کرم ها

کرم ها

اسلاید 1: کرم ها

اسلاید 2:

اسلاید 3: کرم ها در طبقه‌بندی جانوران که در آغاز قرن نوزدهم انجام گرفت، تمام جانورانی که دارای بدنی دراز و فاقد ضمائم واضح بودند به کرمها موسوم شدند. این جانوران به علت داشتن یک انتهای قدامی یا سر که دارای اندامهای حسی است و به قصد برخورد و روبروشدن با محیط بطرف جلو حرکت می‌کند و یک انتهای خلفی یا دم ، با اسفنجها ، مرجانها و شانه‌داران اختلاف و تمایز دارند. این جانوران می‌توانند روی سطح شکمی که رو به پایین و در برابر زمین واقع است گردش کنند و یا بی‌حرکت بمانند. کرمها تقارن دو جانبی دارند. عده‌ای از آنها زندگی آزاد داشته و محل زندگیشان متفاوت است و عده‌ای دیگر زندگی انگلی دارند و در بدن گیاهان ، جانوران و حتی انسان به سر می‌برند و اغلب مولد امراض خطرناکی برای آنها هستند. صدها هزار نوع کرم وجود دارد که فقط ۲۷۰۰ نوع آن کرم خاکی هستند. بسیار از گونه‌های دریایی و آب شیرین نیز که معمولاً توسط زیست شناسان دیده می‌شوند نیز در زمره کرم‌ها قرار دارند. شفیره و لارو حشرات نیز در گویش رایج کرم‌ خوانده می‌شوند.کرمها از لحاظ زندگی دو دسته کلی دارند : 1- آزادزی: کرمهای آزادزی می توانند مواد را جذب و مصرف کنند 2- پارازیتها :کرم های پارازیت زندگی آزاد ندارند و حیات آنها وابسته به موجودات میزبان است.

اسلاید 4: نمایی از کرم ها

اسلاید 5: کرم‌های پهنپست‌ترین کرمها ، کرمهای پهن می‌باشند که بدنهای نازک و نرم دارند. عده کمی از آنها آزادند و بیشتر آنها به حالت انگل هستند. این کرمها از 3 رده تورکیان ، بادکشداران ، و نواریان تشکیل شده‌اند. رده تورکیان یا کرمهای پهن آزادانه اکثرا در آب شیرین یا شور و یا جاهای مرطوب به سر می‌برند. پلاناریا مثالی از این گروه است که در آبهای سرد و دایمی به کنده‌ها و تیرهای معلق در آب آویزانند و از نور فراری هستند. رده بادکشداران یا کپلکها که انگلهای داخلی یا خارجی هستند، بدنشان از کوتیکول پوشیده شده است. فاقد قطعه یا بند هستند. این جانوران دارای بادکشها و قلابهایی برای چسبیدن به بدن میزبان هستند. دارای مرحله لاروی و بلوغ هستند و مرحله لاروی را معمولا در بدن یک نرم‌تن شکمپا به سر می‌برند. فاسیولاهپاتیکا کرم معمولی کبد گوسفند است که در مرحله بلوغ در مجاری صفراوی به سر می‌برد. رده نواریان یا کرمهای نواری انگلهای داخلی می‌باشند که در روده مهره‌داران به سر می‌برند. این جانوران ، بدنی پهن و نواری شکل دارند و بدن آنها از قطعات زیاد یا بندهای کوتاه زیاد تشکیل یافته است. از کوتیکول پوشیده شده‌اند. اینها دهان و لوله گوارش ندارند و مواد غذایی از دیواره بدنشان جذب می‌گردد. قسمت جلوی بدن یا سر آنها اسکولکس نام دارد. کرمهای کدو نام دیگر نواریان می‌باشد.

اسلاید 6: نمونه ای از کرم های پهن

اسلاید 7: کرم های لوله‌ای شکل بدن آنها بدون تقسیم است. دارای بدنی باریک و استوانه‌ای ، همراه با کوتیکول مقاوم و یک لوله هاضمه کامل و دایمی می‌باشند. نمونه بارز کرمهای لوله‌ای ، کرم آسکاریس می‌باشد. این جانوران در میان بی مهرگان از حیث تعداد بعد از حشرات شاید مقام دوم را داشته باشند.

