صفحه 1:
عوامل روانى اجتماعى موثر بر سلامت نيروى كار ».6 60

صفحه 2:
مقدمه .زندگی ماشیتی امروزه باعث افزایش بیماریهای روانی شده است 9 .کارگولناز نسوعینارلحتیروحوینج ميبرند2096 9 عوامل متعددی برای افزایش اختلالات روانی ناشی از کار عنوان شده است © .که از همه مهمتر مشکل تطابق انسان با کار است علاوه بر علل ناشی از کار محیط زندگی امروزه‌اخستگی مفرط اشیوه زندگی| © مشکلات مادی و اجتماعی/ شهرنشینی اعتیاد و سایر ناهنجاریهای رفتاری .در ایجاد اختلالات روانی موثر است

صفحه 3:
استرس شغلی .یکی از مشکلات فزاینده بهداشت حرفه ای شاغلین میباشد ‎٩‏ ‏.یکی از دلایل عمده هزینه های سلامت و بهره وری میباشد ‎٩‏ هر انسانی در طول زندگی کاری خود مواردی از استرس شغلی را تجربه 9 موارد خفیف ان بر راندومان کاری میتواند اثر مثبت داشته باشد ولیکن مواره ‎٩‏ ‏.شدید آن بر بازدهی کاری اثر منفی دارد

صفحه 4:
استرس شغلی .استرس شفغلی میتواند اثرات سوء روانی و فیزیولوژیک بدنبال داشته باشد ‎٩‏ استرس شغلی میتواند بربهره وری کاری/ زندگی شخصی و روابط بین فردی ‎٩‏ ‏افراد تاثیر سوء بگذارد .فاكتورهاى شغلى متعددى ميتواند باعث استرس در محيط كار شود ©

صفحه 5:
‎igs‏ السترسن ‏استرس مجموع واکنش های جسمی/ روحی روانی ذهنی و رفتاری است که 9 ارگانیسم انسان در برابر عوامل درونی یا بیرونی بر هم زننده ثبات و تعادل ‎ ‎ ‏استرس يا فشار درونی را میتوان حاصل محرك هايى دانست كه عكس العمل © .فرد را برای سازگاری بر می انگیزد ‏استرس شغلی استرسی است که فرد معینی بر سر شغل مشخصی دستخوش ‎٩‏ ‏نان تتیگزده ‏بسته به تجربه فرد شاغل میزان قدرت و ضعف او در مواجهه با شرایط موجود 6 وشخصيت او ميمكن است:دجار مشكلاتى شود كه شامل مشكلات .روانى اجسمانى و رفتارى مى باشد

صفحه 6:
JOB DEMAND CONTROL MODEL Job Decision Latitude {SKI use + declston authorty) Figure 1. Karasek’s Job Demand Control Model

صفحه 7:
The Psychosocial Work Environment 43 FIGURE 2-2 ‘The occupational distribution of psychological demands and decision latitude (LS. mates and females, N— 4,495) 2 ‏ا‎ Pen ۰. ۲ ‏اس یه‎ ene Barca sor econ rine ‏متشه لد‎ ‏یه‎ مه ی ۳۳ =~ © SoURCH: Data from Quality of Employment Surveys 1969, 1972, 197. Fi

صفحه 8:
استرسورهای شغلی عوامل و ویژگیهای شغلی که ممکن است باعث استرس شود ‎٩‏ ‏ویژگیهاین قش/1 ‎٩‏ ويكيهاوش غلم حوله /2 © جوو ساختر سايمانى/3 © بيشرفتهاىشغلى/4 9 خصوصياتمحيط كار و نوبتكاريى/5 ©

صفحه 9:
ویژگیهای نقش ناسازگاری نقش 6 ابهام نقش © عدم وجود منابع كافى جهت انجام كار © عدم وجود توانايى كافى جهت انجام كار ©

صفحه 10:
ویژگیهای شغل محوله بار زياد كمى وكيفى کار ‎٩‏ بار كم كمى و كيفى كار © يذيرفتن مسئوليت زندكى ساير افراد © قدرت كم تصميم كيرى ©

صفحه 11:
جو سازمانی عدم وجود ارتباط کافی ° اختلاف بین فردی 9 تعارض با اهداف سازمان 6 تغییر در سازمان 9

صفحه 12:
پیشرفتهای شغلی پذیرفتن مسئولیت جدید فراتر از میزان اموزش 9 60 فقدان فرصت پیشرفت بیکاری 6

