صفحه 1:
دستگاه سونوگرافی و سونوتراپی
استاد :
تهیه کننده:
صفحه 2:
سونوگرافی
یکی از روشهای تشخیص بیماری در پزشکی است. به این روش اکوگرافی پژواکنگاری و صوتنگاری نیز گفته
میشود. این روش بر مبنای امواج فراصوت و برای بررسی بافتهای زیرجلدی مانند عضلات. مفاصل. تاندونها و
اندامهای داخلی بدن و ضایعات آنها پی ریزی شده است. سونوگرافی در حاملگی نیز کاربردهای وسیعی دار/همچنین
آمروزه سونوگرافی کاربردهای درملنی نیز دارد. کلمه سونوگرافی از لفظ لاتین 80100 به معنی صوت و نیز لفظ #ونانی
«كرافيا» به معنى ترسيم كرفته شده و 11118125011120 از 1111103 به معنى ماورا و نيز 50111101 به معنى
با صدا گرفته شده است.
صفحه 3:
در سال ۱۸۷۶ میلادی. فرانسیس گالتون برای اولین بار پی به وجود امواج فراصوت برد. در زمان جنگ جهانی اول
نگلستان برای کمک به جلوگیری از غرق شدن کشتیهایش توسط زیردریاییهای کشور آلمان در اقیانوس اطلس
شمللی دستگاه کشف کننده زیردریابیها به کمک امواج صوتی به نام سونار ابداع کرد. لین دستگاه امواج فراصوکت, تولب
میکرد که در پیدا کردن مسیر کشتیها استفاده میشد. لین تکنیک در زمان جنگ جهلنی دوم تکمیل كر
ne RNase ال تور رای آشکار سازی شکافها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار
از کاربرد بخصوصی که انعکاس صوت در جنگ و صنعت داشت صوتیاب به علم پزشکی وارد شد و تبدیل به یک وی
تشخیصی بزرگ در علم پزشکی گردید.
صفحه 4:
صفحه 5:
سير تحولی در ر
ye med 5 3:۱ امواج فراصوت در پزشکی, در سال ۱۹۳۷ مبلادی توسط دوسیک اختراغ,شد و روی مغز
۱ ۰ را ۱ ۲ برای مشجس کردن خط وسط مفز بوده اکنون به صورگر یک روش
تشخیصی و درملنی مهم درآمده و پیشرفت روز به روز انواع نسلهای دستگاههای تولید فراصوت. تحولات عظیمی در
تشخیص و درمان در علم پزشکی به وجود آوردهاست. اگرچه بر اساس آمارى كه در سال ٠٠٠١ كرفته شكم اولتراسوند
بعلت هزینه پایینتر ایمنی بیشتر حمل و نقل آسان و امکان ارلئه تصاویر زنده بیشترین کاربرد را در مقایسه/با سایر
روشهای تصویربرداری دارد ولی بر اساس آمار به ترتیب سی. تی. اسکن () و ام. آر. لی([۷118) و پس ا/
تصویربرداری هستهای بهویژه مقطعنگاری پوزیترون (۳171) بیشترین کاربرد را دارند چراکه سامانه فراصوتی دار
محدودیتهایی نیز هست از جمله:
صفحه 6:
امواج فراصوت قابلیت عبور از استخوان را ندارند. همچنین از گاز و هوا نیز نمیتوانند عبور کنند و بازتاب پیدا می
بنابراین روش ایدهآلی برای تصویربرداری از سینه. روده و معده نمیباشند. گازهای رودهای جلوی تصویربرداری از
ele Ore eed ترا و آثورت را میگیرند. دیگر اینکه امواج در بافتها افت کرده و بهعنوا,مثال؛ این
مسئله تصویر برداری از قلب افراد چاق را با مشکل مواجه میکند.
صفحه 7:
تعریف امواج فراصوت
اموا فرسوت .> شکلی از اترفی از امواج مکانیکی گفته میشود که فرکلنس آنها بالاتر از حد شنولیی انسان باشد.
