صفحه 1:
صفحه 2:
و
5 5 =
مرکز طب پیشگیری و ارتقاء سلامته ماد
yd Rahayesh Health Promotion and Disease Prevention Center
WWW.RAHAYESH.COM
تلفن 36277047
صفحه 3:
سیکار و دخانیات
دکتر رضا روزبهانی
متخصص طب پیشگیری و ارتقاء سلامت
استادیار دانشکده پزشکی اصفهان
صفحه 4:
be laste cleat
اعتیاد يعني « وابستگي به مواد به گونه اي که کاملاً مضر به
حال شخص و اجتماع باشد » و مواد به هر نوع ترکیب
شيميايي که باعث تغییر در کار کرد مغز شود گفته مي شود
» این تغییر مي تواند به صورت هیجان » افسردگي » رفتار
. ناهنجار » عصبانیت ها یا اختلال در قضاوت باشد
صفحه 5:
یس
تعریف علمی اعتیاد
هرگونه وابستگی جسمی وروانی که بتواند زندگی فرد رادر
lar sae اجتماعی -خانوادگی - شغلی وسلامتی جسمی
.وروانی مختل نماید گفته می شود
صفحه 6:
مواد مخدر ( افيوني ) ۰ ۱
۲
. حشیش و ماري جوانا
. مواد محرك سیستم عصبي
. مواد کند ساز سیستم عصبي
. مواد توهم زا
. مواد استنساقي
. سيكار و نيكوتين
صفحه 7:
انواع اعتیاد
۲. اعتیاد رفتار
صفحه 8:
تفاوت میان عادت و اعتیاه
عادت - با داشتن انتخاب همراه است.
ای -با مسائل روانی و جسمی همراه است
صفحه 9:
Se
روزانه ۱۵ میلیارد سیگار در جهان به فروش می رسد (۱۰ میلیون در دقیقه)
کنترل چند شرکت چند ملیتی امریکاءانگلیس و ژاپن
,در بین زنان و نوجوانان در هر دو جنس رو به افزایش است
سیگار کشیدن دروازه اعتیاد است
هر ۸ ثانیه یک نفر از سیگار می میرد
هزینه بیماریهای مرتبط با سیگار بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار در جهان
بطور متوسط ۱۲ تا ۱۵ سال از عمر مفید را کاهش می دهد
بطوری که هر سیگار ۵ دقيقه از عمر را کم می کند
یک نفر از هر ۵ دانش آموز
روزانه بین۸۰ هزار تا ۱۰۰هزار بچه در جهان شروع به سیگار کشیدن می کنند
که بیشتر از نصف آنها در آسیا می باشند
صفحه 10:
6
درصد كسانى كه در نوجوانى سيكار مى كشند ١4 تا 7٠١ سال ادامه مى دهند De
بیشتر از ۴۰۰۰ توکسین و مواد شيميايى سرطان زا در سيكار ديده شده است
پنج کشور امریکاه برزیل» هند» ترکیه و چین بیشتر از دو سوّم تنباکو جهان
کمپانی های سیگار ۱۲میلیارد دلار سالانه برای بازار یابی و تبلیغات هزینه می کنند
که بیشتر روی بچه ها اثر می گذارد
مطالعه نشان می دهد که بیش از ۷۰ درصد سیگاریها می خواهند سیگار را ترک
کنند
درصد سیگاریها که بدون اطلاعات کافی اقدام به ترک می کنند مجدداً شروعبه ٩۰
مصرف می کنند
میزان موفقیّت ترک با بکار گیری پزشک» داروهای مورد تأیید سازمان غذا و
كشاورزىء مشاوره و سایر حمایت ها بالا می رود
صفحه 11:
Se
در حال حاضر در کشورهای اروپایی نزدیک به 000 درصد
افراد در سنین 19 تا 6) سال سیگار می کشند
