روستای ابیانه

روستای ابیانه

اسلاید 1: روستا1موسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 2:

اسلاید 3: روستای ابیانهنظری داشلی برون .زلیخاحاج علی محمدی. هما تراب زاده. عباسرهو. روشنک. پژوهشکده مردم شناسی. 1384

اسلاید 4: استاد سخن پرداز

اسلاید 5: کلیاتجغرافیای طبیعیجغرافیای انسانیتاریخچهجمعیتروابط اجتماعیمردم نگاری ومردم شناسیمشخصات عمدهپراکندگی جمعیتبین پنج محله اصلیابیانه ایها با غیرابیانه ایهاغیرابیانه ایها باابیانه ایهاوسایل ارتباط جمعیهویت اجتماعی دامداریکشاورزیباغداریمشاغل دیگرازدواجخانوادهخویشاوندینوع مالکیت خانهخیاطی وپارچه بافیفنون تهیه موادغذاییمراسم عیدنوروزپارچه بافیهویت معماری ومسکن محلیمحل نگهداری پوشاکفنون نگهداری موادغذاییطب سنتی وفنون آنمراسم ماه رمضانقالی بافیطیف تعلقات مکانیپوشاک درادبیات عامهغذاهای داروئیفنون بهره برداری منابعمراسم نیمه شعبانچیت سازیتاثیرنحوه معیشتپوشاک درباور مردمغذاهای آیینینجاری وفنون مربوط به آنمراسم ماه محرمنمایشتاثیرشرایط اجتماعیپوشاک نوزادنانفنون ریسندگیمراسم عزاداریخط وخوشنویسیمدیریت سنتیتاثیرشرایط جغرافیاییپوشاک مردانوعده های غذاییفنون اندازه گیری ادبیات شفاهیبرخی باورهای مردممراسم ازدواجآموزش وپرورشخوصوصیات عمده مسکنپوشاک زنانموادغذایی مصرفیحمل ونقل سنتیزباندرباره ماورا الطبیعهمراسم مربوط به تولدموسیقی ورقصازدواج خانوادهجایگاه اجتماعیمردم نگاری ومردم شناسیپوشاکخوراک وتغذیهفن آوری های بومیزبان شناختی وادبیات اعتقادات وباورهاآداب ورسومهنرهای سنتی وصنایع دستی1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیامروستای ابیانهچارت

اسلاید 6: فهرست1-چارت 2-پیشگفتار 3-نقشه ها 4-کلیات 5-جغرافیای طبیعی 6-جغرافیای انسانی 7-تاریخچه 8-جمعیت 9-مشخصات عمده 10-پراکندگی جمعیت 11-روابط اجتماعی 12-مردم نگاری و مردم شناسی 13-دامداری 14-کشاورزی 15-باغداری 16-مشاغل دیگر 17-ازدواج خانواده 18-ازدواج 19-خانواده 20-خویشاوندی 21-جایگاه اجتماعی 22-آموزش و پرورش 23-مدیریت سنتی 24-مردم نگاری و مردم شناسی 25-پوشاک 26-خوراک وتغذیه 27-فن آوری های بومی 28-زبان شناختی و ادبیات 29-اعتقادات و باورها 30-آداب ورسوم 31-هنرهای سنتی و صنایع دستی فهرست124111113151616171820202121212222222223242526293338424445491روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 7: پیشگفتاراین پژوهش که مربوط به روستای ابیانه است در سال 1391-1392 توسط دانشجویان معماری موسسه آموزش عالی پیام صورت گرفته است . بررسی مردم شناسانه یک فرهنگ یا یک جامعه نیازمند اطلاعات و توصیفات مردم نگارانه است در واقع توصیفات دقیق مردم نگاری و دیگر اطلاعات جمع آوری شده مواد خام ضروری یک بررسی مردم شناختی است.پیشگفتار1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 8: نقشه هاموقعیت قرار گیری ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 9: نقشه هانقشه راههای ارتباطی در منطقه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 10: نقشه هانقشه موقعیت دره ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 11: نقشه هانقشه پراکندگی تاسیسات در ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 12: نقشه هانقشه پراکندگی تاسیسات در ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 13: نقشه هانقشه پراکندگی تاسیسات در ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 14: نقشه هاتوپوگرافی دره ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 15: کلیاتجغرافیای طبیعیجغرافیای طبیعی-موقعیت جغرافیاییروستای ابیانه در دره ای معتدل و خشک در 40 کیلومتری شمال غرب نطنز و20کیلومتری غرب جاده آسفالته نطنز و کاشان و 80 کیلومتری جنوب غرب کاشان قرار دارد. -شرایط اقلیمیاقلیم دره ابیانه ترکیبی از آب وهوای مدیترانه ای است. آمار زیر از برداشت 10ساله اخیر بدست آمده است معرف چنین اقلیمی است. -میانگین درجه حرارت سالیانه =11/6 درجه سانتی گراد-میانگین سالانه نزولات آسمانی =182/1 میلی متر-میانگین رطوبت نسبی=46 درصد -درجه خشکی=8/43(خشک) -موقعیت طبیعیابیانه به موزات خط الراس کوه قلعه در شیب نسبتا تندی قرار گرفته است جهت خط الراس ها با جهت دره موازی است و در نهایت بر مسیر کاشان و نطنز عمود می شود. در روبروی همین کوه در دامنه کوه دو میلون قلعه ”پله هامانه“ قرار دارد و بین این دو سطحی نسبتا هموار شامل منطقه ”پبا“ رودخانه خشک باغزارها و محله مسکونی ”یوسمان“ قرار گرفته است. -خاک و فرسایش آن به دلیل شرایط آب وهوایی خشک و نیمه خشک دره ابیانه فرایندهای فرسایش مکانیکی بیش از شیمیایی موثر هستند در قسمت های مرتفع و شیب های تند این منطقه تخریب مکانیکی بسیار شدید است زیرا پوشش گیاهی و پوشش خاک که موجب محموظ نگه داشتن زمین در مقابل تغییرات حرارتی می شود وجود ندارد. -ناهمواریروستای ابیانه در دامنه شاخه هایی از کوه کرکس از رشته کوه های مرکزی ایران قرار گرفته است .از نظر شکل و ساختمان دره ابیانه منطقه ای چین خورده با رشته کوه های متعدد است که از جنوب غرب به شمال غرب کشیده شده. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 16: کلیاتجغرافیای طبیعی-جریان های عمده بادبادهای موسمی عبارتند از:باد پاییزی و باد اسفندی یا باد نوروزی که جهت وزش هر دو باد موسمی از غرب به شرق است. ابیانه دو باد خنک دارد که عبارتند از :باد دزدکی و باد فاشکی -پوشش گیاهیاز رستنی های ابیانه گیاهان درمنه و خاکشیر و کتیرا است که کاربرد صنعتی و دارویی دارند و پوشش گیاهی برای چرای دام است. از گیاهان دیگر درختچه های زرشک است که مردم ابیانه زرشک مصرفی خود را از درختچه هایی که در اطراف روستا قرار دارند تامین می کنند. -پوشش جانوریاز جانورانی که در کوه های اطراف ابیانه قرار دارند باید از قوچ میش روباه شغال گراز و خرگوش نام برد. از پرندگان میتوان به کلاغ زاغی اشاره کرد و گربه نیز در کوچه های ابیانه فراوان است. -رودخانهرودخانه خشک تنها رودخانه ابیانه است که در جنوب آبادی به موازات دره قرار دارد. این رودخانه در بیشتر ایام سال آب ندارد و در مواقعی که به سبب بارندگی زیاد سیل راه می افتد به صوت سیلاب در می آید. -چشمه هادو آبی: این چشمه که مهمترین منبع آب ابیانه است در غرب روستا قرار دارد و در طول سال همیشه روان است. رئیسون: آب آشامیدنی روستا از این چشمه تامین می شود که در غرب ابیانه کمی بالاتر از آسیاب قرار دارد. تاردر: این چشمه در شمال ابیانه است که به آن قنات تاردر می گویند. چشمه های دیگر ابیانه که در جنوب ابیانه قرار دارند به شرح زیر است: پی قستان. وشاسیدرا. پاشت لیل. په کی جا. پاش یووینگا. پال همون بالا.-معادندر ابیانه غیر از سه نوع خاکی که در ساختمان سازی نقش عمده ای دارند و معادن آن در کوه های اطراف ابیانه پراکنده هستند معادن دیگری وجود دارند که عبارتند از: سنگ مرمریت . زغال سنگ. معدن آهن . کوه نقره 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 17: کلیاتجغرافیای طبیعیجغرافیای انسانی-راه هااین روستا در مقیاس محلی با شهر نطنز ودر مقیاس منطقه ای با شهرهای کاشان و اصفهان مرتبط بوده است. راه های ارتباطی ابیانه با مناطق اطراف در گذشته عبارت بودند از: گدار کاشان. گدار اصفهان . گدار تجره جغرافیای انسانی-وجه تسمیهعده ای از اهالی اظهار کردند که ابیانه در واقع اب یانه بوده است و در توضیح اظهارات خود بیان کردند که در گذشته ناحیه ”بادرود“ دریا بوده است وعده ای که قصد داشتند در محل فعلی ابیانه مسکن گزینند از طرف غرب آمده اند و از پشت کوه ها افرادی را به آن طرف فرستادند تا ببینند آب هست یا نه به همین دلیل این منطقه را ابیانه نامیده اند البته عده ای از اهالی صحت این اظهارات را رد کردند و آن را حقیقت ندانستند. -مذهب وزبانمردم ابیانه مسلمان هستند وپیرو مذهب تشیع هستند. قدمت این روستا و وجود برخی آداب ورسوم کهن در بین مردمان آن باعث شده که برخی عنوان کنند که اهالی این روستا هنوز به برخی آداب ورسوم و اعتقادات قبل از اسلام و دین زرتشت پایبند هستند. گویش محلی ابیانه را پهلوی اشکانی عنوان می کنند. -مشخصات اقتصادی اقتصاد ابیانه عمدتا مبتنی بر کشاورزی باغداری و دامداری بوده است. ودر حال حاضر نیز اکثریت افراد آن در این سه بخش فعالیت دارند. کشاورزی ابیانه از نوع کشت آبی است و آب مورد نیاز از قنات و چشمه تامین می شود. -بناهای تاریخیروستای ابیانه دارای قدمتی نزدیک به هزاروپانصد سال است و یکی از قدیمیترین زیستگاه های انسانی در حاشیه کویر ایران محسوب می شود با توجه به این قدمت ابیانه دارای اماکن و بناهای کهن زیادی است که هر کدام به دوره خاصی تعلق دارد. مساجد. زیارتگاه ها. قلعه ها. آب انبارها. حسینیه ها. حمام ها. آسیاب ها. دروازه ها. قبرستان ها. کاروانسرا و اشترخانه ها. خانقاه. آتشکده ها. -تاسیسات عمومیموسسات عمومی ابیانه به شرح زیر است: 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 