صفحه 1:
هرم راهنمای غذایی
5
1
صفحه 2:
*؟ هرم تغذیه یک سیستم راهنمای تغذیه است که
برمبنای تحقیقات وزارت کشاورزی آمریکا تهیه شده
است و مورد تایید وزارت بهداشت امریکا است.
* اهداف:
۱ معرفی شش گروه اصلی مواد غذایی
۲ هرم تغذیه به انتخاب نوع و مقدار مواد غذایی هر دسته
ازگروه های غذایی کمک می کند تا از انباشته شدن ناسالم
كالريهاء جربيهاء چربیهای اشباع. کلسترول, قند و سدیم
(نمک) در ب
صفحه 3:
ee eee teen tei gl م هرم راهنمای تغذیه
تصرف هر حد اک
راهنمایی برای توع و
مقدار غذاهای روزاته
peas
Lage se ضرق
اتراع گرشت. سبویات و Uebel
pees
ere
صفحه 4:
طبقه فوقانى يا راس هرم را جربيهاء روغنها و شیرینی
ها تشكيل مى دهند. مثالهايى از خوراكيهاى مربوط به
اين طبقه عبارتند از: سس سالاد انواع روغن هاء tele
کره. کره نباتی (مارگارین)» شکر نوشابه هاءشكلاتها و
دسرهای شیرین. این خوراکیها حاوی کالری زیادی
بوده و مواد مغذی اندکی دارند. این غذاها راباید به
میزان اندک مصرف کرد.
طبقه پایینتر از هرم به دو واحد تقسیم شده و مربوط
به دو گروه غذایی است که عمدتا از حیوانات تهیه
ميشوند. نمونه هایی از خوراکیهای مربوط به اين طبقه
عبارتند از: شیر» ماست. پنیر و گوشت. مرغ. ماهی,تخم
مرغ. حبوبات و آجیل ها. خوراکیهای این طبقه حاوی
بروتئين» کلسیم. آهن و روی می باشند.
صفحه 5:
۲6
طبقه بعدی هرم نیز به دو واحد تقسیم شده و مربوط
به خوراکیهایی است که از گیاهان تهیه می شوند
(یعنی سبزیجات و میوه جات). به دلیل وجود
ويتامينها: مواد معدنى و الياف (فيبر) در اين نوع غذاهاء
باید حتما آنها را در رژیم غذایی گنجاند.
* طبقه يايين هرم مربوط به نان» برنج» ماکارونی و غلات
است که همه این خوراکیها از گیاهان دانه ای تهیه می
شوند. میزان قابل توجهی از انرژی انسان در طول روز از
این گروه تامین می شود.
صفحه 6:
۲۲2
در الگوی هرم تغذیه بر خوردن غذاهای متنوع و
گوناگین تاکیف له تابن تمامی مواذ.مففی مورذ نیا
خود را دربافت نموده و در عين حال مقدار کالری
دریافتی و بالتبع وزن بدن در حد مطلوب باشد.
صفحه 7:
گروه شیر و جانشین های آن:
هر واحد برابر است با یک لیوان شیر یا ماست . دو
لیوان دوغ . يا نصف لیوان بستنی. هرواحد ۱۲۰ کالری
گروه گوشت و جانشین های آن:
۰ گرم( حدودا ۱ اونس) گوشت قرمز: ماکیان و ماهی
پخته شده یا 72 لیوان حبوبات پخته شده یا ۳۰ گرم
پنیر( یک قوطی کبریت) یا ۱ عدد تخم مرغ. هر واحد
۵ کالری بر حسب میزان چربی.
نکته: در رژیم نویسی پنیر به علت کالری بالای حاصل
از چربی و همچ به مصرف بالای آن جهت
تامین کلسیم روزانه جزء گروه گوشت محسوب میشود
صفحه 8:
گروه نان و غلات
هر واحد برابر است با ۳۰ گرم انواع نان یا یک برش
نان ۱/۳ لیوان برنج یا 72 لیوان ماکارونی پخته و یا
۰ گرم بیسکویت است.هر واحد ۸۰ کالری انرژی دارد.
