نظریه های سازمان

نظریه های سازمان

اسلاید 1: Organization Theoryمحقق : مهران حسنخانینظریه سازمان: مدرن،نمادین-تفسیری و پست مدرن

اسلاید 2:

اسلاید 3: تاثیر مدرنیسم بر نظریه سازمان

اسلاید 4: تاثیر مدرنیسم بر نظریه سازمانمدرنیسم ریشه در روشنفکری فلسفه اروپایی قرن هفدهم و هجدهم دارد که منتسب به دکارت،لاک و کانت است.روشنفکری که غالبا بعنوان (عصر خرد) توصیف می شد،در پی جایگزینی علوم عقلی بجای فئودالیسم و موهوم پرستی بود.نگاه مدرنیست بر این باور است که واقعیت عینی و فیزیکی مورد بحث ما است و در نتیجه هر نگاهی، دیدگاهی از یک چیز (پدیده) اما دیدگاهی متفاوت از آن پدیده (خواه فیل باشد خواه سازمان) است.

اسلاید 5: دیدگاه نظریه پردازان مدرنیست سازماننظریه پردازان مدرنیست سازمان معتقدند که دانش کامل به معنای فهم چگونگی و چرایی نحوه عمل سازمان ها و چگونگی تاثیرپذیری کارکرد آنها از شرایط مختلف محیطی است.آنها شیوه های تشخیص مسائل سازمانی را طراحی کردند تا مدیریت را به طرق کارآمدتر و اثربخش تر اعمال کنند که مزیت رقابتی و سودآوری را ایجاد کند.بطور خاص از نظر مدرنیست،سازمانهای اثربخش قادرند فشارهای داخلی و خارجی را متوازن سازند،قابلیت های محوری را شکل دهند و کارایی و انطباق با تغییر را افزایش دهند.

اسلاید 6: تاثیر دیدگاه مدرن بر تئوری سازمانسه نظریه،بخش اعظم منطق زیربنایی نظریه سازمان مدرنیست امروزی را شکل می دهد:1-نظریۀ عمومی سیستم ها 2-نظریه سیستم های اجتماعی-فنی3-نظریۀ اقتضایی

اسلاید 7: نظریۀ عمومی سیستم ها

اسلاید 8: نظریه عمومی سیستم هادرسال 1950 توسط لودوینگ فون برتالنفی آلمانی که متخصص فیزیولوژی موجودات زنده بودمطرح شد.هدف برتالانفی از این تئوري، تبیین همه پدیده هاي علمی، هم در علوم طبیعی و هم در علوم اجتماعی از اتم و مولکول و یاخته گرفته تا اندامک، افراد، گروه ها و جوامع، بود. او براي تعمیم پذیري این تبیین، همه این پدیده ها را سیستم نامید، آنگاه در پی قوانین و اصولی برآمد که بتواند همه این سیستم ها را تبیین کند. این تئوري می تواند براي هر چیزي که علم می تواند آن را مورد مطالعه قرار دهد، به کار برده شود.یکی از حامیان پرشور برتالانفی، کنت بولدینگ بود. او علوم را به عنوان سلسله مراتب سیستم ها مفهوم سازي کرد. سلسله مراتب سیستم ها از دیدگاه بولدینگ براي تعیین مفاهیم اصلی تئوري سیستم ها به طور گسترده اي استفاده می شود.

اسلاید 9: سلسله مراتب سیستم ها از دیدگاه بولدینگارزشهاي اصولي،باورهااعتقادات،نگرشهاواحساسات

اسلاید 10: توضیح دیدگاه بولدینگاین سلسله مراتب سیستم ها بر اساس سطوح پیچیدگی و جامعیت سازماندهی می شود. با ساده ترین سیستم آغاز و به طرف پیچیدگی بیشتر بر اساس سطوح متوالی بعدي در سلسله مراتب حرکت می کند.درون سلسله مراتب، همه سیستم هاي سطوح پایین تر در سیستم هاي سطوح بالاتر جاي می گیرد یا هر سیستم سطح بالاتر حاوي سیستم هاي سطح پایینتر است.