18: کلیلتجغرافیای طبیعیجغرافیای انسانیدبستان دانشوری. شرکت تعاونی مصرف. دفتر مخابرات. مرکز بهداشت. شرکت سرمایه گذاری و عمران. موزه مردم شناسی. میهمان سرا. کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان. فروشگاه ها. نانوایی ها. برق. آب. سوخت. -محله هاابیانه در گذشته از سه محله اصلی تشکیل می شده است:1-محله هرده 2- محله یوسمون 3- محله پل-اسامی اماکن مختلفاماکن مختلف ابیانه براساس مشخصات طبیعی و جغرافیایی ویا براساس فعالیت هایی که در آن محل انجام می گیرد نام گذاری می شود که برخی از این اسامی عبارتند از:-- پله گیریجه: مسیر روستای برز و طره را گویند. - پالیزه: به میدانی در محله یوسمون در جنوب شرقی ده گفته می شود. ومسجد وآب انباری نیز به همین نام در این میدان قرار دارد. - بر روی:آبشاری است در دشت بالای ابیانهبرقه: نام قناتی است و به باغستان اطراف قنات نیز برقه می گویند. پی سفید: صحرایی است در غرب ابیانه در مسیر گدار اصفهان بر حسن چیرا: محلی میان برقه را گویند گله رو: باغ های پایین دشت را گویند پیغستان: مزرعه ای است روبروی آسیاب داریون در غرب روستا پاتیلی: مزرعه و آبگاهی است در سمت گدار تجره پری هل: نام غاری است در جنوب ابیانه پکو: یک قسمت از دشت پایین را گویند پله سوله لا: پشت باغ های برقه را گویند پسرا: انتهای پ باغچه را گویند پ باغچه: باغ و باغچه های انتهای کوچه خانقاه را گویند سوبوت: به گذر و کوچه های سرپوشیده می کویند 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 19: کلیاتجغرافیای طبیعیجغرافیای انسانیتاریخچهاز حوادث مهم تاریخی که مردمان کهنسال ابیانه از آن سخن می گویند غائله یاغیگیری هاست که مهمترین آن یاغیگیری نایب حسین کاشی است. -پیشینه روستا در باورهای مردمیکی از اهالی ابیانه عنوان می کند که حدود 600یا700 سال پیش 4 فرزند (سه پسر و یک دختر) از جایی به ابیانه آمدند و ابیانه را ساختند. برخی از اهالی نیز اعتقاد دارند که ابیانه در زمان مادها به وجود آمده است و ابیانه ای ها از نژاد آریایی هستند. آنها عنوان می کنند که زبان یزدی به زبان ما نزدیکتر است و زبان و نژاد ما یزدی و زرتشتی است. همچنین بر این باورند که هنوز برخی از آداب ورسوم و عادات زرتشتی کمابیش اجرا می گردد. منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 20: جمعیت مشخصات عمدهمشخصات عمده ابیانه جمعیت ابیانه را می توان به دو گروه فصلی و دایمی تقسیم کرد. جمعیت فصلی ابیانه در دو گروه قرار می گیرند:1-جمعیتی که ش ماه سال را در ابیانه به سر میبرند و شش ماه پاییز و زمستان را در شهرها به خصوص شهر تهران زندگی می کنند. این در واقع والدین کهنسال ابیانه ای هستند که در فصول سرد نزد فرزندان خود هستند.2-گروه دوم دامدارانی هستند که شش ماه بهار و تابستان را در ییلاق می گذرانند و شش ماه پاییز و زمستان را به ابیانه می آیند. جمعیت دایمی ابیانه که در تمام سال در ابیانه زندگی می کنند. -مهاجر فرستی و سالخوردگی جمعیت ابیانه طبق آمار نرخ رشد جمعیت ابیانه تا سال 1345 مثبت بوده و بعد از این سال به علل مختلف رو به کاهش می رود و نرخ رشد آن منفی می شود. ویژگی بارز ابیانه همانند دیگر روستاهای ایران مهاجر فرستی شدید و نرخ رشد منفی جمعیت است. مهاجر فرستی جمعیت پس از اجرای طرح اصلاحات ارضی در سال 1342و 1341 شدت گرفت. -توزیع سنی و جنسی و روند تحولات تعداد و نرخ رشد جمعیتبراساس ارقام بیشترین فراوانی در هر دو گروه سنی جنسی( زن ومرد) در گروه سنی 74-70 ساله است که این نشان بارزی است از سالخوردگی جمعیت این روستا پایین ترین رقم نیز در مردان مربوط به گروه های سنی کمتر از یک سال 4-1 سال و 39-35 سال و در زنان مربوط به گروه سنی 4-1 سال و 9-5 سال است. در این سال نسبت جنسی به نفع زنان و تقریبا 104 است یعنی در مقابل هر 100مرد 104 زن وجود دارد. -روند تحولات میزان موالید و مرگ و میربا توجه به اینکه جمعیت ابیانه جمعیت سالخورده ای است و جمعیت جوان این روستا اکثرا مهاجرت کردند میزان موالید بسیار پایین تر از میزان مرگ ومیر است. -جمعیت فعال و غیر فعال در تقسیمات جمعیت شناسی دو گروه اول و سوم یعنی گروه سنی کمتر از 15سال و گروه سنی 60سال به بالا جزئ گروه سنی غیر فعال هستند و گروه سنی 15تا60 سال در گروه فعال جمعیتی قرار دارند. طبق آمار بدست آمده جمعیت غیر فعال ابیانه در هر دو گروه جنسی زن ومرد بیشتر از گروه فعال ابیانه است. یعنی از 308نفر جمعیت غیرفعال ابیانه در اردیبهشت 1377. 207نفر در گروه غیر فعال هستند و تقریبا یک سوم جمعیت در گروه فعال هستند.1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 21: جمعیتمشخصات عمدهپراکندگی جمعیت-مهاجرتمهاجرت اهالی این روستا به شهر ها در 40سال اخیر به صورت مداوم بوده است ولی نقطه اوج این پدیده جریان اصلاحات ارضی سال1341 است. بعد از اصلاحات ارضی زمین زمین داران بزرگ بین ابیانه بین مردم رعیت تقسیم شد فرزندان این زمینداران با توجه به امکانات مالی خوبی که داشتند به شهرها مهاجرت کردند وبه تحصیل در دانشگاه ها پرداختند یکی از دلایلی که باعث بالا بودن سطح تحصیلات ابیانه است همین جریان است. -میزان سوادیکی از نکات بارز روستای ابیانه بالا بودن سطح تحصیلات و سواد در میان مردم این روستا است. پراکندگی جمعیت در پنج محلهابیانه از پنج محله اصلی تشکیل شده است. بیشترین جمعیت مربوط به محله هرده است که یکی از سه محله قدیمی است. با توجه به سالخورده بودن جمعیت ابیانه تعداد افراد در گروه های سنی بالا در هر پنج محله بیشتر از گروه سنی پایین است. با این حال در محلات جدید در پنجه علی تعداد افراد با سنین پایین بیشتر از محلات دیگر است. منبع مردم شناسی ابیانه 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 22: روابط اجتماعیبین پنج محله اصلیابیانه ایها باغیرابیانه ایها غیرابیانه ایها باابیانه ایهاروابط اجتماعی -روابط اجتماعی بین پنج محله اصلی ابیانه-بین افراد محلات همبستگی اجتماعی به میزان بالایی وجود دارد و در طیف تعلقات مکانی نیز محله بعد از خانواده و گروه همسایه گان قرار دارد. -در دفتر آماری ده نیز جمعیت و خانوارها بر حسب محله ده ثبت می شده است اگر فرد یا خانواری مجبور به تغییر محله خود میشده تابعیت وی با محله قبلی بوده است. -در برخی موارد عنوان شد که بین محلات بالا و پایین اختلاف فرهنگ و لهجه وجود دارد.-میزان سواد و تحصیلات نیز در محله بالا به دلیل داشتن شرایط اقتصادی مطلوب تر بالاتر از محلات هرده زیارتگاه و پنجه علی است. -روابط اجتماعی ابیانه ایها با غیر ابیانه ایها در بخش دوم روابط اجتماعی در ابیانه از ابیانه ایها خواسته شد که هفت گویه را در مورد ارتباطشان با غیر ابیانه ایها اولویت بندی کنند که از بین 30نفری که به پرسشنامه جواب داده اند 29نفر تمایل به ایجاد انواع ارتباطات اجتماعی با هم ولایتی خود هستند و تنها یک نفراز اهالی اظهار کرده که تمایل به ارتباط اجتماعی با غیر هم ولایتی دارد. -روابط اجتماعی غیر ابیانه ایها با ابیانه ایهادر این قسمت با پانزده نفر از روستای برز(یکی از روستاهای همجوار ابیانه) مصاحبه شد و پرسشنامه مربوط پرگردید.-سه نفراظهار کردند که چون لهجه ابیانه ایها با زبان و لهجه شان تفاوت دارد و گفته شان را نمی فهمند ترجیح میدهند بعد از رده هم ولایتی خود با روستای کمجان وروستای تره ارتباط داشته باشند. -اکثر این پانزده نفر خویشاوندی در ابیانه نداشتند -چند نفر با اینکه اظهار کردند که فرقی نمیکند ترجیح دادند با روستای کمجان وتره ارتباط داشته باشند-چند نفر عنوان کردند که مواقعی که کار پیش می آید از جمله نیاز به درمانگاه و دکتر و امورات بانکی به ابیانه می روند. -اکثر پانزده نفر بعد از انتخاب هم ولایتی برای انتخاب بعدی اظهار کردند که هیچ فرقی بین روستاهای همجوار نمی بینند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 23: روابط اجتماعیبین پنج محله اصلیابیانه ایهاباغیر ابیانه ایهاغیرابیانه ایهاباابیانه ایهاوسایل ارتباط جمعیهویت اجتماعی-روابط اجتماعی و وسایل ارتباط جمعیابیانه به دلیل موقعیت ویژه تاریخی و فرهنگی که در سطح منطقه ای و ملی دارد از برخی از امکانات ارتباطی و رفاهی چون برق . آب. تلفن. امکانات تحصیلی و غیره از دیرباز برخوردار بوده است همچنین دارای وسایل ارتباطی چون رادیو. تلوزیون وتلفن را نشان میدهند. از میان 169نفری که به سوالات جواب دادند 123نفر دارای تلوزیون 116نفر دارای رادیو و112 نفر دارای تلفن می باشند. این ارقام باتوجه به روستا بودن جامعه مورد نظر میزان قابل توجه و بالایی است. -هویت اجتماعی ابیانه ای هاگروه ها ومنزلت ها و رده ها و خصوصیاتی که افراد از نظر اجتماعی خودشان را متعلق به آنها تشخیص میدهند هویت اجتماعی آن افراد را تشکیل میدهدو این هویت از تمایلات و خصوصیات فردی مجزا است. ابیانه ای ها نیز همانند افراد هر اجتماعی خود را دارای منزلت ها و خصوصیاتی می دانند.