گروه میوه جات
بهو والح يراجو oar Sally bal ۰-۵۰ 13
گرم) ۰ 72 لیوان کنسرو میوه یا آب میوه . 4 لیوان
میوه خشک. هر واحد ۶۰ کالری انرژی دارد.
صفحه 9:
گروه سبزیجات:
هر واحد برابر است با | ليوان سبزی خام يا 72 لیوان
سبزی پخته. انرژی هر واحد ۲۵ کالری است.
گروه چربی ها:
هر واحد برابر است با یک قاشق مرباخوری کره. روغن
یا مارگارین و یک ق غذاخوری سس سالاد است.
انرژی هر واحد برابر با ۴۵ کالری است.
صفحه 10:
صفحه 11:
رژیم غذایی بیمارستانی
تعریف : رژیمی است که به بیماران بستری داده می
شود.
انواع متداول نرژیمهای روتین بیمارستانی عبارتند از :
معمولی. رژیم ملیع صاف. رژیم نرم » رژیم ملیع کامل.
رژیم کم فیبر رژیم پرفیبر رژیم کم کالری ۰ رژیم
پرکالری و پر پروتئین» رژیم کم پروتئین
رژیم غذلیی معمول که به بیماران تجویز میشود از تمام
گروه های غذایی در حد تامین نیازهای غذایی روزانه
فرد تشکیل شده ولی در درمان غذایی بیماران کاربره
ندارد.
صفحه 12:
مهمترین علل تغییر در کیفیت و کمیت رژیم ۲
غذایی معمولی :
لزوم تغییر در قوام و غلظت غذاهای مصرفی مانند
استفاده از رژیم غذایی نرم ( آسیبهای فک . دهانی و-)
لزوم افزلیش یا کاهش در محتوای انریٍی غذلیی مصرفی
؛ مانند استفاده از رژیم غذایی پرکالری یا کم GIT
تغییر در میزان مصرف يك یا چند ماده مغذی مانند
استفاده از رژیم غذایی پرپروتئین ( سوختگی . فقر
پروتئینی و..)با کم سدیم ( هیپرتانسیون )
افزايش يا كاهش مواد غذایی پرحجم . مانند کاربرد
رژیم غذایی محدود از فیبر یا پر فیبر
صفحه 13:
باقيمانده . شامل همه موادی است که در راست روده
ت می شود ( منجمله مواد غذایی غیر قابل هضم .
ترشحات روده » باکتری و ..)
صفحه 14:
رژیم مایع صاف
این رژیم شامل آن دسته از مواد غذایی است که در
دمای اتاق به صورت مایع صاف و شفاف هستند و در
دستگاه گوارش حداقل باقیمانده را ایجاد میکنند.
هدف از این رژیم : تامین مایعات و الکترولیت ها به
منظور جلوگیری از کم آبی بدن و همچنین به حداقل
رساندن عمل هضم و تحریک دستگاه گوارش
صفحه 15:
موارد کاربرد
در مرحله اول انتقال رژیم غذایی از تغذیه وریدی به
تغذیه از راه دهان.
اولین رژیم غذایی پس از جراحی.
در بیماران ناتوان و
ار ضعیف یا دچار سوءتغذیه به
عنوان اولین مرحله تغذیه از راه دها
*_ در برخی اختلالات حاد دستگاه گوارش ( ماندد التهاب
معده یا لوزالمعده).
صفحه 16:
تغذیه ای
این رژیم از نظر انرژی و مواد مغذی محدود
است( ۵۰۰ تا ۶۰۰ کالری) و فقط میتواند مایعات؛
مقدار کمی کالری و الکترولیت را تامین کند. استفاده از
این رژیم بیش از ۲ روز به عنوان تنها منبع غذایی
میتواند خطر بروز کمبود مواد مغذی را افزایش بدهد و
منجر به کاهش وزن بیمار, تحلیل بافتهای عضلانی
شود.
صفحه 17:
این رژیم شامل آن دسته از مواد غذایی است که در دمای اتاق به
صورت مایع شفاف يا کدر هستند. هدف از این رژیم تغذیه بیمار ی است
كه قادر به جويدن , بلع يا تحمل مواد غذايى جامد نيست.