گوش انسان قادر است امواج بین ۲۰ هرتز تا ۲۰۰۰۰ هرتز را بشنود. هر موج (شنوایی یا فراصوت) یک آشفتگی
مکانیکی در یک محیط گاز, مايع يا جامد است كه به بیرون از چشمه صوتی و با سرعتی یکنواخت و معین"حرکت
میکند. در حرکت يا گسیل موج مکانیکی, ماده منتقل نمیشود. اگر ارتعاش ذرات در جهت عمود بر انتشار
موج عرضی است که بیشتر در جامدات رخ میدهد و در صورتی که ارتعاش در راستای انتشار امواج باشد. مویم طولي
07 00 سور آمواج طعلی است. از این رو در پزشکی با این گونه امواج (بالای ۲۰۳۰۰۰
سر و کار داریم. در کاربردهای تصویر برداری پزشکی, امواج فراصوت در رنج فرکانسی ۲ تا ۲۰ مگاهرتز به کار كرف
میشوند. فرکانسهای بالاتر از این میزان کاربردهای تحقیقاتی و آزمایشگاهی دارند.
صفحه 8:
صداهای بم
کاربردهای پزشکی صداى حيوانات (Low Bass)
20 Hz 20 5 2MHz 200 MHz
محدوده شنوایی انسان
7
صفحه 9:
روشهای تولید امواج فراصوت
روش پیزوالکتریسیته تأثیر متقابل فشار مکانیکی و نیروی الکتریکی را در یک محیط لثر پیزو الکتریسیته میگویند. |
بهطور مثال بلورهایی وجود دارند که در لثر فشار مکانیکی» نیروی الکتریکی تولید میکنند و برعکس ایجاد اختلاف
پتانسیل در دو سوی همین بلور و در همین راستا باعث فشردگی و انبساط آنها میشود که ادامه دادن به اين فشردگی
و انبساط باعث نوسان و تولید امواج میشود. مواد (بلورهای) دارای لین ویژگی را مواد پیزو الکتریک می گویز
اک فش بر وهی که دارای تقارن مرکزی نیستند. وجود دارد. بلور کوارتز از لین دسته مواد است)
و ک را 9 ول فراعوت از لن استفاده میشد که اکنون هم استفاده میشود. اگر چه مواد
طبیعی که دارای خاصیت پیزو الکتریسیته باشند, فراوان هستند. ولی در کاربرد امواج فراصوت در پزشکی از
کریستالهایی استفاده میشود که سرامیکی بوده و بهطور مصنوعی تهیه میشوند. از نمونه لین نوع کربستالهاه مخلو
از زیرکونیت و تیتانیت سرب است که به شدت دارای خاصیت پیزوالکتریسیته
صفحه 10:
به لين مواد که واسطهای برای تبدیل انرئی الکتریکی به انرٍی مکانیکی و بالعکس هستند. مبدل میگویند. یک
فراصوتی بکار میرود که علامت الکتریکی رابه انری فراصوت تبدیل کند که به داخل بافت بدن نفوذ و انریی فراصوت
اكاك باقن | ب علامت الکتریکی تبدیل کند.
روش مگنتو استریکسیون
لین خاصیت در مواد فرومغناطیس (مواد دارای دو قطبیهای مغناطیسی کوچک بهطور خود به خود با دو 3
مجاور خود هم خط شوند) تحت تأثیر میدان مغناطيسى به وجود میآید. مواد مزبور در اين میدانها تغییر/طول
میدهند و بسته به فرکانس (شمارش زنشهای کامل موج در یک انیه» جربان متناوب به نوسان در میآیند/و
میتوانند امواج فراصوت تولید کنند. لین مواد در پزشکی کاربرد ندارند و شدت امواج تولید شده به لین روش کم است
بيشتر کاربرد آزمایشگاهی دارد.
صفحه 11:
Construction of Urasonie Sensors
صفحه 12:
کاربرد امواج فراصوت در موارد تشخیصی و درمانی
)١ کاربرد تشخیصی سونوگرافی:
* بسماربهای زثان و زایمان مانند بررسی قلب جنین. اندازهگیری قطر سر (سن جنین). تشخیص جنسیت جنین؛
02007 3 حل اف تومورهای بستان. لین امواج به علت اينکه مانند تشعشعات یونیژان عمل
نمیکنند؛ بنابراین برای زنان و کودکان بیخطر میباشند.
