صفحه 1:
صفحه 2:
0000
wb حون WIL
. 7/3
tat et
an rms a 1
SG hse yi he
+ مك » 42 ۰
—
صفحه 3:
صفحه 4:
* آشنایی و رعایت تناسب ها
فرهنگ ریسمانی است که خوامه یا تلفواسته فرد را به مجامه پیوند مین دهد ٠ جون قانون.
نانوشته ای است که ناخودآگاه از آن پیروی نموده و تخطی از آن نیز از منظر اجتماعی جرمی
است که مجازات أن را جامته تدوين می کند .این فرهنگ که خبارت از للب و رسوم و زیان
و مذهب و غیره می باشد و سالیان طولانی از نسل به نسل منتقل گردیده » در زمان ازدواج
ad اسلی ریا می نماد
چنانچه اگر دختر و پسری مدت مدیدی با یکدیگر در ارتباط بوده و شناخت کافی نسبت به
يكديكر داشته باشند و علاقه اى .هم فى مابين موجود باشد» تا زمانی که خانواده ی طرقین.
مداخله نکرده و اقدام به خواستگاری یا تأبید این رابطه ننمایند : جامعه این ارتباط را به رسمیت.
نمی شناسد و یا تا زمانی که در مورد دختر باکره » پدر اجازه ی ازدواج نداد » با به عبارتی
مقبولیت زوج را تأیید ننماید. عقدی واقع نخواهد شد ( البته در زمانى كه يدر بلا وجه و دليل
از اجازه ى ازدواج سرباز زند » راهكارهايى موجود است كه در جاى خود به آ« اشاره و توضيح
داده خواهد شد .
صفحه 5:
ولین قدم برای تشکیل خاناه ( کوچکترین نهاد اجتماعی) آشنایی طرفین است که تجربهنمایانگر آن
است که چنانچه اصولی در آن رعایت شود ء ضريب اطمينان را در يك ازدواج بايدار ارتقا مى بخشد . از
جمله ی این اصول که مجموع آن را هم کفو بودن بیان کرده اند . رعايت تناسب اقتصادى - فرهنكى
و تحصیلی و سنی را می توان نام برد . زیرا چنانچه اختلاف اقتصادی بسیار فاحش باشد . گرچه در
یتدای آشتایی ممکن است موجب شود که دختر به تصور اینکه بدون آن با هر شرایطی می تواند
زندكى كندء به اين وصلت راغب باشد اما به هر حال دختری که در شرایط رفاهکامل به سر برده +
امکان اینکه بدون آن با حداقل هایی که برای خود منظور نموده است» ادامه ی زندگی دهد تادرست
است و بالعكس . يا چناتچه دختری دارای تحصیلات عالیه باشد , و طرف مقابل فاقدآن باشد »با توجه
به اختلاف دیدهگاه ها وفقدان زبان مشترک , امکان ادامه ی زندگی میسر نمی شود و یا در صورت
وجود مصالحی که انگیزه ی ادامه ی آن را ایجاد کند : نوعى بى علاقكى یا جدایی عاطفی حاصل می
شود . یا اگر اختلاف سنی طرفین فاحش باشد , ( چنانچه در بعضی از روستاها شاهد آن باشیم ) مواجه
با زوجی می شویم که یکی از طرفین تجربیات لازک را كسب و آنچه را که در گذر زندگی لازم بوده ء
آموخته است » لکن طرف مقابل در مرحله ی کسب تجربه و آزمودن نادانسته هاست .این ام موجب
مى گردد که زوجین در مسایل مشترک . اختلاف نظر بسيار داشته باشند .علاوه بر عوامل فوق ء می
توان به معيارهاى بسيارى اشاره نمود كه موجبات دوام و بقای یک خانوده را فراهم می نمای . لکن
آنچه در فوق اشاره شد . فاکتورهایی است که تجربه نشان داده که رعایت آن به ادامه ی زندگی
زناشوبی کمک مي نمايد -
صفحه 6:
خواستگاری :
خواستگاری بیان رسمی تقاضای ازدواج است . همان طور که اشاره شد اگر رابطه ی دختر و پسری
مدتی طولانی دوام یافته باشد و خانواده ی طرفین نیز آگاه به اين رابطه باشند , لکن تا زمانی که
خواستگاری انجام نگردیده و خانواده ها خود را برای قبول طرف مقابل آماده ننموده باشند , جامعه
این رابطه را به رسمیت نمی شناسد . ماده ی ۱۰۳۴ قانون مدنی که در حاضرحاکم بر روابط