اسلاید 8: کرم های حلقویبدن آنها مرکب از بسیاری قطعات حلقه‌ای شکل ، همانند و یا قطعه می‌باشد. داشتن قطعات مشابه ، معمولا هم در شکل خارجی و هم در ساختمان داخلی از قبیل عضلات ، اعصاب و اندامهای گردش نمایان است. کرمهای حلقوی شامل رده کم تاران ، رده پرتاران و رده زالوها می‌باشد. کرم خاکی مثالی از این رده است. بدن این کرم استوانه‌ای دراز و بطور واضح در دو انتها نازک و باریک است. سر مشخص و متمایزی در حیوان وجود ندارد. بدن یک کرم بالغ به 80 تا 100 قطعه حلقه‌ای شکل تقسیم شده است. دهان کرم در حلقه اول است. روی حلقه‌های 31 تا 37 برآمدگی غده‌ای واضحی به نام کمربند تناسلی دیده می‌شود. در هر حلقه به جز اولی و آخری چهار جفت تار مو مانند کوچک (ابریشم) وجود دارد. تارها در موقعی که کرم در سوراخش قرار دارد و یا روی زمین حرکت می‌کند، مانند گیره یا میخ عمل می‌نماید. رده پرتاران ، حلقویانی هستند که در طول سواحل فراوان هستند. دارای سر متمایز بوده و در هر حلقه یک جفت پانمای جانبی وجود دارد. جنسهای نر و ماده معمولا از هم مجزا هستند. نرئیس یا کرم صدفی نمونه این رده است. این کرم هنگام روز زیر سنگها یا در یک سوراخ موقتی در حالی که فقط سرش بیرون است، مخفی می‌شود. شب از پناهگاه بیرون آمده روی شن می‌خزد و به اطراف شنا می‌کند. در ناحیه سر 4 جفت شاخک پیش دهانی در پشت دارد. اینها اندامهای حسی جانورند. در یک طرف هر حلقه بدنی یک پانمای پهن وجود دارد. دارای دستگاه گردش خون هستند. پلاسمای خون قرمز و حاوی هموگلوبین محلول و گلبولهای بی‌رنگ است.

اسلاید 9: رده زالوها زالوها کرمهای آبزی و یا گاهی خاکزی دارای عادات شکاری یا انگلی هستند و در آنها بادکشهای بزرگ انتهایی به منظور حرکت و چسبیدن وجود دارد. بدن زالو در حال بی‌حرکتی دراز یا تخم مرغی شکل است و اساسا از 34 حلقه که بوسیله عقده‌های عصبی مشخص است، تشکیل می‌شود. بدن از کوتیکول پوشیده شده است. دستگاه عضلانی زالو کامل و پر کار و قوی است. زالوها جانوران لاشه‌خوار ، شکاری یا انگلی بوده و گروهی دارای عادت خونخواری هستند. این نوع زالوی خونخوار توسط بادکش به میزبان چسبیده ، پوست آن را سوراخ و یک آنزیم ضد انعقاد به نام هیدرودین آزاد می‌کند و از بدن میزبان استفاده می‌کند. در یک وهله غذایی یک زالو می‌تواند چندین برابر وزن خود خون بخورد. قسمت بیشتر آب خون دفع می‌شود ولی قسمت غلیظ و متراکم چنین غذای کاملی به صورت مایع غلیظی باقی می‌ماند و به آهستگی ظرف چندین ماه گوارش می‌یابد.

اسلاید 10: زالوزالو نوعی کرم حلقوی است. زالو حیوانی است از گروه کرمهای آبزی و بدن جانور قابلیت انقباض و انبساط فراوان دارد ، طول بدن بین 3 تا 25 سانتیمتر وعرض بدن حدود 1 سانتیمتر است . در جلوی بدن یک بادکش وجود دارد که مرکب از 2 حلقه است و دهان در این ناحیه واقع شده است و در انتهای بدن یک بادکش مدور مرکب از 7 حلقه دارد که توسط این بادکش خود را به یک نقطه متصل میکند و نقطه اتکایی است برای حرکت کردن . زالو 3 فک دارد و هر فک 100 تا دندان خواهد داشت یعنی یک زالو حدود 300 دندان فوق العاده ریز دارد .تاکنون 630 نوع زالو شناخته شده که بعضی خونخوار، بعضی گوشتخوار و بعضی سمی اند ،زالوی پزشکی تنها یک نوع است.زالوی پزشکی :معروفترین زالوها زالوی پزشکی نام دارد ، طول بدن 5 تا 12 سانتیمتر میباشد .رنگ آن زیتونی است که خطهای طولی زرد رنگ دارد . زالوی پزشکی دارای آنزیم های فراوانی در داخل دهان خود میباشد که همین آنزیمها باعث بهبود انواع بیماریها میشود ، باید توجه داشت که هدف از زالو درمانی ورود همین آنزیم ها به بدن است و در وهله بعد خارج شدن خون .بیش از 24 نوع آنزیم داخل بزاق زالوی پزشکی است.زالوهای سمی رنگهای تیره و سر بزرگ دارند و براحتی قابل تشخیص اند.