صفحه 13:
خصوصیات محیط کار مواجهات فیزیکی ‎٩‏ ‏مواجهات شیمیایی ‎٩‏ ‏مواجهات ارگونومیکی 9 سر وصدا 6 بوها 4 خطرات ایمنی ‎٩‏ محيط كار كثيف 9

صفحه 14:
عوامل اجتماعی و فردی در استرس جدول هولمز راهه ‎٩‏ رویدادهای اتفاق افتاده برای فرد نمره میدهند مثبت یا منفی 6 نمره ها جمع شده و هر چقدر نمره بالاتر باشد میزان و شدت استرس وارده ‎٩‏ ‏خواهد بود .اگر جمع نمره بین 200 تا 300 باشد 650 این افراد بیمار میشوند 0 .اگر جمع این نمره بیشتر از 300 باشد 9679 افراد به خطر میافتد 9

صفحه 15:
ستجش استرس زندگی (جدول هولمزارامه 33ایتم) ۳7۳778۲ مرگ همسر 100 ‎ob 2‏ 73 3 متارکه در زناشویی 65 4 دوره زندانی 63 5 مرگ عضو نزدیک خانواده 63 6 حادثه یا بیماری شخصی 53 7 ازدواج 50 8 اخراج از کار 47 9 بازنشستگی 45

صفحه 16:
نوبت كارى در كشورهاى صنعتى 201515 96از نيروى کار در کارهای نوبتی و یا شیفت ‎٩‏ ‏.شب اشتفال دارند عوامل موثر بر کارگر نوبت کار ‎٩‏ حمل ونقل به كار © مواجهه هاى فيزيكى © مواحهه هاى شيميايى © عوامل ايمنى © © ‏هك‎ eae tins محيط اجتماعى © دسترسی به مراقبت طبى ©

صفحه 17:
بیماریهای مرتبط با استرس بیماریهای قلبی عروقی کارگران دارای بیش از یک شفل فشار خون افزایش کلسترول توتال و کاهش کلسترول مفید

صفحه 18:
بیماریهای مرتبط با استرس بیماریهای گوارشی 5 زخم معده ‎٩‏ اختلالات گوارشی 6 کولیت اولسراتیو 6 سندرم روده تحریک پذیر ‎٩‏ ‏یبوست © اختلال اشتها ‎٩‏

صفحه 19:
بیماریهای مرتبط با استرس سایر بیماریها ‎٩‏ ‏دیابت 9 مر جرد © انم 9 کمر درد ۵ كاهش ميل جنسى © خستكى روحى و جسمى 9 بیماریهای پوستی ‎٩‏

صفحه 20:
پیشگیری ومدیریت استرسن اولین قدم شناسایی عوامل استرس زای محیط کارا عوامل استرس زای 9 .اجتماعی و عوامل زمینه ساز فردی میباشد © .قدم دوم رفع عوامل استرس زا میباشد 0 .قدم سوم پیشگیری از برو نت ناشیین از ارس اف ©

صفحه 21:
پیشگیری و مدیریت استرس پیشگیری و مدیریت استرس و کاهش عوارض ان با لقلماتفرمى/1 القدلماتسايمانى/2 مهندس مجتماعى/3

صفحه 22:
پیشگیری و مدیریت استرس اقدامات فردی 9 شیوه های مداخله در استرس و کاهش يا حذف اثار استرس 6 این شیوه ها در داخل محیط کار یا خارج از ان به کار بسته ميشود تا 9 منبع‌و منشاء لسترس! از میانبردارند /1 9 لثر لنرا کاهش‌چهند 21 6 .بر ارزیابی‌فرد از عامللسترسا تاثیر بسگفاوند و لنرا تغییر دهند /3 9 باكمكليزشيوه ها فرد بستولند بر لحساس ناراحتی‌های‌درونی‌خود /4 ‎٩‏ .جيره شود واز شدتلنها بكاهد هدف كلى از اين اقدامات اموزش دادن مهارتهاى تازه اى به افراد © است تا توانايى خود را بالا برده و بتوانند با سامان دادن محيط خود .استرس را كاهش دهند

صفحه 23:
پیشگیری و مدیریت استرس .اموزش رکن اساسی راههای مداخله در استرس میباشد ‎٩‏ انواع اموزش در فیلد استرس شغلی لموزشف ردی لیم قابله بسالسترس/1 لموزشمدیرلن‌در ب ارم لهميتطرلحوشغل/2 لگاهی‌دادنبه کارکنردر خصوص‌علل_فلیختلاالتوولنی/3

