کمک های اولیه

صفحه 1:
NW 7۳ ‏دنا اور‎ کمک های او لیه دکتر ابوالفضل فراهانی 1 

صفحه 2:
هه کمکهای اولیه انتشارات دانشگاه پیام نور رشته تربیت بدنی تالیف: دکترابوالفضل فراهانی دانشيار دانشكاه بيام نور 

صفحه 3:
فصل ‎Ji!‏ ‏کلیاتی دربارة کمکهای اولیه. وسایل کمکهای اولیه. و مسئولیتهای امدادگر هدف مرحله‌ای آشنایی با تعریف. اهداف. و ضرورت کمکهای اولیه. وسایل کمکهای اولیه و مسئولیتهای امدادگر هدفهای آموزشی رفتاری * کمکهای اولیه را تعریف نمایید. * سه هدف عمده کمکهای اولیه را ذکر نمایید. اهمیت کمکهای اولیه را شرح دهید. بدانید که در برخورد با مصدوم چه باید کرد. * با مسئولیت و نقش امدادگر در یک حادثه آشنا شوید. * محتویات جعبه کمکهای اولیه و طرز نگهداری آن را بدانید. ۱-۱ تعریف کمکهای اولیه کمکهای اولیه فعالیتهایی هستند که بعد از بروز حادثه و صدمه برای بیمار انجام می‌شود تا درد و اضطراب بیمار و عواملی که منجر به مرگ یا بروز صدمات بیشتر می‌شود کاهش یابد. 

صفحه 4:
۱-۲ هدفهای کمکهای اولیه کمکهای اولیه با سه هدف عمد؛ْ زیر اجرا می‌شود: الف) نجات جان مصدوم ب) جلوگیری از بدتر شدن حال مصدوم ج) بالا بردن احتمال بهبودی مصدوم ۱-۳ ضرورت و اهمیت دانش کمکهای اولیه بين افراد یک تا سی و هشت سال حوادث علت اصلی مرگ‌اند. در سنین بعدی نیز همچنان حوادث یکی از علل مرگ و معلولیت‌اند. توجه‌به لين نکته ضرورت فراگیری کمکهای اولیه را برای هر فردی در اجتماع مسلّم می‌سازد. در حادثه گاهی حبات فرد به دقیقه‌ها و حتی ثانیه‌ها بستگی دارد و از لین روست که در دسترس بودن فردی مطلع و ماهر در امر کمکهای اولیه ممکن است از مرگ یا شدت صدمه جلوگیری کند. 

صفحه 5:
فراگیری کمکهای اولیه از سه بُعد حائز اهمیت است: الف) کمک کردن به دیگران .با مطالعه و فراگیری کمکهای اولیه. شخص آمادگی پیدا می‌کند تا امرك ان ی هد 3 ری کداجه تقی رطرزانگر نا وزاردایدی -قرلزه ‎tom‏ هیچ رضایتی بالات ب) خودیاری . وقتی فردی آمادگی کمک به دیگران را می‌آموزد. در موقع ناخوشیهای ناگهلنی یا ضایعات و حوادث بهتر می‌تولند از خود مراقبت کند. حتی هنگامی که حال عمومی او در سلامت کامل نیست. حداقل می‌تواند دیگران را در انجام اقدامات صحیح به نفع خود راهنمایی کند. & آمادگی برای مقابله با صدمات و حوادث . کمکهای اولیه در مواقع بروز حوادث بزرگ و غیرمترقبه. مانند وقوع زلزله و در زمانی که خدمات بیمارستانی و پزشکی محدود است و یا در دسترس نیست. اهمیت ویژه‌ای دارد 5 

صفحه 6:
۱-۶ راهنمایبهای عمومی در کمکهای اولیه چنانچه کمکهای اولیه انجام می‌دهید. ممکن است با موقعیتهای دشوار روبرو شوید ز تصمیمات و اقدامات شما ممکن است برحسب شرایطی که موجب بروز حوادث ناگهلنی شده‌لند. برحسب عدةٌ افراد مبتلا یا درگیر در حادثه. محیط حادثه. فراهم بودن یا نبودن تجهیزات و نیز وسایل زخم‌بندی فوری و امکان یاری گرفتن از دیگران تغییر کند. باید آنچه را که دربارة کمکهای اولیه آموخته‌لید با شرایط موجود سازش دهید یا برحسب موقعیت از یک روش ابتکاری استفاده کنید. گاهی برای نجات افراد باید اقدامات فوری به عمل آید و گاه نیازی به شتابزدگی نیست ژ کوششها بلید در جهت جلوگیری از صدمات بیشتر. کمک گرفتن از دیگران و ایجاد اعتماد به نفس بیشتر در حادثه دیده انجام گیرد. 

صفحه 7:
ضمن در نظر داشتن اولویتها . باید "موارد زیر را در نظر گرفت: *حتی‌الامکان تا مطلع شدن پزشک و رساندن مصدوم به مرکز درمانی اعتماد مریض را به خود جلب کرد و با خبرکردن نزدیکانش و اظهار نکودن مطالب نگران کننده روحيذ او را تقویت کرد. *از تکان دادن و حرکت دادن بیمار امتناع شود و در صورت نیازبه انتقال سعی شود مصدوم آرام و با حداقل تکان به بیمارستان انتقال یابد. *با توجه دقیق به علایم حیاتی (فصل دوم) موقعیت و وضع بیمار را کنترل و در نظر داشته باشید. *با بیمار صحبت کنید و در صورتی که بهوش است. آدرس- شماره تلفن. نام و مشخصات او را بپرسید. *هرگیز به بیمار مایعات و خوردنی ندهید و در صورت پیهوش بودن. اشيايى از قبيل سيكار يا دندانهای مصنوعی را از دهان او خارج كنيد. *اگر پیمار حللت تهوع دارد. سر او را در صورتی که شکستگی گردن نداشته باشدبه پهلو خم کنید و چنانچه شکستگی گردن دارد. بدون چرخش در مهره‌های گردنی کل بدن مصدوم رابه یک طرف 

صفحه 8:
۱- ۵ مسئولیتهای امدادگر نقش امدادگر ۰ نجات جان مصدوم از مرگ یا جلوگیری از تشدید صدمه است که لین وظیفه با د ‎geil‏ مواود زیر حاصل می‌شود: * الف) درک موقعیت ‎ ‏*_ب) تشخیص بیماری یا حالتی که به مصدوم دست داده است ‎ ‏* ج) به کار بردن روشهای درمانی مناسب و کافی. بدون اتلاف وقت * د) انتقال مصدوم به بیمارستان یا مطب پزشک بدون اتلاف وقت 1-1 جعبة کمکهای اولیه و نگهداری آن به منظور انجام کمکهای اولیه وسایل زیر باید در باشگاههای ورزشی در دستوس مرییان یا اماکنی که احتمال وقوع صدمه وجود دارد باشد ‎1S‏ یخ. باندهای کشی در اندازه‌های مختلف. چسب زخم بلند استریل در اندازه‌های مختلف (سه عدد متوسط .یک عدد بزرگ ویک عدد خیلی بزرگ). محلول شستشوی زخم (ساولن): نوار چسب و نمد و ابزارهلیی مانند قیچی. سنجاق قفلی دماسنج, دستکشهای پلاستیکی یک بار مصرف. چراغ قوه, انبرک و تورنیکت (رگیند). ‎ ‎ 

صفحه 9:
علاوه بر اقلام فوق. همراه داشتن وسایل زیر نیز در اردوها و مسافرتهای ورزشی الزامی انیت داروی ضد التهاب. مسکن. داروی ضد اسهال و استفراغ, ‎ple‏ يماد و كلوكزمٌ در حالتهای خاص. مانند برگزاری مسابقات طولائی در هوای بسیار گرم. داروهای قابل تزریق در عروق و همچنین تجهیزات مربوط به کمک به دستگاه لازم است در دسترس باشند. شكل ‎١-١‏ وسايل و محتويات جعبة کمکهای اولیه تكاتى كه بايد در حفظ و تكهدارى وسايل كمكهاى اوليه مد نظر قرار كيره: وسايل كمكهاى اوليه بليد از نظر بهداشتى حفاظت شود. جنانجه وسايل در جاى مناسب نگهداری نشود یا بعد از تاريخ انقضا مصرف شود. حتى ممكن است صدمات فرد را تشديد كندمٌ لذا بايد اين وسايل هميشه در مكلنى خشك و تميز نكهدارى شود و در موقع مصرف به تاريخ انقضا توجه شود و از نكهدارى آنها در جاى مرطوب مثل حمام و رختکنهای ورزشی خودداری گردد. 9 

صفحه 10:
فصل دوم شناخت علایم حیاتی بدن هدف مرحله‌ای آشنایی با علایم حباتی بدن و نحوة کنترل آنها در مصدومین هدفهای آموزشی رفتاری * تعریف و اهمیت گرفتن نبض را بدانید. * _نقاط لمس نبض را در بدن بشناسید. ‎ee Ae ee Oe‏ فاكتورهاى مؤثر در نوسانات نبض را نام ببريد. بتوانيد عمل كرفتن نبض را انجام دهيد. را در بدن بدانید. شناخت علایم حیاتی بدن در موقع بروز حادثه معاينة سراسری. سريع و در عين حال صحیح مصدوم از مقدماتی‌تریین کارهای امدادگر است. برای انجام این آزمایش علایم تشخیصی مانند نبض. جریان تنفس- رنگ چهره. فشارخون و وضعیت مردمک چشمها بررسی می‌شود. 10 

صفحه 11:
و مطمئتترین راههای معاینه است که بدون هيچ‌گونه عوارض جنبی با حداقل آموزش می‌توان از تن برای تشخیص وضعیت جسمی مصدومین بهره ‎cis‏ ‏الف) تعریف و اهمیت گرفتن نبضص توجه به نبض فرد مصدوم از چند جهت. به شرح زین حایز اهمیت است. *نبض یکی از مهمترین علایم حباتی است. گرفتن نبض, یکی از علایم مهم حیات. همیشه متداول بوده‌است و هم اکنون نیز از آن استفاده می‌شود. هرچند نزدن نبض دلیل قطمی مرگ نیست. ولی ضربان آن دلیل قطعی زندگی است. *در بیماریهای عمومی ضربان نبض با حرارت بدن ارتباط ندارد و در هنگام تب تغییر می‌کند. اختلالات نبض. به خصوص در کم‌خونیها و خونریزیها. فوق‌العاده مهم است. *در بیماریهای قلب و عروق معمولا معاينة نبض نخستين معاينة بزشكى دستكاه كردش خون است و در اختلالات موضعى كردش خون نيز اهميت دارد. 11 

صفحه 12:
ب) نقاط لمس نبض در بدن و مشخصات آن تمام سرخرگها دارای نبض هستند اما نبض را در جاهلیی که سرخرگ از روی استخوان عبور می‌کند يا سرخرگهای قطور و سطحی بدن می‌توان حس کرد. سرخرگ زند زبریین رایجتریین محل گرفتن نبض است كه در ناحية سطح داخلى مج دست قرار دارد. سایر سرخرگهایی که نبض در تن قلبل لمس است به شرح زير است: * سرخرك صورتى (فاسيال) در نزديكى زاوية فك زيرين سرخرگ كيجكاهى؛ سرخرك سباتى. سرخرك بازوبى. سرخرك رانى و سرخرك يُشت بابى ج) ضربان نبض و عوامل مؤثر در ان ضربان نبض تحت تأثیر عولمل مختلفی مانند سن. جنسیت. فعاليت. وضعيت هواء است. در جنین ضربان نبض بین ۱۶۰ ۱۱۰ بار در دقيقه . در نوزاد بین ۱-۱۳۰ ۱۶۰ و در بزرگسالان تغذیه و حالات روحی بین 7۰ تا ۸۰ بار در دقیقه است. 12 

صفحه 13:
بض در زنان کمی از مردان تندترمیزند و تحت تأثیر حالات روحی مانند عصبانیته هیجانات و ... استد کمترین ضنربان نبض در حللت درازکش و حللت. استراحت است.و هرقدر فعالیت شدیدتر باشد. ضربان تبض نیز افزلیش مى يابدم هرقدر سطح آمادگی جسمانی بدن بالات باشد ضربان بض نيز كاهش مى يابد. عوامل غيرطبيعى نيز ممكن است بائه افزايش يا كاهش ضربان قلسيد شود. اين عوامل عبارت اند از: خونريزيها. كم خونيهاى شديد. اضطراب شديد. نارسابى قلب. بيمارى تندى ضربان قلبه . بيمارى كندى ضربان قلب معروف به برادیکارهی 13 

صفحه 14:
د) طريقة كر به عنوان نمونه نحوة گرفتن نبض را در زند زبرین (رادیان) شرح می‌دهیم (شکل ۲-۷ 4 بیمار در وضعیت استراحت قزار می‌گیرد (نشسته یا خوایده) ؟. ساعد فرد بايد به محلى (روى تخت؛ ميز يا ين) تكيه داشته باشد. و در حالت سوپی‌نی شن کمی خم باشد. ۳ پیش از شمارش نبض بهتر است چند لحظه جكونكى ضربان ن هبار شا ‎Wipes‏ س احساس شود و نبض به مدت يك دقيقة كامل به وسيلة ثانيه 14 

صفحه 15:
۶ در معاینه بلید نوک سه انگشت میلنی را روی سرخرگ (در محل نبض) گذاشت به‌نحوی که انگشت اشاره در طرف چین آرنج قرار گیرد و انگشست شست معاینه کنند پشت دست بیمار را لمس کند. نباید با انگشت شست نبض را لمس كرد. زيرا در اين حال ممکتن است معاینه کننده ضربا شست خود را به جای ضربان نبض پیمار بشمارد. ۵. بعد از قرار دادن انگشت میلنی روی محل نبض. بلید کمی روی سرخرگ فشار آورد. لين فشار نبلید.به حدی باشد که جریان خون را در سرخرگ قطع کند. تبض آهنگام معاینه متوجه شدید که حجم نبض زند زبرین ضعیف است و یا اصلاً لین نبض حس نمی‌شود. لازم است نبض سرخرگ بازویی را مورد معاینه قرار داد. ۲ تفس هدفهای آموزشی رفتاری * ویژگیهای تنفس را برای شناسایی وضعیت پیمار بدانید. با نحوه مشاهده وضعیت تنفسی در مصدومین آشنا شوید. ‎‘ene a Soe‏ سح طبیعی تفس را در گروههای سنی مختلف بدانید. 

صفحه 16:
16 یکی دیگر از علالیم سنجش وضعیت بالینی بدن. وضعیت تنفس است. عواملی مانند منظم یا نامنظم بودن تنفس (ریتم دم و بازدم)! ساده یا دشوار بودن. سطحی و عمقی‌بودن, تعداد و صدای تنفس ممکن است در حکم شناساگر عمل کنند. بهتر است وضعیت تنفس را بدون اطلاع قبلی بیمار مشاهده کرد زیرا آگاهی مصدوم وضعیت تنفس را تغییر می‌دهد. تعداد حرکات تنفس. ریتم و سطح ‎OF‏ را می‌توان با نگاه به قفسه سینه پررسی کرد. در اغلب مردان حرکات تنفسی در سطح میان پرده (دیافراگم) واضحتر است در حالی که در بیشتر زنان این حرکات در سطح استخوان ترقوه آشکارتر است. راهنملیی کی در مورد میزان تنفس لین است که لين میزان در اکثر افراد بللغ ین ۱۲ تا ۱۵ بار در دقيقه است. اين ميزان در نوجوانان 15 تا ‎٠١‏ بار در دقيقه و در کودکان ۵ تا ۱۲ ساله حدود ‎۲٩‏ تا ۳۲ بار در دقيقه است. 

صفحه 17:
17 ۳ فشارشون هدفهای آموزشی رفتاری *تمریف فشارخون را بدانید. ‎LLG Bes‏ یف ار نتيجة کاهش یا افزايش فشارخون چه مشکلاتی برای مصدوم ایجاد می‌شود؟ *میزان فشارخون را به صورت طبیعی در سنین مختلف بدانید. *بتوانید فشارخون را اندازه‌گیری کنید. فشاری که خون هنگاا 3 آن اری که خون هنگام گردش در رگهابه جدار؛ آنها وارد می‌سازد فشارخون نام دارد. این فشار توسط فشارسنج اندازه گیری می‌شود. 

صفحه 18:
18 در حللت شوک. خصوصاً زملنی که شوک بعد از یک خونریزی زیاد یا حملة قلبی حادث شده باشد. فشارخون کاهش می‌یابد. پایین آمدن فشارخون دلیل ن است که در دستگاه قلب و عروق شخص فشار کافی که خون رابه تمام نقاط بدن برساند وجود ندارد و به همین دلیل بعضی از اعضای بدن در اشر نرسیدن خون کافی ممکن است دچار آسیب گردند. در مواقع فوریتها بايد به سرعت علت کمی فشارخون را دریافت و آن را درمان کرد. در بالا رنتن فشارخون احتمال آسیب دیدن عروق زیاد است. همچنین ثبت اطلاعاتی از وضعیت افزلیش یا کاهش فشارخون در اولین ساعات وقوع صدمه و دادن ن اطلاعات به پزشک معللج کمک قلبل توچهی به درمان بیمار می‌کند. میزان فشارخون در سنین مختلف متفاوت است. 

صفحه 19:
19 اندازه‌گیری فشارخون فشارخون رابا دستگاه فشارسنج اندازه‌گیری می‌کنند. برای انجام لین کار نخست دستگاه را روی یکی از بازوها می‌بندیم و سپس توسط تلمبة لاستيكى كن را باد می‌کنیم. ستون جیوه در دستگاههای جیوه‌ای و عقربه در دستگاههای فنری شروع به بالا آمدن می‌کند. فشار بازوبند را توسط بادکنک آنقدر بالا می‌بریم تا ستون جیوه یا عقربه با نوسانات نبض حرکتی نداشته باشد لبه ۲۰۰ میلی‌متر جیوه پرسد). سپس صفح؛ گوشی را روی شریان در ناحي؛ جلوی مفصل آرنج قرار داده ‎agian ae‏ ا ا اه آهستگی کم بايستى روى صفحة مدرج عدد آننبه خاطر سبرده شود فشار انقباض (سيستوليكى) قلب است با ادامة کاهش فشار بازوبند نقطه‌ای که این صدای ضربانی قطع می‌شود. فشار انبساطی (دیاستولیک) قلب است. 

صفحه 20:
۲-۶ درحهتعرارت هدفهای آموزشی رفتاری * _درجة حرارت معمولی بدن را بدانید و با نوسانات آن در موقعیتهای مختلف زندگی آشنا شوید. *_ بدانید که حرارت بدن را با چه وسیله‌ای و چگونه اندازه‌گیری می‌کنند. *_بتوانید درجة حرارت بدن خود را اندازه‌گیری کنید. 20 

صفحه 21:
حرارت معمولی بدن ۳۷ درج؛ سانتیگراد است. این میزان در شبانه‌روز مقدار کمی نوسان دارد که طبیعی است. به علاوه: درج؛ حرارت بدن در دو هفتة اول بعد از عادت ماهلنة خانمها و ماههاى اول حاملكى كمى برای اندازه‌گیری حرارت بدن از حرارت سنج (ترمومتر) استفاده می‌شود که برای اندازه‌گیری حرارت از ۳۷ درجه است که در اين گونه موارد نیز طبیعی است. بدن آن را زیر بغل و یا زیر زبان قرار می‌دهند. ۵-۲ وضعیت مردمک چشمها هدفهای آموزشی رفتاری نقش وضعیت مردمک چشم را در سلامتی یا عدم سلامتی بدن بدانید. انداز؛ مردمک چشمها در شخص طبیعی یکسان است. تغییرات در انداز؛ مردمک یک یا هردو چشم در مواقع فوریتها حائنز اهمیت است. یک مردمک منقبض (کوچکتر از اندازه عادی) بیان کنند؛ سالم نبودن بدن خصوصاً مسمومیتهایی است که در نتیجة مواد مخدر ایجاد شده‌است. 21 

صفحه 22:
بت رت ور ار سول پسن از ایست قلبی مردمک چشم گشادتز می‌شود به همین صورت میین اختلالاتی در سلامت بدن است. برای مثال. معمولا در حللت اغما یا معاینه واکنش‌نکردن مردمک چشم به نور مستقیم ممکن است به علت مسمومیت حادیا داروهای مخدر. مشرویات الکلی یا حالتهای دیگر باشد. در حالت مرگ مردمکها گشادند و عکس‌المملی ثسبت به نورنشان نمی‌دهند هردمک گشاد دلیل بر خلت 22 سرعتاسجادمی‌شود همچنب: oer لاسي انشات تمى دهند. مردمکهای ناساوی مردمکهای گشاد: ‎nee Say‏ مرک نش سردمگهای ناساری در نوا presen aay 0 شکل ۶-۲ وضعیت مردمک چشمها در حالت طبیعی و غیرطبیعی 

صفحه 23:
۲-۷ رنگ پوست هدفهای آموزشی رفتاری * تغیبرات رنگ پوست را در ارتباط با ناسالم بودن بدن بدانید. نه‌ای برای بررسی وضعیت جسمانی است. اگرچه رنگ پوست تا حدود زیادی به نژاد و رنگدانه‌های پوستی مربوط است. پوست قرمز غیرطبیعی. سفید رنگ پریده و رنگ آبی (کبودی) در پوست نشان‌دهند؛ اختلالاتی در سلامتی بدن به شرح زیر است: وضعیت رنگ پوست نیز پوست قرمز رنگ در بیماریهای فشار خونی و بعضی از مراحل مسمومیت با اکسید دوکربن دیده می‌شود. (مراحل مقدماتی مسمومیت) * پوست رنگ پریده و سفید خاکستری بیان کنند؛ گردش خون اکافی؛ حالت شوک, حمله قلبی یا توس شدید در افراد است. * _پوست بی رنگ که به ن سیانوز می‌گویند در مواقعی که خون بدن از اکسیژن اشباع نمی‌شود. مانند ضعف قلب. انسداد مجاری تنفس و در مراحل پیشرفتة برخی مسمومیتها: دیده می‌شود. 23 

صفحه 24:
فصل سوم کمکهای اولیه در مواقع اورژانس هدف مرحله‌ای آشنایی با نحوة برخورد مصدوم. شناخت صدمه. دادن کمکهای اولیه و انتقال مصدوم به بيمارستان کمکهای اولیه در مواقع اورژانس امدادگر پلید در هر شرلیط با سرعت. آرلمش وبه درستی وارد عمل شود تا بتولند باعث نجات. و جلوكيرى از با وضع مصدوم و بالا بردن احتمال بهبودی فرد شود. برای رسیدن به این هدف مهم باید موارد زیر را مدنظر قرار دهد: نحوة برخورد او سریع و همراه با آرامشی. باشد. موقعیت. سانحه و وضعیت مصدوم را سريعاً درك كند. تشخیص درستی از وضعیت سانحه براساس نحوة وقوع حادثه و عوارض و نشانهها داشته باشد. * بدون معطلى روشهاى درمانى متئاسب با حال مصدوم را به كار بندد. با توجه به سطح جراحت و وضع مصدوم. ترتيب انتقال سريع او را به ببمارستان يا مطب يزشك بدهد. 24 

صفحه 25:
نحوة برخورد و درک موقعیت هدفهای آموزشی رفتاری *شرایط موثر را در برخورد با مصدوم بدانید. *با نکات ایمنی حوادث مختلف آشنا شوید. *اولویتهای درمانی را در مواردی که چند نوع صدمه ایجاد شده است تشخیص دهید. نحوة برخورد بلید سریع لا همراه‌با آراهش و کنترل شده باشد. اگر پزشک یا شخص آگاهتر از شما در محل حضور نداشت با آرامش عهده‌دار امور شوید شرایط مزثر عبارت اند از: رعایت ایمنی. کمک خواستن دیگران و تعیین اولویتهای درمانی. الف) رعایت ایمنی رعلیت مسائل ایمنی در صدمات ورزشی مصداق کمتری دارد و جاده‌ای. برق گرفتگی و آتش سوزی مربوط می‌شود. اما در هر صورت امدادگر بايد در هر شرایط نکات ایمنی رابه خاطر داشته باشد. چنانچه علت خطر هنوز از بین نرفته باشد. می‌تولند باعث بیوز به صدمات ناشی از تصادفات حاد 8مجدد شود و حتی به خود امدادگر نیز صدمه بزند. 

صفحه 26:
26 در مورد گاز و دودهای سمی. اگر ممکن باشد بلافاصله منیع گاز یا دود را قطع کنید و در صورت نشت گاز از روشن کردن کبریت با دست زدن به کلید برق خوددارى و به خروج گاز سمی از محوطه پنجره‌ها را باز کنید. با چرخاندن ‎Nye‏ مرطوب این کار را می‌توان تسهیل کرد. در برق گرفتگی اتصال برق یا کل دستگاه برق را قطع کنید. در آتش سوزی و آوار ساختمان قبل از هر کاری بلافاصله مصدوم رابه جای امن منتقل کنید و مواظب وضعیت تخریب و مسیر حرکت خود باشید. ب) کمک خواستن از دیگران در صحه‌های پرزشی. تصادفات و برق گرفتگی می‌توان از کمک سایر افراد برای کنترل جمعیت در ورزشگاهها. کنترل ترافیک در تصادفات و قطع برق در برق گرفتگیها و یا گازگرفتگی و مطلع کردن مراجع ذیربط بهره گرفت. 

صفحه 27:
ج) تعیین اولویتهای درمانی بلافاصله آزمليش كنيد كه آيا راه تفس مصدوم باز براى آنكه بفهميد جه كارى را بايد زودتر انجام دهي است و مصدوم نفس می کشد یا خبر. اگر نفس نمی کشد سریعاً تفس مصنوعی را شروع كنيد. در صورت وجود خونریزی سمی کنید جلوی تن را بگیرند. خصوصاً در خونریزیهای شدید. چنانچه مصدوم پبهوش است یا تنفس صدادار است. فرد را در وضعیت بهبود قرار دهید و سطح هوشیاری‌اش را آزمایش کنید. اگر احتمال می‌دهید که مصدوم دچار شکستگی ستون فقرات شده است او را حرکت ندهید و در صورتی که در نتیجة ضربات شدید حللت شوک به او دست داده است. او را گرم و آرام در حللت خواییده نگه دارید. گاهی مربیان ورزشی در اردوها و مسابقات با مصدومیتهای گروهی مواجه می‌شوند . امدادكر در لين كينه موارد بليد ضمن رعليت كلية جولنب گفته شده. سریع تشخیص دهد که کدام یک از مصدومین وضعیت وخیمتری دارد.تا ضمن تصمیم‌گیری کلی. این گونه افراد در اولویت درمان قرار گیرند. 27 

صفحه 28:
۲-۲ تشخیص هدفهای آموزشی رفتاری * راههاى تشخيص نوع صدمه را در مصدوم بدانید. ‎nae‏ 5 منظور از عوارض را در صدمات جسمانى بياموزيد. نحوة بررسى نشانههاى باقيمانده از علت صدمه را بشناسيد. * سطوح مختلف هوشيارى را بدانيد. * با طريقة معاينة مصدوم آشنایی پیدا کنید. 28 

صفحه 29:
29 برای شناسایی صدمه. در صورتی که مصدوم بهوش باشد. می‌توان از او سژال و دربارة نوع صدمه آگاهی مقدملتی کسب کرد و در صورتی که مصدوم بهوش نباشد. مواردی مثشل چگونگی وقوع حادثه. وضع مجروح. عوارض و نشانه‌های باقیمانده روی فرد صسدمه دیده و سطح هشیاری را می‌توان مورد توجه قرار داد. شناسایی صدمه بیشتر در تصادفات و مسمومیتها و به طور کلی اماکنی که امدادگر و افراد دیگر در محل حادثه ناظر اتفاق نیستند اهمیت دارد. 