اسلاید 11: کرم خاکی مشخصات خارجی: بدن این کرم ،استوانه‌ای درازو بطور واضح در دو انتها نازک و باریک است. سطح شکمی آن پهن و رنگ پریده‌تر از سطح پشتی است و سطح پشتی تیره است. سر مشخص و متمایزی در حیوان وجود ندارد. بدن یک کرم بالغ به 80 تا 100 قطعه حلقه‌ای شکل که بوسیله شیارهای عرض مجزا است، تقسیم شده است. دهان کرم در حلقه اول است و بوسیله یک قطعه گوشتی به نام پیش دهان آویزان می‌باشد. در هر حلقه به جز اولی و آخری ، 4 جفت تار موی مانند کوچک وجود دارد که در سطح شکمی و جانبی مختصر برجستگی پیدا کرده است. شکل جانور در نتیجه خاصیت کشش دیواره بدن روی اندامها و مایعات درونی حفظ می‌شود.

اسلاید 12: دستگاه های بدن کرم خاکی دستگاه گوارش : این دستگاه از قسمتهای زیر تشکیل می‌شود: دهان که دنباله آن حفره دهانی است. (در حلقه‌های 3 - 1) - حلق (در حلقه‌های 5 - 4) با غده‌های مخصوص چرب و نرم کردن و الیاف عضلانی در دیواره‌های خارجی آن- مری باریک و مستقیم (در حلقه‌های 14 - 6) که بوسیله سه جفت غده‌های آهکی از پهلو اتصال دارد- یک چینه‌دان بزرگ با دیواره نازک که در حقیقت یک پیشخانه برای ذخیره می‌باشد- سنگگدان (در حلقه‌های 18 - 17) با دیواره‌های عضلانی ضخیم و محکم - روده که تا مخرج امتداد دارد. دستگاه گردش خون :خون در تمام قسمتهای بدن کرم جاری است و یک سیستم رگهای خونی بسته با مویرگها وجود دارد. پنج رگ اصلی ممتد در طول بدن و پنج جفت قلب در حلقه‌های 11 - 7 دیده می‌شود. از حلقه 12 به طرف عقب ، هر حلقه دارای رگهای بند بند زوج است که رگهای طولی را به اندامهای گوناگون مربوط می‌سازد. دستگاه تنفس :خون جاری اکسیژن را در مویرگهای نزدیک پوست مرطوب در دیواره بدن ، دریافت کرده و CO2 پس می‌دهد. اکسیژن با هموگلوبین در پلاسما ترکیب شده به بافتهای مختلف حمل می‌شود. دستگاه عصبی :در بالای حلق (حلقه 3) یک جفت گانگلیونهای مغزی با مغز وجود دارد. دو رابط از پیرامون حلق به گانگلیونهای زیر مری دو قطعه‌ای کشیده می‌شود، به نام حلقه دور مری و از گانگلیونهای زیر مری طناب عصبی شکمی در طول کف حفره عمومی بدن تا حلقه مخرجی امتداد می‌یابد. چندین عصب نیز به پیش دهان و ناحیه دهانی متصل می‌گردد. طناب عصبی شکمی در هر حلقه دارای یک عقده بزرگ است و 3 جفت عصب جانبی از آن خارج می‌شود. طناب و عقده‌ها به صورت ساختمانهای جفت بوجود می‌آید، رشته اعصاب جانبی به عضلات ، سلولهای اپیدرمی ، نفریدیها ، کیسه‌های تار و سایر اندامها عصب می‌دهد.