-آنها عنوان می کنند که ابیانه ای ها از خود آگاهی اجتماعی بالایی برخوردار است. مردم ابیانه سعی دارند با حفظ آداب و رسوم ویژه خود تداوم فرهنگی هویت ویزه و برجسته خود را تضمین کنند. مهمترین این آداب ورسوم پوشیدن لباس سنتی و برگذاری مراسم عزاداری ماه محرم و مراسم نوروز و چهارشنبه سوری است. -میزان سواد و تحصیلات در ابیانه بالا بوده و از قدیم الایام مکتب خانه وجود داشته و بیست سال پیش علاوه بر مدرسه ابتدایی مدرسه راهنمایی و دبیرستان نیز به صورت مختلط وجود داشته است. -ابیانه دارای قدمت تاریخی زیاد است و از سبک معماری بی نظیری برخوردار است به همین دلیل در طول یک سال گردشگران زیادی از ابیانه بازدید می کنند. -ابیانه در عصر خود دارای سیستم تقسیم آب خاص و بی نظیری در منطقه بوده است. منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 24: مردم نگاری ومردم شناسیدامداریدامداری-مسایل مربوط به تولیدمنظور از مطالعه تولید در یک اجتماع بررسی مسئل مربوط به اموال و خدمات تولید شده عوامل تولید ترکیب عوامل تولید و تقسیم آنها به واحدهای تولیدی و چگونگی پیدایش و تحول نظام یا نظام های تولیدی است. -عوامل تولید در بخش دامداری- ساخت واحد تولیدی واحد تولید در جوامع روستایی و عشایری ایران معمولا خانوار است. در روستای ابیانه هم واحد تولید به طور عمده خانوار است. ساختار واحد تولید در دامداری این روستا به سه شکل است:-خانوارهایی که نحوه معیشت عمده در آن دامداری است. -خانوارهایی که نحوه معیشت عمده در آن کشاورزی و باغداری است همراه با دامداری محدود خانگی.-خانوارهای که نحوه معیشت عمده در آن دامداری است همراه با کشاورزی محدود. -عوامل تولید در دامداری- سرمایه آنچه به عنوان سرمایه در دامداری روستای ابیانه مطرح است شامل دام مرتع و فنون و دانش بومی مربوط به دامداری است. -ابزار و فناوری و دانش بومی در دامداریابزار دامداری: دیگ یا قازقون . کیسه صفی . قاشق سفره . بهره . اوگردو . سله . تاقار . تقره . بولوکه . مشک پنیر . مشک ماست . راحتی . سه پوه . توکاشک . جل کشک . علف بر . دوکارد . -محصولات دامی1-تولید مواد لبنی 2-تولید و توزیع ومصرف گوشت 3-تولید پشم و مو و تولیدات دیگر1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 25: مردم نگاری ومردم شناسیدامداریکشاورزیباغداریمشاغل دیگرکشاورزی-تولید در بخش کشاورزیعوامل تولید در کشاورزی: 1-زمین 2-ابزار و وسایل تولید در کشاورزی 3-تولید محصولات عمده-آب و آبیاریمنابع آب: 1-قنات داریون 2- قنات برقه 3- قنات هینزا 4- قنات تاردر نظام تقسیم آب : آبی که باغات و دشت ها را مشروب می سازد بر اساس نظام آبیاری که از دیرباز تا به امروز در این آبادی حاکم است تقسیم می شود. باغدارییکی از عمده ترین منابع درامد ابیانه باغداری است اغلب اهالی ابیانه از این طریق امرار معاش می کنند. باغ های این آبادی هم جوار دشت و روستا است. این باغ ها به وسیله دیوار سنگی و گلی کوتاه از هم تفکیک شده اند. -تولید ومصرف محصولات عمده باغداریمحصولات باغی ابیانه با شرایط آب وهوای سرد کوهستانی آن متناسب است. محصولات باغی عمده در ابیانه بر حسب اهمیت عبارتند از: 1-سیب در انواع مختلف 2-آلو 3-زردآلو 4-قیسی 5-گردو 6-گلابی 7-شاه میوه 8-هلگه 9-انگور-مراحل تولید در باغداریکود پاشی . شخم زنی . نشاندن درخت . آبیاری . حرس کردن . شکوفه زدن درختان . پیوند زدن . پیوند لوله ای یا به اصطلاح سوفال . پیوند اشکنه ای . آفت درختان و سمپاشی باغ ها -ابزار و وسایل تولید در باغدارینردبان یا در اصطلاح سارده . سالا . کلا سپره . رووا . پوس کن . لول یا لاو-له -مشاغل و نحوه های معیشت دیگرعلاوه بر دامداری کشاورزی و باغ داری که نحوه های معیشت عمده در ابیانه هستند تعدادی از خانوارها به روش های دسگر امرار معاش می کنند و به مشاغل دیگر روی آورده اند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 26: ازدواج خانوادهازدواجخانوادهخویشاوندیازدواج . خانواده . خویشاوندی-ازدواجدر گذشته در تصمیم گیری ازدواج دختر و پسر والدین نقش اصلی داشته اند. البته عنوان می کنند که نظر دختر و پسر نیز اهمیت داشته اما تصمیم گیرنده اصلی نیز والدین بوده اند. ولی امروزه گفته می شود که دختر و پسر خود در مورد ازدواجشان تصمیم میگیرند. مردم ابیانه در مورد انتخاب دختر وپسر برای ازدواج مسائل زیر را مطرح می کنند: -دختر و پسر باید سن و اخلاقشان به هم بخورد تا با هم سازگاری داشته باشند. -ازدواج در طبقه ها صورت می گیرد -ازدواج باید بر اساس شناخت باشد -در ازدواج سن مرد باید بیشتر از زن باشد. -خانوادهبعد خانوار: در ابیانه میزان موالید نسبت به سایر نقاط روستایی و برخی نقاط شهری بسیار پایین بوده است و میانگین تعداد فرزندان دو الی سه فرزند است. بالاترین رقم از میان 168 خانوار ساکن در ابیانه خانوارهای سه فرزندی است. در نسل فرزندان ابیانه ای نیز بالاترین رقم مربوط به خانوارهای دو فرزندی است. شکل خانوار:بیشتر خانوار های ابیانه ای به علت مهاجرت فرزندان آنها به شکل دو نفری زن و شوهری است. همچنین خانوارهای یک نفری تشکیل شده از یک زن یا یک شوهر به علت سالخورده بودن جمعیت و فوت یکی از همسران در ابیانه زیاد مشاهده می شود. -خویشاوندینظام خویشاوندی در ابیانه: در سیستم خویشاوندی ابیانه افراد نسبت رااز پدر می گیرند و نظام پدر نسبی یا تباری بر سیستم خویشاوندی آن حاکم است طوایف ابیانه: اهالی ابیانه خود را متعلق به طایفه یا فامیلی می دانند. این طوایف نیز از قشربندی اجتماعی به طوایف رعیت و ارباب و بزرگ و کوچیک تقسیم میشوند. منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 27: جایگاه اجتماعیجایگاه اجتماعی زنان تقریبا نیمی از جمعیت روستای ابیانه را تشکیل می دهد این جمعیت در اجتماع و اقتصاد نقش بسزایی را ایفا می کنند . زنان در این روستا به دلیل داشتن موقعیت و شرایط خاص اقتصادی و اجتماعی در امور اقتصادی اجتماعی روستا پایگاه خاصی دارند ودر اداره امور استقلالی داشته و دارند. فعالیت زنان در شرایط مختلف حیات اجتماعی در بخش های زیر طبقه بندی می شود:بخش اقتصادی . بخش اجتماعی . رسیدگی به امور روزمره زندگی شخصی و خانوادگی 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیامجایگاه اجتماعی

اسلاید 28: جایگاه اجتماعیآموزش و پرورشآموزش و پرورشآموزش و پرورش در ابیانه از قدمت زیادی برخوردار است طبق آمار های موجود میزان سواد در روستای ابیانه با توجه به روستایی بودن منطقه بسیار بالا است. نهاد آموزش و پرورش را در ابیانه به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم بررسی کرده ایم: -آموزش مستقیم: آموزش از طریق مکتب خانه و مدرسه را در قالب آموزش مستقیم بررسی کرده ایم به گفته اهالی روستا بیش از 85سال است که آموزش در قالب مکتب خانه دبستان راهنمایی ودبیرستان صورت گرفته است در گذشته سه مدرسه بوده که در سه محله روستا بوده است که هر کدام متعلق به یک محله بوده است. -آموزش غیر مستقیم: به غیر از آموزش مکتب خانه و مدارس در روستا روش های آموزشی دیگری در روستا مشاهده شده که آن را به عنوان آموزش غیر مستقیم بررسی میکنیم. یکی از کارهایی که ابیانه ای ها در اوقات فراغت از کار انجام میدهند گرد آمدن به دور یکدیگر است. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 29: جایگاه اجتماعیآموزش و پرورشمدیریت سنتیمدیریت سنتیدر جوامع کوچک روستایی افرادی هستند که دارای قدرت غیر رسمی ونا نوشته میان مردم هستند این گروه علاوه بر اینکه اداره امور روستا را بر عهده دارند مشاور مردم در امور خصوصی شان بوده اند و به حل اختلافات میان آنها پرداختند. بهبیان اهالی روستا قبل از زمان رضا شاه فردی با عنوان نایب الحکومه که از طرف دولت تعیین میشده به روستا ها سر میزد و با کدخدای شهر به حل مشکلات مردم می پرداخت. کدخدایان همگی تا حدودی از احترام محبوبیت و نفوذ در میان مردم برخوردار بودن کد خدا با معتمدان و ریش سفیدان روستا به اموری از قبیل اداره ده . اداره اموال عمومی روستا. حل اختلافات . تامین نیازهای روستا و ارتباط با دولت و برنامه های دولت مانند معرفی جوانانی که به سن سربازی رسیده بودند می پرداخت. در سال 1332از طرف وزارت کشور اعلام شد که انجام امور مردم به عهده مردم باشد و براساس آن انجمن ده در ابیانه مانند دیگر روستا ها تشکیل شده. اعضای انجمن بر اساس رای مردم انتخاب میشدند و تعدادعضوها پنج نفر بودند. وظیفه اصلی انجمن رسیدگی به امور عمرانی واداری روستا بود و یک سال بعد از انقلاب در سال 58منحل شد. نهاد دیگر روستا خانه انصاف بود که حدود سال های 1340 تا 1342 وبه قولی 1353 تشکیل شد. خانه انصاف دارای پنج عضو بود که با نظر مردم و نظارت وزارت کشور انتخاب شدند و اکثرا کدخدایان محلات بودند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 30: مردم نگاری ومردم شناسیخصوصیات عمده مسکنتاثیرشرایط جغرافیاییتاثیرشرایط اجتماعیمردم نگاری و مردم شناسی مسکن -خصوصیات عمده مساکن ابیانهابیانه