صفحه 1:
صفحه 2:
مس
بت
روان شناسی مشاوره و راهنمایي
دانشجو:
5
ب
صفحه 3:
مقامه
ای وا موجودی است که با همنوعان خود به تبادل نظر ۰ ۲ ۱۳۳
شناخت و حل مشکلات خود از راهنمایی و مشورت دیگران بهره می گیرد.
بنابراین راهنمایی و مشاوره در طول تاريخ بشر مطرح بوده است. با توسعه
8 و علوم رفتاری و آگاهی از لزوم ارائه علمی ابر ۶ ۱۳
راهنمایی و مشاوره به عنوان شاخه ای از علوم و فناوری توجه شد ابتدا از
ای مساو برای کمک به انتخاب شغل و سپس برای ۱ ۳۳۳۲۱۲۲
دانش آموزان استفاده شد.
۱ ~ با ل
صفحه 4:
VY, مت
#8 0
له
' بعدها از این علم در مراکز بهداشتی و درمانی به منظور کمک به رشد و شکوفایی ۲
استعدادهای نهفته افراد و پیشگیری و درمان اختلالات عاطفی و رفتاری و بیماری های روانی
بهره گرفتند.
8 رآ ایی و مشاوره به صورت حرفه ای انجام گرفته و سعی دارد ۰ ۲۱۱ ۳
تحول سازگاری, تصمیم گیری. روابط اجتماعی. ازدواج. مهارت های اجتماعی و شیوه زندگی
دای دارند باری رساند.
* امروزه خدمات راهنمایی و مشاوره ای مورد استقبال مردم قرار گرفته و مراکز مشاوره های
۵ ازرانه این خدمات تأسیس شده است. دامنه فعالیت این مراک ۵ ۰ ۱۳ ۲۳
9 ی تر می شود. کتابهای زیادی نیز در اين خصوص چاپ و منتشر شده اند ٠
صفحه 5:
مت" VY,
1 تعریف هنماد ۳۳
32
* شايد بعضى راهنمايى را اندرز دادن و يند و نصيحت كردن می دانند اما مفهوم
Golem با مفهوم مصطلح آن در اذهان عموم BE ey! Slate
ای ی از شاحه های علوم انسانی است و BG les ani ale
نصیحت کردن یکسان تلقی شود. در آموزش و پرورش منظور از راهنمایی, راه
نمودن و کمک به مراجع است تا بتواند نقاط ضعف و توانایی های خود را در تمامی
جنبه ها از جمله هوشی, عقلانی اجتماعی و عاطفی خویش را شناخته و آنها را شکوفا
۲ اد این شناخت راهنما نقش ارائه دهنده و تفهيم 0:5 الل 70 ۳۲۳
6 ۱ (کرتر ۱۹۹4). بنایراین راهنمایی از روی اجباز و یا اکراء ۰۲۲
مت اختیار و قدرت انتخاب همراه است و نمی تواند با دستور دادن, تلقین كردن ويا حتى
عظه كردن مترادق تلقل شودن
} مو اركردن مترادع تلقطريي9
صفحه 6:
1 1 نم
7 تاکنون تعاریف متعددی برای راهنمایی اراته
شده است از جمله اینکه :
* راهنمایی کمک و پاری منظمی است به فرد و دریافتن استعدادها, کمبودهای شناخت
کی و حل مسائل است که از جمله آنها می تواند کمک lea! a: 0 0لا
باشد (بور"ء said و دیگران, ۲۰۰۲).
* کد راهنمایی مجموعه فعالیت های منظم و سازمان یافته ای است که به منظور حداکثر
آستفاده از توانایی های بالقوه در طول زندگی بر روی فرد اعمال می شود / (گیبسون و
ماریان, ترجمه ثنایی, ۱۳۸۱).