* بيماريهاى مغز و اعصاب مائند بررسی عروق مغزی و گردنی و همچنین بررسی احتمالی خونریزی مغزی در/زوزاد.
۲ بیماریهای جشم مانند تشخیص اجسام خارجی در درون چشم. تومور عصبی. خونریزی شبکیه. اندازه گیری ق
چشم. فاصله عدسی از شبکیه.
* بیماریهای چشم مانند تشخیص اجسام خارجی در درون چشم. تومور عصبی. خونریزی شبکیه, اندازه گیری ق
چشمم. فاصله عدسی از شبکیه.
صفحه 13:
* بيمارى هاى قلبي مانند بررسى اكوكاردي وكرافى.
" دندانيزشكي مانند اندازهكيرى ضخامت بافت نرم در حفرههاى دهلنى و نيز كاربردهاى درملنى أن مانند جرم كيرى
لثه
gee = ی و ری از سيندها استفاده مىشود.
* تفکیکپذیری بالایی از این روش برای تصویربرداری از بافتهای سطحی و سلولهای نزدیک سطح پو
و
صفحه 14:
عملکرد دستگاههای تصویربرداری و تشخیص با امواج فراصوت
در سیستمهای فراصوت. پالسهای مکانیکی با فرکانسی در محدوده فراصوت. توسط پروب مخصوص منتشر میگردد.
۱ ۱ نی فراسوت میباشد. بخشی از آمواج منتشر شده در محیط (در ایشا بافتهای
زيستى»» با برخورد به مرزهاى دو بافت با چگللی متفاوت. دچار بزتلبش (اکو) میگردند.میزان این باتلیش وابسته به
alee ea eee a) . حط ميباشد. اساس سیستمهای تصویربرداری التراسونده Fe
سیگنالهای دریافتی و السهای ارسال شده میباشد. در کاربردهای پزشکی امواج فراصوت با فرکانسهایی 4 رنج ۱
مگاهرتز الی ۱۸ مگاهرتز, به کار گرفته میشود. ف رکانسهای بالا نیاز به فرستندههایی با ابعاد کوچکتر داشته وبا موجه
به کوتامتر شدن طول موج. امکان دستیابی به رزولوشن بالاتر را فراهم میآورد. اما با لین وجود. میزان تضعیف
در محیط انتشار, با افزايش فرکانس, افزایش مییابد. به همین دلیل رنج فرکانس معمول ۳ الی ۵ مگاهرتز میباشد.
صفحه 15:
برای تشخیص سرعت سیالات. مانند سرعت جریان خون. میتوان از لثر داپلی نیز بهره برد. با توجه به لثر داپلر حر
بیال موجب ایجاد شیفت فرکانسی در امواج بازتابیده شده میشود. میزان لین شیفت فر کلنس وابسته به اندازه و
سرعت میباشد. با افزایش فرکلنس, الگوی تلبش فرستنده به حللت ایزوتروپیک نزدیک میگردد. برای متمرکز نمودن
پالسهای ارسالی در یک راستا و حتی یک نقطه خاص میبایست از پروبهای آرلیه فازی. استفاده نمود. این پروبها
شامل چندین فرستنده/گیرنده پیزوالکتریک بر روی خود میباشند که میتوان به صورت یک ردیف (ب
۱ ۱ 2 ار قم چیده شده باشند. در حللت پسیوء میتوان چیدمان لين المانها رابه نحوی
نمود که لوب اصلی الگوی تلبش آنتن در یک راستای خاص متمرکز گردد. در حالت اکتیو فز, با ایجاد تاخیرهای
شد» در پالسهای ارسلی توسط هر المنت؛ میتوان جهت لوب اصلی را نیز بدون تغییر موقمیت مکانیکی فرستند
تغییر داد. در فرستندههای آرایه فازی دو بعدى اكتيوء امكان فوکوس کردن در یک نقطه خاص نیز فراهم میآید. این
خصوصیت امکان ایجاد تصاویر دو بعدی و سه بعدی را بدون تغییر دادن مکان پروب فراهم میآورد.