صفحه 30:
الف) چگونگی وقوع حادثه لین موضوع مربوط به مطالع؛ كلية مواردى است كه نحوة ايجاد حادثه را برای امدادگر مشخص کند. در مواقعی که بیمار بهوش باشد. می‌توان از خودش سوال کرد یا از اطرافیانی که شاهد وقوع صدمه بوده‌اند اطلاعاتی به دست آورد. در صورتی که مصدوم بهوش و فرد دیگری هم در اطراف او نباشد می‌توان از طریق معاینه و بررسی نشانه‌ها؛ که توضیح داده خواهد شد. صدمه را شناسایی کرد. ب) عوارض عوارض پیامدهایی است که در نتيجة وقوع صدمه در فرد ایجاد شده است. این پیامدها دو دسته‌اند: * پیامدهلیی که برای دیگران محسوس نیست. مثل درد که فقط فرد صدمه دیده محل و مقدار آن را مشخص می‌کند و يا سرگیجه و حالت تهوع. * پیامدهای دیگری که امدادكز ييا ساير افراد مىتوانشد لَن را ببيندد: مشل خونریزی و پریدگی رنگ چهره. 30 

صفحه 31:
& نشانه‌ها نشانه‌ها جزئیلتی هستند که می‌توان‌با استفاده از حواس (دیدن, ‎gual‏ کردن. شنیدن و بو کردن) آنها را مشخص کرد. اینها ممکن است نشانه‌هایی مانند ورم» خونریزی» از ريخت افتادكى يا نشانه‌های عوارضی نظیر تب یا ضربان سریع قلب باشد. تمام اين نشانه‌ها ممکن است بلافاصله یا تصادفاً مشاهده یا بر اثر معاینه کشف شوند. د) معايئه براى بررسى دقيق صدمه. علاوه بر موارد كفته شده. وضعيت دهان. ريتم و سطح تنفسب ضربان قلب. وضعیت چشمها: وضعيت حركتى اندامهاى مختلف بدن. اعم از صدمه ديده و صدمه نديده. بايد بررسى شود. در مباحث آنى با نحوة بررسى آن ي وضعيتهاى طبيعى آن آشنا خواهيد شد. 31 

صفحه 32:
سطح هشیاری : بین هشیاری و بیهوشی درجات مختلفی به شرح زیر وجود دارد: بيمار به طور عادی به سژالات پاسخ می‌گوید و صحبت می‌کند (هوشیاری). فقط می‌تواند به سژالات مستقیم پاسخ بگوید. به صورت مبهم به سژالات پاسخ می‌گوید. به سوالات پاسخ نمی‌دهد و فقط از دستورات ساده اطاعت می‌کند. * فقط به درد واکنش نشان می‌دهد. * اصلاً واکنشی نشان نمی‌دهد. 32 

صفحه 33:
چنانچه مصدوم واکنشی نشان ندهد در ببهوشی کامل است و مصدوم بالقوه در حللت خطرناکی قرار دارد و چنانچه به صورت ضمیف به واکنشها وٍیا سؤالات پاسخ می‌دهد بلید هر ۵ - ۱۰ دقیقه یک بار تحریکاتی در مصدیم ایجاد کرد. این تحریکات عبارت‌اند از: صدا (بلند در گوش بیمار صدا بزنید)؛ تماس (سعى كنيد مصدوم را با تکان ملایم شانه‌ها بیدار کنید): درد (درحالی که پوست بدن بیمار را با دو انگشت به هم می‌فشارید به صورت مصدیم و اعمال انعکاسی مصدوم مانند حرکت پلک چشم (به مژه‌ها دست بزنید.) ۳-۳ جابه جایی و حمل مجروح | ۴ | هدفهای آموزشی رفتاری | | * نكات مهم را در جابه جايى ي حمل مصدوم بدانيد. * بتوانيد مصدوم را به كمك يك نفر. دو نفر و سه نفر حمل كنيد. بتوانيد مصدوم فرضى را به كمك دو امدادكر ديكر روى برانكار قرار دهيد. * طريقة ساخت برانکار را فرا گیرید. 33 

صفحه 34:
پس از انجام معاينة اولیه, امدادگر باید مصدوم را از محل حادثه خارج کند. لازم است جابه جایی و حمل مجروح مطابق اصول باشد و حداقل حرکت در اندامهای فرد ایجاد شود. اگر شدت صدمه برای شما مشخص نیست. فرض را بر بالابودن شدت بیماری بگذارید و سپس مقدمات حمل مصدوم را فراهم کنید. در حمل مصدوم نباید اجازه داد که مصدوم خودش حرکت کند. باید به او فهماند که خزیدن و لنگیدن بر روی عضو صدمه دیده کار اشتباهی است. کلی. قبل از حرکت مصدوم باید سه نکتة مهم زیر را در نظر داشت: زیابی اولیه انجام شده و اطمینان حاصل شده‌است که مصدوم تنفس و نبض قابل قبولی دارد. در صورت وجود خونریزی. خونریزیهای عمده و متوسط کنترل شده است. هیچ علامتی دال بر آسیب جذی ستون فقرات یا گردن وجود نداشته باشد. 34 

صفحه 35:
روشهای حمل مصدوم مصدوم را می‌توان به کمک یک. دو و سه نفر یا بیشتر با برانکار و بدون برانکاربه روشهای مختلف حمل کرد. در اينجا به سه نوع حمل مصدوم و قرار دادن مصدوم روی برانکار اشاره می‌شود. الف) حمل یک نفری مصدوم بهتر است مصدوم حداقل به کمک دو نفر حمل شود مخصوصاً اگر میزان صدمه رابه درستی تشخیص نداده‌لید. از حمل یک نفری مجروح خودداری کنید. فقط زمانی مصدوم رایک نفر حمل می‌کند که بیش از یک نفر برای لین کار در موقعیت حادثه وجود نداشته باشد و امیدبه کمک رسانی در محل حادثه وجود نداشته باشد. حمل یک نفری مصدوم به روشهای مختلف انجام می‌شود. در اينجا به شرح سه روش كهوارهاى. تکیه‌گاهی یا عصایی و حمل کولی می‌پردازيم. 35 

صفحه 36:
حمل گهواره‌ای . زمانی که مصدوم کودک يا سبک وزن باشد از این روش استفاده می‌شود. امدادگر یک دست را در زیر رانهای مصدوم و دست دیگر را دور تنه و بالاتر از کمر قرار .می‌دهد و مصدوم را حمل می‌کند حمل تكيهكاهى . اين روش براى حمل مصدومينى است كه در قسمت يك يا آسيب ديدهلند به صورتى كه باى آسيب ديده راجه طور آرام و با فشار كمتر مى تواند روى زمين بگذارد در این روش امدادگر در یک سمت مصسدوم قرار می‌گیرد (هسر دو در حالست ایستاده) مچ دست مصدوم را می‌گیرد و دور گردن خود قرار می‌دهد و دست دیگرش را در پئست کمر و پهلسو قرار می‌دهند و هسر دو حرکت را بسیار آرام. آهسته و هماهنگ انجام می‌دهد (شکل ۲-۳). 36 شکل ۲-۳ حمل ینک نفری مجروح به صورت سرپایی 

صفحه 37:
شکل ۴-۳ حمل یک نفره به روش کولی حمل کیلی . از لین روش در مواقعی استفاده می‌شود که لازم است امدادگر مصدوم را در مسافت طولانی حمل كند. شل حمل مجروح در مناطق جنگی مشروط بر آنکه مصدوم از ناحية نخاع و احشای داخلی آسیبی ندیده باشد. برای حمل مجروح لازم است ابتدا کمک کنید تا مصدوم بایستد. سپس در کنار بیمار قرار بگیرید (زانوها خم) مج دست مصدوم رابا دست چپ خود بگیرید و سپس سر خود را | زیر دست مصدوم بگذرانید به طوری که دست مصدوم در پشت گردن امدادگر قرار گیرد. و در این موقع. مصدوم را با ملایمت روی شانة خود قرار دهید (شکل ۳-۳ الف). آنگاه دست راست خود را دور پآهای مصدوم (پشت زانوها) حلقه کنید وبا ملایمت بلند شویدتا وزن بیمار روی شانه‌های شما پیفند و حرکت کنید (شکل ۳-۳ بم) . 37 

صفحه 38:
شکل ۶-۳ حمل دو نفری مصدوم ب) جمل ذو ثقرى مصدوم در لين ريش دو نفر ازبه هم يبوستن دست راست يك امدادكر و دست جب امدادكر ديكر محلى براى نشستن و از دستهای دیگر آنها محلی برای تکیه گاه مصدوم در حالت حمل ساخته می‌شود (شکل 1-۳). از این روش بیشتر زمانی استفاده می‌شود که مصدیم بهوش باشد و ستون فقرات او جدی ندیده باشد. ج) حمل مصدوم به کمک سه نفر زملنی که مصدوم آسیبهای کلی‌تری دیده باشد. مخصوصاً احتمال وقوع صدمه در ستون فقرات او باشد. امکان حمل مصدوم توسط دو نفر لْن هم بدین یسایل کمکی) مشکل و نادرست است. در لین گونه موارد بلید از سه نفر کمک گرفت. 38 

صفحه 39:
شكل 7- 0 حمل سه نفرى مصدوم به ره 39 

صفحه 40:
۲ حمل مصدوم به حالت خوابیده . چنانچه بیمار بهوش نیست یا به ستون فقرات او آسیب رسیده‌است. برای حمل و جلوگیری از صدمات بعدی. به شکل خوابیده به شرح زیر جابه جا عدوم مطابق شكل فرد كمكى اول يك دست را زير كردن و دست دیگر را زیر کمر: فرد کمکی دیم يك دست را زير کمر و دست دیگر را زیر لگن و فرد سوم یک دست را زیر زانو و دست دیگر را پشت پاشنه قرار می‌دهد. 1 حمل مصدومدراين روش بايدباهماهنكى كه قبلأيين افرادشدهبه طورهمزما نانجام كيرد. در اين روش قبل از كذاشتن مصدوم روى برانكار باید بیمار ابتدا به سمت سینه امدادگران بچرخد. 40 

صفحه 41:
شکل 1-۳ روش درست بلندکردن مصدوم از زمین روش پیاده‌کردن مصدوم روی برانکار مثل بلند کردن آن از زمین انجام می‌شود. منتها به صورت برعکس 41 

صفحه 42:
د) حمل مجروح به وسيلة برانکار چنانچه مصدوم دجار ضايعات شديدى شده است حمل لّن بلید توسط پرانکان و برای انتقال به نقاط دورتر باید آمبولانس مورد استفاده قرار گیرد. حمل بیمار روی برانکار باعث می‌شود که جابجایی اعضأ و مفاصل به حداقل خود برسد. چگونه مصدوم را روی برانکار قرار دهیم؟ مصدوم را به آرامی درحالت درازکش قرار می‌دهیم. سه نفر امدادگر در یک سمت بیمار قرار می‌گیرند.مطلبق شکل مصدوم به سمت آمدادگران چرخانده می‌شود تا روی یک پهلو قرار بگیرد. سسپس برانکار زیسر بیمار قرار مى كيرد ف بيمار را در یک حرکت هماهنگ و آرام به حالت اولیه بازمی گردانيم. لازم است حرکت امدادگران هماهنگ انجام گیرد و باید از هرگونه پیچش در سروگردن و یا جابه جایی سریع اندامها پیشگیری شود (شکل ۷-۳ شکل ۷-۳ روش قراردادن بیمار روی برائکار 42 

صفحه 43:
طرز ساخت برانکار در صورت در دسترس نبودن برانکار می‌توان از وسایل دیگری برانکار ساخت. به کارگیری وسایل برای ساخت برانکار بستگی به موقعیت حادثه دارد. در محیطهای ورزشی می‌توان از وضایل ورزشی مشل تور مبله بدمیتون و لاسهای ووزشی استفاد, *_ در محیطهای جنگی و جبهه از چادر. تفنگ و لباسهای نظامی درصحنة تصادفات یز به همین ترتیب از وسایل موجود استفاده می‌شود. روش ساخت دو نوع برانکار را در محسل حادشه شرح مى دهيم: دو قطعه چوب بلند تهیه کنید و پتو. چادر یا هر پارچه بزرگ دیگر را روی زمین بگسترانید ز سپس آن را از عرض به سه قسمت تقسیم کنید. میک چوب را بین تای ثلث سوم بگذارید (شکل ۳- ۸ الف) و چوب دیگر را روی تای پتو كه در فاصلة ثلث دوم ي سوم است قرار دهید و در نهلیت اثلث سوم را روى جوب دوم بيندازيد و بيمار را روى لَن ‎filles‏ 

صفحه 44:
برای ساختن برانکار همچنین می‌توان از دو یا چند کت یا پیراهن و دو عدد چوبدست استفاده کرد. برای لین کار آستینهای لباسها رابه داخل تن آنها وارد می‌کنیم. زیپ آنها را می‌کشیم (دکمه را می‌بندیم) و سپسبا قرار دادن دو چوبدست. در آستین به صورت طولی برلنکار آماده می‌شود. برای اطمینان بهتر است آستین لباسها را ابتدا داخل تنه قرار داد. اما می‌توان آستینها را در بیرون نیز قرار داد . ساخت این گونه برانکارها بیشتر در عملیات نظامی و مناطق جنگی به کار می‌آید. 44 

صفحه 45:
کمک های اولیه دکتر ابوالفضل فراهانی جلسه دوم 

صفحه 46:
فصل چهارم صدمات ار توپدیک ملف ,شلال شناخت مقدملتى صدمات ارتوپدیک شامل شکستگی, دررفتكى. كرفتكى و كشيدكى عضلاتى و طريقة انجام كمكهاى اوليه در ين كونة صدمات صدمات ارتوپدیک 5 ارتوپدیک شامل شکستگیها و ترک خوردگیهای استخوانی. پیج خوردگی و دررفتگی مفاصل و گرفتگی و کشیدگی شلات است. 46 

صفحه 47:
الف) تعریف و انواع شکستگی ز ین رفتن بهم پیوستگی بلفت استخوانی درک یا چند نقطه را شکستگی می‌گوبند. شکستگی را می‌توان از نظر آسیبهای پوستی و بافتهاى زیربوستی و ماهیچه‌ای, از نظر تعداد قطعات و از نظر شکل خط شکستگی تقسیم‌بندی کرد. شکستگی از نظر آسیبهای پوستی به دو نوع بسته یا ساده و مرکب یا باز تقسیم می‌شود. شکستگی بسته یا سادو: که دون پوست پار‌تشده انت و سر استخوان شکسته تماین نیست. گاهی ممکن ات در محل شکسنگی یا نزدیک آن خراشیدگی یا ل‌شدگی پوست مشاهده شود. ولی به هر حال سر استخوان شکسته از ببرون دیده نمی‌شود (شکل ۱-۶. 47 

صفحه 48:
شکستگی مرکب یا باز. که در آن پوست و بافتهایی که روی استخوان را می‌پوشانند پاره می‌شوند و معمولا استخوان شکسته با بیرون ارتباط می‌یابد و ممکن است سراستخوان شکسته در محل زخم نمایان شود (شکل ۲-۶). شکستگی باز ممکن است‌از ابتدابه علت واردآمدن نیرو از خارج و پارگی‌بافتهای نرم‌همزمان‌باشکستگی استخوان‌ایجاد شود. گاهی‌نیز در شکستگیهای بسته, به علت حرکت‌دادن اندام و دستکاری آن. انتهاى شكستةاستخواناز داخل‌به‌بافتهای‌نرم‌وپوست روی آن فشار می‌آورد وآنهارا پاره‌می کندو شکستگی بسته‌به شکستگی با زتبدیل می‌شود(شکل ۲-4). 48 li ۶ ‏کل‎ 

صفحه 49:
ب) علل شکستگیها شکستگی بر اثر واردشدن ضربه به اندام به وجود می‌آید. ضربه عمكن است مستقيم يا غیرستقیم باشد. ضرباً مستقیم شایعتیین علت شکستگی است. مثل تصادف با وسایط نقلیه یا سقوط از ارتفاعات در کوهپیملیی و غیره که در این حالت ضربه به یک نقطه از اندام وارد می‌شود و استخوان از همان نقطه می‌شکند. گاهی اوقات نیرو و ضربه به یک نقطه از اندام وارد می‌شود ولی شکستگی استخوان در محلی دورتر از ن نقطه پدید می‌آید. این نوع ضربه را ضربذ غیرمستقیم می‌گویند شکستگی براثر ضربة غیرمستقیم در ورزش اسکی زباد دیده می‌شود (شکل ۳-۶). 49 شکل ۳-۶ شکستگی براثر ضربة غیرمستقیم در ورزش اسکی 

صفحه 50:
ج) تشخيص شك با شناخت نشانهها و علايم بالينى در اماكن ورزشى و عمومى و مشاهدات برتونكارى در بيمارستانها و درمانگاهها تشخیص شکستگی امکان‌پذیر است. شکستگی معمولاً با تظاهرات مختلفی همراه است که بعضی از آنها را مصدوم بیان می‌کند. به لین تظاهرات نشانه‌می گویند. بعضی از آنها توسط معاینه کننده بيدا می‌شوند که به آنها علامت می گویند. نشانه‌ها. اگر شخص آسیب‌دیده بهوش باشد می‌تولند علت ایجاد شکستگی را شرح دهد ژ ممکن است وضع خود را قبل از خادثه به خاطر آورد. مثلاً تولند چگونگی زمین‌افتادن یا برخورد خودبا چیزی را بیان کند دسسته | گاهی مصدوم با آگاهی از محدودیتهای حرکتی که در نتبجه صدمه در او ایجاد شده همچنین مشخصکردن محل درد. اطلاعات مناسبی به امدادگر می‌دهد. نشانه‌های شکستگی فقط توسط مصدوم بیان می‌شوند و در مواردی که شخص بیهوش است برای تشخیص باید به علامتهای شکستگی که هنگام معاینه یافت می‌شوند توجه کرد. 

صفحه 51:
علایم بالینی. لين علايم عبار تلند از: تغيير شكل اندام آسيبديده؛ تورم. حرکت غیرعادی. صدای سایش (کرپیتاسیون) و درد و حساسيت در هنكام لمس محل شكستكى. با توجه به اينكه اسكلت وظين نگه‌داری اعضا و بافتهای مختلف بدن را عهده‌دار است. شکستگی در استخوانها باعث تغیبر در وضعیت طبیعی ن می‌شود. البته تغیبر شکل بیشتر در شکستگیهایی که دو سر استخوان کاملاً از یکدیگر جدا یا از امتداد یکدیگر خارج می‌شوند. دیده شده‌است. همچنین در نتیج؛ شکستگی استخوان ممکن است در عضو محدودیت حرکتی ایجاد شود یا اینکه عضو حرکات غیرعادی داشته باشد. در صورتی که دو سر استخوان شکسته با یکدیگر تماس داشته باشند. سایش دو سر استخوان باعث کرپیتاسیون نیز می‌شود. عوارض شکستگی شکستگی استخوان دو نوع عارضه دارد. عوارض عمومی و عوارض موضعی. شوک و آمبولی چربیاز عوارض عمومی شکستگی است. درد شدیدی که بعد از شکستگی استخوان در عضو ایجاد می‌شود. باعث می‌شود به مصدوم حللت شوک دست دهد. چنانچه شوک ناشی از ضربه شدید باشد. بعد از ‎Cola‏ مخصوصاً وقتی که عضو گرم نگه داشته یا آتل گذاری شود. از بين مىرود. 

صفحه 52:
د) اگر چس از لین اقدامات و پس از یک ساعت شوک همچنان ادامه داشته باشد بلیدبه وجود خونریزی مشکوک شد. در بعضی از شکستگیهای استخوان, شوک شدید به علت خونریزی ایجاد نمی‌شود. زیرا به‌طور موضعی خون زیادی از دست نمی‌رود (مانند شکستگی استخوان درشت نی). عوارض موضعی‌شامل دونوع زودرس و دیررس هسستند. عوارض زودرس معمولاً در لحظسه ایجاد حادئه به وجودمی آیند. مانند آسیبی که‌بهاعصاب يار گهادر لحظه شکستگی‌استخوان وارد می‌شود و با عفونت كه در روزهاى اولية درمان ممکن است ایجاد شود (شکل ۶-»). عوارض دیررس پس ازمد تی‌وحتی گاهی در بلندمدت ایچاده ی‌شود.مانندجمع شد نعضله دراثرنرسیدن‌خون کافی.دیرجو ش خوردن.جوش نخوردن و جوش خوردنمعیوب استخوان و یا زخم فشار. زخم فشار نقط زمانی در فرد ایجاد می‌شود که استخوانهایی مثل‌لگن یا ستون فقرات شکستگی کی داشته باشد و پیمار مدت طولائی در بستر بماند. 52 ع 

صفحه 53:
صدمة شکستگی و ترک‌خوردگی استخوانی در ورزش یکی از تحقیقات انجام شده در زمین: صدمات ورزشی میزان شکستگی را ۲۲ درصد ذکر ان داده است که بیشتر شکستگیها در ورزش در کرده‌است (هیس- ۱۹۷۱). همچنین لین تحقیق اندام فوقلنی اتفاق میاذ در این تحقیق وقوع صدمه شکستگی در میان تنه (کمربند شانه‌ای و دستها) ۳۵درصد . درتنه درصد و در پایین تنه درصد و سر ۶درصد ذکر شده است: . برای دانش آموزان نیز لین صدمه بیشتر در ساعات ورزش رخ می‌دهد. نتليج مطالعة فوق‌الذکر میزان‌وقوع شکستگی رادر ورزشهای گوناگون بهلين شرح بيان مى كند: دو و میدانی ۰/۷ فوتبال 1.بسکتبال ۲/ .ژیمناستیک ۵ ر 4 ,کشتی 1۱و اسکی 0 ر ‎/٠‏ تحقيق دیگری در ارتباط با میزان صدمات دوازده رشت؛ ورزشی در ایران انجام شده است. این تحقیق وقوع شکستگی و ترک خوردگی استخوان را در قسمتهای مختلف بدن نشان می‌دهد. نتایچ به دست آمده در رشته‌های کشتی. اسکی. والیبال و تکواندو در نمودارهای زیر نشان داده شده است نمودار ۱-۶). (مودار ۱-4 

صفحه 54:
نمودار ۱-۶ میزان وقوع صدمه شکستگی و ترک خوردگی استخوان در کشتی مج و انگشتان دست بیشتر در فن خمگیری و بینی و گوشها در نتیجة برخورد با نمودار ۲-۶ میزان شکستگیهاو ترک خورد گیهای استخوانی‌رادر کل استخوان‌بندی نشان می‌دهد و همان‌طور که مشاهده می‌شود میزان وقوع این صدمه را در ساق پا نسبت به سایر قسمتهای بدن بیشتر بوده است. 54 نمودار ۲-۶ ميزان وقوع صدمة شكستكى و تركخوردكى استخوان در اسكى 

صفحه 55:
نمودار زیر مربوط است به ضایعات شکستگی و ترک خوردگی استخوان در ورزش والیبال مشاهده می‌شود که لین آسیب‌به ترتیب در استخوانهای مج و انگشتان دست و مچ و انگشتان پا نسبتبه سایر بخشهای بدن بیشتر بوده است. در والیبال. نواحی سر و صورت و تنه مصون از این عارضه بوده‌اند. نمودار ۳-۶ 55 

صفحه 56:
شکستگی در ممچ و انگشتان پسا عموماً در حالست فرود از پرشهای اسپک و دفاع و شکستگی انگشتان دست و برخورد توپ با دست در هنگام دفاع و توپ‌گیری از اسپک رخ داده‌است. نمودار ۶-6 نشان می‌دهد که شکستگی و ترک‌خوردگی استخوان در ناحية مج و انگشتان بیشتر از نواحی دیگر بوده است و استخوانهایی چون ران و بازو در ورزش تکواندو و کمتر در معرض خطرند. نمودار مزبور شكستكى ناحية سر و گردن رابه میزان ۱۳ از کل صدمات نشان می‌دهد و این عارضه بیشتر در نواحی دندانها و بینی حادث شده‌است. چا و ناحية هچ و انگشتان دست‌به ت نمودار ۶-۶ میزان وقوع صدمة شکستگی و ترک خیردگی استخوان در تکواندو 

صفحه 57:
4-7 دررفتگی هدفهای آموزشی رفتاری * تعریف دررفتگی را بدانید. * انواع دررفتگی مفصلی را نام ببرید. * علل ايجاد دررفتكى را بدائيد. فتكى آشنا شويد * با نشانهها و علايم دررفتكى آشنا شويا 

صفحه 58:
الف) تعریف و انواع دررفتگی مفصلی مکان یا بیرون آمدن انتهای استخوان را از داخل حفرة مفصل دررفتگی می‌گویند. دررفتگی ممکن است کامل يا ناقص باشد. در دررنگی کامل. سراستخوان كاملاً از حفر ففصلی بیرون می‌آید و کپسول مفصلی و وترهای اطراف مفصل به‌طور نسبتً وسیعی آسیب می‌پیند. شکل ۵-۶ وضعیت طبیعی مفصل ارنج و شکل 1-۶ همین مفصل را در حللت دررفتگی نشان می‌دهد. در دررفتگی ناقص. سراستخوان از محل خود تغییر مکان جزی می‌دهد و ساختمان مفصل آسیب نمی‌بیند. 

صفحه 59:
ب) علل دررفتگی مفصل دررفتگی در اثر چرخش غیرطبیعی عضو حول محور مفصل ایجاد می‌شود. مفاصل مختلف بدن دامنة حرکتی محدودی دارند که چنانچه حرکت عضو به هر دلیل خارج از ‎Leal‏ حرکت طبیعی انجام شود امکان جابه‌جا شدن سر استخوان در مفصل وجود دارد. مفصل شانه. آرنج. انگشت دست و مج پا بیشتر در معرض آسیب دررفتگی قرار دارند. گاهی اوقات دررفتگی از بدو تولد موجود است این حالت در مفصل لگنی - رلنی نسبت به سایر مفاصل بیشتر دیده می‌شود. 

صفحه 60:
60 دررفتگی ممکن است ناشی از ضربه در فعالیتهای مختلف روزمره یا در فعالیتهای ورزشی در لثر برخورد ابزار ورزشی با اندامهای مختلف مثل توپ با انگشتان یا برخورد ار با همدیگر و یا زمین باشد. دررفتگی در ورزش پیشتر در مفصل مج يا دیده شده است. در این‌گونه دررفتگیها که بر لثر ضوبهببه وجود می‌لید: معمولاً کپسول مفصلی پاره می‌شود و بافتهای دربرگیرنده مفصل نیز آسیب می‌بینند. دو ورز احتمال دررفتگی در هر مفصل بستگی به ساختار استخوانی مفصل و استحکام سطوح مفصلی داردژ در مفاصلی که دو سر استخوان به‌طور کامل مفصل نیستند. مثل مفصل شانه. صدمة دررفتگی شایعتر است چون اولاً حفرة مفصلی کم‌عمق است. 

