جهان در عصر بعثت

جهان در عصر بعثت

اسلاید 1: به نام خدا

اسلاید 2: مشخصات كتابجهان در عصر بعثت

اسلاید 3: فهرست:1-عربستان 2- ایران 3-امپراتور روم شرقی 4- هندوستان اپنﮋ 5-چین 6-

اسلاید 4: پيشگفتاردر اين كتاب مي خواهيم تابلو كوچك از جهان در عصر بعثت ترسيم کنیم, عصري كه قران ان را ((گمراهي اشكار)) مي داند. ناگفته پيداست كه مسئوليتي سنگين است و راهي طولاني, اما در هر حال ,بحثي است لازم. چون تا وضع جهان را در ان روزگار نشناسيم ,نمي توانيم به خوبي نياز جامعه ي بشري را به نهضت بزرگ اسلامي دريابيم و نقش وتاثير اسلام را در برانداختن اين فساد وگمراهي بدانيم .از اين پس ما سعي مي كنيم تا انجا كه ممكن است حوادث و اوضاع هر يك از كشورهارا در قرن ششم واوايل قرن هفتم ميلادي را در عصر بعثت است بيان كنيم.با وجود اين از حوادث پيشين ,مخصوصا قرون چهارم و پنجم ميلادي تا انجا كه به عصر بعثت مربوط است.

اسلاید 5: عربستان

اسلاید 6: شبه جزيره عربستان:عربستان ,بزرگترين شبه جزيره دنيا در جنوب غربي اسيا است و از طرف شمال ريگزار هاي وسيع ان را پوشانده و به عراق و اردن محدود مي شود. اين شبه جزيره عموما دريا است وحاشيه باريكي از سرزمين هاي مسكوني ,اطراف ان را فرا گرفته وغالبا محصور به درياست وبدين ترتيب علاوه بر صحرا هاي ريگزار,نواحي كوهستاني معتدل وقسمتهاي ساحلي گرم ومرطوب هم دارد.

اسلاید 7: مردم عربستان :تقريبا 1/6 مردم عربستان شهرنشين بودند كه بيشتر درنواحي جنوب ودر قسمت شمال وشمال غربي حيره وغسان بسر مي بردند ودر حجاز هم سه شهر مكه,يثرب وطايف وجود داشت . ديگر ساكنين عربستان ,اعراب صحرانشين وبيابانگرد بودند وبه طور كلي شهرنشينان عرب هم خمير مايه ي اخلاق وروحيات خود را از صحرا نشيني ونظام قبيله اي گرفته بودند.جزبعضي نواحي شمال وجنوب ,ديگر سرزمينهاي عربستان كمتر مورد توجه غارتگران بين المللي بود, از اين رو ناحيه ي حجاز استقلال وانزواي خود را حفظ كرده بود وكمتر تحت تاثير افكار وزندكي وتمدن ديگران قرار مي گرفت .عرب باديه ,تابع نظم وفرمانروي وتسليم در برابر قدرت نيست ,به خود وافراد قبيله اش متكي است وبا ديگران همان مي كند كه ناسيوناليستهاي افراطي ونژادپرستان باديگر نژادها وملتها می کنند.باوجود اين مهمان نواز است و با قناعت و سخت كوش و جنگجو زندگي مي كند.دلخوشيهاي عرب باديه شتر,شمشير و شعر است.

اسلاید 8: حكومت:اعراب تابع حكومتي نبودند ونظم سياسي نداشتند واساس مليت و جامعه انان را قبيله تشكيل مي داد . قبيله مجموع چند خانواده وقوم و خويشاوند است كه تحت رياست شيخ قبيله ,كه معمولا كهنسالترين افراد قبيله است ,بسر مي برند.شيخ قبيله موقعيت خود را در اثر تدبير وجوانمردي وشجاعت بدست اورده وبيشتر در زمينه ي جنگي رهبري را به عهده دارد .ونيز در كارهاي عمومي قبيله ورفع دعوي بين افراد قبيله نظر مي دهد.رياست شيخ كاملا جنبه ي استبدادي ندارد و در امور مهم با انجمني كه از بزرگان قوم وسران خاندانها تشكيل شده است مشورت مي كند. انتساب قبيله در اثر روابط خويشاوندي است.افراد مي توانستند تحت شرايطي وابسته ي قبيله اي باشند وانان را ((دخيل قبيله)) مي نامند.

اسلاید 9: تعصب قبيله اي :قوم وقبيله واحد مستقلي بود كه بايد درهمه چيز به خود متكي باشد ,چون تمام اقوام وقبايل ديگر اصولا بيگانه به شمار مي رفتند و هيچگونه حقوق واحترامي ازنظر افراد اين قبيله نداشتند, مگر اينكه با قبيله اي پيمان داشته باشند كه ان هم معمولا با يك جسارت كوچك از طرف يكي از افراد ان قبيله نقض مي شد وبهانه براي حمله ي مجدد بدست مي امد.

اسلاید 10: جنگ قبايل :جنگ قبيله ها گاهي براي بدست اوردن چراگاهها ,و بيشتر زاييده ي تعصب وخونخواهي است .اين جنگها معمولا از يك برخورد ساذه دو فرد از دو قبيله شروع مي شود وگاهي همچون جنگ ((بسوس)) چهل سال طول مي كشد تا وقتيكه تقريبا مرد جنگجويي دردو قبيله باقي نمي ماند وبا دخالت ديگران كار به صلح مي كشيد ...هر قبيله ,زن ومال وجان ديگران را شكار قانوني خود مي داند وازطرفي قبيله اي كه مورد تجاوز قرارگرفته است حاضر است براي انتقام حتي تمام افراد قبيله ي متجاوز را از بين ببرد .صحرانشينان مي گفتند : خون را جز خون نمي شويد .

اسلاید 11: طرد عضو قبيله:از بزرگترين مصيبتهاي يك فرد ان بود كه قبيله او را طرد يا خلع كند. واوديگر از قبيله نبودو هيچ قدرت وقانوني پاسدار جان ومال او نبود. غارت:غارت از راههاي رسمي امرارومعاش بود , اموال ديگر قبايل احترام قانوني ندارد واين رسم تقريبا عمومي بود. اما در غارت حتي الامكان خونريزي مجاز نبود. عرب جاهلي در قصايد خود كشتار وغارت ديگران را از سندهاي افتخار خود مي شمرد.

اسلاید 12: زن وخانواده:ازدواج خيلي زود انجام مي شد ورضايت پدر و پرداخت بهاي عروس شرط اساسي ازدواج بود .تعدد زوجات بدون هيچ قيد وشرطي رواج داشت. زن كالايي بود كه جزو دارايي پدر يا شوهر يا پسر بشمار مي رفت و او را با اموال وثروتي كه باقي مي ماند به ارث مي بردند ازاين رو ازدواج با زن پدر منع قانوني نداشت .البته ازدواج با محارم مثل مادروخواهر ممنوع بود.دختر دادن به افراد قبيله اي ديگر ممنوع بود ,جز قريش كه حق داشتند از ساير قبايل دختر بگيرند .بعضي از قبايل عرب مخصوصا((بني اسد)) و ((تميم)) دختران خود را زنده بگور مي كردند و از داشتن دختر عار داشتند.

اسلاید 13: ماههاﻯحرام:اعراب براي اينكه ارامشي داشته باشند تا در پناه ان بتوانند به تجارت و خريد و فروش و زيارت وعبادت خود برسند , جنگ وخونريزي را در چهار ماه سال ممنوع كرده بودند وانها عبارتند از :ذيقعده ,ذيحجه ,محرم و رجب.اگر جنگي دراين ايام اتفاق اتفاق بيفتد ,ان را به نام ((حرب الفجار)) ناميدند.سبعه ي معلقه:اين قصايد مربوط به قرن ششم ميلادي ومحصول انجمن ادبي بازار (( عكاظ )) است.دراين بازار بهترين قصيده هاي سال انتخاب مي شد وان را بر حرير مصري با حروف طلايي مي نوشتند وبه ديوار كعبه مي اويختند.سالار شعرا امرؤالقيس است.

اسلاید 14: بازارها وادبيات عرب:عرب در نقاط مختلف ده بازار داشت كه در ايام مختلف سال برپا مي شد .در اين بازارها خونريزي ممنوع بود .بازار ((عكاظ)) مهمترين بازار ها بود كه در ماههاي حرام نزديك شهر طايف برپا مي شد .بازار ((عكاظ)) نمايشگاه شعر وادب هم بود.شاعر عرب نقش عمده ي علم و ادب و تبليغات را به عهده داشت و همچنين شعرا با سخنان مهيج خود اتش فتنه را دامن مي زدند , وبا تجديد خاطره ها اتش كينه توزي شعله ور مي شد. غالبا اشعار جاهلي افق محدود محلي و قومي داشته است وعرب هرگز يك منظومه ي حماسي ملي نداشته است.

