 saeed siavoshi تف س تف س ی ن ی خ ن خ رشیایی ونرشیا گازاهی ون ررگازاهی سعيد سياوشي كارشناس ارشد مراقبت هاي ويژه دانشجوی دکتری پرستاری ‏saeed siavoshi 2 ACID-BASE BALANCE • Buffer System • Lungs • Kidneys • Electrolyte 3 saeed siavoshi سيستم بافري(تامپون) • سريعترين و موثرترين پاسخ در اختالالت و ظرف 4-5 ساعت به حداكثر كارايي خود ميرسد. • متشكل از يك اسيد ضعيف و يك نمك مي باشد. 2 ‏HPO4 ‏H2PO4 3 2 ‏PO4 ‏HPO4 ‏Hb ‏HHb ‏HCO3 ‏H2CO3 • نسبت بيكربنات به اسيد كربنيك 20به 1مي باشد. ‏saeed siavoshi 4 سيستم بافري(تامپون) • اسيد قوي +جزء نمكي ضعيف ‏NaCl + H2CO3 • باز قوي +جزء اسيدي ‏NaHCO3 + H2O ‏saeed siavoshi نمك خنثي +اسيد + NaHCO3 ‏HCl +آب نمك ‏NaOH + H2CO3 5 Maintaining Proper pH Bicarbonate Buffer System • - CO2 + H2O  H2CO3  H+ + HCO3 H+ + HCO3- + NaCl  HCl + NaHCO3 6 saeed siavoshi Maintaining Proper pH • Protein Buffer System H H If pH drops, extra H+ can bind here 7 N H C R saeed siavoshi O C O H If pH increases, H+ can leave here Maintaining Proper pH • Phosphate Buffer System H3PO4-  H+ + HPO42- 8 saeed siavoshi سيستم تنفسي . اعمال اثر ميكندCO2 • با دفع يا احتباس • Respiratory Compensation – When pH drops respiration increases – When pH rises respiration decreases 9 saeed siavoshi تبادل O2 • 97%حمل با Hbو %3محلول در پالسما • به ازاي هر 1mmHg 0/003 ccدر هر 100ccخون O2حل ميشود • به ازاي هر گرم Hb 1/34 cc O2حمل ميشود )• CaO2=(1.3 ×Hb × SatO2)+(0.003 × PaO2 × • CaO2=(1.3 × 14 × 0.98)+(0.003 100)=18.1cc/100cc • 18.1 × 10=181cc/Lit 181 × 5=905cc/min )(O2 Flax ‏saeed siavoshi 10 عوامل موثر در شيفت منحنيO2 • راست :كاهشPH افزايش PCO2 افزايش T افزايش • چپ :برعكس باال ‏saeed siavoshi ‏DPG 2,3 11 حملCO2 • محلول در پالسما %10 : • باند با هموگلوبين %90 : • محلول در پالسما در تنظيم اسيد و باز موثر ميباشد ‏H + HCO3 ‏H2CO3 ‏saeed siavoshi • H2O+CO2 12 نسبت تهويه به پرفيوژن • تهويه آلوئولي Lit/min4 : • پرفيوژن ريوي Lit/min5 : • نسبت طبيعي 0/8 :الي 1 در حالت ايستاده اين نسبت در قله ريه بيشتر و در حالت خوابيده كمتر ميباشد ‏saeed siavoshi 13 اختالل تهويه و پرفيوژن ي آAسم،A ي ،ARDSپAAAنومون ، ي ادم AرAيو ، • : ShuntآAتلكتاز ، آAمفيزAمA قAAلب • : Dead spaceآAمبوليريه ،AكAاهشبAAAرونده، A ‏PEEP • : SilentاAيستقAAلبيرAيوي ‏saeed siavoshi 14 سيستم كليوي (آمونيوم )به صورت+NH4 (آمونياك ) ياNH3 • دفع انتخابي NaHCO3 • دفع يا احتباس • Renal compensation 15 – Regulation of H+ and HCO3- secretion and reabsorption saeed siavoshi ABG پارامترهاي • pH : 7.35 – 7.45 (6.80-7.80 (حملAAAابلتAA قAمحدوده • PO2 : [100 – ( Age ×0.3 )] • PCO2 : 35-45 mmHg • HCO3 : 22-26 • BE : ± 2 • Sat O2 : 98% 16 saeed siavoshi پارامترهاي اصلي جهت تفسير گازهاي خون شرياني عالوه بر PaO2و ،O2 Satس’اير مقادير الزم براي تفسير اختالالت اس’يد و باز شامل PH، PaCO2، HCO3، Base Excess (BE)، Total CO2 Conent ، BDو Anion Gapاست. ‏PH ’ت PHب’’’ا’التر از PHط’بيعيخ’ونب’’’ين 7.35ت’’’ا 7.45ا’س . 