دارای معماری مسکن بر روی سطح شیبدار است و با توجه به محدودیت گسترش در سطح در ارتفاع گسترش یافته است. موقعیت طبیعی دره ابیانه اجازه ساخت مسکن با حیاط بسته و بخصوص را نمی دهد در این خانه ها نقش ارتباطی را دالان و راه پله یا شیب طبیعی زمین ایفا می کند به همین دلیل الگوی رایج مسکن ابیانه را از نوع برون گرا می دانند. -تاثیر شرایط جغرافیایی و اقلیمی بر معماری و مسکن از میان عوامل گوناگون که در شکل دادن به معماری یک منطقه و از جمله واحدهای مسکونی آن موثرند وسبب تمایز بناهای آن دیار از بناهای سایر سرزمین ها می شوند برخی عوامل از اهمیت بیشتری برخوردارند یکی از این عوامل شرایط جغرافیایی و اقلیمی است که در دو بخش آب و هوا و شرایط جغرافیایی و مصالحو امکانات منطقه ای بررسی می شود. -تاثیر شرایط اجتماعی . فرهنگی و سیاسی بر مسکن معماری پدیده ای انسانی است و در ارتباط با انسان ها شکل می گیرد به ویژه مسکن که مهمترین و پراستفاده ترین فضای کالبدی است و به دست بشر و برای وی ساخته می شود ناگزیر از اجتماع تاثیر بسیار می پذیرد. مذهب سنت اعتقادات امنیت و بالاخره جهان بینی افراد در معماری و مسکن هر منطقه منعکس می شود. -اعتقادات مذاهب و سنت ها:رعایت حجاب و پوشیدگی و حریم به عنوان دستوری مذهبی که در اعتقادات و سنن مردم مسلمان جایی ویژه دارد بازتاب خود را در خانه ها منعکس می کند. -امنیتعدم وجود امنیت و هراس از یورش بیگانگان سبب شده تا در مواردی بافت روستاها به صورت کاملا متراکم شکل گرفته و پیرامون آنها با احداث دیوارهای بلند به شدت مجهز و قابل دفاع گردد. -نظام های اجتماعیترکیب و شکل مسکن خود متاثر از سنن و نظام های اجتماعی است و شیوه سکونت و شکل سکونت گاه ها بی تاثیر از این نحوه زندگی نخواهد بود. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 31: مردم نگاری ومردم شناسیخصوصیات عمده مسکنتاثیرشرایط جغرافیاییتاثیرشرایط اجتماعیتاثیرنحوه معیشتطیف تعلقات مکانی-تاثیر نحوه معیشت و عوامل اقتصادی بر مسکن مسکن از اقتصاد جامعه به ویژه از شیوه های تولید مردمان آن تاثیر می پذیرد هریک از این شیوه های تولید زراعی دامداری و صنایع دستی نیازهای خاص را مطرح می کند ساخت فضاهایی بزرگ برای نگه داری و مراقبت از دام انبار نمودن علوفه لازم برای تعلیف پشم چینی انبار محصولات و نگه داری وسایل کشاورزی و... ضروری است. شیوه تولید و نحوه معیشت نه تنها در تعدد و چگونگی عملکرد فضاهای داخلی خانه موثر است بلکه به دلیل تاثیر مستقیم امکانات مالی افراد در انتخاب نوع مصالح وسعت خانه و چگونگی و میزان زینت کردن بنا عامل مهم و اساسی محسوب می شود در ابیانه به دلیل وجود دامداری خانگی محدود در اغلب مساکن مکانی برای نگه داری و خوراک دام وجود دارد این مکان اغلب در طبقه همکف قرار دارد . همچنین به دلیل وجود نحوه معیشت کشاورزی همواره بخش هایی از مساکن ابیانه به انبارهایی تبدیل شده است که در آن محصولات کشاورزی و باغداری و ابزار و وسایل آن نگه داری می شود بزرگی و تجهیزات این مکان هانیز به وضعیت اقتصادی خانوار بستگی دارد خانه افراد مرفه و مالکان بزرگ معمولا از طویله های بزرگ با تجهیزات بیشتر و انبارهای متعدد و خانه ای کوچک با وسایل و ابزاری مختصر دارند. -طیف تعلقات مکانی در ابیانه هر فرد در درجه اول به خانه خود تعلق دارد و واحد بنیادی تعلق خانه است. در این تعلقات دایرهبعدی گروه همسایگان است که این گروه می تواند خویشاوند نیز نباشد یعنی مناسبات همسایگی همیشه با مناسبات خویشاوندی مطابقت ندارد. دایره بعدی محله است هر یک از افراد به محله خود تعلق خاصی دارد و در معرفی روزمره خود معمولا به محله نیز اشاره می کند این تعلقات در مراسمی چون مراسم عزاداری ماه محرم و یا دادن نذورات به همسایه ها و هم محله ای نمود بارزی دارد آخرین دایره تعلقات مکانی در ابیانه روستا است این تعلق نیز در بین ابیانه ای ها خاص است و در مقابل با فرد غیر ابیانه ای نمود بیشتری پیدا میکند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 32: مردم نگاری ومردم شناسیخصوصیات عمده مسکنتاثیرشرایط جغرافیاییتاثیرشرایط اجتماعیتاثیرنحوه معیشتطیف تعلقات مکانیهویت معماری ومسکن محلینوع مالکیت خانه-هویت معماری و مسکن محلی خانه ها دارای مجموعه ای از خصوصیات های مشترک و نظامی از خصیصه های مادی و صوری و قواعد سازمان دهی فضای خانگی هستندکه هویت معماری محلی را مشخص می کنند در این قسمت به عنوان نتیجه گیری بخش مسکن ابیانه برخی از خصوصیات های مشترک و بارز مسکن و معماری ابیانه را که در تعیین هویت معماری و مسکن آن تاثیر دارند بر می شماریم:-خانه های ابیانه بر روی سطح شیبدار قرار دارند و گسترش در ارتفاع این خانه ها به کمک شیب زمین و یا به کمک پله انجام گرفته است. -در ابیانه طرز قرار گیری پیشگاه در قسمتی از خانه و رنگ سرخ نمای خانه ها و پنجره هایی با چوب های گره چینی ویژگی نمای خانه هاست. ایوان یکی از ویژگی های مهم نمای خانه های ابیانه است. -مصالح ساختمانی از محل تهیه می شده و دیوارها معمولا خشتی است و پوشش آن تخت و از چند تیر حمال و تیرچه ها تشکیل می شود پشت بام مسطح است. -در ابیانه بام بعضی خانه ها به عنوان حیاط خانه بالایی است ولی به صورت مسیر عمل نمیکند. -نوع مالکیت خانهطبق بررسی های انجام گرفته در بین محله های ابیانه بیشترین نسبت واحدهای خالی از سکنه مربوط به میان ده و کمترین آن مربوط به پایین ده و محله پنجه علی است. با توجه به اینکه جمعیت ابیانه در دو گروه فصلی و دایمی تقسیم می شود واحد های مسکونی این روستا نیز برخی به صورت دایم و برخی به صورت فصلی مورد استفاده قرار می گیرد. مالکیت این واحدهای مسکونی غالبا از نوع مالکیت خصوصی است که معمولا نیز به شکل موروثی تصرف شده است. واحدهای مسکونی به صورت اجاره مشاهده نشده است. فروش زمین وخانه در ابینه رایج نیست و ابیانه ای به آسانی خانه و زمین خود را نمی فروشد. از دیگر موارد قابل توجه در مالکیت خانه و زمین در ابیانه میزان قابل توجه مالکیت زنان در زمین و خانه است . در ابیانه رسم است که مهریه زن حتما ملک یعنی زمین کشاورزی و مسکونی باشد. منبع مردم شناسی ابیانه 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 33: پوشاکپوشاک زنانپوشاک-پوشاک زنانپوشاک در یک جامعه مقوله ای مجرد نیست و در واقع بازتابی از قابلیت های فرهنگی و اجتماعی باورهای مذهبی و پایبندی های رسمی و سنتی توان اقتصادی و نگرش سیاسی است بنابراین پوشاک همانند سایر پدیده های فرهنگی تابع وضع و شرایط اقلیمی و جغرافیایی طرز زندگانی و آداب ورسوم ذوق وسلیقه و مذهب و اعتقادات هر جامعه ای است. پوشاک به عنوان یک عنصر فرهنگی از بارزترین و شاخص ترین نشانه های فرهنگی یک جامعه محسوب می شود وبه سرعت و راحتی می تواند تحت تاثیر پدیده های فرهنگ پذیری در بین جوامع گوناگون انسانی قرار بگیرد. در روستای ابیانه نیز پوشاک بر اساس عوامل مختلف طبیعی اجتماعی فرهنگی و اقتصادی شکل گرفته است و تحول یافته است. سرپوش زنان ابیانه و تغییرات آن : کلاه عرقچین . روسری . چادرتن پوش زنان ابیانه و تغییرات آن: پیراهن پی رون . دامن تنبون . انواع روپوش های الخالوق و کرتی و آسته درازهسایر تن پوش های زنان:شاخ شور : شلوار گشاد لیفه ای است که به دم پای آن پوششی جوراب مانند دوخته می شود شال کمر: زنان هنگام کار و در فصل سرما به کمر خود شال می بندنداین شال از جنس چادر شب است و برخی نیز چارقد کهنه را به عنوان شال کمر استفاده می کنند. پای پوش زنان:جوراب: در زمستان از جوراب سفید رنگ پشمی استفاده می کنند این جوراب هارا معمولا چوپانان می بافند در حال حاضر زنان به همراه تنبون از جوراب سیاه رنگ استفاده می کنند. گیوه: زنان در گذشته همانند مردان از گیوه استفاده می کردند این گیوه ها در خود ابیانه توسط زنان و مردان تهیه می شد. زنان روی گیوه هارا از نخ سفید پنبه ای می بافتند و تخت کشی و گیوه کشی نیز وظیفه مردان بوده است. زنان و مردان چه در منزل و چه در بیرون از منزل گیوه می پوشیدند . کفش چرمی : زنان از کفش چرمی به اسم کفش کاکل دار استفاده می کردند این کفش از اصفهان آورده می شد. در قسمت رویه کفش ابریشم سیاه رنگ به شکل کاکل به کفش دوخته می شده به همین دلیل به آن کاکل دار می گفتند این کفش را بیشتر دختران و زنان می پوشیدند از دیگر کفش های زنان چموش بوده که از پای پوش های زمستانی زنان محسوب می شده است. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 34: پوشاکپوشاک زنانپوشاک مردانپوشاک نوزاد-پوشاک مردانسرپوش مردان ابیانه: مردان ابیانه از میان انواع سرپوش فقط از کلاه استفاده می کنند واز هیچ نوع سزبندی استفاده نمی کنند. تن پوش مردان : پیراهن . شلوار . انواع روپوش مردان : قبا . الخالوق . جلیقه . کلاچه نمدی . شال کمر . دست کش پای پوش مردان :گیوه: گیوه ای که مردان می پوشیدند با گیوه ای که زنان می پوشیدند هیچ فرقی نداشته است. چموش: چموش نوعی کفش چرمی مردانه و معمولا به رنگ سیاه بوده است مچ بند: مردان برای مچ پای خود نیز در فصل زمستان از مچ بند استفاده می کردند جوراب: مردان ابیانه ای در گذشته از جوراب پشمی سفید رنگ استفاده می کردند -پوشاک نوزادبه مجموعه لباس نوزاد“راختاواچا“ می گویند لباس های نوزاد را مادرزن تهیه می کند و در ماه هفتم یا هشتم بارداری در یک روز سعد برای دختر خود می برند که معمولا روزهای پنج شنبه و جمعه است. مجموعه لباس های نوزاد از اجزای زیر تشکیل شده است:دو دست پیراهن پارچه ای از پارچه نخی سفید پیش بند نوزاد که به آن ”بوخ چاه“ می گویند معمولا قنداق را از پارچه راه راه سفید و سیاه تهیه می کنند. بند قنداق را که از پشم بره به رنگ سفید می بافند کلاه پارچه ای که از مخمل می دوزند دستمال ابریشمی قرمز رنگ که به پیشانی نوزاد می بندند کت چهل تکه نوزاد که به آن یل می گویند زیر پوش نوزاد که به آن ”هرپیرونی“ میگویند این زیر پوش را از پارچه سفید رنگ می دوزند1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 35: پوشاکپوشاک زنان پوشاک مردانپوشاک نوزادپوشاک درباورمردمپوشاک درادبیات عامهمحل نگهداری پوشاک-پوشاک در باورهای مردم ابیانهبرخی اعتقادات مردم ابیانه در مورد پوشاک به این شرح است : -چهارشنبه را برای بریدن پارچه و پنج شنبه هارا برای دوختن لباس خوب می دانند -سه سنبه رابرای بریدن و دوختن لباس بد شگون می دانند -اگر کفشی وارونه شود می گویند از انجا شغالی رد شده -اگر دو لنگه کفش روی هم بیفتد میگویند به مسافرت می روند -معتقد هستند وقتی لباس عروس را می دوزند کسی آن را مشاهده کند بد است و بهتر است کسی آن را نبیند -پوشیدن چارقد کوتاه را برای زنان بد می دانند -پوشاک در ادبیات عامه مردم ابیانه ابیانه ای ها در محاورات روزانه خود برای بیان مقصود خود از مثل ها و نشانه هایی استفاده می کنند یکی از این نشانه ها در ضرب المثل ها پوشاک و قسمت های مختلفی از پوشاک است برای هر یک از ضرب المثل های خود داستان و حکایتی کوتاه نیز می گویند -محل نگهداری پوشاکابیانه ای ها لباس خود را در صندوقچه های چوبی که توسط نجارها درست می شد نگه داری می کردند به این صندوقچه ها ”صوندوق“ می گویند درب این صندوق از بالا باز می شود.ابیانه ای معمولا لباس هایی را که به طور معمول و روزانه استفاده می کنند در بقچه های پارچه ای می گذارند واین بقچه ها را در تاقچه های اتاقی به اسم ”داس دون“ می گذارند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 36: پوشاکپوشاک زنان پوشاک مردانپوشاک نوزادپوشاک درباورمردمپوشاک درادبیات عامهمحل نگهداری پوشاکخیاطی وپارچه بافی-خیاطی و پارچه بافی در ابیانه در طبقات اربابی ابیانه در گذشته خیاط های زنانه به خانه ارباب و مالک می آمدند و لباس مورد نیاز زنان را می دوختند در آن روز خیاط ناهار را میهمان صاحبخانه بود. خیاط وسایل کار خود را با خود می آورد در گذشته این خیاط ها مزد خود را به صورت کالا و غیر نقدی دریافت می کردند معمولا برای دوخت یک پیراهن دو من گندم می دادند پارچه بافی :در گذشته در ابیانه درمحله ای بنام ”هرشوگاه“ در پایین ده کارگاه پارچه بافی زری بوده است . پارچه های تولید شده در این کارگاه زربافت با نقش گل و بوته و مرغی بوده است و از ان برای دوختن قبا و نیم تنه هایی که اربابان می پوشیدند استفاده می کردند به این پارچه زربافت پارچه نیم تنه ای می گویند . گفته می شود که پارچه زربافت نیم تنه ای در خانه های گبری که چهار صفه آنها رو به شمال بوده بافته می شده است. منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 37: خوراک وتغذیهموادغذایی مصرفیخوراک و تغذیه بنیادی ترین مسئله انسان ها تامین خوراک شان است منابع غذایی هر جمعیت انسانی یا غیر انسانی حیاتی ترین امر در بقایشان است نظام غذایی هر جمعیت وابسته یه فراهم بودن منابع غذایی است در میان انواع گوناگون الگو های تطبیقی که در سراسر جهان یافت می شوند اگر بر مسئله شیوه تدارکات و توزیع خوراک آنها تاکید ورزیم تمهید های مشترکی را می یابیم. تمهید های رفتاری را یک گروه خاص برای تامین مواد غذایی به کار می بندد یا در اختیار دارد می توان به عنوان نظام تدارک خوراک آنها در نظر گرفت. تمهید های انسانها در این زمینه چندان گوناگونند که دو نظام تدارک خوراک را نمی توان یافت که درست همانند هم باشند. -مواد غذایی خانواده های ابیانه طبق پاسخ هایی که مردم ابیانه در مورد مواد غذایی مصرفی خود داده اند نتایج زیر بدست آمده است:وعده صبحانه: از صد نفری که جواب داده اند هر صد نفر ذکر کردند که چای و نان مصرف می کنند بعد از چای و نان بیشترین رقم مربوط به پنیر بود که از صد نفر فقط سیزده نفر پنیر را نام نبردند وئ هشتاد و هفت نفر نیز در وعده صبحانه پنیر مصرف می کنند و از این تعداد سی وسه نفر نیز در وعده صبحانه کره مصرف می کردند. وعده ناهار: بیشترین تعداد از صد نفر عنوان کردند که گوشت و برنج مصرف می کنند سی ودو نفر برنج و سی ونه نفر گوشت را برای مصرف در وعده ناهار عنوان نکردند از انواع غذا آبگوشت بیشتر عنوان شده است. وعده شام: برای وعده شام اغلب عنوان شد که غذای سرد و حاضری مانند نان و ماست مربا و تخم مرغ مصرف می شود. اما در فصول سرد مصرف غذای گرم برای شام بیشتر می شود . مواد غذایی مانند گوشت و برنج و لبنیات مرغوب درخانوارهای محلات بالا و هرده این مواد غذایی را بیشتر عنوان کردند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 38: خوراک و تغذیهموادغذایی مصرفیوعده های غذایی-وعده های غذایی-صبحانه: هنگام صبحانه که اغلب 6-7 صبح است اغلب مربا گردو و پنیر را همراه نان و چای می خورند بعضی خانواده های بی بضاعت فقط نان را به عنوان صبحانه مصرف می کنند اهالی این روستا معتقدند که لقمه صبح میخ بدن است به همین دلیل صبحانه را کامل می خورند صبحانه را در اصطلاح محلی صوبونا گویند خانواده های اربابی در فصل گاهی بای صبحانه قورمه می خورند. -پی شیم: غذایی را که هنگام ناهار می خورند پی شیم گویند . معمولا عادت دارند که برای ناهار غذایی از برنج و گوشت بخورند . -شوم: شام را معمولا ساعت 7شب می خورند و اغلب غذاهای باقی مانده از ناهار را مصرف می کنند و یا غذاهای ساده و سبک مانند نان و ماست . مربا . نان و پنیر . و یا تخم مرغ پخته یا کتلت و نیم رو مصرف می کنند در فصل تابستان شام را در ساعت 10شب مصرف می کنند. -شوچرا:در شب های طولانی زمستان و یا در بعضی شب ها که شب نشینی می کنند معمولا مقداری تنقلات شامل گردو کشمش دینارجه باسلق گوزقنده شاهوش و یا میوه هایی نظیر اتار و دیگر میوه های فصل خورده می شود شوچرا معمولا ساعت 11-12 خورده می شود. خوردن آن در شب هایی که مهمان داشته باشند بیشتر رایج است در این روستا به شب نشینی کرنون گویند. -افطاری:در ماه رمضان هنگام افطار اهالی اغلب نان و پنیر نان و ماست چای شیرین و خرما تخم مرغ شیره انگور و شیره سیب با نان می خورند خانواده هایی که وضع مالی آنها خوب بوده برای افطار آش حلیم آش جو و یا آش کشک و آش قرا یا حلوا تهیه می کردند. -سحری:در هنگام سحر اهالی بیشتر برنج یا آبگوشت و بعضی خانواده های بی بضاعت نان و پنیر ویا نان و ماست می خورند. در گذشته خانواده هایی که وضع مالی اقتصادی آنها خوب نبود هنگام صبحانه نان و آب می خوردند به این ترتیب که به پشت نان آب می پاشیدند و می خوردند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 39: خوراک و تغذیه موادغذایی مصرفیوعده های غذایینان-نانار آنجا که نان مهمترین ماده غذایی مردم ابیانه را تشکیل می دهد و در گذشته تمام مواد اولیه آن یعنی گندم و آرد در روستا تولید می شد.-وسایل پخت نانتنک بندا:از ترکه های چوب درخت بید است وسیله ای شبیه سبد ساخته می شود به این وسیله لالینا گویند روی لالینا مقداری پنبه قرار داده و آن را با پارچه های سفید رنگ می پوشانند به این وسیله بالش مانند تنک بندا گویند این وسیله را هنگام چسباندن نان به داخل تنور استفاده می کنند . -انبر:.سیله ای فلزی که بلندی آن حدود 49سانتی متر است و هنگام بیرون آوردن نان از تنور استفاده می شود. سیخ چا:وسیله ای فلزی که برای به هم زدن آتش داخل تنور استفاده می شود. بلندی این فلز حدود 121سانتی متر است. -دواق :وسیله ای چوبی و مدور به قطر حدود 82سانتی متر این وسیله هنگام چونه کردن و پهن کردن خمیر استفاده می شود. این وسیله توسط نجار ساخته می شود. -برکر:دری چوبی به عرض حدود 63و طول حدود 40سانتی متر که پس از اتمام کار پخت نان آن را بر روی تنور قرار می دهند تا حیوانات وارد تنور نشوند. -لالینا:وسیله ای چوبی که از چوب های نازک درخت بید ساخته می شود این وسیله همانند سبد بافته می شود با این تفاوت که لالینا به شکل مدور و فاقد عمق است از این وسیله برای حمل نان و یا قرار دادن نان بر روی آن پس از سرد شدن استفاده می کنند. کم:غربال مخصوص که نان را بر روی آن قرار داده و از نانوا خانه به منزل می برند .-کرمال:وسیله ای که اغلب از درختچه گون است و از آن برای پاک کردن دیوار تنور پس از پخت نان استفاده می شود. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 40: خوراک وتغذیهموادغذایی مصرفیوعده های غذایینانغذاهای آیینیغذاهای دارویی-غذاهای آیینیغذاهایی که در مراسم تهیه می شوند به قرار زیر است:کاشکاوا:این غذا در روز عرفه و برای فاتحه مردگان پخته می شود پخت این غذا در گذشته به عهده زن حمامی بوده و خانواده ها مواد لازم را در اختیار زن حمامی قرار می دادند تا آن را بپزد. در این روستا پخت این آش پیش از عید فطر و یا عید نوروز برای خیرات اموات رایج بود پلو و مرغ و زرشک پلو و خورشت قیمه یا خورشت سبزی از جمله غذاهایی است که برای ختم پخته می شود. برشتوک:مواد لازم برای برشتوک عبارت است از : بادام . شکر . روغن حیوانی . آرد گندم و وایوم. این غذا مخصوصا در روز بعد از عروسی توسط خانواده عروس پخته می شود و برای عروس و داماد برده می شود همچنین رسم است که برای زنانی که فرزند پسر به دنیا می آورند این غذا را بپزند. حلوا:حلوا به عنوان خیرات برای مرده مخصوصا در روزهای پنج شنبه ویا جمعه پخته می شود هم چنین رسم است که برای تزییین سفره عید نروز حلوا اماده کرده و بر روی سفره قرار می دهند -غذاهای داروییغذاهایی که برای درمان استفاده می شود به قرار زیر است:شیربرنج را برای درمان بیماری سیاه یرفه مصرف می کنند کته و ماست مخصوص درمان زخم معده و اسهال است. برای درمان سرما خوردگی شوروا را بدون روغن می پزند. آبگوشت را برای درمان سرما خوردگی مصرف می شود همچنین بعضی اهالی آش اوردینه مصرف می کنند . افرادی که دارای طبع گرم هستند آش اسفناج را برای دفع گرمای بدن استفاده می کنند برای درمان اسهال ”شوروا به هنار“ می پزند و برای درمان یبوست ”شوروا به کاشک“ مصرف می کنند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 41: خوراک وتغذیهموادغذایی مصرفیوعده های غذایینانغذاهای آیینیغذاهای داروییفنون نگه داری موادفنون تهیه موادغذایی-فنون نگه داری مواد غذاییشیوه نگه داری گوشت: در گذشته مقدار زیادی نمک پاشیده سپس آن را در کیسه ای قرار داده و در محلی خنک که در معرض باد باشد آویزان می کردند این گوشت به مدت یک تا دو ماه قابل استفاده بوده است. شیوه نگه داری میوه: میوه ها را پس از اوردن از باغ یکی یکی و مرتب در داخل انبار بر روی هم چیده می شود و در فصل زمستان یک چادر شب بر روی آن پهن می کنند تا سرما زده نشود میوه هایی که کمی دچار آفت شده است را اغلب مصرف می کنند چون قابل نگه داری نبوده و باعث خرابی دیگر میوه ها می شده. میوه های چیده شده در فصل پاییز اغلب تا عید نوروز نگه داری می شود و بیشتر میوه های سالم و بدن آفت را در انبار نگه داری می کنند. -فنون تهیه مواد غذاییمربای به:برای تهیه مربای به ابتدا مقداری شکر را در داخل آب حل کرده سپس به را که قبلا شسته و خرد کرده اند به آن اضافه می کنند و می پزند تا زمانی که آب شکر تبدیل به شهد شود سپس مربای به آماده شده را در داخل تقر و یا دبه های پلاستیکی ریخته و در مکانی خنک نگه داری می کنند. مربای سیب:برای تهیه مربای سیب ابتدا سیب هارا خلال کرده و بر روی کاش پالنا به مدت یک ساعت قرار می دهند تا زمانی که شهد آن آماده شود. سیب در این فاصله قدری سفت می شود برای تهیه شهد ابتدا مقداری شکر را در آب حل کرده و در داخل قازقون می پزند پس از آنکه شهد آماده شد سیب ها را به ۀن اضافه می کنند این مربا در فصل پاییز زمانی که هنوز سیب ها بر درخت است تهیه می کنند.منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 42: فن آوری های بومیحمل ونقل سنتیفنون اندازه گیریفن آوری های بومی-حمل و نقل سنتی و فنون مربوط به آندر گذشته در ابیانه برخی از حمل و نقل ها توسط انسان و اغلب نقل و انتقال ها با استفاده از چهارپایان صورت می گرفته است. در هر یک از این حمل و نقل ها فنون و ابزار و وسایل خاصی به کار برده می شد.حمل ونقل توسط انسان:حمل ونقل بارهای سبک و در راه های کوتاه داخل روستا یا از باغ ها و زمین های زراعی تا منزل توسط انسانانجام گیرد حمل هیزم یا برگ درختان یا علوفه هرزه که خوراک یک نوبت یکی دو راس دام باشد از جمله باری است که اغلب زنان ان را حمل می کنند. حمل ونقل توسط چهارپایان:ابیانه ای ها از دیرباز برای حمل بار به نقاط دور ویا روستاهای همجوار و همچنین برای حمل بارهای سنگین از چهارپایان که مهمترین وسیله حمل و نقل بوده استفاده می کردند. قاطر . الاغ و شتر چهارپایانی هستند که برای این کار استفاده میشدند. -فنون اندازه گیری و گاه شماری در ابیانهواحدهای اندازه گیری وزن:-خروار: معادل بیست من سنگ شاه که بیشتر محصئلات کشاورزی را بااین واحد میسنجند.-بارالاغ: مقدار باری است که یک الاغ بتواند آن را حمل کند این بار معادل 12تا15 من سنگ شاه است.-یک من سنگ شاه: معادل 6کیلو و 4 سیر سنگ شاه برابربا 84 سیر است.-نیم من سنگ شاه: معادل یک من تبری برابر با 42 سیر است. -صای شاه: معادل 10سیر شاهی برابر 21سیر.-پنجاه شاه: معادل پنج سیر شاهی برابر با چهار یا پنج مثقال -مثقال: معادل 24 نخود1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 43: فن آوری های بومیحمل ونقل سنتیفنون اندازه گیریفنون ریسندگی-گاه شماری در ابیانهمردم ابیانه شروع اولین روز سال یعنی نوروز را مبدا شمارش سال قرار می دهند این شمارش به ترتیب زیر است:-نوروز: سیزدهه-بیستم عید – چهلم – پنجاهم – هفتادوپنجم . بعداز این تعداد روزهای باقی مانده تا تیرماه را می شمارند.-اول چله تابستان : در هفتم مرداد باد خنک دزدکی می وزد در هفدهم مرداد باد خنک فاشکی می وزد. بعداز آن تعداد روزهای باقی مانده تا پاییز را می شمارند. -اول پاییز: ماه تخم کاری می گویند از ماه آذر به بعد تعداد روزهای باقی مانده تا زمستان را حساب می کنند. در شب 25 ماه مهر اعتقاد دارند که ستاره سهیل ظاهر می شود و اعتقاد دارند که در این شب نور این ستاره به میوه ها می تابد و میوهها قرمز می شوند و می توان آنها را چید. -اول چله زمستان : چهار در چهار – چله کوچک بعد از چله کوچک تعداد روزهای باقی مانده تا اسفند را حساب می کنند. -فنون ریسندگییک قسمت عمده از پوشاک مردم ابیانه از بافتنی های پنبه ای پشمی و مویی بوده است این بافته ها در کارگاه های خانگی تهیه میشد. از این نخ ها همچنین بافتن گلیم راه راه نیز معمول بوده است به همین دلیل از دیرباز رشتن الیاف پنبه ای پشمی و مویی متداول بوده است. الیاف باید پیش از ریسیدن آماده شود. پنبه . پشم و مو از الیاف مورد استفاده مردم ابیانه بوده است که هر یک را با روش خاص خود آماده رشتن می کرده اند.1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 44: فن آوری های بومیحمل ونقل سنتیفنون اندازه گیریفنون ریسندگینجاری وفنون مربوط به آنفنون بهره برداری منابع-نجاری و فنون مربوط به آننجاری یکی از حرفه های سنتی ابیانه است سقف و در و پنجره های خانه های این آبادی از چوب است. به همین دلیل نجاری از رواج خاصی برخوردار بوده است در حال حاضر استاد محمد خادم وشی که از اهالی روستای وش است تنها نجار این آبادی است. استاد محمد با استفاده از ابزار و وسایل دستی خود که هر کدام با فن خاص خود به کار برده می شوند به ساخت ابزار و وسایل کشاورزی و غیره می پرداخته است در حال حاضر این ابزارها را کنار گذاشته و اغلب از دستگا های برقی استفاده می کند. ابزار و وسایل سنتی استاد محمد که اکنون در کارگاه او به دیوار آویخته شده است به شرح زیر است:-اره : از وسایل ضروری کارنجاری است که در انواع مختلف است: اره تربر. اره خشکه بر. اره گرد بر. اره مغز بر. اره کله بر-رنده: از دیگر وسایل ضروری نجار است که با آن سطح و لبه کار را می تراشد -سه خط: این ابزار شبیه به کشتراجه است تیغه آن برخلاف کشتراچه دارای سه نوک تیز است که با این وسیله بر لبه چوب خط می اندازد. -خط کش تیردار: این خط کش از یک تخته چوبی چهار ضلعی و دو چوب تشکیل شده است به سر اصلی آن میخی نشانده شده که با آن بر روی کار خط می اندازد و اندازه مورد نظر را مشخص می کند. -گونیا دو لب: این گونیا را هم در برش مستقیم و هم فارسی به کار می برند به همین دلیل آنرا گونیا دو لب می خوانند این ابزارتشکیل شده از سه قطعه تخته چ.بی ظریف که هم در اتصال شده اند.