صفحه 61:
61 ج)نشانه‌ها و علایم موارد زیر را می‌توان نشانه و علامتی برای دررفتگی مفصلی در نظر گرفت: *قرارگرفتن انتهای استخوان دررفته در محلی غیرطبیعی که در واقع نشانه اصلی دررفتگی است *از کار افتادن مفصل و محدودیت حرکتی در عضو *تغییرشکل محل دررفتگی (مفصل) *درد. درد ممکن است در لثر دررفتگی ناشی از ضربه باشد. همچنین ممکن است در لثر ۶ در رفتگی به کپسول و الیاف در برگیرند؛ مفصل وارد شده آسیبی باشد که در است. 

صفحه 62:
۴-) کمکهای اولیه در شکستگیها و درر هدفهای آموزشی رفتازی * کمکهای اولیه را در شکستگی استخوان بدانید. * کمکهای اولیه را در دررفتگی مفاصل فراگیرید. 4 1 لب ‎phy ay‏ در صورت دسترسی به آمبولانس و پزشک. از آنها کمک بخواهید. * چنانچه احتمال شکستگی در ناحية ستون فقرات را می‌دهید. فرد آسیب‌دیده را حرکت ندهید تا حد امکان اندام آسیب‌دیده و مفاصل مربوط به آن را حرکت ندهید. * اندامهای شخص آسیب‌دیده را بدین آنکه در عضو مشکوک به شکستگی اختلالی ایجاد کند بالا نگه دارید. * اگر سرویس آمبولانس مجهز در دسترس نیست. قبل از هرگونه حرکت حتماً موضع شکستگی آتل گذاری‌شود. * چنانچه سراستخوان درآمده از مفصل در زیر پوست محسوس است سعی در بازگرداندن تن به جای خودش نشود. 62 

صفحه 63:
چنانچه هنگام شیرجه رفتن داخل استخر کم عمق آسیب به گردن یا نخاع وارد آمده‌باشد. بايد اور در لب و بدون اینکه کمریا گردن وی خم شودبه کنار آوردژ نبلید بدون مصدوم رالبه حللت در شکستگیهای بان علاوه بر انجام اقدامهای فوق. به طریق زیر عمل می‌شود: لباس بیمار را در آورید در صورت وجود مشکل لباس را قیچی کنید. ریی زخم را با پوشش استریل و با فشار پپوشانید نا خونریزی متوقف شود. از شستن زخم و دستکاری آن تا حد امکان خودداری کنید. ‎Labs SI‏ استخوان از محل زخم برون آمده باشد تمام زخم رابا گاز استریل بپوشانید. چنانچه گاز ‏استریل در دسترس نیست با پارچذ تمیز آن را پپوشانید. ‎ ‏اندام آسیب‌دیده را بالا نگه دارید تا خونریزی و تورم ن کاهش یابد. در صورت وجود چند نوع شکستگی در بدن که معمولاً دز تصادفات ایجاد می‌شود درمان شکستگی باز به شکستگی بسته ‏اولویت دارد. ‎63 

صفحه 64:
۶-۶ آتل‌بندی در شکستگی هدفهای آموزشی رفتاری *منظور از آتل‌بندی را در درمان شکستگی بدانید. *با آتل‌بندی اندامهای مختلف آشنا شوید. *شرایط آتل مناسب را بدانید. *بتوانید انواع آتل را متناسب با نوع صدمه. با وسایل در دسترس بسازید. ابت نگه‌داشتن عضو صدمه دیده در شکستگی از اهمیت خاصی برخوردار است. برای ثابت كردن عضو صدمه دیده از تل یا وسایل دیگراستفاده می‌شود. لذا لتلبه هر جسمی که‌به نحوی بتوان از لَنْ برای ثلبت و بی‌حرکت کردن عضو صدمه دیده استفاده شود. تعریف شده است. برای اندامهای مختلف بدن آتلهای مخصوص ساخته شده‌است اما با توجه به موجود نبودن لَنْ در برخی موقعیتها و همچنین بالابودن هزینه. برای ثلبت کردن اندامهای بدن می‌توان از وسایلی چون چوب. تخته. عصا. پتوی لوله شده یا حتی مجلاٌ تا شده استفاده کرد و مفصل با استخوان صدمه دیده را ثابت نگه داشت. 64 

صفحه 65:
با گذاشتن آثل فطمات شکسته و مفاصل مجاور بی‌حرکت می‌شوند. در تتبچه درد مار کاهش می‌بلبد و از بروژ شوک جلوگیری می‌شود. آنل همچنین هنگم انقال بیمار نام راد مقایلآسیب بپشترحفظ میکند يك تكتبك ساده بولى آتلكذارى فورى. لا در شکسگی ساق پا كذاشتن بالشتك بين دو ساق باو بسن ساق باى أسيب ديده به ای سم است (شکل 0-4 ‎AE fh‏ بازو در حللى كه أرنج خميده است بشكتد, باو را مسنقيماً به سه موبتديم. ولى أكر يق هز وضميت مسفيم باشد ل را به يهلوى يمار مبتديم. يرل مع دست واساعد دو نغته در دو طرف ساعد مىكذارئد و سس با باتديا هر يارجة دبكر كن را م بتدند و ب اد سه کوش تن را ب ردش وبا می‌کند (شکل 4 ‏أكر ساق با شكسته باشد. دو تخته در طرفين ساق با مىكفارئد و با بند آن را مى بتدئد ته ازج نا بالاى او اد ‎ ‎ ‎65 ‎ ‎ ‎ 

صفحه 66:
برای شکسنگی ران نیز مشل ساق پا عمل می‌کنند یک تختذ کوتاهتریاپتوی شا شده را در بین دو پا وبیک تخت دیگر در کنارف خارجی ران شکسته قرار م‌دهند و با اند آن را می‌بندند (شکل ‎٩-۶‏ 66 شکل ‎٩-۶‏ آل‌بندی ساق پا 

صفحه 67:
باید به اندازة کافی بلند انتخاب شود تا بتواند مفاصل بالا و پایین محل شکستگی را پی‌حرکت. نگه‌داری کند. * آتل بايد كاملاً بنبهكذارى شده باشد تا حد فاصل بین پوست. بدن و آتل کاملاً پر شود. ‎a‏ اند ان بشع يك لود ‏* نوك عضو صدمه ديده (مثلاً سرانگشتان) لازم است از باند بيرون و قابل رؤيت باشد. جنائجه مصدوم در مدت ‏بانداث و آتلكذارى از احساسس سوزش و گزگزشدن یا ناتولنی در حرکت انگشتان‌یا شست خود شکایت داشته باشد و یا انگشتان به رنگ آبی تیره در آمده باشد. علامت این است که آتل‌بندی شما خیلی سفت و محکم بسته شده‌استد. ‏علا كه ناش محکم عبار تند از: ‏عضو بانداژشده در اثر گره محکم سرد می‌شود. ‏در عضو بانداژشده در اثر گره محکم ورم ایجاد می‌شود. ‏در عضو درد ایجاد می‌شود. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎67 ‎ ‎ ‎ 

صفحه 68:
به خاطر بسپارید با وجودی که مصدوم اغلب قادر است قسمت پایین عضو شکسته را بدون درد یابا مختصری درد حرکت دهد. به او یادآوری کنید که از حرکت‌دادن عضو آسیب‌دیده خودداری کند. گره آقل نبلید بیش از اندازة شُل باشد ز شُل‌بودن گرف آتل باعث می‌شود آقل و بانداژ روی عضو صدمه دیده جابه‌جا و ایجاد درد و مزاحمت اضافی برای مصدوم کند. در صورتی که برای آتل گذاری لازم باشد عضو شکسته‌ای را از حالت خمیده به حالت مستقیم درآورید. اقدامات زیر باید انجام شود: * با یک دست بالا و با دست دیگر پایین محل شکستگی را نگه دارید. در موقع جابه‌جلیی مواظب باشید برای بیمار درد شدید تولید نکنید. چون ممکن است دچار حللت شوک شود. *_ در شکستگی ساق. یک نفر بلید انتهای اندام آسیب‌دیده را بگیرد وبا ملایمت هرچه تمامتر بکشد. لین کشش بلید به گو: ای باشد که ‎plas‏ راجه حللت مستقیم درآورد تا بتوان به راحتی ن را داخل آتل گذاشت. 68 

صفحه 69:
انواع مختلف آتل برای بی‌حرکت کردن اعضای بدن از آتلهای مخصوص هر عضو اسستفاده می‌شود. در صسورت موجودنبودن تل مناسب. می‌توان از اجسام و اشیای مختلفی که در دسترس ما قرار دارند استفاده کرد. توصیه می‌شود که در سالنهای ورزشی در کنار وسایل کمکهای اولیه انواع آتل نیز باشد. انواع مختلف آتل را در شکل زیر مشاهده می‌کنید. شکل ۱۱-۶ انوا ع آتل برای اعضای مختلف بدن 69 

صفحه 70:
۶-۵ گرفتگی عضله هدفهای آموزشی رفتاری * تعریف گرفتگی عضله را بدانید. * با علل ایجاد گرفتگی عضله آشنا شوید. * اصول پیشگیری و کمکهای اولیه را در گرفتگی ماهیچه فرا بگیرید. اض دردناکی است که در برخی از عضلات بدن ایجاد می‌شود و با از دست‌رفتن مقطصی قابلیتهای حرکتی عضو همراه است. وقوع لين صدمه در عضلة ‎yo‏ قلوی ساق پا در ورزش شنا شلیع ب) علل ایجاد گرفتگی عضله عواملی مثل سرما. اختلال در تعادل نمک و لَب بدن در ن ‎bt‏ تعربيق زياد. ضربه یا کشیدگی بیش از حد ماهیچه‌هایی که آمادگی ندارند ممکن است سبب بروز لین صدمه در افراد شوند. مخصوصاً زملنی که ورزشکار تمرینهای سخت و طاقت‌فرسایی در هوای خیلی گرم داشته باشد. فعالیت مزبور باعث دی هیدراسیون می‌شود که فرد را مستعد ابتلا به کرامپ عضلانی می‌کند. 70 

صفحه 71:
71 ج) پیشگیری و کمکهای اولیه در گرفتگی ماهیچه با اجتناب از خستگی به کمک گزینش روشهای مطلوب و سازمان يافته در برنامة تمرينها و بازیها: روشهای صحیح گرم کردن ماهیچه. تأكيد بر خوردن نمك به مقدار کافی و برخورداری از برنامة مطلوب آمادگی پیش از بازی می‌توان از بروز لین عارضه جلوگیری كرد. براى درمان كرفتكى ماهيجداى بليد فعاليت فرد را متوقف كرد و ماهیچه رابا هر دو دست فشرد. مواردى مانند ماساز و حرارت ممكن است در از بينرفتن كرفتكى مؤثر باشند. لين عمل باعث مى شود كه مواد غذليى و اكسيزن زوحتر به محيط برسئد و مواد زليد نيز زودتر از محيط دفع شود. .به عنوان مثال. برای درمان و رفع گرفتگی عضلات بخش خلفی ساق پا لازم است‌به شکل زیر عمل شود. در حللی که زلنو خم است و هچ پا دریک زاويذ ‎٩۰‏ ‏درجه قرار دارد..با یک دست پنج؛ پا رابه سمت بالا فشار دهید (عمل خم کردن پنجه پا) و با دست دیگر عضله دو قلوی ساق پا را ماساژ دهید (شکل ۱۲-۶). 

صفحه 72:
بعد از درمان ناراحتی این گونه مصدومین. بهتر است نمک پیشتری در برنامة غذلیی آنها گنجانده و محل انقباض گرمتر نگه داشته شود. هرگاه در یک تیم ورزشی به‌طور معمول گرفتگی در عضلات شلیع باشد. بلید میزان نمک مصرفی هر ورزشکار ارا در غذاها و ن يدنيها افزايش داد. اين صدمه خصوصاً در آب و هواى كرم و مرطوب در ميان ورزشكاران شايعتر است. در بررسی علت گرفتگی عضلات. مربی ورزش بلید عولمل دیگری را نیز که موجب نقص در گردش خون می‌شوند. مانند تنگی جورابها, محکم بستن بند کفشهاء هوای سرد. عفونت و تجمع اسیدلاکتیک. مورد توجه قرار دهد. 72 

صفحه 73:
6-1 كشيدكى عضلانی هدفهاى اموزشى رفتارى * عارضة كشيدكى عضلانى را تعريف كنيد. * با انواع کشیدگی عضلانی آشنا شويد. * ميزان وقوع صدمة كشيدكى عضلانى - وترى را در ورزشهای مختلف بدانید. * كمكهاى اوليه را براى درمان صدمة کشیدگی انجام دهيد. تعريف : کشیدگی عضلاتی عبارت است از پارگی و کشیدگی تارهای عضلانی موجود در یک عضله که‌با درد و از دست رفتن فوری تواناییهای ماهیچه و حساسیت موضعی لّن همراه است. کشیدگی عضلانی یا استرین ممکن است به دو صورت حاد و مزمن ایجاد شود و با توجه به شدت ضایعه به سه درجذ ۱ و ۲و ۳ تقسیم شده است. استرین مزمن پیشتر به علت استفادة بیش از اندازه از واحد عضلانی - تاندونی یعنی زملنی که شخص انقباضهای متوللی و پشت سرهم را در عضله ایجاد می‌کند یا با وجود خستگی شدید عضلانی به فعالیت خود ادامه می‌دهد اتفاق می‌افتد. 73 

صفحه 74:
استرین ممکن است در هر قسمت از هاحد عضلانی - وتری به وجود آید اما عموما استرین مزمن در ضعیفترین قسمت واحد عضلانی اتفاق می‌افتد. نوع دیگر این ضایعه استرین حاد است که به دلیل فشار زیاد يا یک ضرب؛ کششی شدید اتفاق می‌افتد. ایستادگی و مقاومت عضله در مقلبل نیروی بیش از توان عضله نيز ممکن است باعث ایجاد استرین در عضله شود. استرین حاد نیز ممکن است در هر نقطه‌ای از واحد عضلاتی به وجود آید. حتی ممکن است در محل اتصال تاندون به استخوان یا در محل اتصال تاندون به عضله اتفاق افتد. 74 

صفحه 75:
صدمة کشیدگی عضلانی - وتری در ورزش نتایج یکی از تحقیقات بیان می‌کند در حالی که در حوادث ورزش بریدگی و ایجاد شکاف کمتر رخ می‌دهد. کوفتگی ناشی از کشیدگی تاندونی عضلانی به میزان زیادی (۱۷/) دیده می‌شود . لین تحقیق وجود لین صدمه را در ورزشکاران دختر و پسر و لثر سن را مطالعه کرده و نشان داده است که کشیدگی تاندونها و عضلات در دختران ب‌طور معنی‌داری پیشتر از پسران بوده است وبا افزایش سره میزان وقوع این صدمه در فرد نیز افزایش می‌ی پارگی و کشیدگی عضلانی در پای چپ نسبت به پای راست پای چپ ۸/ سانتیمتر از پای راست بلندتر است و پارگی و کشیدگی تاندونها بیشتر در جولنی که هنوز رشد آنها متوقف نشده اتفاق می‌افتد و در افراد بللغ لین صدمات در ناحيذ اتصال عضلات به استخوانها رخ می‌دهد زیرا در 7۵ درصد انسانها. دیده می‌شود تغییرات درجه هوا نیز یکی از عواصل موثر در ایجاد پارگیها عضلانی است. سرما و رطوبت هوا امکان پارگی عضلات را بیشتر می‌کند . در مقایسه بین کشیدگیهای عضلانی در ورزشهای قدرتی و استفامتی معمولاً ورزشکاوان استقا کشیدگی عضلانی تاندونء می‌شوند. 75 

صفحه 76:
کمکهای الیه در کشیدگی عضلانی - وتری در كشيدئكى عضلانى - وترى.با توجهبه ابنكه تارجههاى عضلانى باره مىشيند. برای کاهش خونریزی بلید قبل از هر اقدلمی موضع را سرد کرد رای لین مظور استفاده از کمپرس َب سرد مفيد است. بيه علاوة: لازم است موضع راجه مدت ۳۰ دتیقهبه‌طور ده بیج ی کرد بالا گه‌داشتن عضو صدمه دیده نیزبه منظور کاهش سرعت خونریزی توصیه می‌شود. برای درمان کشیدگی عضلانی از روز دوم‌جه بعد بلید از حرارت و ماساژ و کیسة لب گرم استفاده شود. لها توجه به شدت آسیب‌دیدگی, شروع استفاده از حرارت وب گرم ماساژ متفاوت است. توصیه می‌شود مریان ورزش برای جلوگیری از وقوع صدمذ کشبدگی عضلائی - وتری توجه پیشتری یه مرحله گرم کردن بکنند. در تنظيم برنامة غذابى از نظر مواد معدنى به ويزه نمك نيز بابد به ورزشكاران توجه لازم ‎sete‏ 76 

صفحه 77:
فصل پنجم نارسایی و وقفه در دستگاه گردش خون, تنفس و كمكهاى اولية مربوط به آن هدف مرحلهاى شناخت نارسایبهای دستگاه كردش خون و تنفس و فراكرفتن روشهاى كمكرسانى به مصدومين قلبى - ريوى ۵ -۱ مفاهیم اولیه در نارسايى و وقفة قلبى - تنفسى هدفهاى آموزشى رفتارى *؟ مفاهيم ي اصطلاحات مربوط به نارساييهاى قلبى - ريوى را تعريف كنيد. * علل ايجاد نارسابى قلبى - تنفسى را بشناسيد. مرك ظاهرى را از مرك حقيقى در مصدوم با توجه به علايم مربوط تشخيص دهيد. 77 

صفحه 78:
مقدمتاً به تعریف اصطلاحات مرتبط. شلمل نارسایی تنفسی, وقفة تنفسی. وقفذ قلبی. وقفذ قلبی - تنفسی, تنفس مصنوعی, ماساژ قلبی و احیای قلبی - تنفسى مى يردازيم. نارسایی و وقفذ تنفسی. دشواری شدید تنفس را که براشر کاهش فشار اکسیژن و ‎LAG‏ فشار انیدرید کربنیک (۲ (6:6) در خون سرخرگی پیش می‌آید نارسایی تنفسی و قطع کامل فعالیتهای تتفسی را وقفة تنفسی گویند. وقفة قلبی. باز ایستادن قلب از انقباض و انبساط پی‌درپی وقفة قلبی خوانده شده است که برلثر كن خون در تمام دستگاه گردش خون متوقف می‌شود. وقفة قلبی - تنفسی. تولم شدن مقفة تنفسى و وقفة به وقفه قلبی - تتفضی معروف است. كاهى وقفة تنفسى براثر وقفة قلبی بيدا مىشود و كاه مثل خفككى در استخر به وسيلة لب و سایر موارد خفگیهای ناشی از انسداد راههای تنفسی بر اثر وقفذ قلب رخ می‌دهد. 78 

صفحه 79:
تنفس مصنوعی . واداشتن شخص به تنفس به کمک وسایل يا ابزار يا توسط افراد کمکی دیگر را تتفس مصنوعی گویند. تتفس مصنوعی را تفس کمکی نیز می‌گویند. به منظور آشنلیی بیشتر با مفاهیم مربوط به لين بحث مقدمتا به تعریف اصطلاحات مرتبط. شامل ‎i eee) pel (Eh ys‏ لاصو ‎Na‏ 3 احیای قلبی - تنفسی می‌پردازیم. نارسایی و وقفد تتفسی: دشوازی شدبد تفس را ک؛ براثر کاهش فشار اکسیون و افزلیش فشار انیدرید کربنیک (۲ (6/6) در خون سرخرگی پیش می‌آید نارسایی تنفسی و قطع کامل فعالیتهای تنفسى را وقفة تنفسى كويئد. 79 

صفحه 80:
وقفة قلبى. باز ایستادن قلب از انقباض و انبساط پی‌درپی وقفذ قلبی خوانده شده است که براثر آن خون در تمام دستگاه گردش خون متوقف می‌شود. وقفة قلبى - تنفسى. توأم شدن وقفة تنفسی و وقفذ قلبی به وقفه قلبى - تنفسی معروف است. تنفس مصنوعی . واداشتن شخص به تنفس به کمک وسایل یا ابزا یا توسط افراد كمكى دیگر را تتفس مصنوعی گویند..به لين معنی است که بیمار می‌تولند تتفس کند لانه‌به میزان کافی و به این جهت برای بهبود تنفس خود به کمک نیازمند است. ماساژ خارجی قلب. ماساژ خارجی قلب فشار منظم و موزونی است که با یک دست (در کودکان) یا هر دو دست (در بزرگسالان) روی استخوان جناغ سینه‌به قلب وارد می‌شود. لین ورزش را ماساژ قلبی بسته (یعنی ماساژ قلب از روی قفسة سینه) نیز می‌گویند. احیای قلبی - تنفسی و تتفس مصنوعی توأم با ماساژ قلب را احیای قلبی - تتفسی می‌نامند. 80 

صفحه 81:
۵ -۲ عل نارسایی با وقفذ قبی - تضسی نارسايى .يا وقغة قلبى - تنفسى برلثر عوامل بسيار اتفاق مىافتد. منظور ما در انجا یشتر یادآوری عواملی است که شخص را دچار نارسایی با وقفة قلبى - تنفی می‌کند و زندگی او رابه خطر می‌اندازد. یلی اگر عملیات نجات‌به موقع وبا روش درستی شروع و اجرا شود. ممکن است از مرگ نجات یابد. این عوامل ممکن است در نتیجة بروز سانحه يا وقوع پیماری در فرد ایجاد شود. نارسايى يا وقفة قلبى - تفسی ناشی از سوانع سواتح متعددى:.با توجه .به شدت صدمداى كه روى فرد ابجاد مىكند. ممكن است منجر به نارسابى بيا وقفة نا اجند نمونة شايعتر آن را ذكر مىكنيم: غرق شدن . در اين حالت آبى كه از محيط خارج به داخل دهان و مجاری گوارش و ريوى راء ضربه و فشار . ضربه هاى محكم روى قفسة سيته كه در نتيجة برخى حركات غلط ورزشى ايجاد می‌شود یا فشار زیاد روی قفسذ سینه در تصادفات ها زيرآؤار ماندن ممكن است حركات قفبى و تنضى را مغشل كند. در لين موزه محدوديت حركتق و كمبود اكسيؤن مملكن است به حدی باشد که آسیب دیده خفه شود 81 

صفحه 82:
مسمومیت با گازهای سمی . مسمومیت با اکسید دوکربن (۲ (6/6) شایعتر از گازهای دیگر است. لین گاز براثر سوختن ناقص ذغال یا هیزم ایجاد می‌شود. گازهایبی که در اجاق گاز مصرف می‌شود. گازهای سمی بعضی کارخانه‌ها و گاز سمی حاصل از سوختن بنزین موجب نارسایی تنفسی و وقفذ قلق > تسى ب ى ولت مسموميت با داروها . مسموميت با داروهای ضعیف کننده با کاهند؛ تنفس مانند ترکیبات تریاک؛ داروهاى آرامبخش و الكل؛ از طریق تأثیر بر مراکز عصبی تنفسب موجب کاهش یا وقفذ تن می‌شوند. برق گرفتگی شدید. خواه از یک سیم یا وسیلذ الکتریکی دیگر و خواه از آسمانبه صورت ‎ek aR eae‏ لسن ع شر نارسايى يا وقفة قلبی - تنفسی به علت بیماری بدیهی است پایان هر بیماری لاعلاج وقفة دستگاه قلبی - تنفسی و نهایتاً مرگ است لمّا گاه شخص به صورت مقطصی دچار بیماری می‌شود که باعث وقفه یا نارسایی در دستگاه قلبی - تنفسی فرد می‌شود. این بیماریها عبارت اند از انسداد سرخرگهای کرونر قلب و سقوط ناگهانی فشار خون. 82 

صفحه 83:
۵ -۲ تشخیص مرگ ظاهری از مرگ حقیقی الف) تعریف مرگ حقیقی توقف و خاتمه یافتن دایمی تمام اعمال حیاتی موجود زنده است. بدین‌معنی که در ن زندگی قلبل برگشت و مرده قلبل احیا نیست. اما در مرگ ظاهری اعمال حیلتی قلبل برگشت است و در صورتی که کمک به موقع به فرد برسد. ممکن است زنده بماند. ب) علایم مشترک مرگ حقیقی و مرگ ظاهری در جریان مرگ, اعمال سه دستگاه مهم و حیاتی - یعنی دستگاههای تنفس- گردش خون و اعصاب مرکزی متوقف می‌شود. توقف این سه دستگاه از آغاز مرگ ظاهری شروع می‌شود. توقف دستگاه تفس . هم در مرگ حقیقی و هم در مرگ ظاهری. حرکات تنفسی را روی قفسه سینه یا شکم نمی‌توان مشاهده کرد و صداهای تنفسی را نمی‌توان با گوشی شنید. اگر گوش و كونة خود را مجاور دهان و بینی شخضص مصدوم بگذاريم. نه صدایی می‌شنویم و نه حرکت هوای تنفسی را احساس می‌کنيم. همچنین اگر آینه‌ای نزدیک لبهای او نگاه داریم, بخار تنفسی روی آینه 83 

صفحه 84:
84 توقسف كردش خون . هم در مرك حقيقى و هم در مرك ظاهرى. قلب از تيش باز می‌ایستد و صدای لن شنیده نمی‌شود. در هر دو مورد نبض لمس نمی‌شود و فشار خون سقوط می‌کند و به صفر می‌رسد. توقف دستگاه اعصاب مرکزی . کسی که به‌طور حقیقی یا ظاهری مرده است. کاملا بهوش؛ بی‌حرکت؛ سس و قلمد التكاسهاي عسل أسك ازبليذل افكدوالسيل درفي جه روشنلیی یکی از عملی‌ترین آزمایشهای انعکاس عصبی است.به هنگام سلامت. اگر نور چراغ یا کبریت روشنی رابه طور مایل به مردمک چشم بتابانیم. تنگتر می‌شود. در مرگ حقیقی. مردمکها گشادند و در برایر روشنایی هیچ تغییر نمی کنند. اما در مرگ ظاهری مردمک گشادشده برلثر تلبش نور تنگتر می‌شودژ لین علامت نشلنه آّن است که شخص هنوز زنده است و اکسیژن به مفزش می‌رسد. 