11 ترشش انسانی برای ایجاد حداکثر تواقق ممكن بين 5 00007207
4ك ری و مقتضیات فعالینی (تحصیلی و حرفه ای است که به آن مشغول دراه ۳
7 (اجمدین )( بت نبا : APA
صفحه 7:
امداف راهنمایی و مشاوره ۴ wT)
* اهداف راهنمایی و مشاوره با توجه به ویژگی ها و مسائل مراجعین متفاوت است. اما اهداف زیر
۴ ار از اهداک اصلی و مشترک این جلسات دانست:
0 اون این هدف عمده ای است که در تمامی انواع راهنمایی و مشاو ۰ ۴۳۳۱
000 رب بروز مشکل شناخته می شود راهتما (مشاور) سعی ی > ۱ ۳۱
پیشگیری کرده و در صورت بروز مشکل به علاج اقدام کند. در اين راستا به فرد کمک می شود تا
nl ee شود و با ببتش و درایت تضمیمی متطقی اخذ کند و درا ۳
دست يابد. بنابراين در طی فرایند راهنمایی و مشاوره فرد یاری می شود تا به شناخت و حل
مشکل خود نائل آید.
صفحه 8:
۳ Ss
۲۶ فزایش توانایی فرد در ساز گاری بمینه با معیط *
* افراد برای مقابله با مشکلاتی که در طی مراحل رشد با آن روبرو هستند الگوهای
رفتاری متفاوت انتخاب - می کنند. گاه ین الگوها و تقلید از آنان کارساز است. اما
olf انتخاب نادرستی بوده و مشکلات بیشتری به همراه می آورد (جورج و
کریستیانی. ترجمه فلاحی و حاجیلو, ۱۳۸۱). از اين رو یکی از اهداف مشاوره آگاه
ساختن فرد از انتخابات اشتباهی که داشته و نشان دادن راه های متفاوت دیگر
است, تا به این وسیله فرد بتواند به بهترین شکل با محیط پیرامون خود سازگار
9 ندود.
2
o Cars 3 )
صفحه 9:
SY, SS
این توانایی در مراع برای برقرارى و حفضا رابطه با ديكران 07
ای وی اجتماعی است بنابراين به ایجاد ارتباط با دیگران ۲ 00001
۹ ارت اين ارتباط دچار مشکل caw! اين اشکال ۱۲۰۰ ۲ ۳۲۱
در خودپنداری فرد با از مواضع اجتماعی ناشی شده باشد. مشاور در طی
جلسات مشاوره سعی می کند علت يا علل مشکل را فهمیده و مراجع را در
افزایش توانایی برقراری ارتباط و تعامل با دیگران یاری دهد (جورج و
کریستیانی. ترجمه فلاحی و حاجیلو, ۱۳۸۱).
صفحه 10:
تاریخچه
* ظهور پدیده راهنمایی و مشاوره را می توان مقارن با ظهور نشانه هایی از تمدن بشری
9 ان و همجنین مادران را می توان اولین راهتمایان دانست و ۳۳۱۲۱
۶ که آموخته ها و تجارب خود را به شاگردان انتفال می دادتد از ۳۱۳۱۲۱
کی ی شوند. علاوه بر اینان خدمات راهنمایی و مشاوره توا ۳۲۱۳۲۲۱
قبایل و روحانیون به عموم مردم ارائه می شد. اما سرچشمه های اولیه ارائه این گونه
خدمات را به شیوه اصولی تر می توان در بین مردم یونان یافت. چرا که آنان بر تکامل و
تقویت انسان از راه آموزش و پرورش تاکید داشتند و معتقد بودند درون هر فرد نیروهایی
است که می توان جهت تحقق اهداف از پیش تعیین شده آنها را برانگیخت.
۱ ~ با لب
صفحه 11:
* افلاطون را می توان اولین فردی دانست که روان شناسی و مشاوره را به صورت یک
۶ دار سازمان دهی کرده است. پس از اول ارستای ۵ ۱۳۳۳۱۱۳
ليس دراين خصوص انجام داد. از جمله اين که ,- ۳۳۱۳۲۰
02 ی پرداخل بقراط و دیگر اطبای یونانی نظریه وابستگی ۱۳۳۳۲
با مزاج و خلق و خوی بشر ارائه دادند. اما در قرون وسطی تلاش های معطوف به
1 بت کنترل در آمده و رکود یافت. تا این که در سال ۱۸۷۹ ۳۱۲
آزمایشگاه روان شناسی توسط وپلهلم ووتت موجب شد زمینه پذیرش Oley شناسی
به عنوان یک علم مستقل و تجرپی فراهم آید. پذیرش رشته روانپزشکی را به عنوان
ieee تس های علم طب نیز نقطه عطفی در تکامل روند PE Gls
درمانگری و مشاوره است (گیسبون و ماریان, ترجمه باقر تنایی و همکاران, ۱۳۷6).