موارد کاربرد
* در مرحله انتقال رژیم مایع صاف به رژیم جامد
پس از جراحی دهان و صورت
* در التهاب خفیف دستگاه گوارش
* _گرفتگی در دستگاه گوارش
صفحه 18:
کفایت تغذیه ای: در صورت تنظیم مناسب رژیم میتواند مواد مغذی
مورد نیاز به جز فیبر را تامین کند.( انرژی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ کالری). در
صورت ادامه رژیم به مدت طولانی استفاده از مکمل های ویتامین و املاح
میتواند کیفیت رژیم را بهبود ببخشد.
برای افزایش تحمل بیمار توصیه می شود وعده های غذایی در حجم
کمتر و تعداد دفعات بیشتر صرف شوند.
برای افزایش انرژی رژیم میتوان به مایعات گرم کره یا مارگارین و به اب
میوه ها پودر قند اضافه کرد.
از مصرف تخم مرغ خام در رژیم به علت امکان عفونت سالمونلایی و
پروتئین آویدین باید اجتناب کرد .
صفحه 19:
ویژگی های رژیم:
* ذازای بافت نزم و جامدراحث برای جویدن سهل الهضم :کم قیبر اکم ادویة
* اهداف:
1# تامین مواد مغذی مورد نیاز بیمار با توجه به محاسبه نیاز های متابولیکی ۰
ميزان تحمل و علائق غذایی بیمار
اقا تهیه غذای آسان برای جویدن و راحت برای هضم
الا استفاده از مواد غذایی که حتی الامکان ایجاد نفخ و گاز در دستگاه گوارش
لا تهیه غذایی که دارای کمترین مقدار باقیمانده در دستگاه گوارش می باشد.
صفحه 20:
کاربرد: رزیم انتقالی از رژیم مایع به رژیم جامد ال شرايطى كه بيمار قادر به
جويدن معمولى نيست.
دوران نقاهات از جراحى سرء كردن و دهان
بیماری های دهان و دندان بویژه نداشتن دندان و شکستگی فک
بیماران ضعیف و ناتوان مانند سالمندان
سوءهاضمه داشتن بیمار
کفایت تغذیه ای:
اگر بر پایه رژیم نرمال برنامه شود همه نیاز های تغذیه بیمار را فراهم ميکند.
مواد غذايى بايد در حجم کم و در دفعات متعدد مصرف شود.
صفحه 21:
غذاهای مجاز
انواع شير وفراورده هاى لبنى (شير . شیر کاکائو : ماست ۰ دوغ)
انواع سبزى به صورت كاملا يخته » نرم و له شده . آب سبزیها
انواع ميوه هاى بخته يا كنسرو شده ٠ آبميوه ٠ ميوه هاى كاملا رسيده
سفید » برنج به صورت کته » ماکارونی ۰ انواع رشته . سیب زمینی پخته
انواع گوشت ( مرغ . گوشت قرمز ؛ ماهی )کاملا پخته شده . پنیر نرم ۰ تخم مرغ »
حبوبات پخته نرم با له شده در صورت وجود تحمل گوارث
چربیها به صورت خامه . کره ۰ مارگارین . انواع سس سالاد ۰ روغنهای نباتی مایع
( جهت نرم كردن )
دسرها و شيرينى ها : كيك و شيرينى ساده . فرنى ٠ شله زرد . کرم کارامل ساده »
زُله » بستنى يخى . شربت ٠ آب نبات و عسل
نوشيدنى ها با توجه به تحمل كوارشى بیمار ( بدون گاز )
جاى » نمك , شكر . قند
صفحه 22:
غذاهای غیرمجاز
8 نانهای خشک وبرشته ؛ سبوس دار
انواع گوشت سفت و سرخ کرده