-فنون بهره برداری از منابع طبیعیآسیاب آبی: ابیانه دارای سه آسیاب آبی است که در مسیر آب قنات داریون واقع است . در گذشته که جمعیت ابیانه زیاد بوده است این سه آسیاب شبانه روزی کار می کرده . در حال حاضر فقط آسیاب داریون کار می کند. آسیا بهای آبی ابیانه از نوع آسیاب پره ای یا ناودانی است . این آسیاب تشکیل شده از تنوره . چرخ پره . دو تخته سنگ مدور تنوره یا به اصطلاح تنیره که 7متر عمق دارد بدنه داخلی تنوره را با چند لایه به ترتیب ذیل استحکام بخشیده است:1-خاک سرخ 2-سنگ چین با گل خاک سرخ بعد از اینکه تنوره را حفر نموده اند روی خاک سرخ را با سنگ و گل خاک سرخ پوشانیده اند. 3-شفته آهک 4-آجر و سیمان 5-لایه آخری روکش با ملات سیمان است.1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 45: طب سنتی وفنون آنفن آوری های بومیحمل ونقل سنتیفنون اندازه گیریفنون ریسندگینجاری وفنون مربوط به آنفنون بهره برداری منابع-طب سنتی و فنون مربوط به آن افرادی که به طبابت سنتی میپردازند:حکیم باشی: در این روستا به کسانی که به کار طبابت می پرداختند حکیم باشی می گفتند شکسته بند: افرادی را که به کار شکسته بندی می پرداختند شکسته بند می گویند این افراد در مقابل انجام کار پولی نمی گرفتند در این روستا فقط 7-8نفر در کار شکسته بندی مهارت داشتند این افراد از رعایا و قشر متوسط یا پایین روستا بودند و درمان همه را به صورت رایگان انجام می دادند. دعا نویس: دعانویس ها افرادی بودند که به بیماری های روحی را درمان می کردند این افراد سواد خواندن قرآن و کتاب های دعا را داشتند .یکی از این افراد حاجی علی مظلومی بود. دعانویس ها در مقابل کارشان مبلغ 2-5 قران از بیماران دریافت می کردند . از افراد بی بضاعت پولی در یافت نمی کردند . کار این دعا نویسان نوشتن ادعیه بر روی کاغذ بود که به بیماران داده می شد که آن را یا در آب انداخته ویا آن را در پارچه ای سبز رنگ پیچیده و به لباس های خود آویزان کند.منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 46: زبان شناختی وادبیاتزبانمردم شناسی . زبان شناختی و ادبیات شفاهییکی از مهمترین نیازهای انسان در زندگی اجتماعی برقراری ارتباط با هم نوعان و ایجاد تفهیم و تفاهم است . انسان همواره برای برقراری ارتباط در جوامع خود از وسایل و ابزارهای مختلفی سود می جسته که در این میان زبان مهم ترین ابزار و وسیله او به شمار می آید . بنابراین زبان مهم ترین ابزار و وسیله او به شمار می آید. بنا براین زبان یک نهاد اجتماعی است. زبان نه تنها مهم ترین وسیله ارتباطی بشر است بلکه پایه اغلب نهادهای دیگر اجتماعی نیز است. وظیفه و نقش این نهاد در همه جوامع یکسان است ولی شکل آن الزاما در همه جوامع یکسان است. -زبان ابیانه ایبررسی توصیفی زبان ابیانه ای:بررسی توصیفی زبان یعنی بررسی منظم و شیوه ساخت و کاربرد زبان است. یعنی شیوه ای که مردم به کار می برند تا آواها و واژه ها را به صورت عبارت های معنی دار ترکیب کنند . این بررسی شامل سه بخش آوا شناسی . صرف و نحو است . آواشناسی:آقای مقیمی ابیانه در کتاب خود در مورد زبان ابیانه ای چنین می گوید:“ در زبان محلی ابیانه کلمه واج به معنای صدا به کار میرود . زبان فارسی دارای سه صدا است. فتحه ضمه و کسره ولی زبان ابیانه که زبان آریایی نامیده می شود دارای چهار صدا است . فتحه . کسره . ضمه و فتحه شیب دار .در در زبان محلی ابیانه صدای فتحه شیب دار زیاد به کار می رودو صدای آن در واقع صدایی بین الف و فتحه است. صرف ضمایر فاعلی در زبان ابیانه ای :من: از ما: هاما تو: ت او: نون شما: شما آنها: هومهنحو چند جمله در زبان ابیانه ای:-دوته من بشت: دختر من رفت-دوته من اشه: دختر من می رفت-دوته من هیا بشه تهران: دختر من فردا می رود به تهران1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 47: زبان شناختی وادبیاتزبانادبیات شفاهی-ادبیات شفاهی ادبیات شفاهی هر ملت و قومی نمایانگر خصوصیات اجتماعی آنها و برخاسته از وضعیت جغرافیایی و اجتماعی آنان است . بدین ترتیب هر جامعه ای ادبیات شفاهی خاص خود را داراست. این ادبیات به صورت و شکل های مختلف می تواند نمود پیدا می کند. اشعار عامیانه . قصه ها و داستان ها . مثل ها و ... صورت های مختلف ادبیات شفاهی است. ادبیات عامه در ابیانه را به صورت های مختلف طبقه بندی می کنند. 1- اشعار عامیانه 2- مثل ها3چیستان یا لغز و معما4-قصه و داستان5-دعاها 6-تعارفات7-تبریکات8- تسلیت9- سوگند10- لالاییمنبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 48: اعتقادات وباورهادرباره ماورا الطبیعهبرخی باورهای مردماعتقادات و باورها-برخی از اعتقادات مردم ابیانه درباره ماورا الطبیعهمردم ابیانه معتقد هستند که برخی اماکن ابیانه معجزه نما هستند . مسجد حاجتگاه امامزاده هینزا و مسجد چشمه را از اماکنی می دانند که معجزه دارد . باور دارند که اگر فرد ناپاکی از امامزاده بگذرد یک تیر غیبی به تن وی می خورد. مردم ابیانه اعتقاد دارند که مسجد حاجتگاه معجزه نماست. محل آن قبلا زمین خالی بوده تا اینکه قافله ای از انجا می گذرد . قافله یک شب در محل مسجد اقامت می کند و زن بارداری در قافله در این محل زایمان می کند. فرزندی وی ناقص به دنیا می آید . بچه را دفن می کنند . صبح که می شود همه می بینند که آن بچه سالم و سلامت است . زن تصمیم می گیرد که در همان جا مسجدی بسازد و پولی نیز می گذارد تا هر موقع مسجد خراب شد آن را درست کنند. -برخی از باورهای مردم ابیانهمردم ابیانه درباره اتفاقات روزمره زندگی باورها و اعتقادات مختلف دارند که به برخی از آنها اشاره می کنیم:-میهمان آمدن :هرگاه کلاغی در جلوی خانه ای قارقار کند می گویند که برای آن خانه میهمان می آید.اگر گربه ای در جلوی خانه ای بنشیند و دست های خود را لیس بزند گویند که برای آن خانه میهمان می آید. -خبر خوش و نا خوشهرگاه کلاغی شروع به خواندن کند گویند که خبری می رسد -رفع دردو بلا و چشم زخماهالی روستا معتقدند که اگر هنگام شروع به کار یا حرکت کردن به سوی مکانی فردی عطسه کند گویند که صبر آمده و اتفاق ناگواری رخ می دهد به همین دلیل چند لحظه صبر کرده تا اگر بلایی در پیش است رفع گردد. هرگاه خانه جدیدی ساخته می شد برای آنکه چشم بد به آن خانه کارگر نیفتد اسفندی رازا دیوار خانه اویزان می کنند . هنگامی که بر روی آتش آب میریزند بسم الله می گویند. منبع مردم شناسی ابیانه

اسلاید 49: آداب ورسوممراسم مربوط به تولدآداب و رسوم-مراسم مربوط به تولد-تهیه سیسمونی نوزاد:در این روستا به سیسمونی نوزاد“لباس واچا“ می گویند. وظیفه تهیه سیسمونی به عهده مادر دختر است که برای اولین نوه اش لباس تهیه می کند -چشم روشنی :یکی از رسم های رایج در این روستا رسم هدیه آوردن است که به آن هدیه چشم روشنی یا چم روشنی می گویند. -اعتقادات:اگر زنی سخت بود یک مرد اذان می گفت تا آن زن زایمان کند و یا افرادی اقدام به قرآن خواندن می کردند.-سوراخ کردن گوش نوزاد دختر:معمولا رسم است که گوش دختران متولد شده را تا پیش از یک سالگی سوراخ کنند. این کار بیشتر در فصل بهار و تابستان صورت می گیرد .-نامگذاری:یکی از مراسمی که بعد از تولد نوزاد انجام می شد مراسم نام گذاری است. -عقیقه :یکی از مراسمی که در این روستا برای فرزندان پسر برگزار می شد رسم عقیقه است . این رسم به این ترتیب بود که خانواده هایی که فرزند پسر به دنیا می آوردند برای اینکه به آن پسر از قضا و بلا دور باشد و طول عمر پیدا کند گوسفند سیاه رنگی که سن آن از 2 کمتر باشد را انتخاب کرده و سر می بریدند . -قاشق زنی:یکی از مراسمی که در طول عمر یک فرد ممکن است صورت بگیرد رسم قاشق زنی است. این رسم معمولا برای فردی که دچار بیماری شده و مدت بیماری او طولانی شده برگزار می شود . این رسم به این ترتیب است که در یک شب یک یا دو تن از زنان خانواده چادر بر سر کرده و با یک غریبل به در هفت خانه میروند و با یک قاشق به در خانه می زنند و صاحب خانه که با این رسم آشناست گوشه در را باز می کند و مقداری قند نبات میوه گل بنفشه و گل گاوزبان در داخل غریبل آنها میریزد و به آنها می گوید اگر مریض داری خدا شفایش بدهد . اگر مرادی داری حاجتت براورده شود این رسم در ساعت 9شب برگزار می شود تا آن زنان شناخته نشوند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 50: آداب ورسوممراسم مربوط به تولدمراسم ازدواج-مراسم ازدواج-مکان های انتخاب دختر :در این روستا رسم بر آن این بود که مادر و یا خواهر برای انتخاب دختر برای پسر و یا برادرشان به مکانهایی که اغلب محل عبور دختران روستا و یا محل تجمع آنها بود می رفتند این مکانها اغلب در کنار جوی های آب و یا کوچه بود مخصوصا در روزهای تاسوعا و عاشورا که هنگام حمل نخل همه دختران لباس های رنگارنگ خودرا می پوشیدند و در پی نخل حرکت می کردند در این روز اغلب دختران و پسران یکدیگر را می دیدند و پسران دختر مورد علاقه خود را انتخاب می کردند و به خانواده های خود اعلام می کردند . -انتخاب همسر:انتخاب همسر عموما توسط پدر و مادر صورت می گرفت و در بعضی موارد پسر دختری را انتخاب کرده واز پدر و مادر خود میخواست که از آن دختر برایش خواستگاری کنند .-خواستگاری:پس از انتخاب دختر مراسم خواستگاری برگزار می شود به این ترتیب که اگر دو خانواده با یکدیگر نسبت خویشاوندی داشته باشند یکی از زنان بزرگ خانواده که مورد احترام هر دو خانواده است به منظور خواستگاری به منزل دختر می رود و اگر نسبت خویشاوندی نداشته باشند معمولا یکی از خویشاوندان مسن خانواده که از احترام زیادی برخوردار است به منزل دختر می رود و مسئله را مطرح می کند .