اسلاید 15: دين عربستان:حدود 20قرن قبل از ميلاد ,ابراهيم به فرمان پروردگار فرزند خود, اسماعيل ومادرش هاجر را در نقطه اي كوهستاني و بي اب و علف منزل داد .پيدايش زمزم جمعي از باديه نشينان را به اين نقطه كشاند.چندي بعد ابراهيم مامور شد كه به كمك فرزندش اسماعيل خانه ي كعبه را بنيان كند.با ساختن اين خانه شهر مكه به وجود امد.عدنانيها كه نواده ي ابراهيم اند ,ابتدا با دين حضرت ابراهيم خو گرفته بودند واثاري كه تا عصر بعثت از عقيده به ((الله)) و ((قيامت)) واعمال حج وقرباني باقي بود از يادگاري هاي ان دوره است.يهود كه جمعي از انان از سيزده قرن قبل از ميلاد ,زمان حضرت موسي در حجاز بودند ,پس از خرابي اور شليم نيز به حجاز مهاجرت كردند ومردم يمن وجمعي از مردم حيره و غسان يهوديت را پذيرفتند.احترام به كعبه واعمال حج ازطرف يهود هم تاييد شد.

اسلاید 16: نخستين هيئت مسيحي كه به جنوب عربستان رفت ,به وسيله امپراتور كونستانتينوسبه رياست تئوفيلوس بود.همانگونه كه هنوز معمول است ,در اعزام اين گروه انگيزه ,سياست جهاني بود.انچه كه جلوي پيشرفت مسيحيت را مي گرفت وزمينه را براي بت پرستي اعراب مساعدتر مي كرد:1-كارشكني هاي يهود عليه دين مسيح.2-اختلافاتي كه فرق مسيحي در كشور هاي امپراتوري روم شرقي واروپاي غربي وشام ومصر و... درباره ي حضرت مسيح داشتند دامنه ي اختلافات به مسيحيان شام وحيره وحبشه كه ارتباط عرب با مسيحيت بود ,كشيده شده بود.بت پرستي دين رايج عرب بود وبه صورت هاي گوناگون در بين انان نفوذ داشت.1-معروفترين خدايان كعبه ((هبل)) شد كه به شكل انسان ساخته شده بود.2-((لات)) به صورت سنگي چهار گوش بود .

اسلاید 17: 3-((عزي)) خداي بسيار عزيز كه معادل ستاره ي زهره بود ,در شرق مكه قرار داشت وبيش از ديگر بت ها اعتبار داشت.4-((مناة)) خداي قضا وقدر بود.5-((بعل)) مظهر روح چشمه ها و ابهاي زير زمين بود.5-((غار)) 6-((ذات انواط))7-((ذوالشري))8-((روح زمين قابل كشت))با وجود اين با نام ((الله)) اشنا بودند وبعضي از انان تصور خداي خالق را داشته اند وبت ها را بدان اميد كه واسطه و شفيع انان پيش ((الله)) باشند پرستش مي كردند .اما هدف اصلي در پرستش اين واسطه ها گم شده بود.

اسلاید 18: تجارت وپرده داري قريش:سرزمين حجاز ومخصوصا مكه ,اب وهواي حاصلخيز نداشت و لذا مردم مكه مجبور بودند براي تهيه ي ضروريات زندگي و امرار معاش به شهر ها وممالك متمدن براي تجارت سفر كنند .خانه كعبه مهمترين وسيله ي امرار معاش وادامه ي زندگي وموقعيت قريش بود.ترتيب ساختمان خانه هاي مكه به نسبت اهميت قبايل بود.خانه ي قريشيان گرداگرد مكه و پس از ان خانه هاي ديگر قبايل .مكه هم به عادت قبايل عرب مستقل مي زيست ودر فكر وحدت با ديگر قبايل وتشكيل قدرت بزرگ نبود .رقابت بين ((فرزندان اميه)) و ((بني هاشم)) دائما برقرار بود وهر چه موقيت بني هاشم افزون مي شد ,اتش حسد ((بني اميه)) بيشتر افروخته مي شد واين خود مايه ي اختلافات بود .

اسلاید 19: تسلط بيگانگان: پس از كشتار بيرحمانه ذونواس (مردم نجران را به دين يهود دعوت كرد ,پس از سرپيچي مردم ,همه ي مسيحيان را در خندقي اتشين سوزاند) يكي از مسيحيان كه جان به در برده بود به دربار امپراتور روم يوستينيانوس ,در قسطنطنيه رفت واز كمك خواست كه از ذونواس انتقام بگيرد.روم از يمن فاصله ي زيادي داشت.از اين رو ,وي به نجاشي پادشاه حبشه نامه نوشت .حبشه مسيحي بود وبا روم شرقي رابطه ي دوستانه داشت .نجاشي سپاهي به فرماندهي ارياط فرستاد. وي جنگيد ويمن را به تصرف حبشه دراورد وحاكم يمن شد.پس از چندي ابرهه(يكي از سپاهيان حبشه) ارياط را كشت وبه جايش حاكم شد.ابرهه همان است كه برنفوذ وموقيت مذهبي واقتصادي مكه حسد مي كرد و سرانجام باسپاهي كه در پيشاپيش ان فيلي در حركت بود براي خراب كردن كعبه به راه افتاد.وپيش از ان كه به هدف خود برسد ,پرندگان از جانب دريا به حركت درامدند وسنگريزهايي به سرشان ريختند وانان را خرد ونابود كردند ابرهه هم كه خود در اين ماجرا اسيب ديده بود پس از بازگشت در صنعا بمرد.

اسلاید 20: پس از ابرهه فرزندانش به سلطنت رسيدند وظلمها كردند ومردم در فشار وبدبختي قرار گرفتند.اما سيف بن ذي يزن (از نژاد پادشاهان حمير بود) به همراهي نعمان بن منذر (از جانب ايران حاكم حيره وعراق بود) پيش خسرو پرويز امدند وكمك خواستند .او سپاهي به فرماندهي وهرز فرستاد كه قدرت حبشيان رادر يمن در هم كوبيد .مردم خوشحال بودند كه از تسلط نفرت انگيز حبشه پس از 73 سال بيرون امدند.اما مردم يمن زود متوجه شدند كه در چنگ ايرانيان افتاده اند وارباب عوض كرده اند . بدين ترتيب تمدن وشوكت سابق يمن ,جاي خود را به ويرانيها و طغيانها و رقابت قدرتهاي بزرگ داده بوده.

اسلاید 21: حيره وغسان :دو كشور كوچك در اطراف صحراي شام وجود داشت :1-((حيره)) كه نزديكي كوفه بود .2-((غسان)) انجا كه امروز به مشرق اردن معروف است. ((غسان)) تابع دولت روم بودن ((حيره)) دولت عربي بود كه تابع دولت ايران شد وپادشاهان حيره از جانب امپراطوران ايران تعيين مي شدند. دولت ايران از حيره براي جلوگيري از حمله ي قبايل عرب مرز هاي ايران حمايت مي كرد.ونيز در هنگام جنگ ايران باروم مردم حيره كمك مي كردند.

اسلاید 22: در حيره نظم سياسي بيشتر بر اساس روابط عشايري و قبيله اي استوار بود .قبايل مجاور حيره تابع امير حيره بودند.وقتي امراي كوفه مسيحي شدند , مسيحيت در عربستان به وسيله ي انان پيش رفت .مسيحيان حيره ((نسطوري)) بودند وكم وبيش بر اعراب مجاور ايران اثر مي گذاشتند.د واز انان ساختن قلعه هاي محكم ,فنون جنگي وديگر اثار تمدن را اموختند , تا از ان براي حمايت روم عليه ايران استفاده كنند .در غسان نظم سياسي بيشتر بر اساس روابط خويشاوندي و قبيله اي بود. قبايل اطراف هم تابع امراي غسان بودند .

اسلاید 23: ايران

اسلاید 24: كشور ايران علاوه بر امكانات فراوان خود در اثر موقيت ترانزيتي كه ميان غرب وشرق جهان داشت ومي توتنست به منزله ي پلي جهت انتقال كالا و علوم و فنون ميان كشور هاي متمدن شرق وغرب باشد ,ارج و اعتبار خاصي به خود گرفته و روزنه ي قابل توجهي در سياست جهان به شمار مي رفت.اينك ما دور نمايي از وضع ايران زمان طلوع اسلام را ترسيم مي كنيم.