7.45آ’’لكا’لم’يو PHز’ير 7.35ا’س’يدم’يگ’’فته م’يشود’. ب’’’طور م’توس’ط م’يزا’نآ’ن 7.40در ن’’ظر گ’’رف’ته م’يش’’ود. ‏saeed siavoshi 17 PaCO۲ • نمايانگر ميزان دي اكسيد كربن موجود در خون شرياني است .ميزان طبيعي آن 45-35ميلي متر جيوه است. افزايش بيش از mmHg 45اسيدوز تنفسي و كاهش آن از 35mmHgآلكالوز تنفسي ناميده مي شود. • HCO۳ • ميزان طبيعي يون بيكربنات بين 22تا 2۶ميلي اكي واالن در ليتر است .افزايش آن از ۲۶ميلي اكي واالن در ليتر بيانگر آلكالوز متابوليك و كاهش آن از 22ميلي اكي واالن درليتر بيانگر اسيدوز متابوليك است. ‏saeed siavoshi 18 افزايش باز ()BE( )Base Excess • در شرايطي كه PaCO2در حرارت 37درجه سانتيگراد ،معادل mmHg 40بوده و كمبود اكسيژن نيز وجود نداشته باشد BE ،به مقدار اسيد يا بازي اطالق مي گردد كه براي حفظ PHدر حد طبيعي و نيز حفظ بيكربنات به ميزان 24ميلي اكي واالن در ليتر مورد نياز است .مقدار طبيعي BEبين +2و-2 متغيير بوده و بر حسب ميلي اكي واالن در ليتر بيان مي شود .افزايش BEاز +2نمايانگر احتباس باز غير فرار و يا به عبارت ديگر آلكالوز متابوليك و كاهش BEاز -2نمايانگر احتباس اسيد غير فرار و يا به عبارت ديگر اسيدوز متابوليك است. ‏saeed siavoshi 19 باز بافری ()BB( )Buffer Base • يك معيار تشخيصي براي تغييرات متابوليك اسيد و با’ز است BB .حاصل جمع آنيونهاي پالسما’ يعني بيكربنات ،پروتئين ،هموگلوبين و فسفاتها بوده و مقدار آن معادل 42ميلي مول در ل’يتر است (BB .)= BE +42از آنجا كه BEپالسما در حال تعادل تقريبا برابر با صفر است BB = 42 ،خواهد بود كه در ص’ورت آل’كالوز متا’بوليك مقدار آن افزايش يافته و در صورت اسيدوز متا’بوليك ،از ميزان آن كاسته مي شود .تغييرات CO2شرياني بر BBبي تاثير مي باشد. ‏saeed siavoshi 20 میزان کل دی اکسیدکربن )CO2 TCO2 (total co2 • عبارتست از مجموع یون بیکربنات ،اسید کربنیک و دی اکسید کربن می باشد .چون %95میزان کل CO2را بی کربنات تشکیل می دهد ،این میزان تقریبا ً برابر یون بیکربنات یعنی حدود 2/25میلی اکی واالن در لیتر است. ‏saeed siavoshi 21 شکاف آنیونی()Anion Gap • طبق قان.ن الکترو شیمیایی ،همواره تعداد کل آنیون ها با تعداد کل کاتیون ها برابر و در حال تعادل است .کاتیون های قابل اندازه گیری سدیم و پتاسیم و آنیون های قابل اندازهگیری کلر و بی کربنات است • AGعبار’ت’ستاز ت’’’فاض’لک’’ات’یونو آ’ن’یونها و ب’’’ه علتس’یدوز م’تابول’یکب’’’ه عنوا’نک’’مکدر ت’’’شخیص ا’ ک’’ار ب’’’رد’ه’ م’یش’’ود. • ]ANION GAP= NA-[CL+HCO3 ‏saeed siavoshi 22 روش تفسير برگه آزمايش گازهاي خون شرياني ()ABG مرحله اول مشاهده مقدار PaO2و : O2 Satابتدا به PaO2توجه شود كه آيا بيمار دچار هايپوكسمي است؟ PaO2به اكسيژن محلول در خون بر ميگردد و در حالت طبيعي مقدار آن بين 80 - 100 ميلي متر جيوه است PaO2 .بين 60تا 79ميلي متر جيوه را هايپوكسي خفيف ،بين 40تا 59ميلي متر جيوه را هايپوكسي متوسط و كمتر از 40ميلي متر جيوه را هايپوكسي شديد مي نامند .