در کشور ما .9600براساس آمار موجود از جمعیت بالاي 49 سال
سيگاري هستند
تقریباً تمام افراد سيگاري» مصرف سیگار را در دوران كودكي یا
.نوجواني خود آغاز ميکنند
درصد بزرگسااسیگریعادتفود را پیشاز 49 سالگي88
.كسبكردمائد
صفحه 12:
صفحه 13:
صفحه 14:
شیوع استعمال دخانیات در مردان و زنان بر اساس مناطق WHO
منطقه ۷/۲۱۵0 مردان(96) زنان(96)
آفریقا 29 4
آمریکا 35 22
مدیترانه شرقي 35 4
اروپا 46 26
آسياي جنوب 46 4
شرقي
غرب اژیانوس 60 8
رام
منبع: کولیشاوء ۷/۲۵
صفحه 15:
تخمین مركهاي فعلي و آتي ناشي از استعمال دخانیات(میلیون در سال)
کشور سال2000 | سال 2030
در حال 2 7
مو بسعه
مجموع 4 10
صفحه 16:
ارتباط بين سن و موفقيت در قرك بين 4383 نفر طي 10 سال
5 هم د ee]
5370
بالاي سال سال سال
6 64- 44- 24-
ك4 25 17
سن هنگام توك
صفحه 17:
مسشسلظ) ۴و iio
ی ما mz
i
4 یا ز
و ‘Area (VTA)
Pituitary —/ 5
x
Brain Stem ——- » Cerebellum
صفحه 18:
تاثیرات عصبی و شیمیائی نیکوتین
Pleasure
Appetite Suppression
Arousal, Cognitive
Memory
Mood Modulation
Anxiety Reduction
Dopamine
Norepinephrine
Acetylcholine
Enhancement
Vasopressin
Serotonin
&-endorphin
Nicotine
صفحه 19:
شناسائي تدريجي زيانهاي دخانیات
؟ دهه ۱۹۵۰: استعمال طولانی مدت دخانیات شدیدا سمی
است(۲۱۱۱۱ 6 0۱۱ظ۳)
* دهه ۱۹۶۰: شناسائی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر
استعمال دخانیات(سیگار - اعتیاد)
* دهه ۱۹۷۰: زیانبار بودن دود محیطی دخانیات
* دهه ۱۹۸۰: صنایع دخانیات بطور فعال استعمال دخانیات را
تشویق و به مقابله با اقدامات پیشگیرانه مى پردازند
* دهه ۱۹۹۰: شناسائی فعالیتهای فریبکارانه و مجرمانه صنعت
دخانیات
صفحه 20:
اقدامات بین المللي کنترل دخانیات
* از سال ۱۹۹۸ برنامه کنترل دخانیات در راس برنامه های
سازمان جهانی بهداشت قرار گرفت.
ور پنجاه و دومین مجمع عمومی سازمان؛ تشکیل کار
گروهی از کشورهای عضو بمنظور تدوین چارچوب معاهده
کنترل دخانیات(۵0 6۵۵۷6۵۵۵8 ۴۲۵۳۵۵۷۷۵۳۷
Control ۲۵9660) به تصو یب رسید.
صفحه 21:
مفاد جارجوب معاهده کنترل دخانیات
FCTC
* اقدامات معطوف به کاهش تقاضا
؟ اقدامات معطوف به کاهش عرضه
* حفاظت از محيط زیست
* غرامت و مسئولیت
۴ همکاری علمی و فنی و تبادل اطلاعات
صفحه 22:
>7 اقدامات معطوف به کاهش عرضه
۱- تجارت غیر قانونی محصولات دخانی(قاجاق)
۴ ۳۸ سیگارهای صادر شده در جهان یعنی حدود ۳۵۵
میلیارد نخ سیگار در سال وارد شبکه قاچاق ميشود.
* سیگارهای قاچاق به علت پایینتر بودن قیمت ناشی از
عدم پرداخت مالیات و عوارض قانونی به دولت موجب
افزایش دسترسی نوجوانان و جوانان به سیگار و افزایش
شیوع استعمال دخانیات در آنان همچنین کاهش درآمدهای
دولت میگردد.