اسلاید 11: توضیح دیدگاه بولدینگبدین ترتیب به موازات حرکت شما به سمت سطوح بالاتر در سلسله مراتب، هر سطح، مشخصه هاي سطوح پایین تر را در بردارد؛ اما سیستم هاي سطح بالاتر مشخصه های منحصر بفردی دارند که نمی توانند در سیستم های سطوح پایین متجلی شود. این امر دلالت بر آن دارد که تئوری سیستم های سطح پایین تر می توانند در سیستم های سطح بالاتر بکار برده شوند؛ اما عکس آن صادق نیست. به این دلیل است که می توان از تئوری هاي مطرح شده در علوم طبیعی برای کمک به تبیین سازمان ها استفاده کرد. ولی بر عکس آن امکان ندارد.

اسلاید 12: توضیح دیدگاه بولدینگاز سطح 2 به بالا همه سیستم ها پویا هستند، یعنی اجزای متحرکی داشته و دلالت بر نوعی تغییرات دارند. در سلسله مراتب بولدینگ از سطوح 3 به بالا سیستم ها به واسطه توانایی تولید و استفاده از بازخور برای اصلاح انحرافات از حالات مطلوب از قبل تعیین شده، دارای نوعی ظرفیت کنترل هستند. سطح 4 ، ایده مهم سیستم باز را معرفی می کند. سیستم باز نوعی مدل مفهومی ایجاد می کند که برای نظریه های سازماندهی مدرنیست بنیادی است.

اسلاید 13: رابطۀ سطح تحلیل با سطوح دیگر سازماندر تئوری سازمان مدرن، دیدگاه مدیریت عالی معمولاً در قالب رابطه سازمان با محیطش مفهوم سازی می شود. مدیریت میانی عموماً در پیوند فعالیت های داخلی سازمان خصوصاً تبدیل چشم انداز استراتژیک مدیریت عالی به فعالیت های هماهنگ شده میان واحدهای سازمان تعریف می شود. نگاه سرپرستی معادل با مسائل روزانه مدیریت کارگران درون یک واحد است. بدین ترتیب دیدگاه های سطوح متفاوت مدیریت می تواند به عنوان سطوح تحلیل توصیف شده به عنوان محیط، سازمان و واحد ارتباط داده شود.

اسلاید 14: نظریۀ سیستم های اجتماعی-فنی

اسلاید 15: نظریۀ سیستم های اجتماعی-فنیدر دهۀ 1960 دغدغه ای جدید نسبت به ابعاد انسانی کار،منجر به شکل گیری نظریۀ سیستم های اجتماعی-فنی شد.موسسه تاویستاک،در انگلستان-که روابط انسانی را مد نظر قرار میداد-این ایده را پیشنهاد کرد که رفتار انسان و فناوری به هم مرتبط می شود و اینکه هر تغییری در فن آوری،روابط اجتماعی،نگرش ها و احساسات نسبت به کار را تحت تأثیر قرار خواهد داد و این امر به نوبۀ خود فن آوری را متأثر می سازد،بنابراین به گفتۀ پژوهشگران تاویستاک مدیران باید بهترین تناسب بین سیستم های فنی و اجتماعی را شناسایی و نوعی تعادل بین آنها حفظ کنند که ممکن است به معنای بهینگی یک یا هردو سیستم فرعی باشد.