صفحه 85:
ج) علایم وی مرگ حقیقی و مرگ ظاهری در مرگ حقیقی حرارت بدن‌به تدریج پایین می‌لید و بدن سرد می‌شود. لا در مرگ ظاهری حرارت درونی بدن تابع درجه حرارت محیط خارج نیست. در مرگ حقیقی ماهیچه‌ها سخت می‌شوند و اگر مدتی (بین ء تا ۱۰ ساعت) از مرگ گذشته باشد. بدن مرده انعطاف و نرمی خود را از دست مي‌دهد و سفت و سخت می‌شود.به‌طور کلی. با مطالعة نشانه‌های مشترک و اختصاصی مرگ حقیقی و ظاهری. به این نتیجه می‌رسیم که بازشناختن آنها از یکدیگر آسان نیست و مستلزم دقت و صرف وقت است زیرا مهمتر ن نشانه‌ها همان علایمی هستند كه در هر دو مشترک‌اند. علایم ویژه. به خصوص در مواردی که تشخیص فوری بین آنها مطرح است. اهمیتی ندارد. زیرا سردشدن بدن و سخت‌شدن ماهیچه‌ها ‎a‏ ‏قلبل اعتمادی نیستند. ‎ay‏ اینکه هر دو.به خصوص سخت شدن ماهیچه‌ها. از علایم نسبتً ‎Bene‏ با توجه به نکات فوق. در برخورد با هر حادثه‌دیده‌ای که به نظر می‌رسد جان خود را از دست داده است. بلید دقت رابا سرعت عمل توللم کرد. اگر علایم واضح مرگ حقیقی مشاهده نشود. اگ را باید ظاهری تلقی کرد و به سرعت و بی‌درنگ عملیات نجات را شروع کرد. زیرا قلبی تتفسی, مفز دچار کمبود شدید اکسیژن می‌شود و بیمار به علت کمبود یا اکسیژن در مدت یک دقیقه به اغما می‌رسد و سپس دچار مرگ ظاهری می‌شود. اگر نجات‌د: حتی درست در همین لحظه به کمک او بياید. فقط پنج دقيقه. وقت دارد که او را از مرگ برهاند. 85 

صفحه 86:
0 -4 شناخت وضعیت مجاری تنفسی و راههای بازکردن آن هدفهای آموزشی رفتاری وضعیت آناتومیکی (تشریحی) مجاری تنفسی را بشناسید و عوامل مسدودکنند؛ آن را نام ببرید. با ریشهای رفع انسداد مجاری تنفسی در نوزادان. کودکان. و بزرگسالان آث *_روشهای مختلف را برای بازنگه داشتن راه تتفسی مصدوم اجرا کنید. روش تنفس مصنوعی دهان به دهان را اجرا کنید. روش تنفس مصنوعی دهان به بینی را اجرا کنید. تنفس مصنوعی در کودکان را اجرا کنید. عمل تنفس مصنوعى را به وسيله كيسة تنفس و لوله آیروی اجرا کنید. تنفس مصنوعى را به روش فشار بر سينه و كشيدن بازوها اجرا كنيد. برای نجات فردی که دچار نارسایی تنفسی شده. مقدماتی‌ترین کار بازکردن مجاری تنفسی و سپس دادن نفس مصنوعی است. قبل از شرح موضوع فوق شما رابا وضعیت آناتومیکی مجاری تنفسی باز و در حللت بسته آشنا می‌کنیم. 86 

صفحه 87:
الف) وضعیت مجاری تتفی و عوامل مسدود کنند؛ آن در جه وضعيتى راه تفس بسته است؟ اگر سر بیمارسبه جلو خم شده باشد یابه واسطذ یک تکیهگه ماد بالش. دست وبا هر چیز دیگر از سطح ع بلقي ناهد لكك زییین و انتخوانلامیچه مق کشبنهمی‌شود: لین حللت فک زین زو که شل است به طقب می شوقن را روی جدار خلقی حلق م‌ندازد و در تیجه ره تفس در با بسته می‌شود. همین طور. چون ایگلوت به استخوان لامی متصل است. ایگلوت پستهمی‌شود (شکل ۵ -0 بللش وبا هر نوع تكيداى را از زبر سر برداشت. و سر و گردن را در وضعیتی مناسب قرار داد که ب رفتن استخوان لامى: اببكلوت هم به عقب و بايين مىافتد و مجراى تنفس در نا 87 

صفحه 88:
در چه وضعیتی راه تتفس باز است؟ اگر سر و گردن‌به عقب کشیده شوند. فک زیرین و استخوان لامی‌به بالا و جلو. زبان و اپیگلوت با را را با و و قبيل دندان مصنوعى. لقمة غذا. آب و يا اينكه صرفا به علت وضعیت ناجور قرار گرفتن سر و گردن بسته شود .ب) بازکردن راه تتفس باز كردن راه تتفس به دو شکل انجام می‌شود: 1 - ج اد سرت ا کر زا یفک ی عون سیب می‌گذارد و در حللی که با یک دست كردن او را بالا می‌برد..با دست دیگر سرش راجه عقب خم می‌کند (شکل ۲-۹ شکل ۵ -۲با کشیدن سر مریض‌به عقب, مجاری تس کاملاً باز موود 88 

صفحه 89:
کشیدن غک زیرین به جلو: امدادگر انگشت خود را داخل دهان بیمار می‌کند و در حللی که انگشتان دیگرش زیرچانه قرار می‌گیرند. فک زیرین را می‌گیرد و آن رابه جلو می‌کشد. در ضمن؛ دست دیگر امدادگر روی پیشلنی بیمار قرار می‌گیرد و سر او رابه عقب خم می‌کند. وقتی که امدادگر مصدوم رابا اعمال فوق‌الذکر در وضعیت مناسب و مساعد باز شدن راه هولیی تنفس قرار داد. پیش از هر کار بلید بدلند كه بيمار تنفس مى كند يا نه. مشاهدة حرکات تتفسی سینه ممکن است موضوع را روشن سازد که اگر حرکات تنفسی سینه ضعیف باشند. امدادگر باید گونه و گوش خود را نزدیک دهان و بینی مصدوم بگذارد تا صدای او را بشنود و حرکت هوای تنفس رابا گونه‌اش احساس کند. اگر بعد از عمل خم کردن سرو گردن به عقب تنفس بیمار با عمق و تعداد کافی در دقیقه شروع نشوق ,بايد تنقس مصتوضى را شروع کردم 89 

صفحه 90:
۵ - ۵ روشهای مختلف تنفس مصنوعی تنفس مصنوعی را به روشهای مختلف می‌توان انجام داد. معروفترین و رایجتر الف) تنفس مصنوعی دهان به دهان ب) تفس مصنوعی دهان به بینی] ج) تنفسى مصنوعى توسط لوله 1يروى و كيسة تنفس د) تفس مصنوعی به طريقة فشار بر سينه و كشيدن بازو از طريق فشار بر پشت و کشیدن بازو الف) روش تنفس مصنوعی دهان به دهان در تنفس دهان به دهان اقدامات زیر به طور منظم ولی با سرعت باید انجام گیرد: امدادگر در حللی که با یک دست به پشت گردن بیمار فشار می‌آورد. با دست دیگر که روی او قرار گرفته است سر او رابه عقب خم می‌کند وبا دو انگشت شست و سبابة همين دست سوراخهای بینی مصدوم را کاملا می‌بندد و پس از یک دم عمیق دهانش را طوری به دهان بیمار می‌گذارد که هيج منفذ خروجی در محل تماس دهان به دهان برای هوا وجود نداشته باشد (شکل ۵ -۳). سپس هوای بازدم خود را مستقیماً و در صورتی که مصدوم بزرگسال باشد با آنها به شرح زیر است: 90 شکل ۵ -۲ روش تتفس مصنوعی دهان به دهائ 

صفحه 91:
سپس دهان خود را از دهان بیمار برمی‌دارد وبه او امکان می‌دهد که بازدم انفعالی داشته‌باشد. اگر راه تنفس با عمل فشار فک زیرین باز شده‌باشد. امدادگر سوراخهای بینی بیمار را با گونه‌اش می‌بندد. امدادگر با دم اول می‌تولند بفهمد كه آيا راه تنفس باز است و تهویه کافی است یا ه. اگر نجات دهنده نتولند کلفی بودن تهویه را تشخیص دهد. می‌تولند گونه و گوش خود را جلو دهان و بینی فرد بگذارد تا از وجود هوای بازدم او آگاهی یابد. همین که امدادگر متوجه شد که تهویه به انداز؛ کلفی قابل اجراست. به سرعت چهار نفس پی‌درپی در سینه بيمار مىدمد و فرصت بازدم بين اين جهار نفس را به او نمی‌دهد. *پاک کردن راههای تفس از جسم خارجی. اگسر امدادگر یبا اولین تلاشهلیش وبا وجود انجام اعمللی که در بالا ذکر شد موفق نشود هوا را به ششهاى بيمار برساندم بايد احتمال وجود يك جسم خارجى را در مجارى تنفس فرد بدهد. در اینن صورت امدادگر مصدوم رابه پهلو می‌گردلند به طوری که پشت بیمار به طرف امدادگر و زانوهای امدادگر پشت شانه‌های بیمار قرار كيرد و سيس دهان بيمار را باز مى كند و اشياى خارجى مسدود كنندة مجارى تنفس را خارج مى كند اقاكل 0 -4 اك ركمان مىبريد چیزی د رگلوی مصدوم كبر كردداست؛ او را به يك طرف يجرخانيد و با كف دست ضبرباتى يه ميان دى كتف أو وارد كثيد. 

صفحه 92:
رای برطرف كردن اتسفاد راء تفس در نوزادا.مددگر یدب یک دست دوپای نژاد را نمچ بگیرد و و را یزان کنو انح ‎Sipe iS oe‏ ‎By aS Sg le‏ در كودكان. امدادكر بهد فور بجه را روى ساعد بيك دست غود سرازير ند وال دغلی دست یهار پشت بچه درب دو كنف او ضريه زد (شكل 8 - 8). تظير لين عمل در بزرگسالن هم انم می‌شود با لین فاوت كه امدادكر تنة ييمار وا از كمر روى صندلى يا نيمكت نهم مىكند و جند ضربه در ناحية بين دو كتنف او موزتد (شكل 8-0 شکل ۵ - ۵ برطرف کردن انسداد راههای ‎x‏ اشکل 8 -7 بر ردن أنسداد راه تنفس در بز ركسللان ‎os‏ رةه برطیف کر تفس در بز ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 93:
تنفس مصنوعی در کودکان . دادن تتفس مصنوعی به کودکان با بزرگسالان تفاوت زیادی دارد و باید امدادگر در هر شرایط وضعیت کودک را در نظر داشته باشد. در کودکان امدادگر به طور همزمان دهان خود را روی بینی و دهان کودک قرار می‌دهد و با ملایمت جسمى ذ به تعداد ۲۰ تا ‎٠١‏ بار در دقيقه هوا را داخل ريههاى كودك مىفرستد. از دميدن هوا با سرعت زياد به داخل ريهها بايد خوددارى كرد. طبيعى است در مورد شيرخوازان عمل تنفس مصنوعى به مراتب ملايمتر انجام مىشود و به جاى دميدن هوا با فشار. فقط بايد به دهان ييمار فوت كرد. ‏ شکل ۵ -/ روش تنفس مصنوعى در كودكان ب) تنفس مصنوعى دهان يه روش تنفس مصنوعى دهان به بينى ماتند دهان.به دهان اسث. .با لين تفاوت كه در لين روش به جاى دميدن هوا به درون دهان. هوا به داخل بینی دمیده می‌شود. این روش مزایایی دارد. ‎gly od pest‏ امدادكر ‎ALT‏ ‏است. ثانیا امدادگر در این روش کمتر متوجه مزه و بوی دهان بیمار می‌شود. 93 

صفحه 94:
94 شرح اجرای تنفس مصنوعی دهان به بینی به قرار زیر است: *با گذاشتن کف دست روی پیشانی مصدوم. سر او را به عقب خم کنید. گبا کف دست دیگر غک زیرین رابه سمت بالا (برای بستن دهان و کمک به عمل خم کردن سر به عقب) برانید و با انگشتان همین دست لبها را محکم بیندید. *یک دم عمیق بکشید و در حالی که بینی بیمار را محکم با دهان خود می‌پوشانید هوا را به داخل بینی او بدمید (شکل ۵ - ۸ الف). *دمیدن هوا را تا وقتی که انبساط سین بیمار را حس کنید ادامه دهید. 

صفحه 95:
دهانتان را از روی بینی بیمار بردارید تا هوا خارج شود (شکل ۵ -۸ب) با شست دستی که روی دهان كذاشتهايد به بايين فشار آوريد و دهان بيمار را باز كنيد جون هواى دميدهشده بايد به راحتى خارج شود. دهان و بينى مصدوم بايد كاملاً باز باشند. شکل ۰ -۸ ج) تنفس مصنوعی به وسيلة لولة آيرهى و كيسة تنفس روشهای تفس مصنوعی دهان به دهان و دهان جه پینی مهمترین و موثرترین راههای اکسیژن‌رسانی فوری به مصدوم است. لین روشها نسبت به سایر روشها برتریهای زیادی دارند هم از لین جهت که موثرتر و نتیجه بخش‌تر است و هم از این جهت که نیاز به هیچ گونه وسیله‌ای ندارد و در هر جا قابل استفاده است. 95 

صفحه 96:
در تصادفات که سر و صورت بیمار آسیب دیده است. امکان ا فاده از روشهای فوق نیست. در این موارد از لول آیروی که یک لیلذ ارتباطی استفاده می‌شود. ان لوله در اندازه‌های مختلف برای کودکان و نیزادان موجود است. علاوه بر اين. کیسه‌هایی ساخته شده است که به کمک آنها می‌توان تتفس مصنوعی را بی‌آنکه دهان امدادگر با بیمار تماس پیدا کند. عمل دمیدن هوا را انجام داد شکل (۵ -4). کیسه تتفس مصنوعی دستگاه ساده‌ای است که‌به کمک ن می‌توان هوای آزاد راجه داخل مجاری تنفسی مصدوم دمید. این دستگاه از یک ماسک (دهان‌بند) و یک کیسه دمنده متصل به آن تشکیل شده است (شکل ۵ ‎.)٩-‏ 96 

صفحه 97:
برای اسفاده از کیس؛ تتفس. ماسک را با یک دست محکم روی دهان می‌گذارند و با دست دیگر کیسه را فشار می‌دهند تا هوا به داخل ریه‌ها جریان پیدا کند. هوای بازدم از دریچه‌های مخصوص ابد ماسک را تا برقرار شدن تتفس طبیعی از روی دهان برداشت. این عمل ۱۲ تا ۱۵ بار در دقيقه تا برقیاری تفس طبیعی انجام می‌شود. در اجرای این روش نیز مانند سایر روشهای گفته شده ابتدا لازم است مجاری تنفسی بازبینی و از وجود اشیای خارجی تمیز شود دستگاه خارج می‌شو: 97 

صفحه 98:
د) روش تنفس مصنوعی به شیوه فشار بر سینه و فشار بر پشت در مواردی که صورت و دهان آسيبديده باشخد. نمىتوان از روش تفس دهان .به دهان بيا دهان به بينى استفاده كرد بلكه بليد از روش ديكرى ببه لين شرح امتده شود: ‎ *‏ روش فشار بر سبنه و روش فشار بر پشت و کشیدن بازوها روش فشار بر سبنه و کشیدن بازوها شامل سه مرحله است: رحلة إيجاد وضعيت مناسب بیمر و امدادگر ينه بالآخر قرار بكب بیماربه جلو خم نشود. شمابهعنوان امدادگربه حللت دو زائو در بالاى سر بيمار قرار بكيرهد و دستهاى بيمار را از مج .با دستهای ريد و روى بكديكر به شكل ضربدر در ناحية با ار راجه بشت بخواباتيد و شينى را زهر شانهاش بكذاريد خا قفسة صدرى اسينه (زير آخرين دئده) قرار دهيد. 98 

صفحه 99:
مرحلة فشردن ششها (بازدم): امدادگر ابا به جلو متمایل می‌شود. به طوری که دستهایش نسبت به بيمار وضعيت قلئم بيدا كند. سپس روی سین پیمار در ناحیه زیردنده‌ها فشار وارد می‌آورد که هوای داخل ششها خارج شود (شکل ۵ -۱۱ الف). مرحلة ورود هوا به ششها (دم): امدادگر فشار وارد بر سینه را قطع می‌کند و دستهای بیمار را تا حداکثر ممکن به بالا و دوطرف سر بیمار (شکل ۵ -۱۱ ب) می‌کشد. تا سینه باز و هوا داخل ن شود. لین عمل حدود ۱۲ تا ۱۵ بار در دقيقه تکرار می‌شودم در تمام مدت دادن تلف بليد مراقبت كرد كه راه ‎el‏ شرم تنفس مصنوعى به طريقة فشار بر پشت و کشیدن بازو لین روش که به نام هولگر-نیلسن معروف است تقریباً مشلبه روش قبلی اجرا می‌شود. با لین تفاوت که فرد وی شکم می‌خولبد و قشار وازه توسط امدادگر در مرحل بازدم به پشت ییمار(ناحية شاناها) اعمال می‌شود. از ذکر توضیحات بیشتر دربار؛ اين روش خودداری می‌شود. 99 

صفحه 100:
۵ -1 احیای سیستم قلبی ‎CR) P. C‏ هدفهای آموزشی رفتاری * آناتومى قفسة سينه را شرح دهيد. * عملیات قبل از ماساژ قلبی را بدانيد. * -تفاوتهای احیای قلبی‌تنفسی در بزرگسالان و کودکان را شرح دهید. * _ویژگیهای خاص احیای قلبی‌تنفسی را در آسیب دیدگان سوانح و حوادث بدانید. * ماساژ قلبی را انجام دهید. * احیای قلبی - تنفسی را یک نفری انجام دهید. * با کمک فرد دیگری. احیای قلبی - تنفسی را دو نفری انجام دهید. * علایم برگشت به حیات را بشناسید. * عوارض عملیات احیای قلبی - تنفسی را شرح دهید. عملیات احیای قلبی تنفمی شامل سه مرحل؛ة بازکردن راه هوایی تنفس- انجام تنفس مصنوعی و ماساژ خارجی قلب به منظور برقراری مجدد گردش خون می‌شود. 100 

صفحه 101:
آناتومی قفسذ سینه قفسه سينه فضاى بالاى ديافراكم است كه .به وسيلة ديواره سينه بوشش داده شده و حاوى اعضاى سينهاى است. قفسة سينه از بايين به دبافراكم. از بالايه ماغيجههاى بيندندءاى. از جلوبه استخوان جناغ و از عقبببه ستون مهرمها محدود مىشود. اندازة ففسة سينه در مراحل مختلف تنضس تغيير مى كند. قلب بين دو ودة استخوانى قرار دارد. بين استخوان جناغ سيته و ستون مهرءهاء ناى. مرى. آثورت قلب. مجراى سبتهاى و جند رشته عصب قرار مى كبرد. قسمتى از فضای داخل قفسة سينه را كه مبان دو شش قرار دارد مبان سينه با مدياستن مى كوبند. بجز ششها Set eth pn eas ah gl ‏دارایرگهایخونی و لقی است لاا كه سطح داخلى‎ 01-۵ ‏می شود (شکل‎ ششها را پرده نازک و دولای‌ای از جنس بلفت همبند می‌پوشاند که بردة جنب فام دارد. لبن ب, ديوارة قفسة سينه.را مىبوشائد. لاية جدارى و لابداى كه ششها را مى بوشائد لاية احشایی 101 شکل ۵ -۱۲ برش عرضی برای نشان دادن لایه‌های جداری و احشایی پرد؛ جنب 

صفحه 102:
سان عل تر له رد كا لجز ارم قشاق خی ال دورو لازو سد عق با انا سر 1010م للى ا و3 اصطکاک دو لاية جتب بر روى يكديكر. حركات تنفسى را تسهيل مىكند. دو لالية برده جنب در اطراف و زير ناف ششهايه يكديكر متصل ‎iC es ea ae‏ تلدقی مد و اسب قوب آعایی داعتفای اععتات راک و سعباتيكاتد. احياى قلب در بروسی وضعیت بمارلی که اس از بين رفتن طلس و رین قلب وجوه ازهبید موجه دافن كه زمان بسي ‎col SANs gage‏ لا امنادگر ایا ضمن حقظ خونسردی آخره هر اتناس ‎Sayan Song oa pana by‏ تلا ‎ks pat chy‏ برای بررسی وضعیت تنفس مصدوم امدادگر چس از بازکردن راه عبور هوا سريعاً چهار تفس چره با روش تنقس مصنوعی دهان به دهان یا دهان به بینی و یا هر روش لازم دیگر به بیمار می‌دهد و بلافاصله پس از دم چهارم؛ با یافتن نبض کاروتید. به بررسی وضعیت گردش خون بيمار مى بردازد. برای انجام لین مقصود سر و گردن پیمار رلبه حللت کشیده و خمیده به عقب نگه می‌دارد. دستی را که در زیر كردن بيمار است بیرون‌می آورد وبا انگشت سبابه و میلنی از زدن یا نزدن نبض با خبر می‌شود. اگر نبض محسوس نبود. نجات دهنده بايد سريهاً به ماساژ قلبی خارجی پپردازد 

صفحه 103:
طرز اجرای ماساژ یی بهمنظور امداد عمليات زير را سريعاً براى شروع ماساز قلبى ان ام دهيد. مصدوم را روى كف اتاق با ستكفرش خبابان ييا روى يك تختة بهن در وضعيت مناسب ببه يشت قرار دهيد م. سبس در طرف راست بيمار ب be ‏دوانگشت محل ماساژ را تمین کنید محل ماساژ خارجی قلب در قسمت میلنی استخوان جناغ است. کف یک دست را پشت دست دیگر و روی محل‎ ‏ن شده به طور عمود قرار دهيد. جهای شمابه طرز عمودى قرار بگیرد و دستها خم نشود سپس به محلی که دستها را قرار ادلی‎ Late cial ‏فشاریاورید. فشار ورد شده ید متاسب با وزن و توانایهای جسماتی مصدومبوده و توند حدود 4 ساتیتراستعوان چناغ رابه سمت‎ كتد. لين عمل را بید ۱۰۰-۸۰ پا در می‌شود و دستها از روی سبنهبرداشته نمی‌شود. پس از میک دا انجام داد و بمد از هر فشار بليد مكث كوتاهى كرد. . بليد توجه داشت كه در اين مرحله فقط فشار دستها قطع اجرای ماساژ قلبی لازم است به بررسی وضعبت نبض مصدوم پپردازبد و چنانچه نبض ‎gon‏ شد.به دم ماساز یی از تست و مدادگرصرفاه حقظ وضعیت مصدوم میپردزد (شکل ۵ - 00 103 

صفحه 104:
سینه را یکنواخت و به نرمی و بدون کم و زیاد کردن و انقطاع فشار دهید. مکث جزیی در آخر هر فشار موجب می‌شود که خون به میزان پیشتری از قلب خارج شود . 104 شکل ۵ -۱1 وضعیت قراردادن دستهابرای واردآوردن فشار برسطح خارجی قفس سینه 

صفحه 105:
روشهای احبای قلبی - تفی عملیات نجات در احیایقلبی - تضی ممکن است به وسیلا یک با دور نام گید ‎a‏ نجاث دو تفرى: جوث لازم است ماساز خارجى قلب ‎pl Sp fe teh‏ و پین را جات يبغار ان است که میات ما ری نامشچ طورى كه يك نفر به مصدوم تنفس مصنوعى بدهد و ديكرى ماساذ خارجى قلب او را به عهده يكير (شکل 1۹-۵ ‎fh‏ جات هه در سعل حاضر پاش عمليات نجات به كل ير الجام می شود ‎ ‎ ‎ ‎105 ‎ ‎ 

صفحه 106:
دو امدادگر در طرفین بيمار قرار مى كيرند. ميزان سرعت کار باید ۱۰۰-۸۰ ماساژ و ۱۲ تنفس مصنوعی در دقيقه باشد (در عمل حتى 1۰ ماساژ قلب و ۸ بار دمیدن‌مطلوب است). بدیهی‌است که دمیدن هوا نباید با ار روی استخوان جناغ همزمان شود. نجات دهنده‌ای که تنفس مصنوعی می‌دهد. باید زمان وارد آوردن زمان دمیدن هوا را با زمان برطرف کردن فشار از روی جناغ سینه هماهنگ کند. به این جهت عملیات جات دونفری مستلزم هماهنگی در اعمال دو امدادگر است که نیاز به آموزش و تمرینهای بیشتری دارد. ۱٩-۵ ‏شکل‎ اگر لازم شد امدادگران جای خود را عوض کنند. اي کار بايد خيلى سريع انجام گیرد. فردی كه تنفس مصتوعى مىدهد بايد با مماهنكى قبلى امدادكر دیگر آخرین نفسی را که داد در جایگاهماساژ دهندهق 106 فبرد و بلافاصله کار ماساژ را شروع کند و امدادگر دیگر نیز کار تنفس را اتجام دهد. 