مقادير زير 40ميلي متر جيوه بسيار مخاطره آميز است. O2 Satيا درصد اشباع هموگلوبين از اكسيژن مي باشد كه به مقدار PaO2و عوامل موثر بر منحني شكست اكسي ـ هموگلوبين وابسته است .بجز در افراد مبتال به COPDميزان O2 Satزير %80احتمال خون وريدي را مطرح مي نمايد. ‏saeed siavoshi 23 مرحله دوم با توجه به PHمشخص مي شود كه در وضعيت نرمال يا اسيدي يا بازي قرار داريم PH .زير 7.40 اسيدي و پايين تر از 7.35اسيدوز خوانده مي شود همچنين PHباالي 7.40قليايي و باالتر از 7.45آلكالوز تلقي مي شود. مرحله سوم با توجه به PaCO2مشخص شود كه اسيدوز تنفسي يا آلكا’لوز تنفسي يا’ حالت نرمال وجود دارد. PaCO2كمتر از 35آلكال’وز تنفسي و باالتر از 45 اسيدوز تنفسي است. ‏saeed siavoshi 24 • • • • مرحله چهارم به يون بيكربنات -HCO3توجه مي شود تا مشخص گردد كه اسيدوز متابوليك يا آلكالوز متابوليك يا حالت نرمال وجود دارد .مقادير بيش از 28ميلي اكي واالن در ليتر نمايانگر آلكالوز متابوليك و كمتر از 22ميلي اكي واالن در ليتر نشان دهنده اسيدوز متابوليك است. مرحله پنجم به مقدار BEتوجه شود ،اين معيار براي تفسير اسيدوز و آلكالوز با منشا متابوليك دقيق تر از يون بيكربنات است. در صورتيكه بيش از +2باشد نمايانگر آلكالوز متابوليك و اگر كمتر از -2باشد نمايانگر اسيدوز متابوليك است. ‏saeed siavoshi 25 • مرحله ششم • آيا PHجبران شده است يا بدون جبران؟ در بدن مكانيزمهاي جبراني (بافري ،تنفسي ،متابوليك) در زمان اختالالت اسيدو باز فعال ميشوند پس يكي از سه حالت زير وجود دارد : الف) بدون جبران در اين حالت PHغير طبيعي بوده PaCO2 ،يا HCO3نيز غير طبيعي هستند .در اين حالت با توجه به .PHنوع اختالل (اسيدوز يا آلكالوز) مشخص مي گردد و PaCO2بيانگر اختالل تنفسي و HCO3نمايانگر اختالل متابوليك خواهد بود. مثال: ‏PaO2 = 60mmHg PH = 7.25 , PaCO2 = 50mmHg , ‏HCO3 = 22meq/l با توجه به PHو بر اساس PCO2تشخيص اسيدوز تنفسي جبران نشده ميباشد. ‏saeed siavoshi 26 قانون : I • اگر AتغييرAات PHو PaCO2در جهت مخالف يكديگر باشد ،يك بيماري تنفسي وجود دارد : ‏PH = 7.32 PaCO2 = 50 mmHg HCO3 = 24 meq/l ‏saeed siavoshi 27 قانون : II • اگر تغييرات PHو -HCO3هم جهت باشند ،يك بيماري متابوليك وجود دارد : ‏PH = 7.32 PaCO2 = 40 mmHg HCO3- = 18 ‏meq/l ب ) جبران ناقص در اين حالت PH ، HCO3و PaCO2هر سه غير طبيعي هستند .بدين معني كه مكانيسمهاي جبراني فعال شده اند اما موفق به اصالح كامل PHنشده اند .براي تشخيص اختالل اوليه و مكانيسم جبراني ،ابتدا به مقادير HCO3و PaCO2توجه مي شود و سپس PHمد نظر قرار مي گيرد و قانون سوم مطرح ميشود : ‏saeed siavoshi 28 قانون : III • اگر تغييرات PaCO2و -HCO3هم جهت باشند، بدن در حال جبران عدم تعادل است : ‏PH = 7.30 PaCO2 = 25 mmHg HCO3= 12 meq/l در اين مثال يك بيماري متابوليك وجود دارد. كاهش PaCO2يك مكانيسم جبراني است و تشخيص اسيدوز متابوليك با جبران ناقص سيستم تنفسي مي باشد. ‏saeed siavoshi 29 • ج ) جبران كامل در اين حالت PHطبيعي ،ولي PaCO2و -HCO3هر دو غير طبيعي هستند. ‏saeed siavoshi 30 قانون : IV • در وضعيت جبران كامل ،براي تشخيص اختالل اوليه و مكانيسم جبران"ي ابتدا با نگاه كردن به مقادير HCO3- BEو PaCO2نوع اختالل را مشخص كرده ،سپس به مقدار PHتوجه مي كنيم": 1ـ در ص"ورتيكه ميزان PHبين 7.40 – 7.35بود ،علت اوليه اسيدوز است. 2ـ در ص"ورتيكه ميزان PHبين 7.45 – 7.40بود ،علت اوليه آلكالوز است .