صفحه 16:
صفحه 17:
كرف دايلر
سونوكرافى دايلر(50110017821137 100212161) نوعى از سونوكرافى است كه براى تصويربردارى خون جارى در
قلب و عروق استفاده میشود. در مامایی نیز از سونوگرافی داپلر جهت گوش دادن به صدای قلب جنین استفاده میشود. |
|
|
سونوگرافی داپلر همچنین برای تشخیص ترومبوز وریدی» واريكوسلء؛ تنكى و انسداد شريلنى به ويقّه در شريان كاروتيد
استفاده میشود
سود کرافی دابلر شریان کاروتید
صفحه 18:
a
ity
ig
og
ARERR cae
۳۳
صفحه 19:
کاربرد امواج فراصوت در موارد تشخیصی و درمانی
۲ کاربرد درمانی(سونوتراپی):
۲ 05 ۱ ۱ و همچنین انعطاف پذیری بافتها از اولتراسوند استفاده میگردک,
* کاربرد گرمایی
* میکروماساژ مکانیکی
7 با جذب امواج فراصوت بهوسیله بدن بخشی از انرئّی آن به گرما تبدیل میشود. گرمای موضعی حاصل از/جذ
امواج فراصوت بهبودی را تسریع میکند. قابلیت کشسانی کلاین (پروتئینی ارتجاعی) را افزلیش میدهد. کشش/در
جوشكاههاى زخم (50215) افزايش مىدهد و باعث بهبود آنها میشود. اگر اسکار به بافتهای زیرین خود چ
ey) ee eee eee گرهای حاسل از امواج فراصوت با گرمای حاصل از گرمایش متفاوت است.
صفحه 20:
2 آنژیوینز با رگ زلیی: لثر مکانیکی اولتراسوند متم رکزشده میتولند در سلولهای اندوتلیال لثر متقابل ایجاد کرده و باعث رگ زایی
شود فرآیندی که در آن عروق خونی جدید از عروق ازپیشموجود شکل میگيرند.
7 انسداد و انعقاد رگهای خوفی: با استفاده از اولتراسوند متمرکزشده با قدرت و انرقى بالا میتوان عروق خونی را با استفاده از
حرارت منعقد یا مسدود کرد.
خن
ن بردن لخته خون: انرژی مکانیکی ناشی از دستگاه اولتراسوند متمرکزشده میتولن باعث لرزش اطراف خون
این لرزش باعث شکست لخته خون شده پا آن را برای واکنشن به درمانهای دارویی آماده میکند.
~~ ایمونومدولاسیون: اولتراسوند میتولند فعالیتهای عصبی را بدون آسیب دیدن ساختارهای عصبی تحریک یا قطع کند. با استفا
اولتراسوند پالسی کم انرئٍی میتوان پالسهای عصبی را تحریک کرده یا آنها را معکوس و قطع کرد. لین لثر بالقوه میتولند حملات صرع لر|
قطع کرده و انقباضات عضلائی را تحریک کند.
صفحه 21:
7 حساسیتزایی نسبت به شیمیدرملنی: با حرارت دادن به تومورها میتوان آنها را برای شیمیدرمانی آماده کرد که به لین اثره
حساسیتزایی گفته میشود. حساسیتزایی میتواند انتقال عاملهای شیمیایی تومور را افزایش و اثر موضعی آنها را بهیود دهد در حالی که
با کاهش دوز مورد نیاز برای دستیابی به مزایای بالینی. آسیبدیدگی سیستماتیک هم کم میشود.
7 سونوداینامیک ترلهی: برخی عولمل شیمیلیی باعث مرگ طبیعی سلولهایی که در معرض برخی طول موجهای نوری
قرار میگیرند میشود. تصور بر این است که این مکانیزم با تولید نوعی از اکسیژن واکنشی و راکتیو در سلولهایی که در معرظر عوام
حساس به تور هستند. ععل میکند.