صفحه 107:
ب) عملیات نجات یک نفره . اگرچه عملیات احیای قبلی - تنفسی بهتر است دونفری انجام شود لمّا ممکن است در محل حادثه فقط یک نفر حاضر باشد. در لین صورت یک امدادگر هر دو کار ماساژ خارجی قلب و تنفس مصنوعی را باید انجام دهد. در لين موارد. امدادگر باید در مقلبل هر پانزده حرکت ماساژ خارجی قلب دو دم بسیار سریع.به ششهای بیمار بدمد. اینجا چون ماساژ قلب به سبب تنفس مصنوعی قطع می‌شود. برای آنکه میزان سرعت متوسط ۰ حرکت موثر در دقيقه باقی بملند. باید حرکات ماساژ را سریعتر از حرکات ماساژ در نجات دونفری انجام‌داد. ازلین رو سرعت متوسط ماساژ در عملیات نجات یک نفری بلید ۸۰ حرکت در دا برای اینکه امدادگر در شمارش خود اشتباه نکند. سه دور متوالی شمارش یک. دی سه. چهار. پنج را انجام می‌دهد و شماره‌های ده و پانزده رابه جای دو شمارة پنج دیم و سوم به زبان می‌آورد. به این ترتیب: یک:دو.سه,چهار پنج.یک.دو.سه,چهار.ده. یک. دو. سه. چهار. پانزده (شکل ۵ -۲۰). 107 

صفحه 108:
شکل ۲۰-۵ شکل ۵ -۲۱ مجدداًشمارش رابه همین ترتیب از سر می‌گیرد. بلافاصله چس از بیان شمارث پانزده دو نفس چربا توللی سریع به بیمار می‌دمد. در لین دوباردمیدن نجات‌دهنده صبر نمی کند که بازدم کاملی بین دودم صورت گیرد. مدت لين دوبار دمیدن پلید حدود 120 7 انیه باشد. نجات دهنده مجددا دورة پانزده شماره‌ای دیگر را شروع می‌کند. در نجات یسک نفری تعویض جا در تتفس مصنوعی و ماساژ خارجی قلب باید بسيار سريع انجام كيرد. تعداد ‎٠١‏ ماساژ قلب و ۸بار دمیدن نفس در دیقه مطلوب است. 108 

صفحه 109:
روش احیای قلبی - تنفسی در کودکان روش احیای سیستم قلبی - تنفسی در کودکان همانند بزرگسالان انجام می‌شود منتها با احتیاط بیشتر و خیلی آرامتر. در احیای سیستم قلبی - تنفسی کودکان امدادگر میک دست را زیرشانه‌های مصدوم قرار می‌دهد و سر اوبه عقب نمي‌برد بلکه سر را کمی‌به عقب متملیل می‌کند و سپس دهان خود را روی لبها وبینی کودک می‌چسباند و حدود ۲۰ نفس در دقيقه لبا حجم تنفسی کمتر) وبه آرامی‌به کودک می‌دمد. ماساژ قلبی در کودکان نیزبا تفاوتهلیی همراه است. برای ماساژ دادن قلب در کودکانبه لین ترتیب عمل می‌شود که امدادگر کودک را روی دست به نحوی نگه می‌دارد که سر کودک در کف دست قرار گیرد و ماساژ را به وسیله یک یا دو انگشت و به آرامی روی جناغ سینه انجام می‌دهد. “در كودكلنى كه وزن بیشتری دارند فشار بلیدبه وسیلة بالشتک کف دست وبا ملایمت انجام گیرد. در کودکان احیای تنفس و ضربان قلب را می‌توان به وسیله دو کمک‌دهنده انجام داد. 109 

صفحه 110:
احیای قلبی - تنفسی در آسیب‌دیدگان سوانح در بسیاری از مواقع که مصدوم در نتیج؛ تصادفات ضربان قلب و تنفس خود را از دست 110 مىدهد. شكستكى در نواحى مهرههاء كردن. صورت ويا قفسة سینه دارد. در لین موارد اجرای عملیات ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی بامحدودیتها و ویژگیهلیی همراه است. برای مثال. در شکستگی و یا احتمال شکستگی مهره‌های گردنی حتی‌المقدیر باید از حرکت مصدوم خودداری کرد. حرکتهای لازم بلید خیلی آرام و یکجا (سر نسبت به بدن حرکت نداشته باشد) انجام شود. همچنین برای دادن تنفس مصنوعی و بازکردن راه تتفس نبلید سر رابه عقب خم کرد و فقط فک پایین با فشار انگشتهای شست به جلو کشیده می‌شود. در آسیب‌دیدگی صورت برای دادن تتفس مصنوعی استفاده از وسایلی مانند لول هوليى نيز 'مرووظة بيذا مي كيد 

صفحه 111:
۷۵ علایم پرگشت به حیات اگر ماساژ خارجی قلب و تنفس مصنوعی صحیح و به موقع انجام گیرد و لين اعمال نت علایم زیر نشانه‌های فعال شدن سیستم قلبی - ریوی و بازگشت حیات مصدوم است. * . نشانههاى برقرارى دوبارة گردش خون. لمس کردن نببض در ناحيذ گردن و کشالذ ران و برطرف شدن کبودی پوست و عادی شدن آن, لمس ضربان قلب در سینه و ضربان نبض در نواحی محیطی بدن مثل مج دست از علایم برقراری مجدد گردش خون است. *_نشانه‌های بازگشت تنفس- مشاهد؛ تنفس عمیق و پر ولع بیمار و حرکات خودبه خودی قفسة سین مصدوم. * _ نشانه‌های احیای مفز برلثر دریافت خون اکسیژن‌دار. شروع تنگ شدن مردمکهای گشادشده و بعد از آن شروع حرکات خود به خودی دستها و پاهای پیمار. * از علایم بالا آنچه در عمل مهمتر و مقدمتر است دو علامت وجود نبض و تنگ شدن مردمکها یعنی جواب دادن مردمک به بازتاب تلبش نور است. مشاهده لین دو علامت به معنای شریع بازگشت حبات و موفقیت کار امدادگران است. 111 

صفحه 112:
۵ - ۸ عوارض عملیات احیای قلبی - تنفسی عملیات احیای قلبی - تنفسی فعالیت سنگینی است که قطعاً برای مصدوم عوارض دارد اما باید توجه داشت که در هر صورت لین عوارض کوچکتر از قطع تنفس یا قطع ضربان قلببه طور دلئم است و پس از برگشت حیات قابل اغماض است. عوارض مزبور عبارت‌اند از: الف) شکستگی دنده‌ها و بازشدن اتصالهای دنده‌ای غضروفی در ناحیة جناغ سینه ب) پارگی کبد . پارگی کبد عارضذ خطرناکی است که ممکن است در جریان احیای قلبی - تنفسی پیش آید. ولی با اجتناب از فشار روی زاید؛ خنجری می‌توان از پیش‌آمدن آن جلوگیری کرد. ج) اتساع معده . ايين عارضه بیشتر در کودکان پیش می‌آید. راه پیشگیری ّن در بازنگه‌داشتن تنفس و احتراز از دمیدن هوا بش از اندازه لازم است. در عمل اکشر بیماران دچار اتساع معد مختصری می‌شوند که قابل اغماض است. اما اگر این اتساع شدید باشد. ایجاد خطر می‌کند. زیرا کبد و دیافراگم بالا می‌روند و در اين حال لازم است از ماساژ خارجی قلب. تا برطرف شدن اتساع معده خودداری کرد. زیرا ادامة ماساژ ممکن است منجر به پارگی کبد شود. 112 

صفحه 113:
کمک های او لیه دکتر ابوالفضل فراهانی جلسه سوم 

صفحه 114:
کمکهای اولیه در زخمها و خون هدف مرحله‌ای شناخت. علل ایجاد. عوارض و پیامدهای انواع زخم و خونریزی و کمکهای اوليذ مربوط به آنها ‎٩-۱‏ زخم و جراحت هدفهای آموزشی رفتاری اتظارمیرود پس از مطالعة این بخش بتونید: زخم و انواع آن را تعریف کنید * علل ايجاد زخمهایی را که در محیطهای ورزشی ایجاد می‌شود بنویسید. انواع روشهای بندآوردن خوریزی را بدانید پیامد و عوارض زخمها را شرح دهید. *_قطع خونریزی بخشهای مختلف بدن را به روشی متناسب با سطح خونریزی انجام دهید. ‏یکی از شرایط سلامت کامل جسمانی سلامت گردش خون در بدن است. برای رسیدن خون به میزان کافی فشار خون طبیعی و شبک؛ گردش خون سالم ضرورت دارد. وجود زخم و خونریزی شدید فعالیت گردش خون را مختل می‌کند و اختلال در گردش خون باعث می‌شود بافتها. بهويقه بافت دستكاههاى حياتى بدن آسيب ‎ ‎114 

صفحه 115:
تعریف زخم و انواع ان زخم عبارت است از پارگی یا خراشیدگی پوست یا سایر بافتهای درونی بدن که باعث خریج خون از بدن شود. زخمها دو نوع اند زخمهای باز که عبارت اند ازد ياركى يا از بين رفتن تداوم پوست و مخاطها و زخمهای بسته که به ضایعات و جراحات بافتهلیی که در زیر پوست و مخاط قرار گرفته‌اند گفته می‌شود در این زخمها پوست و مخاطها سالم‌اند. 1 خراشیدگیها ۲. بریدگیها ۳. دریدگیها ۶ سوراخ شدگیها ۵ . کندگیها. علل ایجاد زخم نیریهای فیزیکی و بیرونی از مهمترین علل ایجاد زخم هستند. مانند حوادث اتومبیل و صدماتی که به و ارها و دستگاهها به بدن وارد می‌شود. شایعترین حوادشی که در ورزش سبب ایجاد زخمهای باز می‌شوند عبارت‌اند از: برخورد با میله‌های دروازه در فوتبال. زمین‌خوردن. سقوط هسایل ورزشی بر بدن, مشل انواع وسایل مورد استفاده در وزنه‌برداری و دیسک. چکش و نیزه در ورزش دو و میدانی. 115 

صفحه 116:
‎٩-۲‏ علایم زخمهای باز از مجموع زخمهای ذکر شده سه مورد خراشها تر در فعالیتهای ورزشی ایجاد می‌شود که‌به شرح تن می‌پردازیم. خراشیدگیها .لین نوع زخمها که بر لثر کشیده شدن پوست روی سطوح مختلف (در ورزش مثل تشک کشتی با زمین فوبال) ایجاد می‌شود و لاب یرونی پوست صدمه مىبيند. معمولاً خونريزى زيادى ندارند و فقط کمی خون در سطح آنها جمع می‌شود (شکل 1-5 ‏در لين زخمها خطر آلودكى و عفونت وجود دارد.احتمال بتلابه عفونت بستگی به میزان آلودگی سطحی که بدن بان تماس داشته است. دارد ‎ ‎ ‎۴ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎116 ‏شکل ۱-۲ خراشیدگی در زائو شکل ۲-۲ بریدگی ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 117:
بريدكيها . بريدكيها غالباً برلثر اصابت جاقويا هر جسم لبه تيز و برنده مثل شيشه به وجود مى آيد. بريدكبها معمولاً زخمهای سطحى نيستئد و در نتيجه احتمال بروز جراحات عمقى مثل صدمه ديدن ماهيجههاء تاندونها. عروق و حتى اعصاب وجود دارد. در اين كونه زخمها جنانجه عروق صدمه ببينند. خونريزى شديد است (شكل 5-1). زخمهای سوراخ شده . لين زخمها در نتيجة فرورفتن اجسام تيز و باريك در بدن ايجاد می‌شود. در اثر فرورفتن این اجسام. مچرای کوچکی در بافتهابه وجود می‌آیدژ که لین اجسام عبارت لند از: كلوله. اجسام نوكتيز مكل سوزن. ميخ يا بيج ‎(PN JS)‏ 117 

صفحه 118:
۳ کمکهای اولیه در زخمهای باز خونریزی باز را هرچه زودتر باید متوقف کرد یا کاهش داد. سپس باید زخم را از آلودگی و عفونت محافظت کرد و چنانچه خون زیادی از بیمار رفته باشد. امدادگر بلید برای وقوع شوک در بیمار آمادگی ‎ae ee ae‏ به ایجاد شوک و از بين رفسن هوشیاری بیمار شود. امدادگر بایسد برای متوقف کردن خونریزیهای شدید با روشهای پنداوردن خونریزی به شرح زیر آشنا شود: روش فشار مستقیم عضو . یکی از راههای قطع خوریزی روش فشار مستقیم است. در لین روش بدا پانسمان استریل را روی زخم می‌گذارند. سپس روی محل خونریزی را با دست فشار می‌دهند. بلیدبه خاطر داشت که فشاری که روی زخم وارد می‌شود یکنواخت باشد و از گذاشتن و برداشتن دست روی زخم یا کم و زیاد کردن فشار خودداری شود (شکل ۶-1). چنانچه اطراف يانسمان خون لخته شده باشدمٌ ن ايد هيج كونه دستکاری در لختة خون انجام شود. روش بالا نگه‌داشتن عضو . یکی دیگر از روشهای کاهش خونریزی. بالا نگه‌داشتن عضو صدمه دیده است. در تمام مواردی که زو دست. گردن, ساق‌پا و بازو دچار خونریزی شدید شده‌است. بلید عضو مجروح را در سطحی بالاتر از سطح قلب شخص مصدوم قرار داد. 118 

صفحه 119:
ازو استفاده می‌شود. در صورتی که خونریزی فشار" استفاده روش نقطة فشار. از این روش بیشتر در خونریزیهای ساق پا یا شدید زخم در نواحی ساق پا.یا بازوبا اعمال روشهای قبلی متوقف نشود. می‌توان از روش کرد..بااستفاده از لین روش نقاط خاصی از بدن را كه همان سرخرگهای اصلی هستند شناسایی می‌کنیم و سپس روی تن فشار می‌آوریم. در لین روش گردش خون عضو تقریباًمتوقف می‌شود لذا نمی‌تولند یک روش دایمی باشد بلکه یک روش موقتی است تا رسیدن فرد به بیمارستان. برخلاف روش فشار مسستقیم. در ایسن روش به محض توقف خونریزی پاید فشار نیز قطع شود ولى بايد آماده بود تسا در صسورت خو: دوباره مجدداً ريى سرخرك فشار وارد شود. براى مثال؛ براى جلوكيرى از خونريزى باز در ناحية بازو مطابق روش زير عمل شود. ‎.١‏ روى سرخرگ بازویی فشار آورید و سرخرگ را روی اسستخوان بازو بفشارید. نقط+ فشار سرخرگ در طرف داخل بازو در شيار بيسن ماهيجة دوسر و سدسر بازو و در وسط خط جد فاصل بين كودى زيربغل و جين آرنج ولقع شده ‏وإسيت (شكل 0-5). ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏شكل 0-1 ‎ ‎ 

صفحه 120:
برایوارد آوردن فشار روی سرخرگ طرف خارج و اح ان رن زویی؛ قسمت میلنی بازوین حادله دیده را با دست بگیریدبه طوری کههست شا درا انگشتان در طرف داخل بازوی حادئه دیذه قرار گیرد و سپس انا اری به طرف داخل وارد شود وت درو رای طرف اه ۳ نگشتان خود براى وارد لموردن فشار از سطح داخلی استفاده کنید و هرگز نوک انگشتان خود را برای لین عمل‌بهکارنبرید. لین عمل سبب فشرده‌شدن سرخرگ بر روی استخوان بازو می‌شود. روش استعمال تورنیکت‌یا رگند . رگیندنوار لاستیکی یا بارجداى است با عرض 0-1 سائتيمتر كه براى بستن شريان صدمه ای که عون ری شید تاره با کار روز زا وجود داشته باشد و خونریزی به وسیلة روشهای قبلى منوقف نشده باشد. استفادء از رگبند روش خطرناکی است و عوارض جنبی اگواری به دنبال خواهد کات زیر ش سس رگست تدای + مات طولائیتر از سه ربع ساعت ممکن است له علت بسته شدن سرخرگ و ترسیدن خون به عضو) سبب سیاه‌شدن و از رفتن کامل عضو شود. موارد مصرف تورنیکت در حوادث ورزشی بسیار کم است و بیشتر در صلمات ناشی از تصادفات و کار بسا ابزارهای سسنگین استفاده از آن لازم می‌شود. 120 یزی شدید و خطر مرگ 

صفحه 121:
در بستن رگبند نکات مهم زیر را مدنظر داشته باشید: ۱ رگبند را کمی بالاتر از زخم و روی پوست سالم ببندید. ۲. رگبند را بهتر است بالای زانو يا بالای آرنج بست. ۳. هیچ گاه رگبند را زیر بانداژ پنهان نکنید یا روی آن را به وسیلة دستمال یا پتو نپوشانید. ۶. از اجسام خیلی باریک و فلزی مثل مفتول برای رگبند استفاده نکنید. ۵ زمان بستن رگبند را یادداشت و آن را در محلی نزدیک صدمه الصاق کنید. بس از يستن ركبند هر پانزده دقيقه یک بار لن را شل كنيد يما جريان خون موقتا برفرار شود و مجدداً ركبند را محکم کنید و تا رسیدن به پزشک متخصص ویا مركز درملنى لين عمل را تکرار کنید. 121 

صفحه 122:
122 5-4 زخمها و پیامدهای آن عفونت یکی از عوارض زخم است. چنانچه به درمان خونریزیهای باز بی‌توجهی شود. آلودگی محیط باعث رشد و ازدید میکرویها در زخم و ایجاد عفونت می‌شود. میکروبها باعث تغییر نسوج اطراف زخم می‌شوند که علایم لن درد حساسیت. حرارت. ورم؛ تفیبر رنگ پوست و تولید چرک در بلفت است. میکروب همکن است از طريق هواء محیط آلوده یا دستها و ابزاری که در پانسمان به‌کار می‌رود (در صورت آلوده بودن) در بدن وارد شود. عفوننت باعث می‌شود که زمان التيام زخمها طولانی شود. ‎٩-۵‏ زخمهایی که خونریزی شدید ندارند ‏بسیاری از زخمها جزئی هستند و خونریزی کمی دارند. در این‌گونه میارد گرچه ممکن است خون از کل سطح خراشیده شده به بیرون تراوش کند اما مقدار خونریزی کم است و خود به خود خونریزی بند می‌آید. در صورتی که در این‌گونه زخمها نیازبه پانسمان باشد. مانند سایر زخمها بلید ابتدا امدادگر دستهای خود رابا لب و صابون بشوید و سپس زخم و اطراف تن را شستشو دهد و به‌وسیلة یک تنزیب یا پد استریل شد: خشک روی زخم را پوشاند و با باندسترون شده باندپیچی کند. در این گینه میارد بلید توجه داشت که اگر علامت عفونت ظاهر شد فوراً به پزشک مراجعه شود. ‎ ‎ 

صفحه 123:
نحوة خارج كردن اجسام خارجى از بافتها در زخمهای کوچک باز, قطعات و تراشه‌های کوچک چوب و خرده‌ریزهای شیشه غالبا در بافتهای يوستى يا در بافتهابى كه در زير سطح مذ کور قرار دارند باقی می‌ماند. وجود اجسام خارجى ممكن است سیب عفونت شوند. برای خارج کردن اجسام خارجی از بافتها به ترتیب زیر عمل كنيد ا.زخم برای خارج کردن اجسام الزاماً بايد بدوسيلة ابزار آلات سترون شده باشد. برای ایین کار می‌توان از لثبرک استفاده کرد. لنبرک را می‌توان به وسیلة قرار دادن در لب جوش یا نگه‌داششن روی شعله آتش سترون کرد. ۲. اجسامی را که به طور سطحی درست زیرپوست قرار دارند و بعد از وارد شدن به بدن تغيير نکرد‌ند می‌توان به وسیله نوک سوزنی که با الکل با شعلذ آتش سترین شده‌است خارج کرد. ۳. چنانچه شینی بزرگ به طور کامل در عضوى از بدن فرو رفته باشد. هركز كوشش نكنيد كه كن اين كار موجب شدت خونريزى و آسيب ديدن بافتهاى اطراف مىشود. به بالاى ناحيه صدمه ديده فشار مستقيم أوريد نا خونريزى كاهش يلبد و اطراف جسم لنه روى جسم) را باندبيجى كنيد. و سريعا به يزشك يا مراكز درملنى برسانيد. براى كاهش خونريزى. عضو مجروح شده را بالا نكهداريد و أن را تا آنجا كه امكان دارد ابت و بى حركت كنيد (شكل 5-/0. 123 

صفحه 124:
‎less ۷‏ بستة ‏تعریف ‏زخمهای بسته زخمهلیی هستند که پس از ایجاد صدمه پوست آسیبی نمی‌بیند و بریدگی و خراشی روی ن دیده نمی‌شود و فقط بافتهای درونی صدمه مي‌بینند. احتمال ایجاد این گنه زخمها در هر نقطه‌ای از بدن وجود دارد. اما در صورت شدید بودن ضربه ممکن است خون از سوراخهایی که حفره‌های داخلی بدن رابه خارج مربوط می‌کنند. مثل دهان. بینی و مقعد. جاری شود. یا در صورت ضربه به سر و ایجاد زخم بسته در جمجمه. دور چشمها کبود خواهد شد. زخمهای بسته‌به علت مجاورنبودن با محیط کمتر دچار عفونت می‌شوند. علل. اکشر زخمهای بسته در اثر اعمال نیروهای خارجی و سقوط اشیای سنگین روی بدن ایجاد می‌شود. زخمهای بسته گاهی براثر سهل‌انگاری به وجود می‌آیند ما وقتی مصدوم دچار شکستگی بسته است. اگر پیش از اقدام به بی‌حرکت کردن عضو شکسته و آتل گذاری آن. عضو را حرکت دهد ممکن است ‎ ‎ ‏ز استخوان شکسته در زیر طبقات پوست ایجاد زخم بسته کند. ‎124 

صفحه 125:
we p= ‏شکل -۷ نحوة پانسمان زخمهایی که شیء خارجی در عضو باقی مانده است‎ و علایم. درد و حساسیت احيذ آسیب‌دیده از اصلی‌ترین علایم زخمهای بسته هستند. ورم و ددیده نیز از علایم بدنی زخمهای بسته‌اند به علاوه علایم عمومی‌تر زخمهای بسته به شرح زیر است: پپست سرد. مرطیب و رنگ پریده نبض بسیار سریع و ضعیف. تنفس سریع و سطحی و سرگیجه احساس تشنگی و بی‌قراری در مصدوم در مواقعی که ضربه به ناحية شکم. لگن و پشت اصابت کرده باشد. حادثه دیده خون استفراغ می‌کند یا مدفوع و ادرار او خون‌آلید است. در این گونه موارد مصدوم باید در اسرع وقت به مراکز درمانی انتقال یاب 125 

صفحه 126:
7-8 کمکهای اولیه در زخمهای بسته *راههای تنفسی حادثه دیده را باز نگه دارید و در صورتی که لازم باشد به او تتفس مصنوعی بدهید. *به‌دقت سراسر بدن مصدوم را معاینه و بررسی کنید ‏ در اين بررسى به دو نوع ضايعه از قبيل شکستگی. صدمات وارده به سر كردن. قفسه‌سینه. شکم. اندامها. پشت و ستون مهره‌ها توجه کنید. *در صورت احتمال وجود صدمات درونی» هرچه زودتر مراقبتهای پزشکی را در مورد حادثه ديده اعمال كنيد. * بوششهاى تنك دوركردن. سينه و كمر را شل كنيد. *ميزان تنفس: نبض و سطح هوشيارى را هر ‎٠١‏ دقيقه يكبار بررسى كنيد. *در صورتى كه حدس مىزنيد شكستكى بسته وجود دارد. قبل از حركت دادن مصدوم. موضع صدمه دیده را با گذاشتن آتل بی‌حرکت كنيد. *از راه دهان چیزی به مصدوم نخورانید. *در زخمهای بستة ج انچه کبودی روی سطح پوست یا دور چشمها مشاهده می‌شود؛ می‌توان با کیسة آب سرد در محل ضایعه از تورم اضافی بافت جلوگیری کرد. 126 

صفحه 127:
1-9 زخم و خونریزی در ورزش همان‌طور که گفته شد. که حوادثی مانند تصادف با وسایل نقلیه در جاده‌ها و کار با ابزار و وسایل در محیط کارخانه یا منزل یا برخورد با مولنع طبیعی در اوقات فرافت یا هنگام فعالیتهای بدنی و ورزشی ایجاد می‌شود. با توجه به ماهیت موضوع فقط به شرح صدمات ورزشی می‌پردازیم. تحقیقلتی دربار؛ صدمات ورزشی در سطح ده رشته در ایران انجام شده است. در لين تحقيقوقوع بنج نوع صدمة ورزشی در اندامها و بافتهای مختلف بدن با در نظر گرفتن زمان تمرین و مسابقه. فصل تمرینات. و حضور دا ن یا نداشتن مربی در لحظ؛ وقوع حادثه مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش یاد شده درصد وقوع زخم و جراحت را در سطح سر و گردن. ميان تنه. کمربند شلنه و بازو. آرنج و ساعد. لگن و ران؛ زانو و ساق پا مچ و انگشتان دست و مج و انگشتان پا به‌دست آورده است. نمودارهای زیر وضعیت وقوع صدمات زخم و جراحت را در ده رشته ورزشی نشان می‌دهند. 127 

صفحه 128:
نمیدار ۱-۷ نشان مىدهد كه تقريباً تمام قسمتهاى بدن ممكن است در ورزش فوتبال صدمه ببيند ييا جراحت ن خوردن وقوع اين صدمه نسبت جه بوده‌است دار ۲-۲ نشان می‌دهد که وت در اه زو او (خصوصا زلنو) و مج انگشتان دست (کف ا اا ل ال ۳ بخشهای بدن پیشسسر در معرض اين آسیب‌اند. همان‌طور که مشاهده می‌شود؛ فقط زانسو 140 صسدمات را بسه خود اختصاص داده است. 128 نمودار ۲-۷ میزان وفوع زخم و جراحت در ورزش والیال 

صفحه 129:
رجه (توپ‌گیری) به وجود آمده‌است. وقوع زخم و خراشیدگی در زانو عمدتاً در حرکت نمودار ۲-۷ نشان می‌دهد که وقوع زخم و خراشیدگی در قسمتهای زلنو و ساق و سر و كردن به ترتیب نسبت جه سایر بخشهای بدن پیشتر بوده‌است. نمودار ۲-۹ میزان وقوع زخم و جراحت در ورزش بسکتبال 129 

صفحه 130:
نمودار 5-1 نشان مىدهد كه كلية قسمتهای بدن کم و پیش در معرض خطر زخم و خراشیدگیهای بوستی است و بخش سرو گردن (خصوصا گوشها) بیشتر صدمه دیده است. نمودار ‎۵-٩‏ میزان وقوع زخسم و خراشيدكيها را در كل بدن نشان داده اسست. مشاهده می‌شود كه وقوع این صدمه در ناحية زانو و ساق (خصوصا قسمت قدلمی ساق پا) نسبت به سایر بخشهای بدن بیشتر بوده است. 130 نمودار 0-1 

صفحه 131:
نمودار 1-1 فوق که مربیط به ضایعات خراشیدگی و زخمها نشان داده شده که قسمتهای‌تحتانی بدن. مثل زلنو و ساق و همچنین مج و كف با بیشتر در معرض لین خطر قرار می‌گیرند و نواحی میان تنه و کمربند شلنه و بازو مصون از خطر این صدمه بوده‌اند. نمودار ۷-۷ میزان وقوع خراشیدگی و زخمهای سطحی را در كل بدن نشان می‌دهد. مشاهده می‌گردد که زلئو و ساق پا (خصوصا زانی) نسبت به سایر نواحی بدن بیشتر در معرض وقوع این صدمه بوده است. نمودار 1-1 میزان وقوع زخم و جراحت در نمودار -۷ میزان وقوع زخم و جراحت در اندامهای مختلف بدن در ورزش دوومیدانی اندامهای مختاف بدن در ورزش اسکی 131 

صفحه 132:
نمودار ۸-۷ نشان می‌دهد که نیاحی مچ و انگشتان و ساق پابه ترتیب نسبت به سایر اجزای بدن بیشتر در معرض عارضذ زخم و خراشیدگیها قرار م گید و نواحی دیگر چون کمربند شانه‌ای باسن و ران کمتر صدمه می‌بینند سرو گردن نیز 1/۱۸ صدمه دیدگی را در لین نمودار نشان می‌دهد که عمدتاً در نواحی لب. دهان. بینی و گوشها حادث شده است. نمودار ۸-۷ میزان وقوع زخم و جراحت در ورزش تکواندو 132 

صفحه 133:
درنمودار ٩-٩.نشان‏ داده شده‌است که جراحت وزخمهانیزهمانندعارضة ضرب‌دیدگی کم کلیه بخشهای بدن حادث شده است. قابل توجه است كه وقوع اين صدمه در ناحية سروگردن نسبت به ساير بخشهاى بدن بيشتر بوده است به طوری که اين بخش از بدن به تنهایی حدود ۱۳ وقوع اين صدمه را به خود اختصاص داده است نمودار ‎٠١-1‏ فوق نشان می‌دهد که وقوع جراحت و زخمها در بخش سروگردن نسبت به ساير بخشهاى بدن بيشتر بوده است بطوری که این ناحیه به تنهایی حدود ۱۲ لین صدمه رابه خود اختصاص داده است و قسمتهای میان تنه و لگن و ران کمتر دچار این صدمه شده‌اند. 133 

صفحه 134:
پانسمان و روشهای ضدعفونی زخم هدف مرحله‌ای آشنایی با ریشهای شستشو, ضدعفونی و پانسمان کردن انواع زخم ۷-۱ پانسمان هدفهای آموزشی رفتاری انتظار می‌رود پس از مطالعةُ اين بخش بتوانید: * _پانسمان و مشخصات آن را شرح دهید. * انواع وسایل پانسمان و کاربرد هریک را بنویسید. * _ریشهای مختلف ضدعفونی کردن را بدانید. انواع بانداژ و کاربرد هریک را شرح دهید. * وسایل بانداژ و زخم را استرلیزه کنید. زخم را تمیز و پانسمان کنید. * عمل ابت کردن و گره زدن باند را انجام دهید. باند مناسب اعضای مختلف بدن را انتخاب و بدن فرد مصدوم را باندپیچی يد 134 