مثال : ‏PH = 7.42 PaCO2 = 50 mmHg HCO3- = 32 ‏meq/L تشخيص :آلكالوز متابوليك ،اسيدوز تنفسي ،جبران كامل بيماري اوليه :آلكالوز متابوليك (با جبران كامل) ‏saeed siavoshi 31 Acid/Base Imbalance Disorders • Acidosis – Respiratory – Metabolic • Alkalosis 32 – Respiratory – Metabolic saeed siavoshi Respiratory Alkalosis Hyperventilation 33 saeed siavoshi Clinical manifestation Tachypnea,, dizziness, syncope, convulsions, coma, weakness, paresthesia, tetany 34 saeed siavoshi Lab findings • PH greater than 7.45 • PaCO2 lesser than 35 mmHg • Hypokalemia, • Hypocalcemia 35 saeed siavoshi Management • Increase CO2 retention • through CO2 rebreathing & sedation and mechanical hypoventilation 36 saeed siavoshi Respiratory acidosis Hypoventilation excessive & CO2 production 37 saeed siavoshi Definition It is a clinical disorder in which the pH is less than 7.35 and the paCO2 is greater than 45mmHg 38 saeed siavoshi Causes COPD, neuromuscular disorder, Guillian-Barre syndrome, Myssthenia gravis, Respiratory center depression, Drugs, late ARDS, Hypoxemia, impaired lung expansion , Chemical stimulation of respiratory center, traumatic stimulation of respiratory center 39 saeed siavoshi Clinical manifestation • Dyspnea , disorientation, coma 40 saeed siavoshi Lab findings • PH lesser than 7.35 • Paco2 greater than 45mmHg, Hyperkalemia, Hypoxemia 41 saeed siavoshi Management • • • • • • • 42 1.Treat underlying cause 2.Support ventilation 3.Correct electrolyte imbalance 4.Intravenous NaHCO3 saeed siavoshi درمان الكالوز تنفسي • علت :اضطراب،ترس،تب،اختالل ،CNSدرد،تنظيم غلط دستگاه،مصرف ساليسيالت . • اقدامات : بدون ونتيالتور :تنفس در كيسه ،افزAايش مسير Aتنفس -با ونتيالتور : Aافزايش فضاي مرده،تنظيم زمان تنفس ‏saeed siavoshi 43 درمان اسيدوز تنفسي • علت :خفگي ،نارسايي تنفسي ،كاهش تبادالت گازي، اختالل . CNS • مداخالت بدون ونتيالتور :فيزيوتراپي تنفسي ،دميدن در دستكش. با ونتيالتور :Aافزايش تعداد،حجم،زمان بازدم در تنفسsaeed siavoshi 44 Metabolic Alkalosis 45 saeed siavoshi Definition It is a clinical condition in which PH is raised 46 saeed siavoshi causes Hypokalemia, gatric fluid loss, massive correction of whole blood, Overcorrection of acidosis with NaCO3 47 saeed siavoshi Clinical manifestation Hypoventilation Dysrythmias 48 saeed siavoshi