صفحه 24:
شیوه ‎cle‏ فردی مقابله با استرس شهامت اموزی 6 از بین بردن ناسازگاری ‎٩‏ تصمیم گیری و مهارت حل مشکل 9 اموزش مهارت بين فردى © مديريت زمان 9 مشخص كردن هدف و اولويتها ©

صفحه 25:
کنیوه‌هانی نسازجاتیمقانلهیا نزن کاهش فشار و بار كار © سازماندهى مجدد وظايف محوله جهت تصميم كيرى و خلاقيت كاركر © كسترش برنامه هاى مساعدت كاركران و اكاهى سريرستان از استرس © مشاوره فردى و كروهى © بهبود شرايط محيطى ايمنى و اركونومى محيط كار ©

عوامل روانی اجتماعی موثر بر سالمت نیروی کار مقدمه .زندگی ماشینی امروزه باعث افزایش بیماریهای روانی شده است .کارگران از نوعی ناراحتی روحی رنج میبرند20% ‏ ‏ عوامل متعددی برای افزایش اختالالت روانی ناشی از کار عنوان شده است که .از همه مهمتر مشکل تطابق انسان با کار است عالوه بر علل ناشی از کار محیط زندگی امروزه/خستگی مفرط/شیوه زندگی/ مشکالت مادی و اجتماعی /شهرنشینی/اعتیاد و سایر ناهنجاریهای رفتاری .در ایجاد اختالالت روانی موثر است ‏ ‏ استرس شغلی .یکی از مشکالت فزاینده بهداشت حرفه ای شاغلین میباشد ‏ .یکی از دالیل عمده هزینه های سالمت و بهره وری میباشد ‏ هر انسانی در طول زندگی کاری خود مواردی از استرس شغلی را تجربه .میکند ‏ موارد خفیف ان بر راندومان کاری میتواند اثر مثبت داشته باشد ولیکن موارد .شدید ان بر بازدهی کاری اثر منفی دارد ‏ استرس شغلی .استرس شغلی میتواند اثرات سوء روانی و فیزیولوژیک بدنبال داشته باشد ‏ استرس شغلی میتواند بربهره وری کاری /زندگی شخصی و روابط بین فردی .افراد تاثیر سوء بگذارد .فاکتورهای شغلی متعددی میتواند باعث استرس در محیط کار شود ‏ ‏ تعریف استرس استرس مجموع واکنش های جسمی /روحی روانی ذهنی و رفتاری است که ارگانیسم انسان در برابر عوامل درونی یا بیرونی بر هم زننده ثبات و تعادل .طبیعی و درونی بدن نشان میدهد ‏ استرس یا فشار درونی را میتوان حاصل محرک هایی دانست که عکس العمل .فرد را برای سازگاری بر می انگیزد ‏ استرس شغلی استرسی است که فرد معینی بر سر شغل مشخصی دستخوش .ان میگردد ‏ بسته به تجربه فرد شاغل میزان قدرت و ضعف او در مواجهه با شرایط موجود و شخصیت او ممکن است دچار مشکالتی شود که شامل مشکالت .روانی/جسمانی و رفتاری می باشد ‏ J OB DEM AN D CON TROL M ODEL استرسورهای شغلی عوامل و ویژگیهای شغلی که ممکن است باعث استرس شود ویژگیهای نقش  1/ ویژگیهای شغل محوله  2/ جو و ساختار سازمانی  3/ پیشرفتهای شغلی  4/ خصوصیات محیط کار و نوبت کاری  5/ ‏ ِویژگیهای نقش ناسازگاری نقش ابهام نقش ‏ ‏ عدم وجود منابع کافی جهت انجام کار ‏ عدم وجود توانایی کافی جهت انجام کار ‏ ویژگیهای شغل محوله بار زیاد کمی وکیفی کار ‏ بار کم کمی و کیفی کار ‏ پذیرفتن مسئولیت زندگی سایر افراد قدرت کم تصمیم گیری ‏ ‏ جو سازمانی عدم وجود ارتباط کافی اختالف بین فردی ‏ ‏ تعارض با اهداف سازمان تغییر در سازمان ‏ ‏ پیشرفتهای شغلی پذیرفتن مسئولیت جدید فراتر از میزان اموزش فقدان فرصت پیشرفت بیکاری ‏ ‏ ‏ خصوصیات محیط کار مواجهات فیزیکی مواجهات شیمیایی  مواجهات ارگونومیکی  سر و صدا  بوها  خطرات ایمنی  محیط کار کثیف  ‏ عوامل اجتماعی و فردی در استرس جدول هولمز راهه رویدادهای اتفاق افتاده برای فرد نمره میدهند مثبت یا منفی  نمره ها جمع شده و هر چقدر نمره باالتر باشد میزان و شدت استرس وارده  .