)92 ب ني
صفحه 12:
سح SY,
ل تاریفچه بماشت وان ۳
ك5
۴ و کشورها در کنار منافع خود تنش ها و اضطراب های 5 ]| ۳۳۲۳
مردم به همراه داشت. این امر تعادل روحی و روانی بسیاری را برهم زد. از اين رو
متخصصان و اندیشمندان به منظور برگرداندن این تعادل بهداشت روانی را مد نظر قرار
آل ام در توسعه علم مشاوره نقش بسزایی داشت. از اولن ۲۲ ۳۳۲۲
این زمینه به رشته تحریر درآمد با عنوان ذهنی که خود را یافته توسط بیرز به جاب
em کات لزوم مطالعه دقیق فرد برای شناخت اختلالات رثا ۳۳۲۲
مطرح کرد. بعدها روانشناسان تحت تأثیر ایده های فروید اهمیت تجارب سالهای اولیه
زندگی را در تکوین تعادل روانی مورد تأکید قرار دادند (شرتز, رواستون, ۱۹۷۶). به
متدریج تحقیقاتی به منظور سنجش وضعیت روانی افراد و گروه ها انجام گرفت و
لا مراکزی به منظور شناسایی علل اختلالات رفتاری و روانی و بررسی تاریخچه زندگی فرد
تأسيس شد.
ال يات فا “WJ
صفحه 13:
تاریفچه راهنمایی و مشاوره در ایرآ
اگر راهنمایی و مشاوره را به معنای عام در نظر بگیرید قدمت آن در ايران نیز به زمانهای بسیار
دور بر می گردد. اما شروع بررسی علمی در اين خصوص را می توان مربوط به سال ۱۳۳۲
دانست. در اين سال با کمک وزارت کار و سازمان صنایع کشور و هیئت عمران بین المللی برای
انتخاب. اشتغال و انتصاب های صحیح طرحی ارائه شده در پی آن عده ای از کارمندان و
وزارتخانه ها به خصوص وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت متخصصان ایرانی و خارجی
۳ ۰ آموزی و فعالیت چگونگی انتخاب افراد برای مشاغل به شیوه علمی ۰ ۱
صفحه 14:
SY, —
1 كك
ل
* !535 ال ۱۳۳۶ در اداره مطالعات و برنامه ها واحدی به نام دایره تحقیقات روان شناسی تشکیل
شد. این اداره به تهیه تعدادی تست های هوش, سنجش و دیگر ویژگی های روانی که همگام با
5 یگ آین کشور باشد اقدام نمود. بعدها از اين تست ها برای برگزاری مسابقا ۱۹
آشتفاده شد. فعالیت دیگری که انجام شد شناسایی کودکان عقب مانده ای بودند که می توا
8 تادی با مدارس خاص این کودکان تحصیل کنند. در سال ۱۳۳۷ ج:د ٩ كفا ۳۱
۳ بر مشهد و آبادان تشکیل شد و بعد در شهر تهران و تعدادی مدرسه به ۰۰ ۳۱۳۱
برنامه که راهنمایی را اجرا کردند (حسینی بیرجندی (۱۳۷۵). در همین سال پیشنهاد ارائه خدمات
۷ شاوریمی در جلسه ای مطرح و پس از موافقت و بررسی چند سا ۰ ۰۳۲ ۱۳
آداره راهنمایی تحصیلی به عنوان اداره ای تحت نظر اداره کل مطالعات و برنامه ریزی وزارت
آموزش و پرورش شروع به کار کرد.
صفحه 15:
SY, —
سازمان ملی جوانان © ey
* افزایش جمعیت ایران به ویژه افزایش تعداد نوجوانان و جوانان در ایران لزوم تشکیل
واحدها, سازمان ها و نهادهایی را که متصدی پاسخ گویی به نیازهای اقشار مختلف جامعه به
ونان و جوانان باشد بیشتر از گذشته آشکار ساخت. از جمله دلایل ۱۳۶۱ ۱۱۲
این افراد توجه به آمار و ارقام حاصله از آمارگیری ها است. به عنوان مثال جمعیت ایران از
سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۷۷ تقریبا ۳٩ برابر افزایش داشته است. در طی این سال ها گروه سنی 10
تا ۲۶ ساله (۸ درصد نسبت به گذشته بیشتر شده اند. این قشر از جامعه که در گذشته ۱۵ /۶
و کل تمعیت را تشکیل می داد طبق ارقام اين آمارگیری ۱۱۱/۲۰ ۳
۶ نود اختصاص داده است. علاوه بر لین بيشترین گروه ستی ۰۰ ۳۲۲
| ال ۱۳۹۵ مربوط به سئین تولد تا 4 سالگی بود مطابق با آمارگیری سال ۱۳۷۵ ب لا ۰
alle 111 انتقال یافت, بنابراین پیش بینی می شود که تا سال ۱۳۸۵ این ۰ ۱۳
کت سس ۲۶ تا ۲۵ ساله باشد.