Lab findings • PH >7.45 • Hypokalemia • Hypocalcemia • PaCO2 normal or increased 49 saeed siavoshi Management • 1.Treat the underlying cause • 2.Administer KCL • 3.intravenous acidifying salts[NH4CL] • 4.Administer acetazolamide 50 saeed siavoshi درمان الكالوز متابوليك • علت :تجويز زياد بيكربنات ،استفراغ ،ساكشن معده،هيپر آلدسترAونيسم • ( موجب هيپوكالمي ميگردد) • اقدامات: تجويز سرم نمكي همراه KClو NaClو ديورAتيك .H + HCO3 ‏H2CO3 ‏saeed siavoshi • H2O+CO2 51 Metabolic Acidosis 52 saeed siavoshi Definition • It is a clinical condition in which the HCO3 & pH is decreased • 53 saeed siavoshi causes • Renal failure, Diabetic ketoacidosis, Lactic acidosis, ingested toxins, renal tubular acidosis 54 saeed siavoshi Clinical manifestation Hyperventilation confusion, drowsiness, coma, headache 55 saeed siavoshi Lab findings • PH< 7.35, • HCO3< 22mEq/L 56 saeed siavoshi Management • 1.Treat the underlying cause • 2.Intravenous NaHCO3 • 3.correct electrolyte imbalance 57 saeed siavoshi درمان اسيدوز متابوليك • علت :افزايش متابوليسم ،تب‌،مصرف مواد اسيدي،هيپر تيروئيديسم • ( موجب هيپركالمي ميگردد) • اقدامات: تزريق بيكربنات 1ميلي ليتر به ازاي هر كيلو وزن بدنيا BE×W ÷ 3كه نصف ميزان محاسبه شده تزريق و پس از 20دقيقه ABGكنترل و در صورت نياز مابقي تزريق ميشود. ‏saeed siavoshi 58 pH • Normal pH is 7.35-7.45 • Value <7.35 is acidotic • Value >7.45 is alkalotic • Acidosis & Alkalosis can be caused by a problem with the respiratory system or a metabolic cause • Can also have combined respiratory/metabolic states 59 saeed siavoshi Is it Respiratory or ?Metabolic 1. Respiratory Acidosis • Increased pCO2 >50 2. Respiratory Alkalosis • Decreased pCO2<30 3. Metabolic Acidosis • 4. Metabolic Alkalosis • Decreased HCO3 <18 Increased HCO3 >30 60 saeed siavoshi Compensated or Uncompensated— ?what does this mean 1. Evaluate pH—is it normal? Yes 2. Next evaluate pCO2 & HCO3 61 • pH normal + increased pCO2 + increased HCO3 = compensated respiratory acidosis • pH normal + decreased HCO3 + decreased pCO2 = compensated metabolic acidosis saeed siavoshi Compensated. Uncompensated 1. Is pH normal? No 2. Acidotic or. Alkalotic 3. Respiratory or. Metabolic • • • • 62 pH<7.30 + pCO2>50 + normal HCO3 uncompensated respiratory acidosis pH<7.30 + HCO3<18 + normal pCO2 uncompensated metabolic acidosis pH>7.50 + pCO2<30 + normal HCO3 uncompensated respiratory alkalosis pH>7.50 + HCO3>30 + normal pCO2 uncompensated metabolic alkalosis saeed siavoshi = = = = Assessing Oxygenation • Normal value for arterial blood gas 80-100mmHg • Normal value for venous blood gas 40mmHg • Normal SaO2 – Arterial: 97% – Venous: 75% 63 saeed siavoshi