اسلاید 16: نظریۀ سیستم های اجتماعی-فنینظریۀ سیستم های اجتماعی-فنی،حاصل پژوهش دو پژوهشگر موسسۀ تاویستاک،اریک تریست و کن بام فورث بود که تأثیر فن آوری بر بهره وری،انگیزش،روحیه و استرس در معادن زغال سنگ بریتانیا در اوائل دهۀ 1950 را بررسی کردند.فرد امری،دیگر پژوهشگر موسسۀ تاویستاک،نظریۀ سیستم های اجتماعی-فنی را در قالب مقاله ها و کتاب هایی مفهوم سازی کرد.او اثر سیستم های فنی و اجتماعی بر نیازهای روانی افراد را مفهوم سازی کرد و پیشنهاد داد که سیستم های تولید باید باز طراحی شوند تا کار تیمی،به کارگیری مهارت های مختلف و خود مدیریتی را میسر سازند.

اسلاید 17: جمع بندی نظریه سیستم های اجتماعی-فنی

اسلاید 18: نظریۀ اقتضایی

اسلاید 19: نظریۀ اقتضایینظریۀ اقتضایی در دهۀ 1960 ظهور کرد.مورخین این نظریه معتقدند که مناسبترین راه،طراحی و مدیریت سازمان براساس ویژگی های وضعیتی است که سازمان خود را در آن می یابد.به عبارت دیگر،طرح سازمانی مشروط به بسیاری از عوامل از جمله محیط،اهداف،فن آوری و افراد است و سازمان های اثر بخش،سازمان هایی هستند که در آنها این عناصر متنوع،همسازی می شوند.نظریه پردازان اقتضایی تلاش می کنند تا اقتضائات کلیدی در هر وضعیت را شناسایی کنند و تلاش می کنند تا بهترین تناسب بین آنها را تعیین کنند، در واقع نظریۀ اقتضایی براساس معیار عقلانیت و کارایی فنی ارزشیابی می شود.

اسلاید 20: جمع بندی مبحث نظریۀ اقتضایی

اسلاید 21: تأثیرات نمادین-تفسیری

اسلاید 22: تأثیرات نمادین-تفسیریمنطق نمادین-تفسیر گرایی براین باور استوار گردید که واقعیت های سازمان به موازاتی که افراد با هم تعامل و مذاکره کرده و تجربۀ خود را معنا می بخشند،به صورت اجتماعی ساخته می شوند و نظریه پردازان نمادین-تفسیری،چگونگی معنا بخشی و ابلاغ معنا در وضعیت های خاص را مطالعه میکنند.آنها معتقد بودند چون معنا،درون تعاملات و نمادها و مصنوعات مستتر است و ممکن است بوسیلۀ افراد مختلف،متفاوت تفسیر شود،باید به تفاسیر چندگانه و نقشی که بستر در شکل دهی تفسیر وضعیت ها و رویدادها بوسیلۀ افرادی که آنها را تجربه می کنند ایفا می کند،بپردازیم.بنابراین نظریه پردازان نمادین-تفسیری بر شعور متعارف و فهم های تجربی تأکید دارند و غالباَ بر فهم ها و تفاسیر خود به موازات مطالعۀ سوژه های خود تأمل می کنند.

اسلاید 23: تأثیرات نمادین-تفسیریبطور خاص،آنها موارد زیر را مطالعه می کنند:-چگونه افراد از طریق تفسیر سخنان،داستان ها،شعائر،نمادها،کنش ها،تعاملات وغیره،معانی را در سازمان خلق می کنند.-چگونه افراد و گروههای مختلف معانی چند گانه ای را تولید می کنند و آنها را از درون بسترهای فرهنگی خود تفسیر می کنند.-چگونه تفاسیر چندگانۀ افراد و خرده فرهنگ ها با ساخت اجتماعی واقعیت سازمانی در هم می آمیزد.تأثیر مهم نگاه نمادین-تفسیری عبارتند از:1-نظریۀ ساخت اجتماعی2-نظریۀ وضع واقعیت3-نهادینه سازی4-انعکاس گری