خانواده می باشد خواستگاری را به اين شرح بیان نموده است : هر زنی را که خالی از ماع نکاج
باشد می توان خواستگاری نمود . ماده ی ۱۰۳۵ نیز به این صورت تعیین تکلیف کرده است:وعده
ی ازدواج ایجاد علقه ی ازدواج نمی کند اگرچه تمام یا قسمتی ازمهربه که بین طرفین برای موقع
ازدواج مقر گردیده پرداخت شده باشد بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده
می تواند از وصلت امتناع کتند و طرف دیگر نمی تواند به هیچ وجه و را مجبور به ازدواج کرده یا از
قابل ذکر می باشد این است که
خواستگاری ایجاد تمهد نمی نماید و کسانی که به صورت سنتی از طرف خانواده همسرشان را
انتخاب مى کنند قادرندبه خواستگاری دختران زیادی اقدام نمایندبدون اینکه تعهدی در مقابل
جهت امتناع از وصلت مطالبه ی خسارتی نماید .آنچه در مورد فو
ایشان داشته و یا اجباری به ازدواج داشته باشند . زیرا :
صفحه 7:
Vol قانون به سراحت بیان نموده که وعده ی ازدواج ایجاد علاقه ی ژوجیت نمی گند :به
این معنی که صرف وعده نمودن ۰ موجب رابطه ی ازدواج و زناشویی نمی گردد و با
درخواست ازدواج به طرف مقابل نمی توان ازدواج را انجام شده تلقینمود .
ثانياً در مادهمزیور قید شده که حتی اگر مهریه نیز تعیین شده و تمام یا قسمتی از آن نیز
پرداخت گردیده باشد » در اين صورت لازم لست كه خانوادء ى دختر آن را مسترد و جنانجه از
این امر خودداری نمایند » طرف مقابل كه يسر مى باشد مى تواند از طريق دادكاه نسبت به باز
پس گرفتن و استرداد آن اقدام کند . به هر حال تا زمانی که صیفه ی عقد جاری نشده , هر
یک از طرفین می توانند از این وضات انصراف عاصل تمایند .
ثالث هيج یک از طرفین نمی توانند بدليل بهم خوردن اين رابطه مطالبه ى خسارت تمايند . به
این مسا که +ختر نمی ay تحت اين عنوان که خواستگاری موجب امیدواری وی به ازدواج
گردیده و با هکس پس با این انعا که از این امر متضور شده است اقدامی تماید .
صفحه 8:
TS alge
در ماده ی ۱۰۳۴ قانون مدنی چنانچه ملاحظه می شود اشاره شده است به اینکه از زنی می
توان خواستگاری نمود که خالی از موانع نکاح باشد . مانع نکاج حالتی است که در آن صورت
ازدواج ممنوع است و اين منع در زن وجود دارد . حال این ستوال مطرح می شود که چه زنی را
می توان خواستگاری کرد ؟ با چه کسانی نمی توان ازدواج کرد ؟
اولين مانع براى خواستكارى اين است كه زنى شوهردار باشد , اینگونه زنان به هیچ وجه نمی
توانند ازدواج کنند , مكر بعداز طلاق يا فوت همسر و مردى كه مرتكب جنين عملى
شود اكر عالم به حرمت ( حرام بودن ) عملى باشد كه انجام داده و همجنين أكاه باشد كه اين
زن داراى همسر بوده ء علاوه بر اينكه عقد او باطل است ء بر آن ز
حرام مؤبد مى شود . به
عبارت ديكر تا پایان عمرء حتى يس از طلاق و يا فوت همسر زن نيز نمى تواند با وى ازدواج
نمايد البته اگر ازدواج با جهل بوده باشد عقد باطل است ولى موجب حرام ابدى نيست . به
سخن دیگر» اگر مردی آگاه نباشد که زن شوهر دارد یا ایم عده او سپری نشده است در این
حالت عقد باطل است ولی می توان پس از طلاق و پایان مدت عده »با آن زن ازدواج کرد .
این حکم در موردی نیز جاری است که زن در ایام عده باشد و در اين مورد تفاوتی میان عده
طلاق و عده ی وقات نمی باشد .
صفحه 9:
عده عبارت از مدتی است که زن پس از طلاق یا وفات همسرش ۰ نمی تولند ازدواج کند .