صفحه 135:
تعریف پانسمان پانسمان پوشش حفاظتی استریل شده‌ای است که روی زخم می‌گذارنند تابه قطع شدن خون و جلوگیری از عفونت کمک و ترشحات ری زخم را نیز جذب کند. همچنین پانسمان در محانظت زخم و جلوگیری از آلودگی پیشتر آن نقش مهمی دارد. مشخصات پانسمان بلند پانسمان باید بزرگ باشد تا محل زخم دست کم ۵/۲ سانتیمتر فراتر از زخم را پپوشاند. بلند پانسمان باید استریل باشد تا تولید عفونت در زخم نکند و حجم و ضخامت کافی داشته باشد و بتواند ترشحات روی زخم را جذب و زخم را از ضربه‌های خارجی حفاظت کند. روی باند زخم بهتر است توری (شبکه‌ای) باشد و از جنسی انتخاب شود که روی زخم نچسبد. لین موضوع اهمیت زیادی دارد زییا در صورت برداشتن بلند از روی زخم بافتهای تازه و در حال ترمیم را از جا می‌کند یابه آنها صدمه می‌زند. برای مثال. گذاشتن پنبه به طور مستقیم روی زخم مناسب نیست زیرا الیاف آن به زخم می‌چسید. 135 

صفحه 136:
۷-۲ ناع وسیلا بانسمان و موارد كاريرد آن بانسمان زخمببا وسايل مختلفى انجام مىشود كه از نظر اندازه. جب شكل و كاربرد..با توجهبه نوع زخم. مفاوت‌اند. که در اینجابه چند مه شاد نی زا نوار چسب زخم. چسب زخم یکی از مواردی است که برای پانسمان زخمهای جزنی به کار می‌رود. چسب زخم از یک للیذ جسبناك. يك گاز ویک پوستذ حفاظتى تشكيل شده است. در لابة جسبئاك سوراخهاى ريزى قرار دارد كه جازهمی‌دهد رطوبت روی پوست بخار شود و بیرون برود.بلید توچه داشت که چسب زخمهلبی که لین ویژگی را ندارند نباید بیش از دونا سه ساعت روی زخم گذاشته ‎SSE)‏ ‎Ov‏ شکل ۱-۷ لايههاى مختلف جسب زخم 

صفحه 137:
كاز. كاز يكى از انوا وسيلة بانسمان است که از جنس بسیار نرم و سیک و پارچدتوری مخصوصی ساخته شده است که به سرعت ترشحات را به خود جذذب می‌کند. گاز در پانسمان دونوع زخم کاربرد پیشتری دارد. یکی زمانی که برای زخم یک پوشش سبک مورد نیز است (مثلاً در سوختگی که نباز به به دارو در دسترس نباشد (شكل 7-0 الف). بندآمدن خون نباشد و از طرفى جذب ترشحات ضرورت داشته باشد) و دوم آنكه بائد استريل غيرآ: بد جد نوع ديكرى أز وسيله بانسمان است كه از لابدهاى بتبه و كاز.يا بارجهاى كه فدرت جذب ترشحات را دارد در اندازءهاى مختلف تهيه مى شود و نوع آمادة استربل آن نیز ممکن است در داروخانه‌ها یا یمارستانهاموجود باشد (شکل ۲-۷ ب). 137 شکل ۲-۷. گاز (الف) و پد (ب) 

صفحه 138:
ورقه‌های پلی‌اتیلن. لین وسیله پوشش پلاستیکی است که در پانسمان‌.به کار می‌رود. لین ورقه ضمن اینکه زخم را از آلوده شدن و هجوم میکروبها محفوظ نگاه می‌دارد با سوراخهایی که دارد مانع تبخیر لب و رسیدن اکسیژن نمی‌شود. استفاده از اينن وسیله در پانسمان باعث می‌شود که زخم مرطوب بملند و زودتر التیام پیدا کند. معلیب ورقة پلی‌اتیلن لین است که‌با توجه به مرطوب نگه‌داشتن زخم احتمال عفونی شدن زخم بیشتر است لذا وقتى از لين نوع پانسمان استفاده می‌شود بلید در پاکیزه نگه داشتن زخم بیشتر دقت کرد. از لين نوع پانسمان معمولا در زخمهای مربوط بسه اعمال جراحی و در محیطهای کاملا استرلیژه شده استفاده می‌شود. انواع مختلف باند را می‌توان به صورت آماده تهیه کرد اما در صورتی که چنین موادی به صورت آماده در اختیار نباشد. می‌توان از پارچه‌های تمیز و بدون پُرز استفاده کرد. توجه داشته باشید که مواد پرزدار نباید مستقیماً ریی زخم گذاشته شوند. 138 

صفحه 139:
7-7 روشهای ضدعفونی کردن (استرلیزاسیون) استریل کردن یا استرلیزاسیون به معنای از بین بردن کامل میکروبهای خارجی زنده اعم از بیماری‌زا و یا غیربیماری‌زا و غیرفعال کردن ویروسهاست. برای استریل کردن وسایل پانسمان (گاز بد. قيجى و غیره) از حرارت به اشکال مختلف استفاده می‌شود. روعهای حداول اسریل غبارت الد از * استفاده از بخار آسب تحست فشار. حرارت مرطوب مطمئتتریین وسیلة کشتن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زاست. رطوبت نفوذپذیری یاخته را زیاد می‌کند وبه دنبال لن حرارت پروتلین یاخته را منعقد می‌کند. بالا بردن فشار بخار آب لین امکان را می‌دهد که به درجة حرارت بالاتری برسیم. استریل باند توسط بخار به وسيلة دستكاهى به نام اتوکلاو ۱۱ انجام می‌شود. برای استریل هسایل پانسمان بايد توجه داشت که حداقل ۲۵ دقیقه وسایل در دستگاه نگهداری شوند و حرارت اتوکلاو ۲۵۰ درجه فارنهایت یا ۱۲۱ درج؛ُ سانتیگراد باشد. * جوشاندن وسایل در آب. یکی دیگر از راههای استرلیزاسیون جوشاندن ابزارهای پانسمان در لب است. در لین روش بليد لَب كل سطح وسایل را در بربگیرد و حدلقل ۱۵ دقيقه در لب بجوشند. لین روش نسبت به سایر روشها محدودیتهایی دار به اين معنی که فقط برخی وسایل مثل انبرک و قیچی و ظروف را می‌توان از طریق لن استریل کرد. در این روش فقط باکتریها از ین می‌روند و احتمال باقی ماندن هاگها و ابتلابه کزاز در مورد بیماری که با این وسایل جراحی شده است وجود دارد. بنابراین. استریل کردن با روش جوشانیدن نمی‌تواند و نباید جای استریل کردن با روش بخار لب تحت فشار را بگیرد. 139 

صفحه 140:
*استفاده از حرارت خشک. رایجترین نوع ن اجاق‌با هوای گرم است که‌با نیروی برق گرم می‌شود. درجة حرارت لازم برای استریل کردن وسایل با لین روش ۱3۰ درجذ سانتیگراد و زمان لازم یک ساعت است که از زملنی محاسبه می‌شود که حرارت دستگاه به ۱0۰ درجة سانتیگراد رسیده باشد. لین روش برای استریل کردن پودرها. روغنها. چربیها و سرنگهای شیشه‌ای مناسب *استریل کردن به وسیلة شعله آتش. شید بتوان گفت لین روش قدیمیترین روش استریل کردن وسایل درملنی است که در حال حاضر کاربرد کمتری دارد. البته مواقعی که وسایل استرلیزاسیون در دسترس نباشد. با کمترین امکانات می‌توان مقدمات کار را برای استریل کردن وسایل فراهم او *استریل کردن به وسیله محلولهای شیمیایی. استفاده از محلولهای شیمیایی به منظور استریل کردن وسایل به لحاظ صدمات احتمللی که‌به بلفت می‌زنند روش متدایلی نیست و در لین روش بیشتر برای استریل کردن وسایل پلاستیکی و کف‌پوشهای بیمارستانها استفاده مى شود 140 

صفحه 141:
۷-۶ تمیز کردن زخم و پانسمان قبل از شروع پانسمان ابتدا بلید دستها رابا آب ولرم و صابون شست و پس از آن در صورت وجود الکل» کمی الكل سفيد به دستها ماليد. یقرت تیه گاز آغشته به مواد ضدعفونی کننده ماتند لَب اكسيؤنه يا محلول برمنكنات دوبتاس دودر هزارريا محلول ساولن. از سمت داخل زخم به خارج تميز كنيد و بعد به نظلفت اطراف زخم بيردازيد. توجه كنيد كه هر قطعه بنبه را كه براى تميز كردن قسمتى از زخم بدكار مى رود باید در قسمتهای دیگر به کار برد. پس از تمیز كردن زخم آن را بانسمان كنيد. ۷-۵ انواع پانسمان پاسمان برد نیع است: پانسمان خشک و پانسمان مرطوب. تریل خشک: پانسمان خشک معمولاً برای حفاظت زخم از میکروبها و صدمات بعدی انجام می‌شود. برای زغم امدادگر باید به روش زیر عمل کند: ‎.١‏ وسایل پانسمان را آماده کنید و در سینی مخصوص نزدیک پیمار قرار دهید. ‏۲ بیمار رادر وضع راحت وعضوصد مدد يده رادروضعيت آماد, ‎le‏ پانسمان قرار دهید. ‏۳. زخم را مطابق روشى كه قبلاً ‎if‏ پنس استریل به تعداد لازم كاز روی زخم بگذارید. ‎ens SNC fC tan SUE Sei ae‏ مر با ‏۶ پانسمان رابا استفاده از بلند با نوار چسب در محل ثلبت کنید. در مواردی که پوست بیمار به نوار چسب مورد استفاده حساس باشد بهتر است از باند یا نوارچسب‌های مخصوص که حساسیت ایجاد نمی‌کند استفاده شود. ‎ ‎ ‎141 ‎ 

صفحه 142:
+ بانداق و اتواع آن ندز با بلقد يجى جه معنى بسئن بلند دور عضو امت كه براى اتجام سه هدف ثلبت تكهداشتن بانسمان با آترروى عضو يا زخم. ثابت تكاداشتن و ايجاد محدرديت در عضي و جلو كيرى أل أبجاد نوريا هش آن در عضو اجام مد نها رهب شگل, جد و صملكردفان به ند نو "شیم می شون در اج بدشرحپن نموت بلند سكو , چندسر: كرلوائ. يك كوك و اد فلهشه می‌پرازي. اند سه‌گوش. اند سه‌گوش را مىنوات در مورد متعددیبه ‎yb lag‏ به‌صورت پاز ‎Dye AEG‏ به هون نار تکستمندی برای حفاظت و نگه‌داشتن باز با مه ویا گم رد پا مرا سر دست واه کار مد وجا اب اه مویت حا شده سب يار خاص استقاده عر لد سد كوش ذا مواد ارك ‎SES bey eye ee elle‏ ملع اسر خصوضا نی که اند میا وی زخم از شی‌شود و صوا رای ثبت يا أل روى عضو بدكار مورود. م نوات أز دستمال و روسرى د اسقاده عرد ‎fey‏ ‎ale et gs ce‏ ها شکم ‎lab es‏ ند چندسر ند مرش است که ریک از دواتهاى جا جد بربدكى به فستهاي جا حرف بکسان شم ده است و بان فرب مریک از ‎tet‏ باتد هاراى جنداتهائ فرص يأ سر اسث عه به بكديكر متصل میشوند. ان اند در ماردی که بای نان را مني عوض كرد كنامبرين باد و مسمولا لز جنس فلا ‎EN SS‏ 142 شکل ۳-۷ باند سه گوش 

صفحه 143:
143 باندهای لوله شده ی افته‌های مختلف با طول و عرض متفاوت است که هر یک از آنها برای زخم‌بندی اندامهای مختلف بدن‌به کار می‌روند. باندهای 0 فلائل و چلوار ساخته می‌شوند. جدول زیراندازة معمولی این نوع بلند را برای قسمتهای بدن شخخص بللغ نشان مىدهد. بديهى است براى اطفال از اندازه‌های کوچکتری می‌توان استفاده کرد (شکل ۵2۷). شکل ۰-۷ باند لوله شده از جنس گاز 

صفحه 144:
عرض باند به سانتیمتر 52 تاا5 تا٩57‏ تاه۱ 10 برای محکم کردن آتل یا نگهداری پانسمان بزرگ و سنگین روی عضو معمولاً از باندهای کشی استفاده می‌شود. باند کشی خود یک نوع باند لوله شده است. 144 

صفحه 145:
بلند یک گوش 1. این بلند یک نوع بلند ترکیبی و ساختگی است که بیشتر در پانسمان سر کاربرد دارد. باند سه‌گوش را به صورت بلند کراولتی درمی‌آوريم و وسط تن را روی گوش صدمه 2 دیده قرار می‌دهیم. یک سر بلند روی جمجمه و سر دیگر بلند را از زیر گلو رد می کراواتی را در طرف دیگر / صورت در بالای گوش به‌صورت 7 درمی‌آوييم. آنگاه یکی یا از روی پیشانس و دیگری را از پشست سر بسه طرف گوش آسیب دیده هدایست می‌کنيم و در نهایت باند را در بالای گوش گره می‌زنيم (شکل ‎OV‏ شکل 1-۷ روش باندا كوش به وسیلة اند 7 باند كراواتى. از اين باند براى محكم کردن پانسمان در جاى خود در ناحية مفصل (مانند دور قوزك يا مج با) استفاده مى شود. باند چهارسر. براى تهية باند جهارسر از باند نوارى استفاده مىشود. مقدار لازم ومناسب از باد نوارى انتخاب مى كنيم و دو سمت آن را از وسط با قیچی یا چاقو می‌بریم (شکل ۷-۷ تسس سح شکل ۷-۷ باند چهارسر 

صفحه 146:
۷-۷ ثابت کردن و گره‌زدن باند برای ثابت نگه‌داشتن باند در محل موردنظر کارهای زیر به ترتیب باید انجام شود: ۱. سرآزاد باند را روی نقطه‌ای از پانسمان که شروع باندپیچی خواهد بود بگذارید (شکل ۸-۷ الف). ۲ یک دور باند را به دور عضو بپیچید به طوری که گوشذ سرآزاد اند بیرون باشد (شکل ۸-۷ ب). ۸ سر آزاد باند را تا كنيد (شكلج) و روی آن را باندپیچی کنید (شکل ۸-۷د). برای گره‌زدن باند پس از پایان بانداژ کارهای زیر را بايد به ترتيب انجام داد: شک ل۸-۷ روش ثابت کردن باند روی عضو انتهای باند را در یک طرف قسمت باندپیچی شده با یک دست نگاه دارید و سپس یک نیم حلقه در جهت مالك با کمک انگشت دست دیگر درست کنید (شکل ‎٩-۷‏ الف). 

صفحه 147:
اي قدو قد ري ووفك دابا وض بد ود ا تير فوسخ ري و رست ی ال اج رل اد ره و نی رن سای کر ند دای دق يوج لك يط بو توا در ات ربب و هرز باس ی یاه رم ی سردا و کب تم ربب ساي امل ادم بارا مق هی دی رو مر ود ريد وفك بك سنن یب رم دسج لو مه برش همم پم مه ول ی بر ره 0 هقی مسدی اس رل ار ری يت کب ربق رز رجا سور ری رای دزی ارب 147 

صفحه 148:


صفحه 149:
بانداژ حلقوی. یکی از ساد‌ترین انواع بانداژ اسست که در بانداژ قسمتهایی از بدن مثل شست پایا سر که قطر تقریباً یکسانی دارند به‌کار می‌رود. در لین بانداژ بلند را دور سر یا شست پا می‌پیچیم به طوری که هر لایه روی لاي؛ قبلی قرار گیرد (شکل ۱۱-۷). برای بانداژ كردن هيج كاه نبلید از لین نوع بلند استفاده کرد خصوصاً وقتی بلند حلقوی از نوع کشی باشد. باندازماربيج.باندبيجىبه روش ماربيج به سه طريق مطلبق شرح شکل ۱۷ ازير انجام مىشود: الف) بانداز ماربيج باز. بلند را در محل موردنظر ثلبت مى كنيم (شكل 17-7 الف) و سيس به شكل ماربيج و فاصلددار به دور عضو می‌پیچیم (شکل ۱۲-۷ ب) به طوری که لایه‌های باز باند روی هم قرار نگیرد و مماس هم نباشد و سپس آن را گره می‌زنيم (شکل ۱۲-۷ ج). از ان روش بیشتر در آتل‌بندی یا بانداژهای میقت استفاده می‌شود. 149 

صفحه 150:
روش برای بانداژ قسمتهایی از بدن که قطر یکسان ندارند مثل ساعد یا ساق پا استفاده می‌شود. در این روش پس از ثلبت کردن ‎db th‏ رابه شکل مارپیچ ولی بدون فاصله به دور عضو می‌پیچیم به طوری که هیچ فاصله‌ای بین لایه‌های باند نباشد و هر لایه ۲۳ از لای؛ قبلی را بپوشاند (شکل ۱۳-۷ ب) بانداژ مارپیچ بسته. از شکل ۱۳-۷ بانداژ مارپیچ بسته باقذاز مارييج ممكوس. برلى بانداز اغضاى فعال كه نطر پکنان و قبت ندارند. رای که بندجمع نشود و ثبت و محکم بمق. ان روش استفدهمیشود روش باندیچیبه این شرح است: لد را در پایکترین قسمت عضی مثلاً مج دست يا جا. ثلبت كنبد و سبس شروع به پچیدن به روش ماریچی کندژانگشت شست دست را در وسط فاصلا ین ‎AY‏ پایتی و بای اند قار دید و لول ند اه طور معکوس بچرخاند (شکل 5-۷ 150 

صفحه 151:
شکل ۱-۷ بانداژ مارپیچ معکوس در لین حللت سطح داخلی بلند.به دور عضو بسته می‌شود. لین کار را مجدداً در دورهای بعدی تکرار کنیدبه طوری که هر لابه ۲۳ از للية قبلی را بپوشاند. چرخاندن لوله بلند در هر دور بلید در همان نقطه قبلی و در یک امتداد انجام شود تا فشار باند روی عضو یکنواخت باشد. در پایان مبحث بانداژ حلقوی. برای نمونه به شرح اجرای بانداژ آرنج توسط باند حلقوی می‌پردازيم. برای باندپیچی آرنج ابتدا عضو را خم می‌کنيم و در وضعیت مناسب قرار می‌دهیم ژ سر باند را روی سطح پیروتی آرنج قرار می‌دهیم و باند را دور عضو می‌پیچیم طوری که باند ۲۳ لبف بالایی بلند قبلی را دربر سپس بلند را پشت آرنج می‌بریم و لین بار از لب پایین اولین دور بلند عبور می‌دهیم. باندپیچی به‌همین ترتیب ادامه پیدامی‌کند. یعنی باند را یکبار از الا و یکبار از پایین عبور می‌دهیم. نتهای باند را در بلای مفصل آرنع تمام و با سنجاق یا چسب ابت می‌کنیم (شکل ۱۵-۷). 1 

صفحه 152:
شکل ۱۵-۷ بانداژ حلقو ی آرنج *بانداژبه شکل ۸(۸ لاتین . بواى بائدبيجى اعضليى از بدن مثل حج دست با مج با وبه طور کل مفاصل بدن از بن روش استفاده می‌شود. در اینجا به شرح باندپیچی مچ دست. مج پا و آرنج به روش مذکور می‌پردازیم. *الف) بانداژ کف و مچ دست. بلند را کف دست ثلبت كنيد و یکی دوبار دور ن پیچید و سپس به‌طورملیل تن را از روی مج واسيس دور مج رد كنيد (شكل 7 ل دست بركردانيد و دور كف دست به شكل 4 يبيجيد (شكل 17-7 ب). لين كار راجه ميزان لازم تكرار كنيد و سيس باند را دور مج كره بزنيد. 2 شكل /-11 بانداز كف دست و مج 

صفحه 153:
ب) بانداث مج پا.بلند را دور کف و روی پا لبت کنید و یکی دوبار دور تن پیچید (شکل ۱۷-۷ الف) سپس تن رامبه طور ملیل از جلو چا رد کنید و دور مچ پا پیچید (شکل ۷-۱۷ ب) و دوبارهبه طور ملیل تن را از جلو پا رد کنید و دور کف و روی پا پیچید و لین باندبيجى به شكل 8 راجه ميزان لازم تكرار كنيد به طورى كه هر لابه به اندازة 77 از لاية قبلی را پوشلند (شکلج). گاهی یک دور ید و سپس باند را گره پزنید (شکل ۱۷-۷ د). با زلنو را كمى خم كنيد و باندبيجى راجه شکل مدور یا حلفوی از پایین مفصل شروع کنید (شکل ۱۸-۷ مفصل لَنَ را به‌طور ملیل از روی مفصل رد کتبد (شکل ۱۸-۷ ب) و دوباره در پایین مقصل به شکل حلقوی بپیچید. به شکل ۸ را به میزانی که بانسمان را به طور کلمل بپوشاند تکرار کنید (شکل ۱۸-۷ ج) بانداژ را در بلای زنو و یا آرنج نید و سپس باند را گره بزنید. 153 شکل ۱۷-۷ روض بانداژ مج با 

صفحه 154:
شکل ۱۸-۷ ۷-۹ بانداژ ابا سر اد تواری را در انتهای شست نزدیک مچ قرار می‌دهیم. بلند نیاری را پس از یک بار چرخش دور دست طور: ‎oe‏ ست و سا وی هي که بای بت زار ورد و را رت اد ۱-۷ الف). سس بلند را دور انگشت: ست میپبچیم و از روی شست به بش د 3 و سبابه مي‌بريم. یک بار دور انگشت شست ریم (شکل ۷ -۱۹ ب). لیس عمل را تکرار می‌کنيم تا از ابتدا تا تهای شت را ی باه ابا چسب با ا ستجاق ثبت می‌یم ‎EVEN Je‏ ۳ امرس داز 154 

صفحه 155:
۷-۰ موارد و روشهای استفاده از باند سه كوش بلند سه گوش برای حفاظت از بازو مج و دست آسیب دیده و ایجاد تکیه‌گاه برای لین اعضاء باندپیچی سر و پیشانی, سینه و پشت به کار می‌رود. بانداژ سینه و پشت به وسیلة بلند سه گوش. بلند سه گوش را روی سینه در طرفی که صدمه دیده است قرار می‌دهیم. رأىس باند را بالای شانه و دو گوش؛ قاعدة باند را از بغلها عبور می‌دهيم. دو كوشة قاعدة باند را در پشت به هم گره می‌زنيم. چنانچه باقیماندة گره به رأنس باند سه گوش. که روی شانه است. برسد به آمن متصل می‌کنيم. در غيراين صورت توسط باند نوارى يا با وسيلة دیگری اين دو قسمت را به هم مربوط می‌کنیم. nd بانداژ شلنه به وسیلة بلند سه گوش. برای بانداژ شلنه دو عدد بلند سه گوش یا یک بلند سه‌گوش و یک نوار پارچه‌ای لازم است. ابتدا از یکی از باندهای سه گوش باند کراواتی بسازید سپس رس باند سه گوش را دور باند کراواتی پیچید و قاعد: تن را ریی شانة مجروح قرار دهید. بلند کراولتی را طوری قرار دهید که وسط لّن روی شلنذ مجروح باشد. سپس دو سر آن را دور بدن. پایینتر از زیربغل شانه مخالف. گره بزنید به طوری که گره کمی جلوتر از زیربغل. به طرف سینه. قرار گیرد (شکل ۲۰-۷ الف). 154 

صفحه 156:
بلند سه گوش را روی پانسمان زخم باز کنید به طوری که قاعدة ‎say OL‏ بازو قرار گیرد (شکل ۲۰-۷ ب). بلند راجه میزان مورد نظر روی بازوبه طرف بالاعا کنید و دو سر تن را دور بازو پپیچید و گره نید (شکل ۲۰-۷ ج). نبض بیمار را از مچ بازوی مجروح کنترل کنید تا مطمشن شوید خللی در جریان خون ایجاد نشده‌است. شکل ۲۰-۷ بانداژ شانه بهوسیلة باند سه‌گوش 156 

صفحه 157:
,سیلا بلند سه‌گوش. یک بلند نواری را دور کمر ببندید و دو سر ن را در بالای رانبه یکدیگر گره سه گوش روی ران بگذارید.به صورتی که رلس بلند از زیر بلند نواری عبور کند و در ‎BSG‏ « نعل ۲۳۰۷ اش ‎saa‏ بکند را ارت سس دور رآن یک دوزید صورت فردر بسعانید و درا رجى ران كر ‎ARCO Me YE ao‏ رام باند سه گوش را نیز در پایین گره باند کراواتی به با اسنجاق بزنيا شکل ۲۱-۷ روش بانداژ ران به وسیلة باند سه‌گوش پلند سه گوش. وسط بلند را روی آرنج قراردهید به‌صورتی که رلس بلند در بالا و روى بازو و قاعدة بلند در مناسب و مورد نیاز تا بزنید. دو گوشة قاعد؛ باند را از روی هم از داخل ‎JF‏ ر دهید و در بالای آرنج (شکل ۲۲-۷ الف). رلس بلند را روی گره تا نخورده و دو قسمت اضافی را توسط ستجاق مطلبق شکل تلبت می‌کنیم (شکل 17-1 ب4. بسكن باند سه كوش روی زانو دة ‎(tala‏ مى شود 157 

صفحه 158:
بانداژ دست یا پا و انتهای عضو قطع شده بهوسيلة بلند سه گوش. بلند سه گوش را زیر دست. پا یا عضو قطع شده بگذارید به‌طوری که رأس آن جلوتر از انتهای عضو قرار گیرد و خط قاعد؛ مثلث باند عمود بر امتداد عضو باشد. سپس رلْس بلند را روی عضو برگردانید (شکل ۲۳-۷) الف) و دو سر بلند سه گوش را از دور مج دست یا پا و یا انتهای عضو بریده شده به حللت ضربدر عبور دهید (شکل ۲۳-۷ ب) و روی رس باند گره بزنید (شکل ۲۳-۷ ج). رس بلند را به‌طرف پایین بکشید و روی گره‌با سنجاق قفلی محکم کنید (شکل ۲۳-۷ د). برای بانداژ پا نیزبه همین طریق عمل کنید (شکل ums .)۲۳-۷ — ۳ o/s شکل ۲۲-۷ بانداژآرنج بهوسیلاباند سه 