اسلاید 25: حكومت:نوع حكومت ايران مانند اكثريت, سلطنت ومثل خيلي از حكومت ها ,كاملااستبدادي بود. تخت وتاج ايران را همزمان با طلوع خورشيد اسلام خسرو پرويز در اختيار داشت .موقيتهاي نظامي فراواني كه خسرو پرويز در مرزهاي شرق وغرب كشور بدست اورد در روحيه اش اثر نامطلوب گذاشت.سلاتين ساساني خود را از نژاد خدا معرفي مي كردند , گر چه روحانيان انان را بشر عادي مي دانستند.دست انان در مورد اموال و ثروت كشور به كلي باز بود وابدا حساب وكتاب وقيد وشرطي نداشتند.

اسلاید 26: مذهب:هنگام ظهور اسلام ,دين رسمي ايران ((دين زرتشتي)) بود ولي اديان ((نصرانيت)) و((يهودي)) و((مانوي)) و ((مزدكي)) نيز در ايران هر يك پيرواني داشتند.دين زرتشتي :پيش از ظهور زرتشت ظاهرا ايرانيان همان ايين بوداهاي هندوستان را داشتند .زرتشت با همه ي اختلافاتي كه در تاريخ و محل تولد او وجود دارد ,به احتمال قوي در حدود هفت قرن قبل از ميلاد مسيح در غرب ايران به دنيا امد.زرتشت چون در زادگاه خود موفقيتي بدست نياورد , به مشرق ايران پيش شاه گشتاسب رفت.شاه پس از ديدن معجزات دين او را پذيرفت و اين دين در پي يك سلسله حوادث به صورت دين رسمي كشور و مورد حمايت قدرت هاي وقت درامد.

اسلاید 27: اوستا وگاتاها:((گاتاها)) اصيلترين ومعتبرترين بخش معارف ديني زرتشتيان است كه امكان دارد در زمان خود زرتشت تمام يا قسمتي از ان به قلم خودش يا توسط شاگردانش تنظيم شده باشد.((اوستا)) كه درزمان زرتشت يا بعد از او تنظيم شده وبه قولي روي دوازده هزار پوست گاو نوشته شده بود , يك يا دو نسخه از ان تا زمان حمله ي اسكندر در سال 326 قبل از ميلاد وجود داشته ولي دراثر ان حمله به كلي مفقود شده است.

اسلاید 28: خدا در تعاليم زرتشت :دين زرتشت در ابتدا بر اساس توحيد بوده است.زرتشت واقعا پيغمبري بوده ودين ان اسماني باشد ولي انچه مسلم است تعليمات اصيل و واقعي زرتشت به مرور زمان تحريف شده وقسمت اعظم ان به كلي نابود شده است .زيرا رفته رفته كه اين مذهب دين سياسي ايران ودر مسير منافع طبقات حاكم قرار گرفت به ميل انان توحيد ان تبديل به شرك و مقررات ان پراز خرافات گرديد.داراي خدايان باستاني متفاوتي بودند كه شماره ي انها به صدها وهزارها مي رسيد.

اسلاید 29: كيش ماني :ماني در سال 215ميلادي در يكي از دهات بابل به دنيا امد.پس از گزراندن تحصيلات مرسوم روز مدتي مطالعه خود را به عنوان همان پيغمبري كه حضرت مسيح بشارت او را داده معرفي كرده است.به نظر مي رسد ماني مطالعات وسيعي در اديان موجود ان روز كرده واز هر يك جزئي را كه موافق با سليقه ي او بوده برگزيده وسپس در سال 242ميلادي مجموعه اي مركب به عنوان دين جهاني به جهان عرضه داشته است.مذهب ماني اصولا بر خلاف مذاهب اسماني داراي روح فرصت طلبي وسازش با محيط وسخت انعطا ف پذير بود,كه در هر جا به اقتضاي محيط رنگ وشكل عوض مي كرد وبه همين جهت با سرعت عجيبي در سراسر اروپا واسيا منتشر شد وپيروان فراواني بدست اورد.بهرام اول تحت فشار روحانيون زرتشتي او را به محاكمه كشيد وبه قتل رساند. پس از مرگ او مبلغان در شرق وغرب كيش اورا منتشر كردندولي در ايران غير قانوني اعلام شد. ودرجامعه ي اسلامي ايران منحل شدند.

اسلاید 30: مزدكيه يا درست دينان :شخصي به نام زرتشت يا ((بوندس)) از پيروان ماني بود در روم به عنوان اصلاح دين ماني مذهب جديدي به نام((درست دينان)) به وجود اورد وبه ايران برگشت ومشغول تبليغ شد.دو قرن بعد مزدك كه مرد پشتكاردار عجيبي بود با استفاده از زمينه ي مساعد جامعه ي ايران كه مملو از فساد وظلم وتبعيض ونارضايتي اكثريت بود ,انقلاب عظيمي عليه طبقات اشراف به راه انداخت . پادشاه وقت قباد (كواذ) از او پشتيباني كرد.در زمينه ي اجتماعي ,((مزدكيه)) علاج تمام رنجها وفسادها ي اجتماع را ايجاد عدالت كامل در ميان انسانها از لحاظ بهره برداري از مواهب طبيعي مي دانند.مزدكيان در همه جا نفوذ كردند وكم كم يك سازمان ديني وروحاني تحت رياست اندرزگر كه خود مزدك بود تشكيل دادند وهرج ومرج در ايران به وجود اوردند.

اسلاید 31: سرانجام قباد به كمك انوشيروان ,نقشه ي وسيعي براي نابود كردن مزدكيان طرح واجرا كرد وانان را قتل عام نمود.باقي مانده ي انان به صورت مخفي فعاليت داشتند تا ان زمان كه ظهور اسلام وعدالت انساني ان شعار انقلابي را از دستشان گرفت وبساطشان برچيده شد.

اسلاید 32: عيسويان ايران:تا وقتي كه در روم دولت رسمي مسيحي وجود نداشت , حكومت ايران در خصوص مسيحيان حساسيتي ابراز نمي كرد.ولي با تشكيل امپراتوري مسيحي در زمان شاپور دوم وجلب توجه مسيحيان موقيم ايران نسبت به مركز حكومت مسيحي روم , دولت ايران نسبت به عيسويان بد گمان شد ومحدوديت هاي شديدي نسبت به انها اغاز گرديد.در دوران سلطنت خسرو پرويز عواملي از جمله 1-پناه بردن خسرو به قيصر روم 2-حمايت قيصر موريكوس از او در راه رسيدن به سلطنت 3-ازدواج او با ماريا شاهزاده خانوم مسيحي رومي , و4-عشق شديد او به شيرين كه كيش مسيحي داشت .باعث شد كه عيسويان مورد حمايت حكومت واقع شوند واز امكانات فراواني برخوردار گردند .اما بار ديگر با تيره شدن روابط ايران وروم در اثر حمله ((هرقل)) به ايران , روابط ايران ونصارا تيره شد وفشار وزجر تجديد گرديد.

اسلاید 33: سازمان جامعه:تبعيض وامتيازات فراوان وغلط در اجتماع ايران ان روز به چشم مي خورد . همه ي مردم ايران بر اساس فاميل طبقه بندي شده بودند , وهر طبقه امتيازات خاصي داشت.طبقه بندي به چندين صورت وجود داشت و وجه مشترك تمام ان ها عدم مساوات افراد وطبقات است .مقام وموقعيت وحدود هر طبقه كاملا مشخص وانحصاري بود وفردي از طبقه ي پايين تر نمي توانست به طبقه ي بالاتر وارد شود.مردم به چهار دسته طبقه بندي شده بودند:1- روحانيان(آسروان) 2-نظاميان (ارتيشتاران) 3-كارمندان دولت (دبيران)4- توده مردم(واستريوشان) هر طبقه در داخل خود گروهها وشاخه هاي متعددي داشتند .