صفحه 22:
7 کاشت سلول های بنیادی:اثر مکانیکی اوتراسوند متمرکزشده قابلیت بهبود لانه كزينى. نفوذپذیری و حفظ سلولهای بنیادی در
ناحیه هدف را دارد. این اقدام از طریق افزایش حالت چسبندگی سلولی مولکولها و ترشح جذبکنندههای شیمیایی انجام میشود.
7 انقباض عروقی: زملنی كه التراسوند متمرکزشده در عروق خونی با ارسال پالسهای کوتاه اختلال ایجاد میکند. به
عروق خونی کاهش مییابد. به طور مشلبه لثر حرارتی اولتراسوند متمرکزشده میتولند انقباض عروقی بلندمدت ایجاد کند تا نا
عروقی را درمان کند.
صفحه 23:
00000 ءاي أولتراسوند ترايى
در هنكام انجام اولتراسوند تراپی» ناحیه تحت درمان که با یک پل برای افزلیش تأثیر اولتراسوند يوشانده شدة:است با
اولتراسوند (که با ل لب پوشیده شده است) روی پوست ناحي
کشیده میشود. یا در یک روش دیگر, قسمت تحت درمان بدن در لب گرم قرار داده میشود و پرآب اولتراسن
پرلب اولتراسوند ماساژ داده میشود.
آب با فاصله ۵ میلیمتر روی سطح پوست ناحیه مشکلدار کشیده میشود. سر پرلب اولتراسوند باید در تمام
حرکت داده شود تا از کویتیشن و ایجاد درد در بافت پیشگیری شود. اولتراسوند ترلپی به خودیخود ساده و سریع ان
میشود و ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. لین فرایند میتولند یک یا چند مرتبه در روز انجام
که به اهداف درمانی بسنگی دارد.
صفحه 24:
BEFORE AFTER
صفحه 25:
مزایای:
* کاهش و از بین بردن تورم و التهاب
* کاهش درد در عضلات alin
* گرفتگی و سفت شدن عضلات و مفاصل
* رفع اسپاسم های عضلانی
* تسریع روند بهبودی زخمها
" آمادهسازی عضلات و مفاصل برای انجام تمرینات کششی و ورزش
صفحه 26:
موارد منع استفاده:
٠ 01 | 00000 ما , اطراف آن, ناحیه تناسلی (به خصوص در مردان», ناحیه شکم» محل
جراحیهای اخیر ستون فقرات یا نزدیک بافتهای عصبی به كار برد زيرا ممکن است باعث آسیبدیدگی این نواحی
حساس در بدن شود.
* اولتراسوند ترليى نبليد در مواردی که عفونت حاد. سرطان و غدههای بدخیم وجود دارد. مورد استفاده فرار گیرد زیرا
ممکن است باعت گسترش عفونت یا تومور شود.
* در بیماریهای ترومبوآمبولیک نباید از اولتراسوند تراپی استفاده کرد زیرا احتمال حرکت لخته خونی را
میدن
© بسمارلنی که از یس میکر استفاده میکنند نبلید تحت درمان با اولتراسوند قرار گیرند زیرا ممکن است در
ais اس ]اك كد ع رما سيد ار أولتراسوند در بیمارانی که ایمپلنتهای فلزی ۵ارند استفاده
aero eg ae gee اقكهك أطااق شوه
fay
صفحه 27:
21 فراصوت
" سوختگی :
اگر امواج پیوسته و در یک مکان بدون چرخش بکار روند. در بافت باعث سوختگی میشود و باید امواج حرکت داده شوند.
" پارگی کروموزومی :
استفاده دراز مدت از امواج اولتراسوند با شدت خیلی بالا پارگی در رشته دی ان ای (1(3/8) را نشان مید
* ایجاد حفره :
یکی از عوامل کاهش انرٍی امواج اولتراسوند هنگام گذشتن از بافتهای بدن ایجاد حفره يا کاویتاسیون !
مقدار قلبل ملاحظهای حبابهای گاز غیرقابل دیدن هستند و دامنه بزرگ نوسانهای امواج اولتراسوند در داخل محلول:
روی بافتها تغییرات بیولوژیکی ایجاد کند (پارگی در دیواره یاختهها و از هم گسستن مولکولهای بزرگ).
صفحه 28:
