سنجش ثروت علمی و مصورسازی پراکندگی جغرافیایی آن

سنجش ثروت علمی و مصورسازی پراکندگی جغرافیایی آن

اسلاید 1: سنجش ثروت علمی و مصوّرسازی پراکندگی جغرافیایی آن اردیبهشت 1392سعید اسدی

اسلاید 2: درباره پژوهشطرح تحقیقی «بررسی توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران» در سال 1389 به پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران پیشنهاد شد و پس از تصویب، از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه شاهد به عنوان طرف قرارداد به اجرا درآمد. توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران2خروجی های طرح برای مطالعه بیشتر:1- گزارش نهایی طرح در کتابخانه پژوهشگاه2- مقاله (زودآیند)  مطالعات کتابداری و علم اطلاعات3- مقاله (زودآیند) پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات 4- وبسایت ScientificWealthMap

اسلاید 3: ضرورت تحقيقپژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات در سازماندهی و اشاعه دانش تولید شده کشور نقش داشته و دارد.مطالعات علم سنجی بخشی از ماموریت های پژوهشگاه است.اهداف مورد نظر اسناد بالادستی به ویژه نقشه جامع علمی کشور برای اجرایی شدن نیاز به تحلیل های علم سنجی دارند.تولید علم و جایگاه ایران در رده بندی های جهانی مسئله ای چالش برانگیز است.توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران3

اسلاید 4: شتاب تولیدات علمی ایرانتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران4

اسلاید 5: طرح مسئلههرچند تاثیر رشد علمی و فناوری بر زیرساخت های اقتصادی و رفاهی کشور، به طور کلی امری مورد پذیرش است اما تا کنون نتایج کاربردی پژوهش های علمی و فناورانه محققان کشور، نمود بیرونی چندانی نداشته است. علیرغم توسعه کمّی علم و فناوری و فعالیت های پژوهشی، نتایج این فعالیت ها در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور – دست کم در برخی حوزه ها – چندان مشهود و ملموس نبوده است. تفاوت میزان پیشرفت و توسعه مناطق مختلف کشور می تواند نشان دهنده توزیع نامتوازن «ثروت علمی» در نواحی و استان های مختلف کشور باشد.  ثروت علمی چیست؟ چگونه اندازه گیری می شود؟ چگونه مصورسازی شود؟ پراکندگی ثروت علمی در بین استان های ایران بوده است.توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران5

اسلاید 6: شواهدی از چالش هاتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران6

اسلاید 7: نخستین گام ها با برنامه های محرومیت زدایی از روستاها صورت گرفته است.در برنامه چهارم توسعه، به آمایش سرزمین و توازن منطقه ای کشور در سند چشم انداز 20 ساله توسعه توجه شده است.در سال 1381 در تبصره 6 قانون بودجه کشور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی موظف شد در راستای آمایش سرزمین، عدم تعادل توسعه در مناطق مختلف کشور را شناسایی کند و با مجموعه طرح های اقتصادی و اجتماعی، به تحرک مناطق کمتر توسعه یافته کمک نماید.توسعه متوازن در ایرانتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران7

اسلاید 8: تعداد شاغلان حوزه تحقیقات به ازای هر ده هزار نفر جمعیتتوسعه متوازن علم، فناوری و نوآوری ...توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران8

اسلاید 9: سهم استان ها از طرحهای پژوهشی کشورتوسعه متوازن علم، فناوری و نوآوری ...توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران9منبع: محمدی (1390)