a Ly إن )
صفحه 16:
آزمونهای روانی)
۲ ۱ و بهره گیری از آزمون های روانی میزان شده را می توان به اواخر قرن نوزده ۰ ۱۱
0 3 انست. زمانی که کتل برای اولین بار کلمه تست را به کار برد پا زمانی که کال ۱ ۱۳۱۳۲
و اندازه گیری از تورم یا هنجار بهره گرفت و سپس بینه وسیمون در تهیه آزمون کوششهایی انجام داده و
نمونه هایی را ساختند (انتال, ۲۰۰۱) پس از آن ابزاری برای سنجش ویژگی های عاطفی و هیجانی ساخته شد
که آزمون های شخصیت نام گرفتند. اين آزمون ها برای سنجش انگیزش, رغبت, نگرش و دیگر ویژگی های
روانی افراد بودناء بهره گیری از لین آزمون ها در دست یابی به اطلاعات عینی تر و دقیق تر بسیار مفیلو بوز
لذا استفاده از انواع این آزمون ها (اعم از فرافکنی, صحیح و غلط, چند گزینه ای و...) توسط مشاوران و
روان شناسان بسیاز رواج دارد.
صفحه 17:
ویژگی مشاور
+ 00 ورس , تظارت مشاوران آمریکا شش خصوصیت: برای مشاور اراته ( ۳۱۲
از ایمان داشتن به افراد. تعهد نسبت به ارزش های انسانی, هوشیاری نسبت به محیط اطراف,
توانایی ادراک دیگران, انديشه فراخ و تعهد شغلی (جورج و کریستیانی, ترجمه فلاحی و حاجیلو,
۱۳۸۱
* (کمر) و همکاران وی طی تحقیقاتی تفاوت عمده مشاوران موثر و موفق را با مشاوران ne
۲ 3 در عقاید و ویژگی های شخصیتی آنان دانسته اند. طى تحقيق 07750 ۱۳۱۲۲
کمز و لیمو پر انجام شد مشخص گردید مشاوران موفق مراعان خود را افرادی لایق, قابل
ای راشتنی وبا اررش می دانند.و خود را توعدوست وغير 12ل ۳۳۳۲۱۳۲
کنند (جورج و کریستیانی, ترجمه فلاحی و حاجیلو, ۱۳۸۱).
صفحه 18:
ی ریات خود به اين نتيجه دست یافت که درک مراب اد ۴۳۳۳
٩ جلسات مشاوره دارد. همچنین وی دوست داشتنی بودن و توانایی در اب۲۱۳۱
و اطمینان را به عنوان ویژگی های مشاور موفق عنوان کرده است جورج و کریستیانی,
ترجمه فلاحي و حاجیلو, ۱۳۸۱)
کی یر این تحقیقات نشانگر اين مطلب است که مشاور در اینای ۰ ۳۲
چگونه زندگی کردن را دیکته کند. به عنوان مثال مشاور نباید راه هایی مانند طلاق یا ترک
تحصیل را تجویز کند (جورج و کریستیانی, ترجمه فلاحی و حاجیلو, ۱۳۸۱). فقط باید
200 ا [در بونش روى مراجع تمایان ساخته و اورا با راه های بر ۱۳۱
صفحه 19:
مرامل مشاوره
* در جلسات مشاوره واقعا az اتفاق می افتد؟ بعضی از مردم تصور می کنند مشاوره جریانی است که در
ل ۱ * يك سری نصایح و دستورالعمل هایی را به دیگری دیکته می کند. اما ا ۱ ۳
ال او یک فرایند علمی است که می تواند به مراحل زیر تقسیم شود (ور و رگا ۲ ۲۳
۴ و معرفی طرفین: اين مرحله شامل معرفی cud pb و بیان مقدمه ای از سوی مشاه ۲۳۱
* ۲ ین هدف از تشکیل جلسه مشاوره در ابتدای هر جلسه مشاور په ویژه جلسه اول هدف از گفنگو و
۳ ره باید به روشنی بیان شود. ay این منظور مشاور باید سقالات زیر را مد با بر ۳۳۱
باسلخ اسلا را جوا شود.