بنابرلین اگر کسی در مدت عده » در حللی که آگاه باشد زنی در عده وفات یا طلاق است با
وی اردواج تماید تاد براو حرام می نود
علاوه بر آن طبق ماده ی ۱۰۴۵ از قانون مدنی با افراد ذیل نمی توان ازدواج نمود :
۱- پدر و مادر و اجداد و جدات ( پدربزرگ و مادربزرگ و یا پدر پدر بزرگ و مادر مادر (Soy
۲- خواهر و برادر و فرزندان آنها
۳- عمو» دای » عمه و خاله ی خود یا پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ
ماده ی ۱۰۳۶ از قانون مدنی نیز در مقام بیان کسانی است که از طریق رضاعی نسبت فامیلی
فته و جزو اقارب محسوب می شوند .
قرلبت رضاعی به معنای نسبتی است که از طریق شیردهی ایجاد می شود . لکن نسبت و
قرابت مزیور دارای شرایطی است که ذیلا بیان می شود .
ولا : شیری که از رابطه مشروع حاصل شده باشد . شیردهی که از طریق نامشروع باشد
قرابت نمی شود .
صفحه 10:
ثانياً : شير مستقيماً در مدت لااقل یک شبانه روز یا ۱۵ بار متوالى و بدون اينكه در اين ميان شير
شخص دیگر یا غذای دیگری ضرف شده باشد . طفل نیز کمتر از دو سال تمام داشته باشد . بنابراين.
آگر شیر بوسیله دیگری نوشیده شده و یا طفل ate از دو سال داشته باشد و یا در فواصل آن
دیگری خوردهباشد » موجب قرایت و ممنوعیت نكاح نيست و علاوه بر آن مقدار شیری که طفل
مصرف کرده از یک زن با یک شوهر باشد. چننچه Jil مقداری از شیر زنی دیگر بخورد اگرچه هر دو
زن دارای یک شوهر باشند موجب حرمت ازدواج و ایجاد قرابت نمی شود . همین طور اگر زنی به یک
دختر و پسر شیر بدهد كه شير حاصل از ازدواج ولی با دو نفر باشد مانع ازدواج دختر و پسر نیست .
بدین صورت که زنی با داشتن همسری که از آن مرد باردار یا دارای فرزندی بوده و از شیر حاصله
دختری را شید دهد و پس از جدایی از همسر با مرد دیگری ازدواج نموده و فرزند پسری را شیر دهد .
این پسر و دختر به هم محرم نبوده و شیردهی موجب حرمت ایشان نمی شود .
ماده ی ۱۰۳۷ ق . م. در مقام بیان حرمت ازدواج کسانی است که از طریق مصاهره یا دامادی دارای
غذاى
قرابت كرديده و ازدواج ايشان حرام است . از جمله ازدواج مرد با مادر و مادربزرك زن خود اعم از اينكه
فاميلى ايشان از نسب باشد يا از طريق شیردهی و يا ازدواج بين مرد و زنى كه سابقاً زن پدر یا یکی از
اجداد » يا زن يسر يا يكى از والدين او باشد .
صفحه 11:
یکی از مواردی که قانون گذار بر لطمات و صدمات روانی زن توجه داشته ؛ در مواد ۱۰۴۸ و
۹ قانون مدنی قید شده است . به اين صورت که هیچکس نمی تواند با خواهر زن خود
ازدواج نماید حتی با عقد مدت دار . البته پس از طلاق همسر اول خود می تواند با خواهر وی
ازدواج نماید که مواردی نیز در جامعه شاهد هستیم . علاوه بر آن اگر کسی قصد ازدواج با
خواهرزاده همسر خود را داشته باشد » لازم است که از همسر خود اجازه دریافت نماید .
شرایط ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی ( مواد ۱۰۲۰ و 1۱۰۳۱
آیین نامه اجرایی زناشوبی بانوان ایرنی با اتباع بيكانه غيرايرانى مصوب ۴/۷/۴۵ هيأت وزيران
» به وزارت كشور اجازه داده است يروانه ى زناشويى بانوان ايرانى با اتباع بيكانه را با شرایط
خاص صادر نمايد . شرط اول آنكه زن و مرد تقاضانامه ى صدور يبروانه زناشويى موجود را
كامل نموده و به كشور متبوع مرد خارجی ارائه كنند . آن كشور نيز ضمن تأييد و بلامانع
دانستن » اين ازدواج را در كشور خود به رسميت بشناسد . در حالت دوم جنانجه تهيه ى اين
گواهینامه برای مرد امکان پذیر نباشد » وزارت کشور در صورت رضایت زن يروانه ى زناشويى
صادر می کند . سومین شرط این است که اگر مرد غير مسلمان باشد باید گواهی تقاضای زن
علاوه بر مدارک فوق دو مدرک دیگر از مرد غیرایارنی اخذ می شود :
صفحه 12:
۱- گواهی مبنی بر اینکه مجرد است يا متأهل كه اين كواهى بايد به تأبيد مرجع رسمى محلى
يا مأموران سياسى و كنسولى كشور متبوع مرد برسد .