اسلاید 34: طبقه ي روحاني:در زمان ساسانيان پيشوايان مذهب زرتشتي داراي قدرت ونفوذي عميق واز امتيازات بي حدي برخوردار بودند ومي شود گفت در شكم دولت خود دولتي مستقل ومقتدر بودند , گر چه معمولا با دولت هاي وقت در يك جبهه ودر يك صف قرار داشتند ونقش حامي حكومت ها را بازي مي كردند .مقامات روحاني ثروت كلاني از مجاري حقوق مالي ثابت ديني انباشته بودند و بسياري از املاك حاصلخيز كشور را در دست داشتند .تربيت وتعليم به طور كلي توسط روحانيان اجرا مي شد وهيچ طبقه ي ديگري حق دخالت در ان نداشت . انتخاب شاه جديد بستگي شديدي به نظر موبد داشت .دستگاه قضايي با همه ي اعتبار وارزشي كه داشت در اختيار روحانيان بود.شعبه اي ديگر از روحانيون كه نگهبان اتش مقدس بودند وانجام تشريفات مخصوص اتشكده ها وستايش وپرستش وعبادات به عهده ي انان بود .اين فرقه را ((هيربد)) كه در ((اوستا)) به ((آئيراپاتي)) يا خادم اتش تعبير شده مي خواندند.

اسلاید 35: خانواده:1- در نظام خانواده ي ايران ساساني ,مرد رياست مطلق داشت و((كذك خوذاي)) (كدخدا) ناميده مي شد .2- از لحاظ تعداد زنان يك مرد محدوديتي نداشت وفقط بستگي به امكانات مرد داشت. 3- رسم حجاب در ميان زنان اشراف به شدت رواج داشت ,ولي زنان كارگر وطبقات پايين كه مجبور بودند كار كنند بدون حجاب بودند.

اسلاید 36: ازدواج با محارم:در زمان ساسانيان و قبل از ان ازدواج با محارم از قبيل دختر ,خواهر وخواهر زاده ومانند اين ها در زرتشتيان مورد تشويق بوده وتا اندازه اي رواج داشته است.گر چه زرتشتيان امروز سعي دارند كه ان را منكر شوند ولي انقدر دليل وبرهان بر اين مطلب وجود دارد كه قابل انكار نيست.در منابع اصيل زرتشتيان ازدواج با محارم عبادت به شمار مي رفت وبا وعده ي ثواب واجر تشويق مي شد .

اسلاید 37: علوم وفنون :در اكثر رشته هاي علوم وفنون متداول ان عصر,كشورايران از سرزمين هاي متمدن وبزرگ جهان عقب بوده . محققين علت اين عقب افتادگي را 1- نفوذ شديد موبدان. 2- استبداد دستگاه حاكم. 3- انحصاري بودن تحصيلات . معرفي كرده اند نه از بي استعدادي مردم ايران به دليل اينكه ايرانيان در رشته هايي كه در مسير خواسته وميل ولازمه ي عياشي وخوشگذرانيهاي زمامداران بوده از قبيل فنون نظامي , اسلحه سازي , هنرهاي موسيقي ورقص واواز ومعماري ,ساختن ابزار تجمل وخوشگذراني خوب پيشرفت داشته اند .به علاوه همين ايرانيان در دوره ي اسلامي استعداد خود را بر ساير ملل از اين جهت نشان داده اند واين خود دليل قاطعي است بر اين كه علت عقب افتادگي ايرانيان ان دوره بي استعدادي ايرانيان نبوده است .

اسلاید 38: تعليم وتربيت :منبع اكثر ذخيره هاي علمي وفلسفي حتي طب ونجوم وطبيعي, ((اوستا )) وتفاسير ان بود وسر رشته ي علوم وتحصیلات در دست پيشوايان مذهبي قرار مي گرفت .البته رشته هاي فني وجنگي در اختيار متخصصين ديگر قرار داشت ولي روي هم رفته هم تدريس وهم تحصيل به افراد وطبقات مشخص ومعيني تعلق داشت . ومردم عادي معمولا بيسواد بودند .پيشرفتي كه در فلسفه وتحصيلات عاليه در جامعه ي ايران هنگام ظهور اسلام وجود داشت سر رشته ي ان بدست مهاجران مسيحي بود كه از روم امده بودند وريشه ي ان در مكاتب هند ويونان قرار داشت وحتي دانشگاه معروف ((گندي شاپور)) كه مايه افتخار ايران ساساني است محصول فعاليت وافكار عيسويان است كه در روم تحت تعقيب قرار گرفتند وبه ايران وحكومت انوشيروان پناه اوردند وباعث توسعه ي طب در ايران شدند .اما در علوم وفنوني كه مربوط به زندگي اشرافي ويا كشورداري وكشور گشايي است بايد گفت كه ايران اگر ممالك متمدن وبزرگ ان روز جهان جلوتر نبوده قطعا عقب هم نبوده است.

اسلاید 39: در كشاورزي , معماري , اسلحه سازي ,مجسمه سازي , فلز كاري ,بافندگي ,انواع موسيقي ورقص , سازمان اداري ونظامات وتاكتيكهاي جنگي و... خيلي پيشرفته وداراي ابتكارات فراوان بوده اند واين خود مي رساند كه اگر وضع حكومت ايران ايجاب مي كرد ملت ايران در استعداد تكامل و رشد از ساير ملل جهان عقب نبوده است .بعضي از افراد خام از بين رفتن اثار علمي وفلسفي ايران را به دست مسلمانان مي دانند اما نمي توانند حتي نام چند كتاب ويا مركز علمي وفلسفي وادبي را كه به قول ان ها به دست عرب ها نابود شده باشد ذكر كنند وناچار سوزاندن ((اوستا )) وبخش هاي كتب مذهبي را به رخ مسلمانان مي كشند .

اسلاید 40: مسلمين به خاطر اينكه در قران كريم وهم از پيغمبر كلماتي كه دلالت بر اسماني بودن اصل دين زرتشت دارد با زرتشتيان ايران به حكم اهل كتاب رفتار مي كردند ودر اين صورت عقيده به اسلام كه تنها محرك جنگهاي مسلملنان بود به انان اجازه ي اتش زدن كتبي كه حداقل احتمال اسماني بودن انها بوده نمي داده است.جالب اين است كه همان ها كه مي نويسند عرب ها ذخاير ملي ايران را سوزاندند در جاي ديگر كتاب هاي خود اعتراف مي كنند كه , مسلمان ها فرهنگ قوي ونيرومند وپرمايه تحويل ايرانيان دادند وبا ترجمه ي كتاب ها واثار يونان وهندوستان وروم تقريبا تمام علوم و فنون متداول شرق وغرب را در ايران رواج دادند.

اسلاید 41: امپراتوري روم شرقي

اسلاید 42: امپراتوري روم شرقي:قسطنطنيه –استانبول فعلي- عظيمترين ومجللترين شهر جهان با همه ي ساختمان ها وكليسا هاي عظيم ودر راس همه ي كليسا ها ((ايا صوفيا)) كه عظيمترين كليسا ي جهان بود ,مركز امپراتوري شرق شده بود.اين امپراتوري كشورهاي غربي امپراتوري را تا اسپانيا از ان خودمي دانست وسراسر رومية الصغري– يونان وتركيه كنوني ,شام فلستين,مصر-وقسمتهايي از افريقا را در تصرف داشت وگاه وبيگاه به قلمرو پادشاه ساساني تجاوز مي كرد. قسطنطنيه از ابتدا شهري مسيحي بود , ((قسطنطين)) خود در سال 312 مسيحي شد و امپراتوري روم را به طرف مسيحيت سوق داد .

اسلاید 43: حكومت :قهرمان معروف امپراتوري اين قرن ((يو ستينيانوس)) است كه به كمك ملكه وهمكار ومشاور معروفش ((تئودورا)) 38 سال حكومت كرده است , وي در طول حكومتش بيش از 50جنگ كرد وشهرهاي زيادي را با خونريزي فراوان به چنگ اورد و بسيار سعي كرد كه سراسر روم ومتصرفات خود را متحد كند .در اغاز سلطنت او خزانه پربود اما به هنگام مرگ خالي بود....علي رغم همه ي كوششهاي او براي وحدت اين امپراتوري عظيم ,پس از مرگش همه جا گرفتار هرج ومرج شد ,قانون هاي خشن ملتهاي تسخير شده را به زودي ناراضي كرد وحكومت او با فساد اداري الوده شده بود.از اين رو پس از مرگ او ,مردم ناراضي ,ارتش تحليل رفته ,خزانه ي خالي وخرابي هاي ناشي از جنگهاي پي در پي انحلال امپراتوري را انحلال كردند.

اسلاید 44: به قول ((البرماله)) پس ازظهوراسلام ,مرتدان ملت پرست شرق كه ازقانون ((يوستينيانوس)) تازيانه مي خوردند بر مسلمانان اغوش گشودند ودرسايه قران سعادتمند شدند وچنانچه مي دانيم :سوريه, فلستين ,مصر,افريقا واسپانيا در حوزه ي اسلام در امد .