اسلاید 10: یک. بازیابی و شمارش رکوردهای مرتبط با استان ها: 31 استان، 390 شهرستان و نزدیک به 2000 شهر بر اساس کاربرگه در پایگاه های پژوهشگاه جستجو و کنترل شدند.دو. دسته بندی استان ها: استان های کشور به ده دسته یا دهک تقسیم شدند که دو دهک پائینی به عنوان استان های محروم از ثروت علمی کشور در نظر گرفته شدند، دو دهک بالایی به عنوان استان های ثروتمند و شش دهک میانی به عنوان استان های متوسط یا برخوردار. سه. رتبه بندی: بر اساس رکوردهای بازیابی شده و فیلدهای مورد نظر، کمیت تولید و بهره مندی از ثروت علمی برای هر استان به دست آمد. در خاتمه فاز دو پژوهش، شش استان به عنوان استان های ثروتمند، نوزده استان به عنوان استان های برخوردار و شش استان به عنوان استان های محروم از ثروت علمی کشور معرفی شدند. چهار ترسیم نقشه و مصورسازی. با ارائه مدلی مفهومی، چگونگی مصورسازی نتایج با توجه به ابعاد مکانی آنها تشریح شد و سپس با ایجاد فایل های KML و استفاده از Google Maps و Google Earth یافته ها بر روی نقشه تعاملی نشان داده شد و با نرم افزار Pajek روابط علمی بین استان های کشور مصورسازی شد.روش شناسی تحقیقتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران10

اسلاید 11: تبیین مفهوم ثروت علمی ...مدل تولید – بهره مندی (پیشنهادی طرح حاضر)توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران11بهره مندی از علم تولید علمپژوهش های کاربردیدانش مکتوبفناوری های جدیدنیروی متخصصزیرساخت هاسرمایه مالیسرمایه پژوهش های کاربردیتحقیقات پایهنفوذ علمیسرمایه انسانیزیرساخت های فنیمنابع اطلاعاتیرویه ها و مقرراتثروت علمی

اسلاید 12: شاخص های ثروت علمیتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران12مدرک علمیمولفسازمانکلیدواژهدانشگاهعنوانموضوعکلیدواژهمحل اجرانشانگرهای بهره­مندی از علمنشانگرهای تولید علم

اسلاید 13: برگزیده نتایج پژوهش فراوانی رکوردهای بازیابی شده برای استان آذربایجان شرقی به تفکیک پایگاهتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران13

اسلاید 14: برگزیده نتایج پژوهش نمودار پراکندگی تولیدات علمی استان آذربایجان شرقیتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران14

اسلاید 15: برگزیده نتایج پژوهش نسبت تولید و بهره مندی در مجموع ثروت علمی استان آذربایجان شرقیتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران15

اسلاید 16: برگزیده نتایج پژوهش – رتبه بندیرتبه بندی استان ها بر اساس میزان مشارکت در تولید ثروت علمی کشورتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران16

اسلاید 17: برگزیده نتایج پژوهش – رتبه بندی...رتبه بندی استان ها بر اساس میزان بهره مندی از ثروت علمی کشورتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران17

اسلاید 18: برگزیده نتایج پژوهش – رتبه بندیمقایسه مجموع رتبه های کسب شده استان ها در ثروت علمی کشور شامل 5 شاخصتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران18

اسلاید 19: توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایرانبرگزیده نتایج پژوهشمقایسه سهم گروه های ثروتمند، برخوردار و محروم در ثروت علمی کشورتولید بهره مندی19

اسلاید 20: مشاركتمساحتجمعيتتعداد شهرستانتعداد شهرضريب اسپيرمن (31 استان)0.4570.7470/8280/791ضريب اسپيرمن (30 استان، بدون تهران)0.5820.7210.8460.788تفسير همبستگيهمبستگي مثبت متوسط معنادارهمبستگي مثبت نسبتاً قوي معنادارهمبستگي مثبت نسبتاً قوي معنادارهمبستگي مثبت نسبتاً قوي معناداربرگزیده نتایج پژوهش – آزمون همبستگیهمبستگی ثروت علمی هر استان با 4 عامل جغرافیاییتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران20

اسلاید 21: ترسیم شبکه همکاری استان های ایران در ثروت علمی در موضوع گندمتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران21

اسلاید 22: مصورسازی و نمایش بر روی نقشههدف یک – ارائه مدل برای تحلیل مکانی نتایج جستجو از پایگاه های اطلاعاتیدو – ترسیم نتایج حاصل از جستجوها بر روی نقشه های جغرافیایی تعاملیسه – مصورسازی روابط استان ها در تولید ثروت علمیتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران22