ال انواع سوپهای پرادویه
Ml انواع سبزیهای خام همراه با پوست . سبزیهای نفاخ ؛ ذرت
1# ميوه هاى خام همراه با پوست ۰ میوه های خشک
Ml غذاهای سرخ شده . انواع آجیل و مغزها
الا فلفل و سایر ادویه های تند ۰ خیارشور
صفحه 23:
خلاصهی رژیمهای پایهی بیمار To
مادهی رزیم عمومی» با رژیم نرم رژیم مایعات رژیم مایعات
غذائی خانکی کامل صاف شده
سبزیها تمام انوع پخته يا کنسروشده یا آب سبزیهاء پورٌ
کمفیبر؛ کاهوی نرمء سبزیها که در
آب سبریها سوپها استفاده شوند
میوهها تمام انوع آبمیوههاء موز رسیده» آب میوهها آبمیوههای صاف
میوههای پخته بدون شده
دانه و پوست
نان و غلات تمام انوع فرآوردههاى تصفيه غيرمجاز غیرمجاز
B05, غلات» ماکارونی
bow تمام انواع سوپ آبکوشت» خامه سوپهای سبزی و آبکوشت صاف
و سبزی خامهای صاف شده شده
نوشیدنیها تمام انواع قمام انواع چای؛ قهوم
نوشیدنیهای گازدار
صفحه 24:
خلاصهی رژیمهای پایهی بیمارستانی
مادهی
غذائی
شیر خامه و
کره
تخم مرغ
بنير
جربىها
گوشت, ماهی»
ماکیان
رژیم عمومی» _ رژیم نرم رژیم مایعات
یا خانگی امل
مجاز مجاز مجاز
پاستوریزه یا مجاز در نوشیدنیها
تمام انوع چدار.خامهای غیرمجاز
تمام انواع کره مار گارین» روغن» كرهء مارگارین
مایونز و رون
تمام انواع كوش نرم كاوء كوسفند» ١ غيرمجاز
جكرء خوكء ماهى و ماكيان
رزيم مايعات
صاف شده
غیرمجاز
غیرمجاز
فیرمجاز
غیرمجاز
غیرمجاز
صفحه 25:
این رژیم حاوی حداقل فیبر غذایی( معمولا کمتر از ۱۰ گرم) است.
میزان مورد نیاز بزرگسالان سالم به فیبر: ۲۵ گرم در روز
منابع غذایی تامین کننده مقدار توصیه شده : استفاده از ۵ سروینگ
میوه وسبزی یا ۶ سروینگ از غلات کامل
اهداف:
کاهش حجم مدفوع و عمل دفع و افزایش زمان تخلیه روده.
پیشگیری از انسداه و گرفتگی دستگاه گوارش.
صفحه 26:
کاربرد بالینی :
در برخی موارد به عنوان رژیم انتقالی از مایع به جامد.
دوزان نفاهترپین از جزاجی دنشگاه گوارقن(هانشد روده.یامقعد با
زخم و التهاب در آن ناحیه.
در موارد انسداد مجرای گوارشی به علت زخم یا التهاب مانند
هافر بیماییهای التهابی روده)
بیماری دپورتیکولیت ( التهاب دیورتیکولها در روده)
صفحه 27:
کفایت تغذیه ای:
در کوتاه مدت نیازهای بیمار را تامین میکند ولی در طولانی مدت به
دلیل کاهش مقدار مصرف میوه وسبزی ۰ ممکن است به مکمل ویتامین
م) . فولات و سایر ویتامینها باشد.
رژیم محدود از فیبر در استفاده دراز مدت توصیه نمیشود چون منجر به
یبوست دیابت نوع ۲ و دیورتیکول میشود.
بیماری دیورتیکولی عبارت است از وجود بیرون زدگی های کوچک
كيسه مانند (ديورتيكول) از ديواره روده بزرك. وجود اين ديورتيكول ها
ممکن است علامتی به همراه نداشته باشد. التهاب آنها ایجاد
دپورتیکولیت میکند.