-بله برونا( بله برون)رسم بود پس از آنکه خانواده داماد جواب مثبت را دریافت کرد 3یا4 شب بعد خواهر یا مادر پسر به منزل عروس رفته و یک شب را برای برگزاری مراسم بله برون تعیین می کردند-عقد کنانمراسم عقد معمولا به صورت پنهانی و ساده انجام می شود در این روستا رسم است که تا زمان برگزاری عقدکنان به غیر از اقوام نزدیک کسی از جریان ازدواج با خبر نشود به این علت که مبادا دشمنانی مانع از این وصلت شوند و باعث طعنه به دختر شوند. -زمان عروسی در این روستا زمان تعیین شده برای مراسم عروس میون بومی معمولا 60روز بعداز عید نوروز بود چون در این زمان هوا مساعد بوده و اهالی وقت کافی برای شرکت در مراسم را داشتند. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 51: آداب ورسوممراسم مربوط به تولدمراسم ازدواجمراسم عزاداریمراسم ماه محرممراسم نیمه شعبان-آداب و رسوم مربوط به مرگ و عزاداریزمانی که فردی در حال فوت است روحانی را نزد او می آورند و روحانی یا افرادی که به خواندن قرآن یا دعا آگاهی دارند دعا و توبه نامه ای خوانده و او را توبه می دهند . سپس نام دوازده امام را ذکر کرده و آن فرد را رو به قبله خوابانده تا عذاب نکشد . معتقدند فردی که در حال جان کندن است جان او در گودی سینه اش آمده و باید یک غذای مقوی به او بدهند تا جانش بالا بیاید. -آداب و مراسم ماه محرم در این روستا نیز همانن اغلب نقاط ایران مراسم ماه محرم را 5-6 روز پیش از فرا رسیدن محرم آغاز می کنند. مردان معتمد هر محله هر ساله پیش از محرم در مساجد و حسینیه های روستا جمع شده و اقدام به سیاه پوش کردن دیوارها و درهای مساجد و حسینیه ها می کنند این پارچه ها نذورات مردم است که به مساجد اهدا شده در این روزها فرش هایی را در داخل مساجد و حسینیه ها پهن کرده و شستشو می دهند ظرف ها و وسایلی که در ایام محرم برای پذیرایی از عزاداران استفاده می شود را در مکانی از حسینیه ها نگه می دارند. رسم بود که اهالی هر محله به صورت گروهی کوچه های محلات خود را جارو می کردند. در حال حاضر این کار 2-3 روز پیش از تاسوعا انجام می شود و هر خانواده ای محوطه جلوی خانه خود را جارو می کند. -مراسم نیمه شعبان بنا به قول آقای مهدی نعیمی یکی از اهالی روستای ابیانه حدود 40سال پیش به واسطه فردی به نان اربابی که خادم زیارتگاه روستا بود اهالی این روستا با مراسم نیمه شعبان آشنا شدند.در این روز اهالی زیارتگاه روستا را تزیین و چراغانی می کند. افرادی که نذر دارند آش یا حلیم پخته و آن را بین اهالی تقسیم می کنند بعضی از اهالی شیرینی هایی از شهر کاشان خریداری کرده و بین مردم تقسیم می کنند . همچنین رسم است که یکی از روحانیون شهر کاشان را برای برگزاری مراسم مولودی خوانی دعوت کنند که این دعوت معمولا توسط افرادی که نذر کرده اند صورت می گیرد. 1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 52: مراسم ماه رمضانعید نوروزآداب ورسوممراسم مربوط به تولدمراسم ازدواجمراسم عزاداریمراسم ماه محرممراسم نیمه شعبان-مراسم ماه رمضان در این روستا همانند اغلب نقاط ایران رسم است که اهالی سه روز پیش از فرارسیدن ماه رمضان به پیشواز رفته و روزه می گیرند . از دهم ماه رمضان واعظین هر شب بر منبر رفته و روضه می خوانند. در روز تولد امام حسن مجتبی برگزار می کنند و از حاضرین با شیرینی پذیرایی می کنند در آن روز نیز مجلس روضه خوانی در مسجد برپا شده و اهالی در آن مجلس شرکت می کنند. برگزاری مجالس روضه خوانی در روزهای 19و21و 23 ماه رمضان حتمی است. گاهی خانواده هایی که نذر کرده بودند به مدت ده روز یا بیشتر مجلس روضه خوانی برگزار می کردند و هزینه واعظ توسط آن خانواده پرداخت می شد. -عید نوروزاهالی روستای ابیانه حدود 15-20 روز قبل از فرا رسیدن نوروز به استقبال عید رفته و مقدمات لازم را برای آن ایام فراهم کنند. سفید کاری اتاق 15 روز قبل توسط زنان صورت می گیرد به این ترتیب که مردها به منطقه ای بنام پاش لل که دارای معادن خاک سفید است رفته مقداری خاک را در داخل کوی کشا ریخته برالاغ سوار کرده و به خانه می آورند . زنان آن خاک ها را با آب مخلوط کرده و به وسیله ملاقه چوبی بنام کاچیز سفید آب را بر دیوارهای اتاق می پاشند. منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 53: هنرهای سنتی وصنایع دستیموسیقی و رقصنقاشیخط وخوشنویسیهنرهای سنتی و صنایع دستی- موسیقی و رقصدر روستای ابیانه بنا به نقل اهالی رقص و موسیقی خاصی وجود نداشته است. در گذشته برای جشن و سرور و شادمانی از نوازنده و رقاص های شهر دعوت می کردند تا در مراسم آنها برنامه اجرا کنند. اصطلاحی که در ابیانه برای رقص به کار می برند سماع بود وبه گروه نوازنده مطرب می گفتند.در مراسم عروسی مطرب ها میهمان داماد بودند و علاوه بر دستمزدی که با قرارداد تعیین می شد مخارج رفت وامد گروه ودیگر مخارج انها در مدت زمان اقامت در ابیانه به عهده ی خانواده داماد بود. علاوه بر ان نقل وشیرینی واجیل و کله قند از هدایایی بود که پس از اجرای مراسم به انها داده می شد. این گروه ها معمولا ازشهرهای اصفهان ویا کاشان به ابیانه دعوت می شدند. - نقاشیخانقاه ازبناهای قدیمی روستا است. نقل شده است که این خانقاه محل استراحت شاه عباس صفوی بوده است. این بنا که در حال حاضر به صورت مخروبه درامده است دارای نقش هایی به عهد صفوی است که سقف ودیوارهارا تزیین کرده است. این تصاویر به جای مانده صورت وهیکل انسان همراه با ساز موسیقی و نقوش گل وبلبل را به نمایش گذاشته است همراه با رنگ امیزی که با مرور زمان هنوز جلوه خود را حفظ کرده است.- خط وخوش نویسیهنگامی که از کوچه های ابیانه گذر می کنیم خطوط زیبایی که سقف خانه ها را مزین کرده است توجه را جلب می کند. در زمان ساخت خانه قبل از اینکه تیرهای چوبی سقف رانصب کنند صاحب خانه ودوستان ونزدیکان هریک با سلیقه خود شعر یا متن ویا نام خود را بر روی تیرهای چوبی خطاطی می کند. پس ازخشک شدن با ظرافت و دقتی خاص ان را در سقف خانه جای می دهند و ان یادگاری سالین سال پا بر جا می ماند.در ابیانه اشخاصی بودند که به داشتن خط خوش معروف بودند. از بین این اشخاص برخی به خوش نویسی روی تخته ها و چوب های سقف خانه ها می پرداختند وبرخی به کارهای دفتری مشغول بودند.1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 54: - نمایشدر ابیانه نمایش های گوناگونی به اجرا در می امد که یا توسط اهالی روستا انجام می شد ویا توسط افرادی که از نقاط دیگر در زمانی از سال به روستا می امدند اجرا می شد.این نمایش ها باهدف سرگرم کردن مردم ویا اجرای مراسم مذهبی انجام می شد. نمایش هایی که در ابیانه انجام می شد به شرح زیر است:-تعزیه-شاه بازینمایش عروسکینمایش میمون بازها نمایش عمر نمایش اسیابان نمایش غول- چیت سازی نقش زدن بر پارچه از هنر های قدیمی ایرانیان است که در مناطق مختلف ایران با جلوه های خاص خود وجود دارد. چاپ روی پارچه در ابیانه در به نام چیت سازی شهرت دارد. در حال حاضر این کار توسط شخصی به نام کاشی نژاد صورت می گیرد که از پدر خود ان را اموخته است واهلی او را اوستا چیت ساز می نامند. پارچه ای که در قدیم بر روی ان نقش می زدند کرباس بود که در روستاهای اطراف بافته می شد. در حال حاضر از پارچه چلوار یا متقال استفاده می کنند که از شهرهای اطراف خریداری میشود. روش کار به این صورت است که ابتدا چلوار یا متقال یا کرباس را در دیگ بزرگ بر روی اتش می گذارند پس از جوشیدن ان را از اب در اورده اب ان را گرفته ودر ظرف رنگی که از قبل اماده شده قرار می دهند. پارچه را با پوست اناررنگ می کنند. به این صورت که پوست انار خشک شده را که یا خریداری می شود ویا ازظرف دوستان و اشنایان به چیت ساز داده می شود در هاون سنگی که در جلوی در کارگاه قرار دارد و به ان سر کو می گویند ریخته و با دسته چوبی ان را می کوبند تا به صورت پودر نرمی در اید.هنرهای سنتی وصنایع دستیموسیقی ورقصنقاشیخط وخوشنویسینمایشچیت سازی1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 55: هنرهای سنتی وصنایع دستیموسیقی ورقصنقاشیخط وخوشنویسینمایشچیت سازیقالی بافیپارچه بافی- قالی بافیقالی بافی در ابیانه ازهنرهای معاصر است. بنا بر گفته ی اهلی درگذشته در روستا وجود نداشته است و معمولا از جوشقان خریداری می شده است .علت این امر راچنین بیان می کنند که چون اکثر ساکنان روستا را مالکان و اربابان تشکیل می دادند ترجیح می دادند وسایل موردنیاز از جمله مفروش ها را خریداری کنند. انها مواد مورد لازم از جمله نقشه طرح چله و خامه رابا رعیت هایی که در اطراف روستا ساکن بودند می دادند. - پارچه بافی از دیگر صنایع دستی که در روستا در گذشته وجود داشت بافت پارچه بوده.به گفته اهلی زری بافی از 500 سال پیش تا 70 -80 سال پیش در کارگاه های خاص خود بافته می شده است.ولی به تدریج بافت ان در روستا از بین رفت و تمام دستگاه ها و کارگاه های ان به صورت یکجا توس شخصی که از تهران امده بود خریداری شد. در حال حاضر هیچ اثری از ان دیده نمی شود.منبع مردم شناسی ابیانه1روستا1روستای ابیانهاستاد سخن پردازموسسه آموزش عالی پیام

اسلاید 56: پایان