۷- گواهی از مراجع محلى يا كنسولى يا مأموران سياسى محلى مينى بر إينكة مرد استطاعت و
مكنت لازم براى ازدواج را دارد و نيز تعهدنامه ثبتى مرد خارجى مبنى بر اينكه نفقه زن و فرزند
و هركونه حق ديكرى كه زن بر ذمه ى وى دارد را در زمان ترك يا طلاق بيردازد . علاوه بر
آن حسب تبصره ی مصوب ۲۰/۳/۳۹ هیأت وزیران در مواردى كه وزارت كشور لازم بداند می
رندان خود
دارد از قببل پرداخت نفقه و خوش رفتاری نمودن و کلیه ی واجبات را بجا می آورد و چنانچه
زدواج منتهمی به طللاق گردید . هزینه ی مراجعه زن به کشور تأمین نماید .
چنانچه زوج و زوجه هر دو دارای ازدواج قبلی باشند لازم است که طلاقنامه با گواهی فوت
همسر اول را.ارائه نمايتد
اكر زوج داراى مدرك يناهندكى بوده و زوجه داراى شناسنامه ايرانى باشد ء شرايط فوق لحاظ نمى شود
زيرا يناهنده با سفارت خود در ارتباط نمى باشد تا دارک لازم از قبيل كواهى تجرد را ارائه نمايد ولى از
زوجه تعهدى اخذ مى شود كه استاندارى هيجكونه مسئوليتى در قبال عواقب بعدى اين ازدواج نخواهد
داشت .
تواند از مرد تضمین دریافت نماید که کلیه ی وظایفی را که نسبت به همسر و ف
صفحه 13:
ماده ی ۱۰۶۰ - مقرر دافنته است. که ازدواج زن ایرانی با تبعه ی خارجی در مواردی هم که
مانع قانونى ندارد » موکول به اجازه ی مخصوص از طرف دولت است . صرف نظر از بیان
شروطی که قانون گذار برای ازدواج زن ایرانی با مرد تبعه خارج مقرر و معین نموده است » ذکر
ایط مقرر قانونی ازدواج واقع شود , از نظر
شرع ازدواج صحیح است به شرط اين که مرد مسلمان شود . شروط مذکور و تشریفات قانونی به لحاظ
حفظ حقوق زوجه می باشد .
اجازه ی مخصوص ازدواج مآمورین دولت و غيره
ماده ی ۱۰۶۱ قان
این نکته ضروری است که چننچه بدون رعایت
مدنی اعلام می دارد که دولت می تواند زدواح بعضی از مستخنمین ۰ مأمورین
رسمی و محصلین دولتی با زنی که تبعه خارج است را موکول به اجازه ی مخصوص نماید . قانون منع
ازدواج کارمندان وزارت خارجه با اتباع بيكانه مصوب ۱۳۴۵ ۰ ازدواج کارمندان وزارت خارجه با اتباع
بیگانه یا کسانیکه قبلاً
اثر ازدواج به تابمیت ایران درآمده اند را ممنوع دانسته و کارمندان متخلف را
فاقد صلاحیت خدمت در وزارت خارجه دانسته است . ضمن اینکه از پذیرفتن فردی که دارای همسر
تبعه ی بیگانه است در وزارت خارجه جلوگیری نموده و از تاريخ تصويب اين قانون اعزام كارمندانى را
که همسر آن ها تابعیت خارجی دارند( از هر طبقه و مقامی ) به مأموریت ثابت کشور سابق همسرشان
ممنوع نموده است .
صفحه 14:
ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان
علاوه بر اینکه ازدواج زن ایرانی با تبعه ی خارجی دارای شرایطی است که قانونگذار تعيين
نموده است و توضیح لازم در اين خصوص بیان گردید » ازدواج زن مسلمان نیز طبق ماده ی
۷ قانون ازدواج » مصوب ۱۳۱۰ با مرد غیرمسلمان ممنوع می باشد .