بیشتر خواهد بود .اگر جمع نمره بین 200تا 300باشد %50این افراد بیمار میشوند  .اگر جمع این نمره بیشتر از 300باشد %79افراد به خطر میافتد  ‏ سنجش استرس زندگی (جدول هولمز/راهه 33ایتم) ردیف وقایع زندگی ارزش نمره 1 مرگ همسر 100 2 طالق 73 3 متارکه در زناشویی 65 4 دوره زندانی 63 5 مرگ عضو نزدیک خانواده 63 6 حادثه یا بیماری شخصی 53 7 ازدواج 50 8 اخراج از کار 47 9 بازنشستگی 45 نوبت کاری در کشورهای صنعتی 15تا % 20از نیروی کار در کارهای نوبتی و یا شیفت .شب اشتغال دارند عوامل موثر بر کارگر نوبت کار  حمل ونقل به کار  مواجهه های فیزیکی  مواحهه های شیمیایی  عوامل ایمنی  دسترسی به غذا  محیط اجتماعی  دسترسی به مراقبت طبی  ‏ بیماریهای مرتبط با استرس بیماریهای قلبی عروقی کارگران دارای بیش از یک شغل ناسازگاری نقش رضایت شغلی اعتماد نفس تیپ شخصیتی فشار خون افزایش کلسترول توتال و کاهش کلسترول مفید بیماریهای مرتبط با استرس بیماریهای گوارشی زخم معده  اختالالت گوارشی  کولیت اولسراتیو  سندرم روده تحریک پذیر  یبوست  اختالل اشتها  ‏ بیماریهای مرتبط با استرس سایر بیماریها دیابت  سر درد  اسم  کمر درد  کاهش میل جنسی  خستگی روحی و جسمی  بیماریهای پوستی  ‏ پیشگیری و مدیریت استرس اولین قدم شناسایی عوامل استرس زای محیط کار /عوامل استرس زای .اجتماعی و عوامل زمینه ساز فردی میباشد  .قدم دوم رفع عوامل استرس زا میباشد ‏ .قدم سوم پیشگیری از بروز اثرات ناشی از استرس است ‏ ‏ پیشگیری و مدیریت استرس پیشگیری و مدیریت استرس و کاهش عوارض ان با اقدامات فردی 1/ اقدامات سازمانی 2/ مهندسی اجتماعی 3/ پیشگیری و مدیریت استرس اقدامات فردی شیوه های مداخله در استرس و کاهش یا حذف اثار استرس  این شیوه ها در داخل محیط کار یا خارج از ان به کار بسته میشود تا  ‏ منبع و منشاء استرس را از میان بردارند 1/ اثر ان را کاهش دهند  2/ .بر ارزیابی فرد از عامل استرس زا تاثیر بگذارند و ان را تغییر دهند  3/ با کمک این شیوه ها فرد بتواند بر احساس ناراحتی های درونی خود چیره  4/ .شود و از شدت انها بکاهد هدف کلی از این اقدامات اموزش دادن مهارتهای تازه ای به افراد  است تا توانایی خود را باال برده و بتوانند با سامان دادن محیط خود .استرس را کاهش دهند ‏ پیشگیری و مدیریت استرس .اموزش رکن اساسی راههای مداخله در استرس میباشد ‏ انواع اموزش در فیلد استرس شغلی اموزش فردی برای مقابله با استرس 1/ اموزش مدیران در باره اهمیت طراحی شغل 2/ اگاهی دادن به کارکنان در خصوص علل شغلی اختالالت روانی 3/ شیوه های فردی مقابله با استرس شهامت اموزی از بین بردن ناسازگاری  تصمیم گیری و مهارت حل مشکل  اموزش مهارت بین فردی  مدیریت زمان  مشخص کردن هدف و اولویتها  ‏ شیوه های سازمانی مقابله با استرس کاهش فشار و بار کار سازماندهی مجدد وظایف محوله جهت تصمیم گیری و خالقیت کارگر  بهبود روابط سازمانی  گسترش برنامه های مساعدت کارگران و اگاهی سرپرستان از استرس  مشاوره فردی و گروهی  بهبود شرایط محیطی/ایمنی و ارگونومی محیط کار  ‏

62,000 تومان