اسلاید 23: فاز سوم – مدل سازی تحلیل مکانی مدل مفهومی برای تحلیل مکانی نتایج جستجو از پایگاه های پژوهشگاهتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران23

اسلاید 24: زبان نشانه گذاری KMLهمانند سایر فایل­های XML، یک فایل KML نیز از یک عنصر ریشه ای (Object) و تعدادی عنصر فرعی­تر تشکیل شده است. عنصر یا تگ Features (مکان جغرافیایی) دارای دو عنصر مهم دیگر به نام­های Placemark و Container می باشد. Placemark یکی از عناصر مهم درKML است که به توصیف یک مکان جغرافیایی می پردازد و برای این منظور از چند عنصر فرعی­تر استفاده می کند:<point>: توصیف­کننده طول و عرض جغرافیایی یک نقطه روی نقشه است.<name>: نام مکان مورد نظر را نشان می دهد.<description>: توصیفات گوناگون درباره مکان مورد نظر در این تگ می آید.توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران24

اسلاید 25: نمونه نقشه تولید شده با Google Earthتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران25

اسلاید 26: برگزیده نتایج پژوهشنمایش پراکندگی پایان نامه های کشور در جستجو برای کلیدواژه گندمتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران26

اسلاید 27: برگزیده نتایج پژوهشنمایش پراکندگی پایان نامه های کشور در جستجو برای کلیدواژه نفتتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران27

اسلاید 28: مطالعه تولید علممطالعه روابط علمیتحلیل های استنادیمصورسازی با نرم افزارهای ترسیم شبکهمصورسازی با نقشه های مبتنی بر GISمصورسازی با نقشه های تعاملی (Google Maps)چه کارهایی انجام شده است؟توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران28

اسلاید 29: پژوهش:انجام تحقیق در حوزه های وسیعتر دروندادی ثروت علمی مانند پراکندگی بودجه، دانشگاه ها و پژوهشگرانتحلیل های عمیق تر به ویژه اقتصادی در خصوص پراکندگی ثروت علمیعملیاتی/توسعه ای:ایجاد یک افزونه تحلیل مکانی به بخش جستجوی اطلاعات وبگاه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعاتمخاطب یابی و توسعه سیستم مشابه برای سایر دستگاه هاچه کارهایی می توان انجام داد؟توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران29

اسلاید 30: توزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران30

اسلاید 31: سن گوپتا، آی. ان. (1372). مروری بر کتابسنجی، اطلاع‌سنجی، علم‌سنجی و کتابخانه‌سنجی. ترجمه مهردخت وزیرپور کشمیری. فصلنامه علوم اطلاع رسانی 10 (2): 38-58.صدیقی، مهری (1388). بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در تحلیل اطلاعات علمی مکان مرجع: مطالعه موردی پایگاه های اطلاعاتی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران. تهران: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران.فاضلی، نعمت الله؛ شمس، ناصر (1383). بررسی‎ نظام مديريت ارتباطات و مبادلات بين المللی علمی و دانشگاهی ايران و غرب. پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی. پائیز، جلد 10، شماره 33.فرگوسن، چارلز. (1376). نظریه اقتصاد خرد. ویرایش دوم. ترجمه محمود روزبهان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.محمدی، جواد. (1390). «تحقق نقشه جامع علمی کشور با توسعه متوازن علم و فناوری». خبرگزاری مهر، 12 بهمن. Card, S.K, Mackinlay, J.D. and Shneiderman, B. (1999). Readings in information visualization: using vision to think. Morgan Kaufmann Publishers.Inc., San Francisco, CA, USA, 1999.King, D.A. (2004). The science impact of nations: What difference countries get for their research spending. Nature. No. 430.(July 15th). P. 311-315.May, R. M. (1997). The Scientific Wealth of Nations. Science, Vol. 275, 7 FEB: p. 793.Thomson Reuters (2012). ScholarOne Manuscripts report, Global Publishing: Changes in submission trends and the impact on scholarly publishers. Available at: legalcurrent.com/wp-content/uploads/2012/06/SSR-Global-Sub-infographic-Color.pdfمنابع برگزیدهتوزیع جغرافیایی ثروت علمی در ایران31با سپاس از شما