صفحه 23:
CTC اقدامات معطوف به کاهش عرضه
۱- ممنوعیت فروش مواد دخانی به نوجوانان و
جوانان
صفحه 24:
صفحه 25:
اجزاء دود سیگار - بخش گازي )785( als e
مونواکسید كرين اختلال در حمل اکسیژن
اسید هيدرو سيانيك سرطانزا و محرك
استالدئيد سرطائرا و محر
آكرولئين سرطانزا و محرك
آمونیوم سرطانزا و محرك
فرمالدئید سرطانزا و محرك
اكسيدهاي نیتروژن سرطانزا و محرك
نیتروزامینها سرطانزا
هیدرازین سرطانزا
کلرید وینیل سرطانزا
صفحه 26:
اجزاء دود سیگار - بخش ذره اي )815
قطران يا تار
هيدروكربهناي چند هسته اي
نیکوتین
فنل
كرزول 5
بتا- نفتيل آمين
ان- نيتروزنور نيكوتين
فلزات كمياب(نيكل,
آرسنيك: بلونيوم 230)
ايندول
كاربازول
كته كول
سرطانزا
سرطانزا
محرك و سرکوبگر
گانگليوني,
سرطانزا و محرك
سرطانزا و محرك
سرطانزا
سرطانزا
سرطانزا
سرطانزا
تسریع کننده تومور
تسریع کننده تومور
سرطانزا
صفحه 27:
صفحه 28:
صفحه 29:
صفحه 30:
Phe Pive “O's واه
Dhree-Oisute Iotervectioa
1) Ask about tobacco use
2) Advise patient to quit
3) Assess willingness to make quit
attempt now
4) Assist by helping patient formulate
quit plan
5) Arrange follow-up contact
صفحه 31:
صفحه 32:
صفحه 33:
ise
AWE Cckewate of the Diroice “Idsder
Sharp point
Nicotine
Migt#re
Mouthpie
that
ce
Porous Plug
Impregnated with
Aluminum Nicotine
Laminate
Sealing Material
صفحه 34:
World-wide, almost ition de prematurely each year as a resul of smoking.
"suena Pee hey Com oct ie
صفحه 35:
88
درصد کاهش در خطرات ناشي از استعمال دخانبات پس از تر ك سیکار
بيماري ايسکميك قلب: 1 سال: ۷۰50۵ ,
10-06 سال 100
100 عروق مغزي: 1 سال: Sylou%
بيماري عروق محيطي: توقف ناكهاني
سرطان ريه: 5 سال: 9050, 15-20
سال: 9۵50-90
سرطان حنجره: 10-15 سال: 96100
سرطان حفره دهان: 16 سال: 96۵100
سرطان مثانه: 15 سال: 96100
صفحه 36:
صفحه 37:
.۰
علل مضرق سیگا یس
عوامل اجتماعي- جمعيتشناختي و محیط اي ام تشر مر کوج
رفار مصرف دخالیات در نوجزانان:و جوانان پنیار تلثیرگذار
Casal
نوجواناني که در زمينهي آموزشي و تحصيلي؛ پیشرفت کمي
»دارند
گروه همسالان
,فرآيندهايعاطفیمنفیو هيجاني-
سهم. عاملزنتيكدر مصرف هخانیاتنوجولنانو جولنان ممکنلست.
توسط عولمليدیگر مانند گروههايهمسا-للو عولملمتعدد
.لجتماعي محيطي تغيير یابد
صفحه 38:
9
38
اقدامات پیشگیرانه باید بر نوجوانان و جوانان تمرکز یابد» جرا ؟؟
آشکار شده که تب محصولات دخاني و اقدامات صنعت
دخانیات براي گسترش بازار خود
برنامهها و مداخلات هماهنگ و چندبعدي خاصي ضرورت دارد
: از جمله
»آموزش از طریق رسانههاي جمعي
افزایش قیمت محصولات دخاني
آموزش به نوجوانان در مدارس
و ایجاد تحول در سياستهاي اماکن عاري از دود
,قوانین مبارزه با دخانیات در سطح ملي» منطقهاي و محلي
صفحه 39:
پیشگیری از مصرف دخانیات یا کاهش آن در نوجوانان و جوانان این
.اقزایش قیمت محصولات دخاني
اعمال محدوديتهاي قانوني در مورد مصرف دخانیات
تلاشهاي هماهنگ براي گسترش هنجارهاي اجتماعي ضد دخاني
تبلیغات رسانههاي جمعي ميتواند يكي از مژثرترین راهكارهاي
تغییر هنجارهاي اجتماعي مرتبط با مصرف دخانیات و
,پيشگيري از مصرف آن در نوجوانان و جوانان باشد
برخي مولفههاي اساسي (مانند موضوعات جدید و مناسب» لحن
هيجاني مناسب» قالب جذاب. پیام روشن؛ و دفعات تکرار کافي)
.را شامل شود
صفحه 40:
تبلیغات رسانهاي طراحيشده براي بزرگسالان ميتواند در کاهش
مصرف دخانیات در جوانان موّثر باشد.