اسلاید 13: کرمککرمک یا کرم سنجاقی ، نام کرمی است که انگل روده‌ای انسان به ویژه کودکان به حساب می‌آید. این کرم می‌تواند باعث بیماری ای به نام عفونت کرم سنجاقی شود. کرم سنجاقی یک کرم لوله‌ای به حساب می‌آید. همچنین سه گونه دیگر از کرمک نیز با قطعیت شناخته شده‌است. کرمک در هر سنی دیده می‌شود. به دلیل رفتارها، ارتباطات، و چرخه زندگی کرم بیشتر در سنین پیش‌دبستانی و دبستانی شایع‌تر است. کرمک شایع‌ترین عفونت انگلی در انسان است. در نواحی سردسیر بین سفیدپوستان و تا سن ۲ سالگی شایع می‌باشد. تعداد مبتلایان در جهان ۴۳ میلیون نفر است. این کرم تنها انگل انسان بوده ولی به ندرت ممکن است شامپانزه را نیز آلوده کند. کرمی استوانه‌ای شکل، شفاف به شکل نخ، اندازه کرم نر ۲ تا ۵ میلی‌متر و کرم ماده ۸ تا ۱۳ میلی‌متر است. انتهای بدن پهن شده و یک جفت بال رأسی ایجاد می‌کند. در جلوی دهان ۳ لب کوچک قابل انقباض است که در موقع انقباض وارد حفره دهانی بسیار کوچک می‌شود.کرم سنجاقی انتشار جهانی دارد و از شایع‌ترین کرم‌های انگلی به حساب می‌آید که عفونت آن در ایالات متحده و اروپای غربی بسیار شایع است.

اسلاید 14: کرم آسکاریس کرم معمولی روده انسان یا آسکاریس شایعترین نمونه از کرمهای لوله ای است . به وجود این انگل در روده انسان آسکاریازیس گفته می‌شود . میزبان این کرم انسان و خوک می‌باشد. کرمهایی که در انسان و خوک وجود دارند، از نظر ساختمانی به هم شبیه‌اند. آلودگی انسان به کرم روده امر شایع و رایج است و اکثر مردم نواحی روستایی مبتلا هستند. شاید یک چهارم مردم دنیا به این انگل آلوده باشند . غذا از مواد نیمه مایع روده میزبان بدست می‌آید و بوسیله مری عضلانی کرم به داخل کشیده می‌شود. کرمها ممکن است ترشحات سمی در روده تولید کنند یا به علت کثرت تعداد کرمها در روده ، مانع و انسداد بوجود آید. گاهی اوقات کرمها به طرف دهان یا بینی مهاجرت می‌کنند و حتی دیواره روده را به منظور رسیدن به سایر اندامها سوراخ می‌کنند. از این رو کسالت وخیم و یا مرگ را برای میزبان به بار می‌آورند. انتقال آلودگی از راه بلع تخم انگل در غذا می‌باشد . لارو انگل از تخم در روده آزاد شده و پس از مهاجرت به ریه با بلع مجدد وارد روده می‌شود . در روده طول کرمها حتی به سی سانتیمتر می رسد . عفونت اغلب بدون علامت است ولی ممکن است موجب تب، درد شکمی، اسهال و مشکلات گوارشی، کاهش وزن و علائم سوءتغذیه و... شود.درمان با داروهای ضد انگل است . رعایت بهداشت موجب پیشگیری است .

اسلاید 15: کرم آسکاریس

اسلاید 16: کرم کدوکرم کدو کرم پهن بلندی است که بدن آن از بندهای متشابه زیادی تشکیل شده و متعلق به خانواده سستود‌ها است. دو نوع کرم کدو در بدن انسان دیده می‌شود:کرم کدوی گاو وکرم کدوی خوک .انواع دیگری از کرم کدو می‌توانند انگل سگ یا گربه‌ها شوند.طول کرم کدو به نوع آن بستگی دارد. به طور مثال کرم کدوی گاو می‌تواند ۱۲ متر طول داشته باشد و به ندرت به ۲ متر می‌رسد. در کشورهای توسعه یافته این انگل با مصرف دارو به سرعت حذف می‌شود.کرم کدو دارای بدنی پهن و بلند و سفیدرنگ است که به آن امکان می‌دهد مواد گوارش یافته حاضر در روده میزبان را به طور مستقیم از طریق پوست وارد بدن کند. بدن آن  قطعه قطعه می‌باشد. سر آن نسبتاً گرد بوده و دارای ۴ آلت مکش است. در بالای آن‌ها نیز قلابی وجود دارد که مانع از کنده شدن انگل و دفع آن از بدن میزبان می‌شود.فردی که به انگل کرم کدو دچار است ممکن است خود از آن ناآگاه باشد، چرا که این بیماری بسیاری از اوقات علایم مشخصی ندارد. کرم کدو می‌تواند باعث درد در حفره شکمی، حالت تهوع و اختلال در اشتها شود، اما این حالت در همه افراد رخ نمی‌دهد. آزمایش خون و مدفوع در این حالت لازم است.

اسلاید 17: کرم کدوa)کرم کدوی خوک(bکرم کدوی گاو