صفحه 28:
گروه نان و غلات : انواع نان سفید . برنج ۰ ماکارونی ۰ سيب زمينى و..
ll گروه گوشتها : انواع گوشت به صورت آب پز یا کبابی . پنیر و تخم مرغ
شده » آب سبزی
اقا گروه سبزیها : اکثر سبزیها بدون پوست و تخم ؛ يخ
( صاف شده )
لا كروه ميوه ها : اكثر ميوه ها به شكل يخته يا كميوت شده ؛ بدون يوست »
تخم یا هسته » موز رسیده . فال مرکبات . سیب بدون پوست
## كروه شير :شير و ماست ساده » دوغ
Ml چربیها: به شکل کره . مارگارین ۰ روغنهای نباتی مایع . خامه
سایر مواد : چای . قند . شکر » نوشلبه ها ( ترجیجا بدون گاز)» نمک ۰ فلفل و خردل
« بر حسب تحمل)
صفحه 29:
18 سبوس غلات نانهای دارای کنجد یا خشخاش
اقلا گوشتهای سرخ شده . سوسیس . کالباس » حبوبات
الا سیزیهای خام و دارای تخم ذرت
1# میوه های خام دارای پوست . تخم یا هسته . کیوی . انگور یا آب آلو
Ml مفزهای آجیلی
3 مرباء نارگیل ۰ خیارشور و...
صفحه 30:
رژیمی است که مقدار فیبر محلول و نامحلول آن افزايش يافته است.
اهداف:
افزایش وزن و حجم مدفوع و کاهش زمان تخلیه روده.
رساندن لیپیدهای سرم به حد طبیعی
تعدیل واکنش افزایش قند خون پس از صرف غذا
با افزودن ۲ تا ۳ سروینگ از غذاهای غنی از فیبر ( میوه های خام »
سبزیجات خام ؛ غلات سبوس دار . حبوبات و.. به رژیم غذایی عادی
میتوان به رژیم غذایی پرفیبر دست یافت.
صفحه 31:
کاربرد:
پیشگیری و یا درمان برخی بیماریها مانند:
برخی از انواع سرطانها مانند سرطان روده
هیپرکلسترولمی و بیماری های قلبی عروقی
تنظیم قندخون در افراد دیابتی
چاقی و کنترل وزن
بیماری دیورتیکولوز(در بیماری دیورتیکول در موارد التهاب » رژیم کم
فیبر و فقط پس از رفع التهاب برای کاهش زمان تخلیه روده و فشار
داخل کولون ۰ رژیم پر فیبر توصیه می شود).
صفحه 32:
* کفایت تغذیه ای:
رژیم پرفیبر حاوی مقدار زیادی فیبر خوراکی( غلات سبوسدار. میوه
جات. سبزیجات و حبوبات است( حداکثر ۳۵ گرم و حداقل ۲۰ گرم در
روز) و میتواند همه نیاز های تغذیه ای فرد را براورده کند اما در دراز
مدت ممکن موجب اتلاف برخی ریزمغذی ها مانند کلسیم » روی و آهن
شود.
توصیه میشود جهت جلوگیری از ایجاد اسهال و نفخ معده مواد غذایی
پرفیبر بتدریج وارد رژیم غذایی شوند تا تحمل دستگاه گوارش نسبت به
صفحه 33:
۳ ot Se ness)
* این رژیم شامل مواد غذایی است که از نظر انرژی و پروتئین چگالی
بالایی دارند.
* اهداف:
* افزایش میزان کل انرژی و پروتئین به منظور تامین نیازهای افزایش
يافته فرد در شرایط ویژه مانند سوءتغذیه.
کمک به افزایش وزن .
صفحه 34:
* سوختگی, جراحات و آسیب دیدگی
سوءتغذیه انرژی» پروتئین
از 7۳۰ کل انرژی دريافتى
چربی رژیم دارد.
صفحه 35:
راههای افزايش کالری و پروتئین رژیمی:
افزودن پودر شیر به شیر و انواع سوپ
پیتزا به انواع ساندویچ ها و تخم مرغ
افزودن مغزیجات به انواع دسر و بستنی
افزودن گوشت و حبوبات به سوپ
افزودن کره بادام زمینی بر روی نان تست يا بیسکویت
* از مکمل های تجاری پرکالری و پر پروتئین ( مانند پودر 0318
0 )نیز میتوان استفاده نمود.