.فعالیت رسانههاي جمعي» برنامههاي اجتماعمحور جامع و فراگیر
افزایش قیمت سیگار» به کاهش شیوع و شدت مصرف دخانیات در
,نوجوانان و جوانان ميانجامد
برنامههاي مدرسهمحور پيشگيري از مصرف دخانیات ميتواند اثرات
مثبتي حداقل در كوتاه مدت
صفحه 41:
بيشكيرى از مصرف سيكار در نوجوانان 6 ایس
:أموزش
مهمترين اصل در بيشكيرى از مصرف دخانيات آموزش و شناختن
خطرات ناشى از مصرف انواع سيكار است. اين آموزش بايد از
دوران نوجوانى و از مدارس شروع شده و والدين و تمامى افراد
جامعه را نيز تحت يوشش قرار دهد
اين آموزشها مى توانند بصورت يخش يوستر و يمفلت در لابلاى
روزنامه ها- نصب در اماكن عمومى و يرتردد- اتوبوسها- مترو-
فروشگاه های بزرگ و ... باشند
صفحه 42:
ایس
: ایجاد محدودیت
یکی از راههایی که بیش از همه برای کاهش مصرف سیگار در
نوجوانان مورد بحث بوده است افزایش قیمت فراورده های دخانی
است
محدود کردن مکانهای مصرف سیگار نقش مهمی در ارتقای سلامت
عمومی دارد. به طوری که هم موجب کاهش پیامدهای منفی تماس
با دود ناشی از مصرف سیگار توسط افراد غیر سیگاری می شود و
هم بدلیل محدودیت مکانی مصرف سیگار در شرایط خاص امکان
استفاده از آن کاهش می یابد
صفحه 43:
Se
3 تخریب ۰
میزان مصرف سیگار در نوجوانان در مناطقی که تبلیغات *
مصرف سیگار بیشتر است بالا تر می باشد
بر چسب های هشدار دهنده و تصاویر بیماریهای ریوی ٠
ناشی از. سیگار در بین راهکارهای مختلف کنترل تتباکو که
برای آموزش و پیشگیری از شروع مصرف سیگار بکار
گرفته شده اند بسیار موثرند.
تحقیقات نشان داده اند که هشدارهای تصویری نزد افراد در *
جلوگیری از مصرف سیگار در مقایسه با هشدار های
نوشتاری موثر تر بوده اند.
صفحه 44:
جه بايد كرد؟
توانمند سازي نوجوانان و جوانان در ييشكيري از رفتارهاي يرخطر
: ارتقاي آگاهی والدین در خصوص
اصول تربیتی فرزندان
»دورانهاي مختلف رشد
ال آكاهيهاي لازم به فرزندان خود در دورانهاي مختلف زندكى؛ همكاريهاي
بيشتر با اولياءمحترم مدارس و موسسات آموزشی» برقراري ارتباط
. ..صميمانه با فرزئدان و
ارتقاي آگاهی اولیاء محترم مدارس و موسسات آموزشی» جهت همسوئى با
Say در آموزش به کودکان» نوجوانان وجوانان
ترویج و توسعه مدارس مروج سلامت
تقویت ارتباطهاي موجود در انجمنهاي اولیاء ومربیان
راههاي موثر آموزش به کودکان و نوجوانان
صفحه 45:
: يادگيري 10 مهارت زندگی ایس
توانائی تصمیم گيري : تصمیم گيري بهتر < سلامت بیشتر
توانائی حل مسئله : حل بهتر مسائل زندگی < تنش روانی کمتر < سلامت بیشتر
توانائی تفکر خلاق : کمک به حل مسئله و تصمیم گيريهاي مناسبتر
توانانی تفکر نقادانه : مقاومت در برخورد با ارزشها و فشار گروه همسالان و رسانه هاي ارتباط
جسم
توانائى برقراري رابطه موثر : با شيوه اي متناسب با فرهنك؛ جامعه و موقعيتهاي مختلف» ارزشها
و باورهاي خود را مطرح نمايد و به موقع از ديكران درخواست كمك و راهنمائى كند
توانانی برقراري روابط بين فردي سازكارانه : توانائى ايجاد و ابقاء روابط دوستانه كه در سلامت
. روانى» اجتماعى؛ روابط كرم خانوادكى و قطع روابط اجتماعى ناسالم؛ بسيار مهم است
توانائى آكاهى از خود : مديريت خود
توانائى همدلى با ديكران : بذيرفتن و احترام كذاشتن به ديكران و در نتيجه؛ بهبود روابط اجتماعى
انى مقابله با هيجانها : برخورد صحيح با هيجانها و در نتيجه؛ بهره مندي از سلامت
: شناسائى منابع تنش و نحوه تاثير آنها بر انسان» و در نتيجه موضع كيري
صفحه 46:
و
5 5 =
مرکز طب پیشگیری و ارتقاء سلامته ماد
yd Rahayesh Health Promotion and Disease Prevention Center
WWW.RAHAYESH.COM
تلفن 36277047