اسلاید 45: بت پرستي ومسيحيت:پيش از انكه مسيحيت دين رسمي گردد ,سراسر امپراتوري به شدت الوده به بت پرستي بود .با مسيحي شدن قسطنتين امپراتوري روم به مسيحيت گراييد , نه بدان معني كه بت پرستي در برابر خدا پرستي مسيحيت , خاضع شود بلكه مسيحيت تسليم بت پرستي عميق شد.

اسلاید 46: ماهيت عيسي مسيح:مهمترين وعظيمترين مساله فلسفي ومذهبي مسيحيت كه قرن ها ي متمادي توجه علماي بزرگ كليسا وشورا هاي جهاني مسيحي را به خود مشغول داشته بود واساس ايجاد فرقه هاي گوناگون وحتي كشمكش ها وكشتارهاي فراوان شد , بحث درباره ي حقيقت ذات ((عيسي)) بود. در انجيل ((مرقس)) كه قديمي ترين و كوتاه ترين انجيل است , عيسي موجودي مافوق بشر و((فرزند انسان)) است كه خدا او را در هنگام تعميد به فرزندي برگزيد .او مسيح حقيقي وفرزند يگانه خداست .اميختگي بت پرستي ومسيحيت از يك طرف وفلسفه يونان وروم با مسيحيت از طرف ديگر باعث شد که درباره ي مسيح عقايد زير به وجود ايد:1- مسيح فقط انسان است.2- ((اب)) و ((ابن)) و ((روح القدس)) صورت هايي گوناگون هستند كه خدا به اين صورتها خود را اشكار كرده است . خدا كه پدر است در صورت ((روح القدس)) پايين امد ودر ((مريم)) به صورت انساني مجسم شد و از ((مريم )) به صورت ((عيسي)) زاده است.

اسلاید 47: 3-((ابن)) مانند ((اب)) ازلي نيست , مقام او از پدر پايين تر است ودر برابر او خاضع است.4-(( روح القدس )) اقنومي نيست .5-جمعي هم ((مريم )) را خدا دانستند , همانگونه كه ((مسيح)) را خدا مي دانستند.مهمترين مساله مسيحيت مناقشه در ذات ((مسيح )) بود واين موضوع كليه مسائل علمي وفلسفي واجتماعي را تحت الشعاع قرار داده است واز اينجا راز مبارزه ي شديد ومكرر قران را عليه پسر داشتن خدا واينگونه عقايد شرك اميز درك مي كنيم.

اسلاید 48: تفكيك دين از قانون و حكومت :ملل قديم حقوق را پيرو مذهب مي دانستند ودر ايران وهند و يونان و روم ونيز در بين يهود, هميشه قانون را از كتب ديني استنباط مي كردند.ازحدود پنج قرن پيش از ميلاد روابط حقوق وقانون با مذهب سست شد.بدين ترتيب مسيحيت به صورت ديني , اخلاقي و روحي تعليم محبت مي كرد وبا قوانين ومقررات اجتماعي وحقوقي كاري نداشت.

اسلاید 49: برخي از تعاليم عهد جديد:در روح تعاليم عهد جديد كه در بين مسيحيان رايج است , بي اعتنا يي شديد به دنيا , عدم مقاومت , محبت حتي نسبت به دشمن , اعتراف به گناه, تفكيك حكومت از مذهب و غيره مشاهده مي شود.

اسلاید 50: رابطه ي كليسا وامپراتور:با اينكه ظاهرا مقامات كليسايي رسما در كارهاي حكومت دخالت نمي كردند وخود را موظف مي دانستند كه كار قيصر را به قيصر وا گزارند , با وجود اين بسياري از شورش ها وحبس وتبعيد ها وحتي كشتارهايي را كه به وقوع مي پيوست ,در باطن انان رهبري مي كردند .البته امپراتور در برخي از موارد عامل اجراي خواسته هاي رهبران مسيحيت بودودر موارد ديگر مقامات كليسايي خود برگزيده ي حكومت بودند ,وحتي گاهي براي اشغال مقام ((پاپي)) زدوبند هايي به وقوع مي پيوست.

اسلاید 51: قانون نامه ي يوستينيانوس:گفتيم كه مسيحيت مسئوليت قانونگذاري را از خود سلب كرد . بدين ترتيب زمينه براي جعل قوانين فراهم شد. مهم ترين اقدام يوستينيانوس قانونگذاري اوست كه اهميت ان به مراتب بيشتر از فتح هايش است.اين مجموعه, امتيازات طبقاتي قبلي را دوباره برقرار ساخت : مردم ازاد به دو طبقه تقسيم مي شدند: 1- شريفان 2- ضعيفان . حقوق اين دو دسته با يكديگر تفاوت بسياري داشت .برخي از مواد اين قانون رعيتي يا عبوديت كشاورزان را رسميت مي داد.

اسلاید 52: تمدن روم شرقي : تجارت وصنعت- از قرن پنجم به بعد قسطنطنيه بزرگترين و مركز كشتيراني جهان بود.دهقانان – درزمان يوستينيانوس دهقانان مي توانستند مالك زمين باشند اما بسياري از دهقانان به علل گوناگون از قبيل خشكسالي وسيل ورقابت وماليات هاي سنگين يا جنگ , به تابعيت زمين داران بزرگ در مي امدند .بردگان وكارگران – بيشتر كارگران صنعتي ازاد بودند. يعني براي فرار از گرسنگي اجبارا تن به كار با مزد كم مي دادند .بردگان در كار داخلي خانواده ها وصنعت نساجي كار مي كردند.طبقات – اشراف از راه مالكيت زمين ,وبازرگانان بزرگ از راه معاملات بزرگ ,چندان ثروتمند شدند كه پيش از ان , تنها براي معدودي از مردم روم ميسر شده بود, در حالي كه طبقات ديگر گرفتار ماليات هاي سنگين , مزد كم , گراني قيمت ها وزندگي ناگوار بودند.زن وروابط جنسي – روابط نامشروع جنسي شايع بود.

اسلاید 53: مصر:كشور مصر سي سال پيش از ميلاد مسيح در قلمرو امپراتوري روم در امد. در اواسط قرن اول ميلادي ((مرقس)) تعاليم مسيح را در مصر رواج داد. اما رومي ها بارواج مسيحيت در مصر به شدت مبارزه مي كردند.مصر با ان سوابق درخشان علمي كه داشت در پنجه ي روميان ويونانياني قرار گرفته بود.

اسلاید 54: اوضاع اجتماعي:در دوره ي تسلط روم, مصريان حق نداشتن كه به مقامات عالي حكومت برسند.اين تحميلات كمر شكن مايه ي ضعف وانحطاط مصريان رافراهم كرد وانان را نسبت به دولت روم خشمگين ساخت ونيز اختلافات ديني ونتايج ان باعث شد كه مصر در زمان ((خسرو پرويز)) به دست ايران بيفتد وان ده سال خسرو پرويز كليسا هارا ويران ساخت وثروت واثار هنري ان ها را به ايران برد , ودوباره مصر به دست روم برگشت ,چنين بود كه زمينه براي فتح اسلامي فراهم شد.

اسلاید 55: يهود...فرزندان يعقوب از زمان يوسف در مصر ساكن شدند. حدود چهارصد سال بعد نوادگان يعقوب - بني اسرائيل – كه قومي بزرگ را تشكيل داده بودند رفته رفته تحت شكنجه فرعون درامدند.حدود سيزده قرن قبل از ميلاد , خدا حضرت موسي را ازبين اين قوم برانگيخت , تا انان را نجات بخشد . موسي اين قوم را از درياي احمر عبور داد ودر صحراي سينا به طرف كنعان – فلسطين – حركت كردند.ازاين پس ماجرا هاي ديني واجتماعي اين قوم اغاز مي شود: توقعات بيجا ،انحرافات ديني ،حيله گري ...از گروه بت پرستي گذشتند وهوس بت پرستي كردند واز موسي تقاضاي بتي كردن .روزي كه به شهر ((اريحا)) نزديك شدند وبنا شد قوم بت پرست و جبار ان شهر را برانند وخود سكونت كنند ، سستي كردند وچنين توقع داشتند كه خدا وموسي با هم به جنگ مردم ان شهر روند وشهر را تصرف كرده در اختيارشان گذارند ،اما بنا شد به پاداش اين توقع نا بجا،چهت سال در بيابان تيد سرگردان باشند.

اسلاید 56: سرانجام اين قوم نتوانست خداي واحدي را كه حضرت موسي معرفي مي كرد ،به خوبي بشناسد . بقاياي اين طرز تفكر تا عصر بعثت باقي بود كه تنها خود را دوستان خدا مي پنداشتند وفيض ولطف خدا را مخصوص خود مي دانستند . اين طرز تفكر خاص به انان اجازه مي داد كه حقوق ملتهاي ديكر را ناچيز پندارند وحتي توانستند اموال ديگران را با غارت يا حيله گري تصاحب كنند . قران دهها مورد عذاب وبلا نقل مي كند كه همه به جرم پيمان شكني ،ادم كشي ، فساد ودنيا دوستي براي ان ها پيش امده است .سال ها پس از دوران اوارگي، شهر نشيني انان شروع شد ودر زمان داود وسليمان ،فلستين در اختيار انان بود. بين المقدس توسط سليمان ساخته شد.جنگ وگريزها ادامه داشت.تا سيزده قرن كه تا ظهور عيسي ادامه داشت . هرزمان كه انان به رشوه خواري ودنيا پرستي وفساد وتجاوز وحيله بازي توده ي مردم دچار مي شدند ، پيغمبري براي انان مي امد. اما گويا اين يك سنت جاري بود كه خون پيامبران را بريزند .

اسلاید 57: جنگ وگريز، قتل عام شدن، حمله, خوي اين مردم شده بود ، وبا وجود همه ي فراز ونشيب ها تا سال 70ميلادي در فلستين بودند. پس از محاصره ي تيتوس سردار رومي مهاجرت واوارگي يهود شروع شد.

اسلاید 58: خصومت يهود ومسيحيان :با انكه مكرر در كتب ديني يهود از مسيح موعود بيان شده بود وحضرت عيسي از ميان همين قوم براي تكميل دين يهود وجلوگيري از انحرافات ان ها امده بود، اما از همان اول به مخالفت وي برخاستند.پس از 312 ميلادي كه قسطنطين دين مسيحي را دين رسمي دولتي روم كرد ، مخالفت شدت يافت. مسيحيان كه قدرتي عظيم واختيارتي سياسي در روي زمين پيدا كردند، وقتي ملاحظه كردند كه يهود هنوز در برابر مسيحيت مقاومت مي كند ،دشمني وآزار پيش گرفتند. واين جدال در سراسر قرون وسطي روز افزون بود و منشا خونريزيها و جنگ ها مي شد. تا انجا كه يهود منتظر امدن پيغمبر موعود بودند كه انان را نجات دهد و اوس وخزرج پس از آگاهي از ظهور پيغمبر اسلام پيشدستي كردند وان حضرت را به مدينه دعوت كردد ،اما يهوديان با انكه خود مژده امدن ان حضرت را داده بودند، بزرگترين عنصر مخالف داخل مدينه را تشكيل دادند.

اسلاید 59: تلمود:تحولاتي كه در زندگي يهود طي قرن ها به وجود امد ايجاب مي كرد كه براحكام تورات شرح وتفسيرهايي نوشته شود. درحدود هزارسال طول كشيد تا قانون شفاهي گرد امد وشكل پذيرفت و به نام ((ميشنا )) معروف شد ، وان مجموعه اي در شش باب است .نزديك يكصد وپنجاه تن از علماي بني اسرائيل در تحرير ان شركت داشتند وسپس قرن ها از راه مناظره ،توضيح وشرح مطالب ميشنا مجموعه ي ((گمارا )) در اواخر قرن پنجم ميلادي تکمیل شد .تلمود از مجموع ميشنا و گمارا به وجود امد و مهمترين وسايل وحدت ومايه ي دلبستگي قوم يهودي است ودر واقع مشتمل بر كليه معارف ديني ان هاست.علماي يهود به اصلاح تلمود بابلي پرداختند در استانه ي بعثت ،اين مجموعه نماينده ي كليه ي احكام وساخته ها و خرافات قوم يهود است.

اسلاید 60: براي نمونه به يك نكته ازاحكام ومعارف تلمود اشاره مي كنيم : خداي تلمود شبيه به انسا ن است ،محبت مي ورزد متنفرمي شود ، خشمگين ميگردد ، مي خندد ، مي گريد ، پشيما ن مي شود وهرروزسه با رتورات مي خواند . اين مجموعه بارها ما نند كتب شيطا ني وسحروجادوبه حكم حاكمان ، محكوم به فناشده ويا اوراق آن راپاره كرده وبه آب ريخته اند . اما درهرحال نسخه هاي مانده آن براي يهوديا نمايه حيات و دلخوشي است . ازنظرسايرامم ، مسخره وازنظرخودشان مشتمل برحكمت ومعرفت است .

اسلاید 61: هندوستان

اسلاید 62: هندوستان . . . شبه قاره هند ، باتمدني كه سابقه اش تاسي تاچهل قرن پيش ازميلا دمي رسد، سرزمين وعجايب است.كيشها ومكتب هايي به خودديده كه تمام مراحل راازخرافي ترين صورت فكري گرفته تا لطيف ترين وروحانيترين عرفاني ويكتا پرستي طي كرده اند . درآن روزگاري كه خورشيداسلام ازافق تاريك شبه جزيره ي عاري ازفرهنگ وتمدن عربستان طلوع كرد ، درپهنه ي هند وستان مظاهرفراواني ازتكامل درآن جا وجود داشت .

اسلاید 63: حكومت – به دنبال حمله هونهاي وحشي ، هندوستان هم مثل بخشي از اروپا ونقاط ديگر آسيا به ويراني كشيده شدوبيش ازيك قرن درشكست وفسا دغوطه وربود وتمدن پرعظمت امپراطوري بزرگ گوپتاها در آستانه ي نابودي ومحوقرارگرفته بود.تقريباهمزمان با ظهوراسلام شخصي به نامه ((هارشا-واردهانا)) ازخاندان گوپيا دراوائل قرن هفتم ميلا دي ، درشمال هندوستان حكومت مقتدر وجالب كه پايتخت آن شهر كانوج بودبوجود آوردنوع حكومت هاي هند سلطنت استبدادي بود،ولي حكومت هارشااستبداد درخدمت خلق بوده است، زيرا اوفرمانروايي دانشمند واديب وشاعرونويسنده ونيكوكاروداراي جذابيت ذاتي و قوي الاراده بود.

اسلاید 64: در هيچ كشوري به اندازه هند دين نقش اساسي در زندگي مردم نداشته و چون معمول‍اٌ مذاهب رايج هند مردم را دعوت به دوري از علايق مادي مي كردند.اوايل قرن هفتم هم مثل سابق تعدادي اديان و مذاهب در هندوستان وجود داشته ، ولي تقريباٌ تمام انها فروعي از سه دين اصلي هند كه آنها نيز به نوبهُ خود به يك ريشه مي رسيدند بودند.سه دين رايج هند عبارت بود از:1-هند‌وئيسم. 2-جينيسم 3-بوديسم.تاريخ ظهور و همچنين آورندهُ‌‍ هند وئيسم معلوم نيست؛ مورخين آن را قديميترين دين موجود شبه قارهُ هند مي دانند.

اسلاید 65: گفته هاي بودا در سه جلد كتاب به نام تري پيتاكي كه مهمترين كتاب مقدس بودائيان است گرد آمد.بودا را، كه خود ادعاي نبوت هم نداشت، پيروانش رفته رفته به مقام الوهيت رسانيدند و مورد پرستش قرار دادند و مسلكي كه روزي خود براي اصلاح انحرافاتن آئين هندو بوجود آمده بود، خود دچار هزارها رشته انحراف و فساد گرديد.رواج فساد و انحراف در جامعهُ هندوئيسم و مخصوصاٌ برهمان و پيشوايان مذهب، زمينه يك انقلاب را به وجود آورد و در نتيجه اواسط قرن ششم پيش از ميلاد دو آئين بوديسم و جينيسم كه هر دوانقلابي درهندوئيسم به شمار مي آيند ظهور نمودند.در حياط بودا معارف او در كتابي جمع نشد و پس از او يكي از شاگردانش به نام (( سوب هادا )) كه بهتر است آئين بودايي را از او بدانيم گامهاي بلندي در تنظيم و ترتيب و تحرير معارف بودا بر داشت.

اسلاید 66: هندوئيسم سرانجام بوديسم و جينيسم را از رونق انداخت و خود با تغییرات بسياري در اصول و فروع ، بار ديگر در افكار هنديان نفوذ كرد و تقريباً ، مذهب رسمي و حاكم بر اكثريت گرديد.در زماني كه اسلام ، در جزيرة العرب كه عاري از فرهنگ و تمدن بود، توحيد خالص و عميق را مي آموخت، در هندوستان يك مكتب توحيد خالص در اختيار افكار عمومي نبود.شاهزاده ((ناتا پوتا وارد هامانا )) كه (قهرمان بزرگ) خوانده مي شود، نيز مثل بودا آئين جينيسم را كه واكنشي در مقابل نابساماني ها هندوئيسم به حساب مي آيد، به هندوستان عرضه داشت، او و بودا هر دو هدف و مقصد خود را براي رساندن مردم به (( نيروانا )) معرفي مي كردند.مهاويرا طرفدار تحمل رياضتهاي سخت براي رسيدن به سعادت بود، ولي بودا راه و روش معتدلي را توصيه مي كرد.