اسلاید 24: نظریۀ ساخت اجتماعی

اسلاید 25: نظریۀ ساخت اجتماعیدر سال 1966دو اندیشمند به نام برگر و لاکمن کتابی به نام ساخت اجتماعی واقعیت را نوشتند. و اینگونه بیان کردند که جهان اجتماعی تجلی تفسیر رخدادهایی است که در اطراف شما رخ داده است و در فضای بین الاذهانی (inter subjectivity) شکل می گیرد و واقعیت سازماندهی می شود. وقتی واقعیت شکل گرفت حالت عینی به خود می گیرد (رگه مشترک مدرنیست ها و تفسیریون) و به این فرآیند، فرآیند ساخت اجتماعی واقعیت می گویند.که شامل 3مرحله است: 1. برون سازی2. شئ گونه سازی 3. درونی سازیواقعیت نوعی حالت ثبات و بی ثباتی دارد چون ساخته انسان هاست. محیط را انسان ها بر اساس تحلیل هایی که انجام می دهند، خلق می کنند.سازمان هم یک جهان اجتماعی است که انسان ها در اثر رویدادهایی که پیرامونشان رخ داده، آن را ایجاد کرده اند.

اسلاید 26: نظریۀ معنابخشی و وضع واقعیت

اسلاید 27: نظریۀ معنابخشی و وضع واقعیتکارل ویک با طرح نظریه معنابخشی، نظریه ساخت اجتماعی واقعیت را به حوزه سازمان وارد کرد. اعضای سازمان به طور مستمر سازمان را تجربه می کنند و نقشه شناختی در ذهنشان شکل می گیرد که تمام اتفاقات سازمان را بر اساس آن نقشه معنا می دهند و در طول زمان، این نقشه شناختی تکمیل می شود.

اسلاید 28: نظریۀ معنابخشی و وضع واقعیتبراساس نظریه کارل ویک :-وقتی ازمفاهیمی همچون سازمان استفاده می کنید پدیده ای راکه درپی مطالعه ان هستید خلق میکنید.-درمفهوم محیط ,سازمان ها وضعیتهایی را ایجاد می کنند تا به آن واکنش نشان دهند(افراداجتماع سازنده محیط هستند)-وقتی درمورد یک سوژه باتوجه به سازمان صحبت میکنیم سوژه مورد مطالعه رابه شئ تبدیل می کنیم (تجسم بخشی یا شئ گونه کردن )-ماخود محیط ،فرهنگ واستراتژی و سازمان رامیسازیم که البته اندکی تفاوت میان مخلوق و واقعیت وجود دارد .

اسلاید 29: نظریۀ معنابخشی و وضع واقعیتپیتربرگروتوماس لاکمن دو جامعه شناس آلمانی این ایده را که ((واقعیت بصورت اجتماعی ساخته می شود)) را مورد بحث قرار دادند و کتاب ساخت اجتماعی واقعیت را تحریرکردند که بسیار اثر گذار بود.براساس اعتقاد پیتربرگروتوماس لاکمن -نظم اجتماعی انسان ازطریق مذاکرات بین فردی وادراکات ضمنی ایجاد می شود.-نظم ایجاد شده برتجربه وپیشینه مشترک استواراست. -آنچه که نظم اجتماعی رامیسازدحداقل توافق بین نحوه ادراک چیز هاومعانی آنهاست .-اعضای یک جامعه ازطریق تفسیر،الگوهای معنا را جدای ازفعالیتهای خود درجهان میسازند وآنگاه فرض میکنند الگوهایی که وضع کرده اند جدای از تفاسیری که تولید کرده اند وجود دارد.

اسلاید 30: نظریۀ معنابخشی و وضع واقعیتاما واقعیت این است که :1-تحلیل است که محیط را به نحوی شکل میدهدکه سازمان به آن واکنش نشان میدهد.2-تصمیم گیرندگان نیزازطریق جمع آوری اطلاعات محیطی راخلق میکنند که به آن واکنش نشان میدهند.پس واقعیت محیط بصورت اجتماعی ساخته میشود.

اسلاید 31: با سپاس از توجه شما