صفحه 20:
مشاوره مؤثر
* به منظور داشتن جلسه مشاوره فعال و مفيد بايد از دو روش كوش كردن و ارائه ياسخ)
1 كردن كوش كردن: مهم ترين فنى كه مشاور بايد در انتتخصص يافته 5 1 |0 |0000
05 دادس أنعت. يا استفاده ازاين فن است كه مى توان به روابنا BR ie
و است دست یافت. برای ایجاد اين رابطه در ضمن گوش داد ۳۳۲۳۲۰
۲ رکات چهره خود دقت و علاقه خود را به گوش دادن سخان ۲۱۰ ۳
دهد (شیرافکن, :۱۳۸).
صفحه 21:
م4
پاسخ های تعبیر و تفسیری
۰ اینگونه پاسخ ها نشان دهنده تعبیر و تفسیر کار است که مشاور از صحبت های مراجع داشته
است. با ارائه این پاسخ ها مراجع می تواند به فهم سخنان خود از سوی مشاور پی برده و در
که ۱ متصود او هماهنگی کامل ندارد توضیح بیشتری ارائه دهد. شا ۰ ۳
آستفاده از این گونه پاسخ ها در مراجع بصیرت و بینش نسبت به رفتار و گفتارش ایجاد کرده و
او را به بحث عمیق تر و دقیق تر تشویق کند.
صفحه 22:
الى
(ileal glo aul
* چنانچه مشاور احساس کند به اطلاعات بیشتری برای نتیجه گیری نیاز دارد از این گونه پاسخ
٠0 3 تا پس از آن بتواند آگاهی بیشتری نسبت به مشکل و 3۰۰ ۲۲۲ ۳
اینجا مشاور می تواند از دو فن پرسش پا سکوت بهره بگیرد. در پرسش که روش مستقیم به
شمار می رود سوالاتی طرح شده و برای مراجع مطرح می گردد. سکوت از سوی مشاور نیز
فنی است که پس از پایان سخنان مراجع به کار می رود. از طریق این فن مشاور نشان می
دهد که سخنان و بیانات مرجع کامل نبوده و لذا همچنان منتظر شنیدن مطالب بیشتری است.
صفحه 23:
زمينه هاى شغلى مشاوران ~ ب
۶ در گذشته تصور ro شد محل کار مشاوران صرف مدارس با کلنیک های روانی
است. اما امروزه زمینه های شغلی و حرفه ای مشاوران و روان شناسان افزایش
پافته است. به عنوان مثال آنان علاوه بر مدارس و مراکز درمانی می توانند در
موّسسه های خدماتی, اجتماعی, دولتی, اقتصادی و حتی صنعتی و سیاسی مشغول
کار شوند. (خدماتی که می توانند به این مراکز ارائه دهند عبارتند از بررسی وضعیت
030 لین راههای کاهش میزان اختلالات روانی و رفتاره ۲۳۲۶۰
افسردگی و اضطراب, ارائه طرح هایی به منظور افزایش میزان حس اعتماد به
نفس در نتیجه افزایش بهره وري, ارائه رهنمودهایی به منظور گزینش و استخدام
نیروهای شایسته, شناسایی و آموزش افراد شایسته ارتقاء
5 تب مد ۲
صفحه 24:
VY, N-
الى
ما 5
* علاوه بر اين مشاوران و روان شناسان مى توانند در ساير بخش هاى اقتصادى و
000 - تور ستجش نگرش مردم و ارائه اطلاعات معید ۲ ۱
0 آتادی و سیاسی برای شناسایی نیازها و ارائه راه ۰ ۳۳۳
طرح برنامه های تبلیغاتی موفق و در مراکز اجتماعی, فرهنگی به منظور آگاهی
از ویژگی های روانی افراد و ارائه راه حل در صورت رویارویی مشکل و در
نهایت در مراکزی که به منظور مداوای بیماران معتاد بازگشایی شده فعالیت
صفحه 25:
سپاس از حسن توجه شما