اسلاید 67: هندوها ، معتقدند كه روح خدا در بسياري از موجودات حتي حيوانات وحشرات مي رود وخدايي مي كند .در كتب مقدس هندوئيسم كلمات و جملاتي كه توجه نويستدگان آنها را به حقيقت واحد محيط بر جهان مي رساند وجود دارد؛ ولي به صورت مكتبه و عمومي و عقيده اي مرسوم نبوده است.هندوئيسم جريان آفرينش و ادارهُ جهان را به سه مرحلهُ اصولي آفرينش و اداره و انهدام تقسيم مي كرد.اما در مرحله پرسستش به اندازه سطح اين عمل مقدس را پايين آورده اند كه كمتر موجودي است ، براي يكبار هم شده مورد پرستش هندوها قرار نگرفته باشد .

اسلاید 68: مقررات اجتماعي :ائين فرقه اي – هندوئيسم نظام طبقاتي را كه از حدود قرن هفتم پيش از ميلاد در هند به وجود امده ، به فلسفه اي كه خود براي افرينش جهان بافته ،متكي مي كند ، و در نتيجه ان را يك امر حتمي غير قابل اجتناب تصور مي نمايد.وسپس طبقات چهار گانه ي بشر را ،به نحو زير،از منو به وجود اورد :1- برهمنان از سر منو .2- كشاتريا (پادشاهان وپهلوانان) را از دستان او .3- وايسيا (صنعتگران وپيشه وران) را از رانش . 4- بقيه ي مردم را از پاهاي او .5- پارياها يا نجسها.

اسلاید 69: هریک از این فرقه ها دارای امتیازات وحدود وتکالیف خاصی بودند وتبعیضات بسیار ظالمانه ای در جامعه ی هند رواج داشت.چند نمونه از تبعیضها:زن- با اینکه برای زنان هندوستان در طول تاریخ فراز ونشیبهایی پیش امده است , به طور کلی در مکتبهای هندی وضع زنان رضایت بخش نبوده وتبعیضهای ناروایی در مورد انها وجود داشته است.قانون نامه ی مانو در عین اینکه دستور محبت ونیکی نسبت به زنان می دهد ,انان را در درجه ای پست تر از مردها می داند.ازدواج از طرف زن,حتی پس از مرگ شوهر ,پیوندی ناگسستنی وابدی محسوب می شد ,واز جانب مرد به بهانه های بسیار وخیلی اسان قابل گسستن بود.

اسلاید 70: اینک نمونه هایی از ریاضتهای رایج هند:1-ساعات متوالی به خورشید نگاه می کردند تا کور شوند.2-با پای برهنه روی اتش راه می رفتند.3-خویش را در قفس زندانی می کردند تا بمیرند .فلسفه – هندوها بیش از تمام ملتها به فلسفه عشق می ورزیدند ,واز همه ی کشورها مکتب فلسفی در هند بیشتر بوده وبه نظر ویل دورانت بسیاری از فلسفه ی یونان ,از جمله افلاطون وفیثاغورث و پارمنیدس ,تحت تاثیر فلسفه ی هند بودند .ریاضت- ریاضت گر چه تا حدود مشخصی جزء عوامل تربیت و تکامل روح ونفس است و می تواند در سیر وسلوک وپرورش فضائل مورد استفاده قرار گیرد ,ولی هندوستان در این خصوص انچنان افراط کرده که ان را به صورت اعمالی خرافی ,ان هم خرافه ای وحشتناک در اورده است.

اسلاید 71: هنر وادبیات – رسم نوشتن وتعلیمات کتبی در هند قدیم رواج نداشت ,وبیشتر تحصیلات ,شفاهی وادبیات حفظی بود. نوشته های هندی معمولا به صورت شعر وسرود تهیه می شد.مواعظ وپندهای هندیان بیشتر به صورت حکایتهای تمپیلی واز زبان حیوانات تنظیم می شد. تعلیم وتربیت – اموزش وپرورش تقریبا در اختیار برهمنان بود ودر درجه ی اول فرزندان انها وسپس به تدریج فرزندان طبقات بعد از ان بهره مند بودند ولی طبقه ی نجسها به کلی از ان محروم بودند.

اسلاید 72: چین کشور اسمانی

اسلاید 73: بسیاری از مورخان اعتقاد دارند که روی هم رفته تاریخ کشور بزرگ چین در مقایسه ی با تاریخ کشورهای دیگر جهان افتخار امیزترین امتیازات را دارد ,وچینیان در پشت سر خود عظیم ترین وعمیق ترین وانسانی ترین نوع تمدن را دارند .تقریبا همزمان با بعثت پیغمبر اسلام مردی از خاندان تانگ به نام ((کاتوتسو)) حکومت چین را در دست گرفت وپس از نه سال سلطنت در سال 627 به نفع فرزند بیست ویک ساله اش ((تای تسونگ)) کناره گرفت .خاقان جدید با پشت کار وخشونت عجیبی سلطه ی حکومت مرکزی را بر سراسر خاک وسیع چین گسترش داد , بربریان را از کشور بیرون کرد وتجزیه طلبان را سرکوب نمود.تای تسونگ پس از تحکیم موقعیت خود وتثبیت وضع حکومت مرکزی ,ناگهان تغییر روحیه داد وبعد از ان جوش وخروش در ((چامگاه)) پایتخت کشور چین زندگی ارام وفیلسوفانه ای را شروع کرد ومشغول مطالعه ی اثار کنفوسیوس ونشر انها شد ,وسخت متوجه معنویات وپرورش روح گردید.

اسلاید 74: ودست از تجمل وخوشگذرانی کشید.به موجب دستور ائین کنفوسیوس به مردم ازادی کامل در عقیده وانتخاب دین داد، و در نتیجه مبلغان مذاهب بودایی و زتشتی و عیسوی و تمام فرق دیگر، در همه خاک چین آزادانه به تبلیغ و نشر افکار و عقاید خویش پرداختند، و هیئت های تبلیغی از کشورهای دیگر برای نشرادیان مختلف به چین آمدند ملی این دوران عظمت بیش از پنجاه سال طول کشید.

اسلاید 75: حکومت - از لحاظ نظری، شخص خاقان با حقی الهی کراسی حکومت می نمود، و او را (( بغپور)) قرزند آسمان- نماینده خدا- در روی زمین می دانستند. فرمانهای او قانون بشمار می رفت. آخرین قضاوت با او بود و جانشین خود را شخصا” تعیین می کرد.یک مقام بسیار معتبر به نام ((دستگاه تفتیش)) وجود داشت که تمام مقامات کشور و منجمله شخص خاقان را زیر نظر داشت و می توانست از اعمال او انتقاد نماید، و اگر برخلاف مصالح خلق رفتار می کرد نمایندگی آسمان از او سلب می شد، و سرکوبی او، که قبل از انحراف از مصالح ملت گناهی بزرگ محسوب بود، جایز می گردید.

اسلاید 76: در اثر وسعت خاک و فاصله زیاد شهرها از یکدیگر و وجود کوهها و بیابانها و رودهای غیر قابل کشتیرانی و فاقد پل، و نبودن وسائل سریع حمل و نقل، و عدم امکان ایجاد ارتشی بزرگ و مناسب باوضع کشور، بسط کامل سلطه مرکز به سراسر کشور امکان نداشت؛ و از این جهت یک نوع خود مختاری در ایالات مختلف چین وجود داشت. در چین بیش از آنچه به فرد اهمیت می دادند، جامعه مورد توجه بود، و تمام مردم در صنفی با آداب و رسوم محکم و غیر قابل تخلف قرار داشتند، و تخلف آداب اجتماع باعث سقوط شخصیتها می گردید.

اسلاید 77: مشاغل و مقامات دولتی ارثی نبود و برای تمام آحاد ملت رسیدن به آنها آزاد و امکان پذیر بود.تقریبا“ در تمام خاک چین و حتی در روستاها آموزشگاه های عمومی وجود داشت. و همه طبقات حق ورود به آموزشگاه و آماده کردن خود جهت امتحان هر نوع مقام دولتی را داشتند. گرچه عملا“ بسیاری از فقرا و تهیدستان از تحصیل و امتحان محروم بودند، ولی از لحاظ قانون مانعی برای احدی وجود نداشت، و اصولا“ چینیان معتقد بودند که اگر مردم عادی به مقامات دولتی راه نداشته باشند و حکومت آن در انحصار طبقات مشخصی باشد، نکبتهای بسیار پدید می آید.

اسلاید 78: مذهب - تاریخ یک مذهب و دین چینی الاصل ثبت نکرده است. البته بودیسم و مسیحیت و اسلام و ادیان دیگر، در چین نفوذ کرده و هریک مخصوصا“ بودیسم، پیروان فراوانی داشته و دارند، ولی هیچ یک از آنها آئین چینی نیستند.کنفوسیانیسم و سیر تاریخی آن - آئینی که تقرابا“ بیست و پنج قرن، به استثنای دوره های کوتاه خاص، مورد قبول اکثریت مردم چین بوده، آئین کنفوسیوس است. کنفوسیوس در سال 551 پیش از میلاد در ایالت ((لو)) Lu متولد شده و پس از گذراندن دوره تحصیلات مدتی در مشاغل دولتی کار می کرده و حتی مدتی وزیر بوده است. با مطالعه آثار گذشتگان و تفکر و تعمق فراوان، از وجود خود، حکیمی فرزانه و استادی عظیم الشان ساخت. کانون آموزش و پرورش بسیار جالب و عمیقی ایجاد کرد از اطراف چین دوستاران علم و فضیلت به سوی او رو آوردند و سرانجام مکتب او به وجود آمد.

اسلاید 79: در سال 213 پیش از میلاد ((دوک چنگ)) Duke Chang اولین خاقان بزرگ چین چون سنن وآداب موجود را مانع اجرای اهداف خود می دید، تمام آثار علمی و فرهنگی و اجتماعی قدیم از جمله آثار کنفوسیوس را آتش زد، ولی پس از فوت او در زمان سلطنت ((هان)) بار دیگر آثار و افکار کنفوسیوس با وسعتی چند برابر پیش، رواج گرفت و در جریان تجدید حیلت، تحولات و تغییرات و انحرافات زیادی در آن رخ داد. در قرن اول میلادی بودیسم از هندوستان به چین رفت، و چون بر خلاف کنفوسیانیسم با مسائلی از قبیل معجزات و ارتباط باغیب که همیشه در رواج ادیان نقش مهمی داشته اند همراه بود، در مدت کوتاهی نفوذ و توسعه ای عجیب یافت، و پیروان کنفوسیوس تحت تاثیر آن، تغییرات دیگری در مکتب خویش دادند، آن معلم اخلاق و حکیم دانشمند را که خود ادعایی نداشت، به صورت عنصری آسمانی و فوق بشر و دارای اعجاز و کرامات جلوه داد.

اسلاید 80: معاد - چون کنفوسیوس ادعای پیامبری و رسالت الهی و رهبری دینی نداشته، و تلاش و کوشش خود را برای اصلاح انحرافات و فساد اجتماع از دیدگاه فکری خویش معرفی می کرده، طبیعتا“ مسائل مربوط به معاد را کمتر مطرح می نمود. بر اثر اینکه کنفوسیانیسم کاملا صورت یک مذهب را نداشت، پیروان او مانعی از گرویدن به سایر ادیان نداشتند، و به همین جهت اکثر مردم چین در عین پیروی از کنفوسیوس مذهب بودا را هم دارند.پس از بعثت پیغمبر اسلام به فرمان ((تای تسونگ)) خاقان چین، در سراسر خاک چین معابد فراوانی به نام کنفوسیوس بنا شد و به طور رسمی او را از سطح معلم فلسفه و اخلاق به سطح پیغمبر خدا، و از مدرسه و کلاس درس به معابد کشاندند، و روز به روز بر عمق و وسعت این فکر افزوده شد.

اسلاید 81: ساختمان اجتماع - مقررات چینی چهار طبقه برای مردم شناخته است: 1- دانشمندان 2- کشاورزان3- صنعتگران 4-بازرگانان و کسبه. رژیم طبقاتی وآئین فرقه ای، بدان صورت که در هندوستان و ایران وجود داشته، در چین نبوده است. اساس اقتصاد چین کشاورزی بوده و در عین حال فقیرترین و محرومترین طبقات اجتماع چین، همان کشاورزان بودند. تجار و کسبه از لحاظ ریشه و مقام اجتماعی، از همه طبقات پایین تر بودند ولی وضع مالی و اقتصادی آنها بهتر از کشاورزان و کارگران بود. رژیم بردگی در چین وجود داشت. یتیمان و دختران را در مواقع قحطی و احتیاج به بردگی می فروختند، ولی شیوع این عمل به وسعت و شیوع آن در یونان و روم و ایران و هند نبود.

اسلاید 82: زن- زن چینی به خاطر آوردن پسر که مورد احتیاج جامعه چین بود ارزش و اعتباری داشت ولی مقررات ظالمانه ای او را در اجتماع چین از بسیاری حقوق انسانی محروم می ساخت. مرد در داخل خانواده قدرت فوق العاده ای داشت و می توانست زن و فرزندان خود را به کنیزی بفروشد و یا بکشد.در چین تا اواخر قرن نوزدهم مانند هند، رسم هایی رواج داشت که به موجب آن زنان پس از مرگ شوهر خودکشی می کردند. تعداد زوجات بطور نامحدود جایز و رایج بود. اولیاء اطفال، کودکان را در سنین کودکی به قید ازدواج در می آوردند و کمتر اجازه می دادند که ازدواج جوانان در اثر عشق و علاقه صورت گیرد.

اسلاید 83: آموزش و پرورش - زبان و خط چینی از عجایب ادبیات جهان است، نه الفبا داشت و نه هجی کردن و نه دستور و نه طبقات و نه تقسیمات. فقط روح سرسخت سنت پرستی و حفظ آداب و رسوم چینیان توانسته است این خط را که ( به استثنای خط مصری قدیم) قدیمترین خط جهان است با همه مشکلاتش حفظ کند. با این زبان مشکل و پیچیده، آموزش و پرورش در چین عمومی بود. در روستاها و شهرها مدارس و معلم به اندازه کافی وجود داشت. بر خلاف ایران و هند، تحصیل و تدریس هر دو عمومی و برای همه کس آزاد بود، گرچه فقرا عملا“ از ورود به صحنه تحصیل و تدریس محروم می ماندند، اما منع قانونی در کار نبود.زنان طبقات بالا و اشراف تحصیل می کردند، ولی زنان عامه مردم بی سواد بود

اسلاید 84: اختراعات- چین باستان بیشتر از سایر ملت های بزرگ در جهان قدیم اختراع داشته و ممکن است که این موقعیت در اثر آزادی و دموکراسی آن باشد. این اختراعات و ابتکارات و علوم و فنون آنطور که شروع شده بود توسعه نیافت.فنون و هنرها- ابتکار و سلیقه ای که درچین داشتند مایه اعجاب و تحسین باستانشناسان جهان است. اما فن معماری در چین قدیم رونق و پیشرفتی نداشته.

اسلاید 85: ژاپن...

اسلاید 86: حکومت - سیستم حکومت ژاپن در عصر بعثت، سلطنت، به همان شکل معمول در اکثر نقاط جهان بود. ژاپنیها امپراتوران خویش را از نسل ((اما تراسو)) الهه ی خورشید ومقدسترین خدایان ژاپن می دانستند و به همین جهت مقام سلطنت رنگ مقدس واسمانی داشت وعلاوه بر سلطه واقتدار معمول سلاطین ان زمان ،نفوذ معنوی از رهگذر علایق مذهبی نیز داشت.

اسلاید 87: مذهب – مذهب اصلی وبومی ژاپن ((شین تو)) است .این لفظ چینی است ومرکب از دو کلمه ((شین)) و ((تو)) به معنای راه خدا می باشد و تعبیر ژاپنی ان ((کامی نومی چی)) است.این مذهب مثل مذاهب دیگر دارای پیامبر وکتاب ومقررات ومراسم نبوده وفقط افسانه های دوران توحش ژاپن وپرستش نیاکان وسلاطین وبتها ویک سری اعتقادات واعمال جنون امیز ,اسکلت این به اصطلاح ائین را تشکیل می داد وبه قول جان ناس ,افسانه ی ((شین تو)) عبارت است از یک مجموعه ی اوهام دیرین درباره ی الهه ی ان کشور.

اسلاید 88: اين كه چقدر زمان داري مهم نيستآن را چگونه مي گذراني مهم است.لينكلن