صفحه 159:
بانداز سر به وسيلة باند سه گوش. قاعدة بلند را به انداز؛ پنج سانتیمتر تا بزنید و لب تاخورده را بالای ابروها و روی پیشانی و رس باند را د ا دهيد. دو كوشة قاعدة باند را از بالای گوش به پشت سر ببرید (شکل ۲۵-۷ الف). از روی رلس باند به‌صورت ضربدری عبور دهید و سپس چلو پیشانی بیاورید. در وسط پیشلنی گن را به‌هم گره بزنید (شکل ‎AV‏ -۲۵ ب» رس بلند را که در پشت گردن قرار فد ‎See cr eee Pere ae ee‏ آن را با سنجاقی مطابق شکل (شکل ۲۵-۷ د) ابت کنید. شکل ۲۳-۷ بانداژ دست: عضو قطع شده با اده از باند س هكوش 

صفحه 160:
شکل ۲۶-۷ بلند سه گوش برای آویختن دست یا بازوی صدمه دیده‌به گردن. مصدوم را در وضعیت نشسته قرار دهید و ساعد آسیب دیده را طوری نگه دارید که مج و انگشتان کمی بالاتر از آرنج قرار گیرند (شکل ۲۹-۷ الف). سپس اى.بالاى بلند را از روى شلنة دست سا عبور دهید و از يشت كردن رد كنيد و كن راحا جلو شلنة قسمت قسمت تحتلنى بلند را بالا بكشيد وبه سر ديكدر لن در يشت كردن كره بزنيد (شكل 77-9 را در ناحيه آرنج نيز مى توان به باند سنجاق كرد (شكل ‎AE YY‏ 160 شکل ۲۵-۷ روش اجرای بائداژ سر به وسیلا باند سه گوش 

صفحه 161:
شکل ۲۱-۷ آویختن دست و بازو به گردن به وسیلا باند سه گوش در صورت دسترسی نداشتن به بلند سه گوش می‌توان از روشهای دیگر برای ثلبت كردن ساعد و دست آسیب دیده استفاده کرد. برای این کار دست بیمار را داخل آستین یک کت یا روپوش دکمه‌دار و محکم قرار دهید وبا بستن دکمه‌های کت. ّن رابه گردن مصدوم آویزان علاوه بر اين. می‌توانید آستین بیمار را با سنجاق به لباس او متصل کنید. از روسری و کمربند نیز می‌توان برای این منظور استفاده کرد. ۷-۱ موارد و روشهای استفاده از باند چهارسر بانداذ بيشلنى .به وسيلة بلند چهارسر. سطح میلنی بلند چهار سر را روی پیشلنی قرار دهید. سپس دو سر بالایی پلند را از جلوی گوشها عبور دهید و زیر چلنه گره بزنید. همچنین دو سر پایینی بلند را از بالای گوشها عبور دهید و در پخذقاسر گره بزنید 

صفحه 162:
1۳ ۰ AX شکل ۲۷-۷ بانداژ پیشانی به‌وسیلاٌ باند چهارسر شکل ۲۸-۷ بانداژ پشت سربه وسیلة بلند چهارسر. سطح مبلتی بلند چهارسر را در قسمت چس سر قرار دهید و سپس دو سر بالایی باند را روی پیشانی و دو سر پایینی آن را زیر چانه گره بزن 162 شکل ۲۹-۷ 

صفحه 163:
پانداژ بينى به وسيلة باند جهار سر. سطح ميانى بائد جهار سر را روى بانسمان قرار دهيد و دو سر بايينى آن را از بالاى كوشها و دو سر بالابى آن را از زتر كوشها به بشت سر يبريد.سيس سرهلى بالابى و بايين بائد را بشت سر و كردث: دو به و بهیکدیگر گوه نید ۷-۲ روش ساخت باند كراواتى به وسيلة بائد سه كوش و موارد كاربرد آن از بند سه گوش می‌توانباندکراواتی درست کرد و از آن برایبنداژ قسمتهای مختلف بدن استفادهکرد. رای اينگاز رأس باند سه گوش آن تا می‌کنيم (شکل ۳۰-۷ الف. سپس از طول تا می‌زنیم (شکل ۳۰-۷ ب) اجه بهناى موردنظر دست ياييم (شکرج) ‎LS‏ كم ‏الف ‎ ‎ ‏163 ‏شکل ۳۰-۷ روش ساختن باند کراواتی ‎ ‎ 

صفحه 164:
برخى از موارد كاربرد باند کراوانی به‌شرح زیر است: بانداژ پیشانی به‌وسیلذ باند کراواتی. سطح مبانی باند را روی پانسمان زخم پیشانی‌بگذارید, دو سر آن را از طرفین سر و بالای گوش عبور دهید و در پشت. سر پس از عبور مجددبه صورت ضربدر دو سر باند را در محل پیشانی به بکدیگر گره زنید(شکل ۳۲-۷. 164 

صفحه 165:
165 بانداژ گونهها یا گوش به وسیلة بلند کراواتی. برای بانداژ گونه‌ها ییا سر از یک بلند کراولتی پهن استفاده می‌شود. وسط بلند را روی پانسمان زخم مورد نظر قرار دهید. یک سر تن را از روی سر و سر دیگر را از زیر چلنه رد کنید و آنها را در طرف دیگر سر به‌صورت صلیب درآورید. یک سر بلند را از روی پیشلنی و سر دیگر تن را از پشت سر رد كنيد و در محل تقاطع گره بزنید (شکل ۳۳-۷ از باند کراواتی برای بانداژ آرنج و زانو نیز استفاده می‌شود. شکل ۳۳-۷ 

صفحه 166:
کمک های او لیه دکتر ابوالفضل فراهانی جلسه چهارم 

صفحه 167:
صدمات وارد شده به بدن بر اثر حرارت و کمکهای اولية مربوط سوختگی, گرمازدگی. سرمازدگی هدف مرحله‌ای آشنایی با علل و عوامل صدمات سوختگی. گرمازدگی و سرمازدگی و روشهای کمک‌رسانی به مصدوم ‎leas‏ آموزشی رفتاری ‏* صدمة سوختگی را تعریف و انواع آن را نام ببرید. *_نشانه‌های درجات مختلف سوختگی را بشناسید. * عوامل سوختگی را شرح دهید. * صدمة سرمازدگی را تعریف کنید. علایم و عوامل ایجاد سرمازدگی را شرح دهید. * کمکهای اوليُ مورد نیاز را در سرمازدگی بدانید. : گرمازدگی و علایم آن را شرح دهید. ‎ ‎167 

صفحه 168:
صدمات وارد شده به بدن بر اثر حرارت حرارت یکی از عوامل فیزیکی است که در پدید؛ حیات نقش مهمی دارد. در حرارتهای بالاتر و پایینتر از معمول فعالیتهای حیاتی دچار اختلال می‌شود. بدیهی است که حرارتهای معتدل برای زندگی انسان مطلوبتر است. با وجود این. توانلیی انسان در سازش با محیط او را قادر می‌سازد که حرارتهای بالاتر و پاینتر از حرارت مطلوب را نیز تحمل و به زندگی ادامه دهد. انسان از حرارت محیط استفاده‌های زیادی میبرد و از گرما و سرمابه عنوان عواملی که زندگی را مساعدتر می‌سازد بهره می‌گیرد. برای مثال. از گرما برای پخت و پز و گرم کردن محل زندگی و میکروب زدلیی وسایل و از سرما برای جلوگیری از فساد مواد غذایی استفاده می‌کنند. اما حرارت همانند بسیاری چیزهای دیگر علاوه بر سودمندبودن. برلثر بی‌توجهی افراد و استفاد؛ نادرست از آن. مشکلاتی نيزبه بار می‌آورد که سوختگی. سرمازدگی و گرمازدگی از ن جمله‌لند که در لین مبحث به شرح آن می‌پرداز: 168 

صفحه 169:
۱-۸ موختگی و او سوخنگی شای‌ی است که بر ثر ماس پدنا موم ‎lle Job OSS‏ بسيار كرم مواد شيميلبى و كازها در بدا إيجاد مىشود. سوختكيها را ‎Spe‏ عمقیا مزا ات ونیم یرب اقيم ‎nik‏ ‏سوشتگی مرجه یک لین نع سوخنگیاغب در تیش طولتیآشابچه دن ناس زودگذر با ابی اي بدن ايجاد م شود . علايم نشه‌های امن نع سوخنگی باراد ‎١‏ تير رك و سرخى ناحية سيب ديد ‎ ‏كب داغالنه جوش) روى بدت وبيا تماس بخارقب با سطع ‏۴ ليام سريع ناحية آسيب ديه ‎Rie‏ دريجة دو. لين نو سوخنگی بر روخن تب جوش روی بدن, نماس سطح بدن جا أشياى داغ و تماس بدنبا شعلة نش ناشى از مواد سوختى و مواره مشلبهايجاد م شود ين نوع سوختكى معمولاً رداک است. زرا ای عصبیموجود در پوست کاملا سیب مین ‎ ‎169 

صفحه 170:
علایم و نشانه‌های این ۱. وجود تاول در نا نوع سوختگی عبارت‌اند از: سوخته یا منظره‌ای سرخ رنگ و لکه لکه ۲ تورم در ناحیة سوخته (بعد از دو روز) ۳ پوست آزرده حالت خیس و مرطوب دارد که مربوط ب نشت پلاسما از لایه‌های آسیب دیدة پوست است. BS ‏کی تن و جا نت باق دون سل‎ od ee as eo < ‏شدن در لب دا شیای‎ 5 ‏ی‎ Iie Wel ats ‏عبارت‌اند از‎ ‏نمای سفید یا زغالی پوست‎ ۱ ‏*“ازين ولتق عامل لايدهائ لوست و هابهات دی ی‎ ‏درد و سوزش بسیار تند و شدید.‎ ۳ ۲-۸ وسعت و محل سوختگی ۲ وسعت و محل سوختگي یکی دیگر از عوامل حلئز اهمیت است. به‌طور کلی. فرد بالفی که ۱۵یا پشتر از سطح بدنش دچار سوختگی شده باشد (در بچه‌ها پیش از ۱۰ درصد)صرف‌نظر از محل سوختگی پاید در ‎Oa a‏ ری تسف همجن مر ی ربا ت نیز هرجند کوچک و جزئی باشد باید لن را مهم دانست و ضمن دادن کمکهای اولیه مصدوم را جهت ادامذ درمان باید سریعاً به پزشک رسانید. سوخنگی در تواحی سر و گردن اغلب همراه‌با ضایعات دستگاه تتفسی است و ممکن است پیشرفت ضایعه و افزلیش تورم در مجاری هوایی سبب انسداد مجاری و خفگی شود. درصد سوختگی بدن از ؛قانون ‎٩‏ والاس+ استفاده می‌کنند. در لین قانون. سطح هریک از قسمتهای بدن به شرح زیر است (شکل ۲-۸): فيقه در شعله آتش: لباسهاى مشتعل: يا تمامرريا جريان برق است. درجة حرارت و طول مدت آست . علایم و نشانه‌های لین نوع سو. برای 170 

صفحه 171:
شکم 18 پشت شکم ‎1٩ ۰ (pS)‏ سروصورت ‎1٩‏ ‏دستگاه ژئیتال 7۱ دستها هرکدام٩1‏ ياها هركدام 1/106 ‎oo‏ 1 پشت سینه 1 چم ‎Veena:‏ ‏در محاسية ميزان سوختكى براساس قانون والامرب بابد بخشهايى كه توسط حرارت فقط فرمزينك شدلئد (سوختكيهاى بسيار جزلى) ناديده كرفته شود و در مورد بچهها نيز اتدازة سر ۸۱7-۱6 و پاها 1۱6 درنظر گرفته می‌شود. شکل ۸ -۲ «قانون ‎٩‏ والاس» در بالة 171 براق تخمين درضد موخدكن بدن 

صفحه 172:
۲-۸ علل سوختگی 1 ‎t‏ 3 سوختگی به علل مختلف ممکن است تا از جمله شعل؛ آتش. حرارت‌مرطوب ناشی از بخار آب گرم. لب داغ: مواد شيميايى (اسيدها و قلياييها) مواد منفجره. جریان برق در ولتاژهای بالا و اشعه خورشید. آسب داغ پیتترین درصد سوختگی رابه خود اختصاص می‌دهد. طبق آمار بیمارستان سوانح و سوختگی نهران. آب جوشن و چای بزرگترین علت سوختگی معرفی شده‌اند. نمودار ۱-۸ عوامل مختلف سوختگی را نشان می‌دهد. آمار مذکور افراد یر ۵ سال نسبت به سایر گروههای سنی بیشتربه سوختگی دچار شده‌لند نمودار ت سوختگی را در گروههای سنی مختلف نشان می‌دهد. 72آنمودار۸ -۱ درصد علل سوختگی مراجعهکنندگان بیمارستانهای سوانح سیختگی در سال ۱۳۲۵ 

صفحه 173:
۸ کمکهای اوه موی سوختگی درجا يك. ابن نوع سوختكى معمولاً سادء است و احتباج به دزمان خاصی ندارد. مىئوان مل سوخذكى را بنع دقيقه زر لب سرد داشت و بای کین درد مار از سکن استفاده کرد و سطع موخت وبر بتك با نيأ خارجى نماس بيدا نكت ور فک اسان کر پا بای امت كرم شد عقو شوف. سوخاكى مرجة دي كسكهاى اولي در سوخاكى درجة دو عبار تلد عضي و قسمت ميته دده وا زر أب سرة ال أب )ور زد ای هل باق هد تاره ارف يليد بای که ست واقو عدم ست ماخ ‎el‏ قار معد و رپس از شرف ری محل سب دید ری ؟ بد ملايث محل أسيب ديدم وا خشك كنيد در شك كردن عضو مج ارجه را ررى عضى تكفيد بنك قط أذ روى عضي يكذاريد و سس ب أراى أنارا بحاي وب سل از تون دشک ‎as‏ ‎A Uae as See 4‏ ووظن: پر پیب با ‎ell‏ سگی ‎gt‏ نب یکره نت یخن پاک رن از ری شم رای يمار سر دراک اس ‎173 

صفحه 174:
۵ محل صدمه را دستکاری نکنید. تاولها را نترکانید و بافتهای روی محل زخم را برندارید. 7 در صورتی که بازویا ساق‌پا آسیب دیده است. لين اعضا را در سطحی بالاتر از سطح بدن قرار دهيد کمکهای اولیه در سوختگی درجه سه. در سوختگی درجه سه اگر بيمارستان يا مركز درمانی خیلی نزدیک است. پس از پیچیدن ملاف؛ تمیز و مرطوب به دور بدن مصدوم؛ انچه فاصله تا بیمارستان هرچه سریعتر او رابه بیمارستان برسانید. در غیر این‌صورت. پیش از یک ساعت است. مطابق دستور زیر عمل کنید. ‎.١‏ دستهاء به‌وییه زیر ناخنها را بلید ابتدابا لب و صابون تمیز بشویید و جلو دهان و بینی خود را با پارچه‌ای بپوشانید تا عطسه و سرفه احتمالی شما به روی بیمار تأثیر نکند. ‎ ‏۲ تکه‌های لباس سوختة بیمار راء که‌به زخم چسبیده‌اند. هرگز از جدا نکنید. بلکه‌با قیچی استریل خیلی آرام آنها را قیچی کنید. ‎174 

صفحه 175:
۳ بیمار را از نظر وقوع شوک و سطح هوشیاری تحت کنترل داشته باشید. ‎t‏ محل سوختگی را با گاز استریل پپوشانید. از روغن و پماد در پانسمان هرگز استفاده نکنید. ‏5. چنانچه دستها یا ساق پا سوخته است آن را بالاتر از بدن قرار دهید و به بیماری که سوختگی احية صورت دارد کمک کنید که راست وبه طور مداوم وی را تحت نظر بگیرید تا در صورت وجود اشكال در تنفسب كمكهاى لازم رابه او بکنید. در صورتی که بیمار اختلالات تنفسی پیدا کرد بليد به وسایل مختلف راههای تنفسی او را باز نگه دارید. ‏در صورتی که دسترسی به پزشک زمان زیادی نیاز داشته و لوازم و وسایل اولية پزشکی در دسترس و کمک دهنده با تزریقات آشنا باشد. می‌توان درمان اولیه را با در نظر گرفتن احتیاطات لازم با تزریق آمپول مسکن شروع و یک سرم رنیگر یا هماکسل به ورید بیمار متصل کرد. ‏۷ نظربه اينکه در سوختگیهای وسیع بدن‌به علت از دست رفتن سرم خون احتب در صورت به هوش بودن بیمار می‌توان هر ۱۵ دقيقه نصف لیوان محلول قند یا نمك راتا رساندن اوبه ‎ ‎ ‎ ‏به مايعات بيشتر است. ‏بيمارستان جرعه جرعه به او خورانيد. ‏* در هر شرليط بليد در نظر داشت كه سوختكى درجة سه نيازبه مراقبت و درمانهاى يزشكى دارد و بليد در سریعترین فرصت ممکن بیمار به بیمارستان رسانده شود. ‎175 

صفحه 176:
۵-۸ سوختگی شیمیایی و کمکهای اولیة مربوط سوختگیهای شیمیلبی نسبتاً در اماکن عمومی یا ورزشی نادر است. و بیشتر در اماکن صنعتی و آزمایشگاهها دیده می‌شود. در مواجهه با لين نوع سوختكى قبل از هر اقدامی بلید عامل سوختگی (ماد؛ شیمیایی) ربا لب از روی بدن شسته برای لین کار بهتر است. شیر استفاده شود. جریان لب بلید.به حدی باشد كه بتواندقطرلنی از ملیع را که روی زخم بيمار باقی مانده است بشوید و خارج کند. چنانچه قسمتهابی از بدن در معرض محلولهای شیمیلیی قرار گرفته که لام روی ‎BD‏ ‏بوده است. سریعاًلباسهای آلوده را قیچی کنید (امدادگر بلید مواظب باشد که اسید به خود او صدمه‌ای نزند). به خصوص توجه كنيد كه ممكن است مواد شيميابى داخل كفشها نيز ريخته شده باشد که در این‌صورت کفش و جوراب ‎BS DE ALL‏ 176 شكل ‎١‏ -" نحوة شستشوى مواد شيميايى سوزائنده از روى يدن 

صفحه 177:
2-۸ آفتاب سوختگی تابش مستقيم اشعة آفتاب ممکسن است باعث سرخی, خارش و حساسیت پوست و نهایتاً آنتاب سوختگی همراه با تاول شود. جنانجه فرد كنار دريا با بدن خيس يا در معرض وزش باد باشد. آفتاب لثر سوزاننده‌تری بر بدن خواهد داشت. در آفتاب سوختگی: پوست سرخ و حساس می‌شود و در بعضی موارد همراه با تایل است. درمان و راههای جلوگیری از آفتاب سوختگی برای درمان آفتاب سوختگی بلید موضع را سریعاً خنک کرد. حتی‌المقدور از تماس پوست با اشیای خارجی يا مالیدن آن باید خودداری شود. در صورت وجود تاول نباید آنها را ترکاند. کسانی که در محیطهای باز و آفتلبی ورزش یا فعالیت می‌کنند باید پیش‌گیریهای لازم را برای 5 بکنند. مثرتریین اقدام برای جلوگیری از آفتاب سوختگی لین است که در ابتدای فصل گرما. طول مدت دفعلتی که شخص در معرض نور خورشيد قرار می‌گیرد کوتاه باشد, در تابستان. وقتی در ساحل یا کنار استخر هستید. بلید از ماندن طولانی زیر آفتاب از حوللی ظهر تا سه تا چهار ساعت بعدازظهر که آفتاب سوزاننده‌تر است اجتناب کنید. برای جلوگیری از آفتاب سوختگی می‌توان از فراورده‌های مناسب که از نفوذ اشعذ ماورای بنفش به پوست جلوگیری می کنند استفاده کرد. چشمها را نیز باید در پرابر تابش اشعٌ خورشید با استفاده از سایبان یا عینک آفتابی محافظت کرد. 177 

صفحه 178:
۸ -۷ سرمازدگی سرمازدگی عبارت است از انجماد پوست و بافتهای خارجی قسمتهای به خصوصی از بدن به‌علت قرار گرفتن در معرض سرما و سرد شدن لین بافتها تا دمای زيرنقطة انجماد آب. حرارت بدن انسان هنكام سرمای زیاد محیط و یا غوطه‌ور شدن در لب سرد پایین می‌آید. این کاهش حرارت با واکنشهایی مانند لرزه و انقباض مویرگها و نهایتاً کاهش تواناییهای بدنی همراه خواهد بود. در سرمازدگی اگر پوست و اولین لایه‌های یاخته‌ای زیر لّن آسیب دیده باشد. سرمازدگی سطحی است. اما اگر بافتهای عمیقتر از جمله ماهیچه‌ها: رباط يا استخوان صدمه بیند. سرمازدگی عمقی است. عوامل سرمازدگی وسمت ضایعاتی که به علت قرار گرفتن در معرض سرمای غیرعادی ایجاد می‌شود. معمولاً به عواملی مانند درج؛ حرارت. طول مدت مجاورت با سرما و وزش باد. آمادگی جسمانی. خستگی بدن. میزان ذخیره‌های غذایی انرژی‌زا: میزان رطوبت و میزان و نوع لباسی که فرد پوشیده است بستگی دارد. 178 

صفحه 179:
علایم سرمازدگی سرمازدگی اعم از سطحی یا عمقی علایمی روی سطح بدن می‌گذارد که باید آنها رابه منزله اخطار تلقی کرد اگر سرمازدگی سطحی باشد. موضع سرمازده رنگ می‌بازه و احساس سوزش در مناطق سرمازده. از جمله گو: و گونه‌ها. ایجاد می‌شود. در سرمازدگی شدیدتر: رنگ پوست کم کم سفید با زرد و متمایبل به خاکستری می‌شود (در مورد نوزادان پوست کاملا صورتی به نظر می‌رسد که به‌طور اغفال کننده‌ای نشانة سرحال بودن کودک است). پوست و بافتهای زیرپوستی حالت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و کاملاً سرد و کرخ می‌شوند. باگذشت زمان کم‌کم تغییرلتی شاهل از بین رفتن نبض و کاهش میزان تنفسیب به‌هم خوردن تعادل و کاهش قوف بینایی در فرد ایجاد می‌شود. در سرمازدگیهای شید باید توجه داشت که ضربان قلب مصدوم بسیار کند و نامحسوس است ‏ کند و ضعیف بودن ضربان قلب با نبودن ضربان نباید اشتباه شود. 179 

صفحه 180:
کمکهای اولیه در سرمازدگی در برخورد با فرد سرمازده بايد سريعاً از هدر رفتن بیشتر حرارت بدن مصدوم جلوگیری کرد و حرارت از دست رفته را تدریجاًبازگرداند. برای دستیابی به اين هدف کارهای زیر را باید انجام ۱. در صورتى كه مصدوم لباسهاى خيس ويخ زده به تن دارد فوراًآنها را در آورید و بدن را با لباس خشک و گرم پوشانید. بدن مصدوم را پتو پیچید به طوری که کل بدن و سر و گردن (بجز صورت) پوشیده باشد و به او نوشیدنی گرم بخورانید. استفاده از لب گرم ‎EY LTA)‏ درچ؛ سانتیگراد) برای کاهش عوارض و ضایعات ناشی از سرمازدگی موثر است. در ظرفی لب گرم بریزید و عضو سرمازده را در ن قرار دهید. موقع گرم کردن عضو مصدوم در ناحيُ سرمازده احساس درد دارد. برای کاهش درد می‌توان از آسپیرین یا سایر داریهای ضددرد استفاده کرد. عمل گرم‌کردن عضو بلید تا آنجا ادلمه پلبد که کبودی و نگ پریدگی موضع کاملا از بین برود.به محض اینکه عضو صدمه دیده برافروخته و سرخ رنگ شد. گرم کردن شخص را متوقف کنید. سپس لازم است موضع و محل سکونت مصدوم را تمیز و گرم نگه داشت و از موضع آسیب‌دیده مانند سوختگی یا زخم باز محافظت کرد. . در صورتی که انگشتان دست و پا آسیب دیده‌لند به وسیلة گاز خشک استریل آنها را از یکدیگر جدا نگهدارید. ۵ پس از انجام اقدامات اولیه هرچه زودتر مصدوم را برای درمان و پیشگیری از ضایعات بعدی به پزشک پرسانید. 180 x 

صفحه 181:
اموری که در سرمازدگی نباید انجام داد: ۱. عضو سرمازده را هي جكاه .با گرمای خشک. شعلذ آتش یا آب داغتر از 40 درجه سانتیگراد و یا هر نوع كرماى شديد ديكر كرم نكنيد. ۲ اگر عضو تاول زده باشد. به ویژه اگر تاولها خونمردگی داشته باشد. خطر از دست رفتن عضو وجود دارد. تاولها را نترکانید و هرگز عضو صدمه دیده را مللش ندهید زیرا لین عمل سبب تسریع در بروز گانگرن (مرگ بافت) می‌شود. ۳. مصدوم از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل جداً باید خودداری کند. ۶ استفاده از محلولهای شیمیلیی ضدعفونی کننده برای مصدوم زیان آور است و حتی‌المقدور نبلید از آنها استفاده شود. 181 

صفحه 182:
با سرمازدگی. اكرجه وظيفة تنظيم حرارت در بدن به عهدة بخشى از مغزء مویرگها و غدد است اما در سرماى شديد استفاده از روشها و وسايل زير مفيد است: آمادكيهاى قبلى براى مبارز ۱. عایق کردن بدن از طریق پوشیدن لباس به ویژه لباسهای که ضمن تولید گرما از خروج حرارت بدن جلوگیری می ۲ مصرف غذاهای پرانرژ در مدت زمان كم حرارت همراه‌داشتن مواد گلوکزی مثل خرما و سایر قندها. إى ات کت أو ۳. انجام فعالیتهای بدنی که در جه حرارت بدن‌رااذ ایش می دهد و جل وگیری از خواب رفتگی 182 

صفحه 183:
۸-۸ گرمازدگی گرمازدگی نوعی واکنش بدن نسبت به گرماست که با ازدیاد فوقالعادة درجة حرارت بدن و اختلال مکانیزم تعریق مشخص می‌شود. گرمازدگی معمولاً در تابستان و در افرادی ایجاد می‌شود که مدت طولانی زیرآفتاب سوزان راه می‌روند یا در اماکنی مانند نانوایی. آشپزخلنه و کارخانه‌هلیی که دارای کوره‌های گرم هستند کار می‌کنند. لین مشکل برای کسانی که‌به درجة حرارت محیطی عادت ندارند مشل ورزشکارانی که برای انجام مسابقه به شهرهای دیگر عزیمت می‌کنند یا بعضاً در موقعیتهای بحرلنی به انجام مسابقه می‌پردازند نیز اتفاق می‌فتد. به طور کل بايد كفت مورد اخير خصوصا در حرارت مرطوب به ویئه در روز فراوانتر است زیرا رطوبت مانع تبخیر لب بدن و تعریق می‌شود. مربیان و سرپرستا ای ورزشی باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند. به‌طورمثال» جنانجه دريك مسابقة فوتبال برای یک جلسه تصمیم بر لین است که مسابقه در شهرستان رشت یا پیشگیری کننده را قبل از شروع مسابقه ان ورزشکاران آگاهیهای لازم و رامهای پیشگیری از گرمازدگی را یادآور شد. انزلی در فصل تابستان انجام شود. بلید اقدامات م داد وبه 183 

صفحه 184:
علایم و نشانه‌های گرمازدگی و کمکهای اولية مربوط. در گرمازدگی حرارت بدن بالا می‌رود و ممکن است حتی به ‎4١‏ درجة سانتیگراد نیسز برسد. رنگ صورت بیمار پریده: پوست بدن چسبناک و مرطوب‌نبسض سریعتر می‌شود و تنفس نیز صدادار می‌شود. این علایم با ناراحتی. سردرد و سرگیجه. بی‌قراری و حالت بیهوشی همراه است. کمکهای اولیه به منظور کاهش درج؛ حرارت بدن مصدوم بلید خیلی سریع و بدون از دست دادن وقت انجام شود. ابتدا لباسهای مصدوم را از تدش خارج کنید و او را در سایه یا در معرض جریان هو پنکه. کولر. بادبزن یا هر وسیلة دیگری که هوای اطراف را به جریان درآورد قرار دهید. 184 

صفحه 185:
همچنین می‌توانید یک حوله يا بارجة خيس دير مصدوم ببيجيد و روی ن لب بپاشيد تا دمای بدن به ۳۸ درجه پایین بياید. برای خنک کردن مصدوم استفاده از يخ صحیح نیست زيرا يخ بوست رابه سرعت خنک می‌کند و در نتیجه خون به احشای داخلی بدن هجوم می‌آورد و دمای بدن بالاتر خواهد رفت. اگر بیمار به هوش است. مایعات نسبتاً خنک به او مى خورانيم. امدادكر بايد توجه داشته باشد که بیش از ۳۸ درجه بدن را خنک نکند. اگر بعداز خنک كردن مجدداً دماى بدن شروع به بالا رفتن كرد. ریشهای ‎AS‏ را برای پایین آوردن حرارت بدن تکرار کنید. در صورت وجود نوسان زیاد و حرارت بدن حتمأنبه پزشک مراجعه كيد 185 

صفحه 186:
فصل نهم هدف مرحله‌ای شناخت مفهوم. علایم و نشانه‌های مسمومیت‌و آشنایی با کمکهای اولیه هدفهای آموزشی رفتاری انتظار می‌رود پس از مطالعة این بخش بتوانید: سم و مسمومیت را تعریف راههای ورود سم را به بدن نام علایم و نشانه‌های مسمومیت را علل ایجاد مسمومیت را شرح دهید. روشهای کمک رسانی به مسموم را با توجه به نوع مسمومیت بدانید. 186 

صفحه 187:
‎٩-۱‏ سم و مسمومیت هر ماده‌ای که از راه تنفس- دستگاه گوارشی و پوست وارد بدن شود و باعث آسیب دلیم .یا موقت یا ‏لوژیکی بدن شود سم نامیده می‌شود. ‎ ‏بهم خوردن تعادل اگرچه مسمومیت ممکن است‌به صورت عمدی یا غیرعمدی ایجاد شود. هميشه به مراقبتهای فوری پزشکی یا بیمارستانی نیاز دارد. سموم از راههای مختلف وارد بدن می‌شوند و روی دستگاههای جسمانی و رولنی اشر می‌گذارند ز بعضی از سموم وارد جریان خون می‌شوند. بعضی روی دستگاه موکزی اعصاب اثر می‌گذارند و باعث قطع تنفس- ضربان قلب و سایر فرایندهای حیاتی می‌شوند. بعضی از سمها جایگزین اکسیژن موجود در خون و مانع رسیدن اکسیژن به بافتها می‌شوند. ‏مصرف سيئمستقيما روی مجاری عبور غذا تأثیر می‌گذارد و در نتیجه ایجاد استفراغ درد و اسهال مى كند. ‎187 

صفحه 188:
‎٩-۳‏ علایم و نشانه‌های مسمومیت ‏مسمومیت. با در نظر گرفتن علل ایجاد ن و اينکه سم از چه طریقی وارد بدن شده باشد. علایم و نشانه‌های خاصی دارد. ‏علايم مسمومیتهای ناشی از استنشاق گازها عبارت‌لند از: سرگیجه. تند شدن تنفس و نبضء كبودى لبها و ناخنهاء بیهوشی و تشنج. در مسمومیت از طریق الکل چهرة فرد برافروخته و مردمک چشم گشاد می‌شودم نبضها تندتر وبه فرد حالت استفراغ دست مىدهد. در اين نوع مسموميت بايد از خواب رفتن بیمار جلوگیری کرد. علایمی مانند سردرد. استفراغ تهوع. اسهال و درد عضلانی نيز از علايم مسمومیتهای ناشی از مواد غذلیی است. در لین گونه مسمومیتها گرم نگه داشتن مسموم و خورانیدن چای و قهوه ‏وو مفید است. 

صفحه 189:
4-4 علل مسمومیت عوامل مختلفی ممکن است باعث مسمومیت شود. این عوامل دامنة بسیار وسیعی دارد. از مصرف غذاهای روزانه گرفته تسا انواع گیاهان در پيابان و کوهسستان و برخسی مواد شوینده در منزل. به‌طور کلسی علسل مسمومیت به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند. سموم غذایی. چنانچه غذا به طرز غیربهداشتی نگهداری یا پخته شود یا از ظروف غیربهداشتی و مکان نامناسب برای نگهداری غذا استفاده شود ممکن است به باکتریها آلوده شود و ایجاد مسمومیت غذلیی کند. وقوع مسمومیتهای غذلیی در اردوهای ورزشی شلیع است لذا مربیان ورزش که در برنامه مسابقات ورزشی سرپرستی تیمها و اردوها را به عهده دارند لازم است با دو نوع معمول مسمومیت غذایی که در نتیجة آلوده‌شدن مواد غذایی به باکتری استافیلو کوک و سالمونلا اتفاق می‌افتد آشنا شوند. باکتری استافیلو کوک در مواد خوراکی سریعاً تکلیر می‌شود و ایجاد مواد سمی می‌کند و سالمونلا نیز یک باکتری عفونی است و از طریق اشخاصی که بهداشت را رعایت نمی کنند یا از طریق آشپزخانه‌های غیربهداشتی انتفال می‌یابد. علایم مسمومیت ناشی از استافیلو کوک معمولا بين دو با شش ساعت بس از خوردن غذای آلوده ظاهر می‌شود. 189 

صفحه 190:
اين علايم عبارت‌اند از: تهوع. دل درد یا سردرد. اسهال احتمالی و عوارض و نشانه‌های شوک. علالیم و نشانه‌های مسمومیت ناشی از سالمونلا معمولاً حدود دو ساعت پس از خوردن غذای آلوده ظاهر می‌شود. این علایم عبارت‌اند از تب اسهال, تهوع. استفراغ و دل درد. *گیاهان سمی. شناخت گیاهان سمی برای همذ افراد که به نوعی در محیطهای باز؛ پارکها؛ کوهستان یا بیابان فعالیت می‌کنند ضرورت دارد. خصوصاً کسانی مشل مربیان ورزش که گاه دانش آموزان را برای کوه‌پیمایی یا تفریح به کوه می‌برند باید انواع گیاهان سمی را بشناسند. خوردن برخی گیاهان و حتی تماس بدن با برخی از آنها باعث مسمومیت یا واکنشهای حساسیتی بدن می‌شود. آبنوس دروغین؛ بيج تاجریزی و برخی قارچهای سمی از این گونه گیاهان هستند. عوارض و نشانه‌های لین مسمومیت شبیه به مسمومیت غذایی است. 190 

صفحه 191:
علاوه بر موارد ذکر شده. مسمومیت از طریق گازها. الکل و مواد سوختی مثل نفت و ایجاد شود اینک به شرح علایم و نشانه‌های هر یک از انواع مسمومیت‌ها می‌پردازیم. علایم مسمومیت ناشی از گازها: سرگیجه. با تندی نفس و نبض. کبودی لبها و اخنها. ببهوشی و es ‏علایم ناشی از مسمومیت الکل: الکل سبب از کار افتادن مراکز عصبي. از دست رفتن اراده و بروز‎ * ارفتار غير مىشود و با علايمى مانند نبض تند. جهرة برافروخته. گشادی مردمک چشم و استفراغ همراه است. * علایم مسمومیت ناشی از مصرف نفت و استشمام بوی مواد مذكور از دهان بيمار. حالت تهوع. استفراغ و سرگیجه. سرفه و ضعف عمومی. تنفس سطحی و تشنج و بیهوشی. 191 

صفحه 192:
+- 0 کمکهای اولیه در مسموفیت 3 در وین فرصت مسکن از مصدوم هلت سمومیت را (در صورت به هوش بودن) سلوال كنيد. 1 مصدؤم را وادار به استفراغ کید و گر در طرف لها یا دمن نشان‌هایی از سوخنگی مشاهده کردید به مصدوم آب با یر هید سوختگی مصدومآرام گرد ۳ اگر مصدوم پهوش است ولی تس او حالت مادی درد او را مطابق شکل ۲-۹ در وضعیت پهبود قرر دهد چانچه تفس و ضربان فد از علیتبازاساده است. ب او تفس مصنوهی بدهید 4 مموم را بلااصلهبه سارستانبرسانید و چنانجه ناریا موم مصرف شد وجود ارآ رای اطلاع پزشک به بسارستانپفرتد 192 

صفحه 193:
فصل دهم صدمات مقطعی و کمکهای اولية مربوط هدف مرحله‌ای آشنايى با صدمات مقطعى و اصول كمكهاى اولية مربوط به صدمات هدفهاى آموزشى رفتارى شوك را تعريف كنيد. * با اصول كمكرسانى و درمان شوك آشنا شويد. غش را تعريف كنيد. علل بروز و علايم غش را بنويسيد. * كيه كرفتكى را تعريف كنيد. * اصول کمکهای اولیه در کوه گرفتگی را شرح دهيد. گرامپ حرارتی را تعریف کنید. موارد کمک‌رسانی را در رفع گرامپ حرارتی شرح دهید. ۶ صدم تاول و علل ایجاد آن را بنویسید. * با اصول درمان تاول آشنا شوید. علل و علایم برف کوری را شرح دهید. *_کمکهای اولیه را در برف کوری بنویسید. 193 

صفحه 194:
۱۰-۱ شوک تعریف شوک کسم شدن فعالیتهای حباتسی بدن را در ائسر عوامسل و حوادث گوناگون شوک می‌نامند. شوک دارای درجات مختلفی شامل ضعف جزتی بدن تا لّفت کامل فعالیتهای حیلتی فرد است. حللت اخیر را که شوک ضربه‌ای(تروماتیک) می‌نامند حالست خطرناکی است که امکان دارد. زمانی که جراحتهای مصدیم بهبود یافته باشد نیز منجر به مرگ شود. علل شوک شوک ممکن است بعد از هر آسیب شدید بدنی. خونریزی زیاد. کم شدن مایعات بدن (در نتیجة استفراغ برای مدت طولانی و اسهال) سوختگی. عفونت. حمل؛ُ قلبی. شنیدن خبرهای ناگهلنی بد یا خوب و تزریق موادی که بدن‌به آنها حساس باشد (شوک ناسازگاری) گریبانگیر شخص شود. شدت شوك بستكى .به علمل و وسعت ن دارد. در بعضی موارد انواع شوک رابا توجه.به علل ایجاد لَنْ نیز نامگذاری کرده‌اند. مشل شوک عصبی (تحریکات عصبی یا درد و خبرهای خوش يا ناگوار) شوک عفونی (عفونت بیش از حد در بدن): 194 

صفحه 195:
علایم شوک در مراحل اولية بروز شوک و لفت فشار خون. دستگاه عصبی سمپاتیک با ایجاد انقباض در يوست و بافتهای نرم کاهش جریان خون و لفت فشار خون ارگانهای حیلتی را جبران می‌کند. لین واکنش موجب پیدایش علایم زیر در بدن می‌شود: ‎.١‏ پوست رنگ پریده لیا کبود) و سرد می‌شود. در بیمارلنی که ینگ پوست آنها تیره است می‌توان پوششهای مخاطی دهان یا مخاط پلکها را مشاهده کرد. ‏۲ گاهی پس از بروز شوک حللت تعریق به بیمار دست می‌دهد ‏ در این گونه موارد پوست ممکن است مرطوب یا چسبناک باشد. ‏۳.مصدیم احساس ضعف. سرگیچه و حالت استفراغ دارد. ‏۶ اگر شوک حاصل از خونریزی باشد. مصدوم ناراحتی و اضطراب از خود نشان می‌دهد و احساس ن می‌کند که شامل بی‌قیاری و چنگ زدن به یقه است. تنفس مصدومبا دهان باز و به‌همراه آه کشیدن است که اصطلاحاً می‌گویند بیمار «عطش هوا» دارد. ‎ ‎ ‎195 

صفحه 196:
4نبض. سریع. ضعیف و گاهی نیز نامنظم می‌شود. 1. ممکن است بعضی از رگهای سطحی در نقاطی از بدن برآمده شوند در شکل غیرعادی به خود بگیرند. اين ویژگی نشان می‌دهد که فشار مصدوم خیلی پایین آمده است. ۷ تعداد تنفس معمولاً افزایش می‌یابد. تتفس ممکن است سطحی و گاهی عمیق یا نامنظم باشد. در صورت آسيب ديدكى در ناحية سینه و شکم. تتفس عمیق برای مصدوم دردناک می‌شود. در اين گونه موارد مصدوم تنفس تند و سطحی دارد. نه‌هلیی مانند پاسخ ندادن به محیط و تحریکات خارجی و از دست دادن هشیاری همراه خواهد بود. در مراحل بعدی اگر حال عمومی فرد آسیب دیده روبه وخامت رود شوک با 196 

صفحه 197:
کمکهای اولیه و اصول کلی درمان شوک در درمان شوک هدف این است که ابتدا خون و اکسیژن کافی برای قلب. ششها و مفز تأمین شود تا مصدوم‌به بیمارستان برسد. برای رسیدن به لین هدف بلید سریعاً علل بروز شوک را مشخص كنيد و مواردی مثل توقف تنفس. خونریزی و درد شدید را از بين ببرید. سپس او را به پشت بخوابانید و پاها را در موقعیت بالاتری قرار دهید (شکل ۱-۱۰ الف). چنانچه هوا سرد است یا مصدوم احساس سرما مى كند. بدن او را گرم کنید و بسا یسک زیرانداز مانسع انتقال حرارت بدن وى شويد و او را كاملاً بيوشانيد. هر بوشش تنكى مثل يقه. كمربند و كراوات و جوراب را آزاد كنيد و اشياى خارجى مثل دندان مصنوعی. غذا و آدامس را از دهان خارج كنيد. اكر مصدوم بيهوش نيست, اج برخاستن و حرکت به او ندهید. در صورت انسداد مجاری تنفسی. ن را باز کنید. برای جلوگیری از بروز خنگی سر را به یک طرف قرار دهید تا مواد استفراغی و کف دهان به سهولت خارج شود. 197 

صفحه 198:
علائم بهبودی در عوامل زیر خلاصه می‌شود: افزایش خون تا حد طبیعی. افزایش دمای بدن با گرمای اضافی مثل هیتر و بخاری سطح بدن مصدوم را گرم تکنید. زیرا بالا بردن درجذ حرارت سطح بدن باعث اتساع عروق و جریان سریعتر خون در اندامها می‌شود که برای بیمار خطرناک است. فرد مبتلا به شوک را هرگز حرکت غیرضروری ندهید (به ویژه در شکستگیها) و از خورانیدن مواد به او خودداری کنید. در صورتی که شوک اصلاح نشد به وسیلة برانکار در وضعیتی که سر در موقعیت پایبتتری است فید رابه بیمارستان متتقل و یا پزشک را برای درمان دعوت کنید. 198 

صفحه 199:
۲ سس تعریف علل و علایم غش عبارت است از بیهوشی کوتاه مدت که درنتيجة نرسیدن خون کلفی در یک لحظه به مغز به‌طور موقت به وجود می‌آید. عواملی مانند خستگی مفرط. گرمای زیاد. کم خونی. شوک هیجانی. آلودگی زیاد هوا و سوءتغذیه باعث بروز غش می‌شوند. علایم غش به‌شرح زیر است: * گشاد شدن مردمک چشمها * رنگ باختن بدن * تندتر و سطحیتر شدن تنفس ضمیفتر شدن نبض سرد و عرق‌دار شدن پوست 199 

صفحه 200:
کمکهای اولیه در مورد غش. از آنجا که علت اصلی غش نرسیدن خون به مغز است امدادگر بلید در اولین فرصت مانع فوق را رفع كند برای لین کار لباسهایی را که باعث کندی جریان خون می‌شود: مثل یقه و کراوات. باید آزاد کرد. مصدوم رابه خوابانيد و ياهاى او را بالا بياوريد و لین کار را تا بهبودی نسبی مصدوم ادامه دهید (شکل ۲-۱۰). در صورتی که مصدوم دچار اختلالات تنفسی باشد. باید پاها به کمک صندلی و ابزار دیگری در موقعیت بالا قرار گیرد و اقدام لازم براى رفع مشکل تنفس صورت گیرد. در جریان امداد. بلید سعی شود بيمار در معرض هیای آزاد و پاکیزهقرار گیرد. با توجه به اينکه پس از وقوع فش و ایجاد حللت پیهوشی در فرد امکان صدمات بعدی مثل زمين خوردن. سقوط از ارتفاع و... هست. امدادگر بلید پس ازبه هوش آمدن بیمار وضعیت ظاهر و حرکات بدنی را 200 شکل ۲-۱۰ طریقة خوابانیدن بیمار در حالت غش 

صفحه 201:
* ۱۰-۳ کوه گرفتگی تعریف. علل و کمکهای اولیه كوه گرفتگی‌در ارتفاعات بالا به‌وجود می‌آید. بیمار حالست تعادل روانسی خود را از دسست می‌دهد و زودرنج و عصبانی به نظر می‌رسد و امکان پرخاش و عصبانیت در او افزایش می‌یابد. در کوه‌گرفتگی حللت تب. سینه پهلو. آماس ریوی. آنوروکسی. تهوع و استفراغ به فرد دست می‌دهد و نبض بیمار تندتر می‌شود. لین ناراحتی.به علت کاهش فشار اکسیژن در ارتفاعات ایجاد می‌شود و طبعاً کسانی که با محیط کوهستان سازگاری کمتری دارند و از نظر آمادگی جسمانی در شرلیط پایین‌ترین هستند زودتر دچار این ناراحتی می‌شوند. برای درمان كوه گرفتگی باید از ماسک اکسیژن استفاده کرد و ارتفاع را نيز كاهش داد. مربیان ورزش چنانچه تصمیم‌به کوه‌پیملیی در ارتفاعات به‌صورت گروهی دارند. بلید سازگاریهای اولیه را در افراد تیم قبلاً به وجود آیرند. لذا آگاهی از وضعیت عملکرد بدن در ارتفاعات مفید است. 201 

صفحه 202:
عملکرد ورزشی در ارتفاع در ارتفاع بیش از ۵۰۰۰ پا (۱۵۲2 متر) توانایی انجام کار بدنی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. همر قدر ارتفاع بیشتر باشد تأثیر شدیدتر است. اطلاعات مربوط به این موضوع در نمودار ۱-۱۰ نشان داده شده است. با در نظر گرفتن اکسیژن مصرفی بیشینه ۷0 10826(2) فرد ممکن است انتظار کاهش به مقدار ۲ للی ۱۳ درصد برای هر ۱۰۰۰ پا صعود بالاتر را داشته باشد. همچنین به شکل توجه شود که انجام کار بدنی و اکسیژن مصرفی بيشینه در ارتفاعات خیلی زیاد یمنی حدود ۲۵۰۰۰پابه مقدار ‎Vs‏ درصد یا ۰ ما در ظرفیت استقامتی خود ‎ae rnc‏ جلي كلعشن در انجام کار بدنی. آن‌طور که نشان داده شده. خیلی زیاد است. می‌باید متذکر شد که این مقادیر توسط افراد سازگار به ارتفاع و کوهنوردان حرفه‌ای.به دست آمده است. سازگاری به‌نوعی هماهنگی فیزیولوژیکی اطلاق می‌شود که از طریق مواجه شدن دایمیبا ارتفاع حاصل می‌شود و انجام کارهای بدنی رابه طور قلبل ملاحظه‌ای بهبود می‌بخشد. در مورد فردسازگار نیافته در ارتفاع ۱۸۰۰۰ پابه بالا ‏(۵4۸۸ متر) نیاز به اکسیژن اضافی بسیار مهم است. 202 

صفحه 203:
حداکثر اکسیژن مصرفی ظرفيت كار بدنى 7 7 ع Uys ‏سطح‎ نمودار ۱-۱۰ در ارتفاع بیش از 9۰۰۰ پا (۱۵۲۶ متر)؛ توانایی انجام کار بدنى تحت تأثير قرار م ىكيرد. اکسیژن مصرفی ار کاهشی به مقدار ۳ الی ۳۱۲ درصد فرد بايد ان برای هر ۱۰۰۰ پا را در ارتفاع بیش از ۵۰۰۰ پا داشته باشد. ظرفیت انجام کار بدنی و اکسیژن مصرفی بيشينه در ارتفاعات خیلی زیاد به مقدار 1۰ درصد یا بیشتر کم می‌شود. 203 

صفحه 204:
سازگاری با ارتفاع هر اندازه مدت توقف شما در ارتفاع بیشتر باشد. اجرای اعمال ورزشی بهتر خواهد بود. لیکن هرگز به رکوردهای به دست آهرد؛ خود در سطح دریا نخواهید رسید. همان‌طور که ذکر شد. بهبود عملکرد ورزشی طى توقف در ارتفاع از طریق سازگاری حاصل می‌شود. تعداد هفته‌های لازم برای لین سازگاری بستگی به ارتفاع داردژ مثلاً در ارتفاع ‎٩‏ هزارپلیی ۷ تا ۱۰ روز ۱۲۰۰۰ پایی ۱۵ تا ۲۱ روز و ۱۵۰۰۰ پایی ۲۱ تا ۲۵ روز زمان لازم است. اينها فقط زمانهای تقریبی هستند و تا حد زیادی بستگی به خود شخص دارد. در حقیقت معدودی از افراد هرگز به ارتفاع خو نمی‌گیرند و هنگامی که در ارتفاع قرار می‌گیرند. دجار كوه گرفتگی می‌شود. لین اشکال حتی برای کسانی که در ارتفاعات به دنیا آمده و بزرگ شده‌لند پیش می‌آید. این افراد. به دلیل نامعلومی. ناگهان سازگاری خود را از دست می‌دهند و به کوه گرفتگی دچار می‌شوند. عوارض کوه‌گرفتگی شامل آماس ریوی. استفراغ. سردرد. سریع شدن ضربان قلب و آنورکسی (بی‌اشتهایی) در موارد کوه گرفتگی شدید. حتی‌در ارتفاع ۱۰۰۰۰, پایی شخص به عوارضی که بی‌شباهت به سینه پهلو بت مس مب حول سید ‎ee tale tere‏ 204 

صفحه 205:
۰-.گرامپ حرارتی و کمکهای اولية مربوط به آن گرامپهای حرارتی. گرامپ‌حرارتی به صورت دردها و انقباضهای ماهیچه‌ای ظاهر می‌شود. این امر در نتيجة از دست رفتن نمك بدن از راه عرق یا در نتیج؛ مصرف کم نمک است. گرامپهای حراریتی در ورزشکاران نوجوان و ورزشكارلنى كه از لحاظ تغشيه در وضعيت مناسبى نيستند یا تمرینات سنگینی در هواى كرم انجام می‌دهند دیده می‌شود. در صورت بریز گرامپ حرارتسی امدادگر یا میبی ورزش باید ابتدا با دستهای خود روی ماهیچه‌های منقبض شده فشار محکمی وارد کند یا اینکه ماهیچه رابا ملایمت مللش دهدژ لین عمل به رفع انقباض و اسپاسم ماهیچه‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این تقریاً یک ساعت. هر پانزده دقيقه یک بار نصف لیوان آب نمک یا آب میوه جرعه جرعه به بیمار بخورانید. مربیلنی که در برخی از ورزشکاران خود احتمال وقوع گرامپ حرارتی می‌دهند لازم است در مرحله گرم کردن خوردن ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌لیتر محلول دارای شکر را توصیه کنند . بهتر است در فصل زمستان مایعلتی که مصرف می‌شود ۵ا ۱۵ درصد و در تابستان ۱.۵/۲ ۵ درصد شکر داشته باشد. 205 

صفحه 206:
۱۰-۵ خستگی ناشی از گرما و کمکهای اولیةٌ مربوط انجام فعالیتهای ورزشی در هوای گرم. خصوصاً اجرای ورزشهایی مشل فوتبال كه در محيط سرباز انجام می‌شود. منجر به تعریسق زیاد. کاهش توانایی ورزشکار و پایسن آمدن آستان خستگی می‌شود. خستگی ناشی از گرما با علایمی همراه است که مربیان و معلمان ورزش باید با آنها آشنایی مقدملتی داشته باشند. خستگی همراه‌با رنگ پریدگی. رطوبت پوست. تعریق زیاد وٍ سرگیجه از علایم عوارض گرمای زیاد بدن است. برای جلوگیری از بروز این گونه موارد و حفظ عملکرد بدنی, قبلاًبلید ورزشکار را از لحاظ مایعات بدنی تأمین کرد زیرا در مدت مسابقات طولانی که اتلاف مایعات قابل توجه است. 206 

صفحه 207:
کمکهای اولیه و اقدامات پیشگیری کننده در بروز گرمازدگی گرمازدگی یکی از آسیبهایی است که در مسابقات ورزشی به ویژه در محیطهای گرم شلیع است و بلید توجه زیادی به تن شود. غفلت و سهل انگاری در درمان لین عارضه حتی ممکن است باعث مرگ ورزشکار شود. * _اعمال زیر باید برای کمک به فردی که دچار گرمازدگی شده است بی‌درنگ انجام شود. | لباسهای فرد گرمازده از بدنش خارج شود. ۲. از هر وسيلة ممکن برای خنک کردن مصدوم استفاده شود (پنکه آب‌پاش. حول خیس و.). ۳ پیماربه بیمارستان منتقل شود. در مسیر بیمارستان نیز بلید ضمن مراقبت شدید و کنترل علایم حیلتی یمان عملیات امداد رسانی ادامه یابد. 207 

صفحه 208:
*رعایت موارد زیر در جلوگیری از بروز گرمازدگی در ورزشکار موثر است. ۱. انجام ندادن تمرین یا محدود کردن زمان تن در هوای داغ.به یه در محیطهلیی که ضمن گرمای زیاد رطوبت هوا نیز بالاست. ۲. از لباسهایی که از تبخیر مناسب عرق جلوگیری می‌کند استفاده نشود. پوشیدن لباسهای نخی نازک و آستین کوتاه توصیه می‌شود. ۳ ورزشکار از خوردن آب. حیسن اجرای مسابقات و در هنگام نیاز منشع نشود و به اندازة لازم در فواصل منظم آب مصرف کند. ۶ از مصرف قرصهای نمک پرهیز شود. زیرا ورزشکاران نمی‌توانند تن قدر لب بنوشند که قرصها را حل کند و نمک اضافی در بدن ممکن است تولید سم کند. ۵ برای کسانی که تحمل انجام فعالیت در هوای گرم را ندارند ملاحظات ویژه اعمال شود. 208 

صفحه 209:
‎۱۰-٩‏ خفگی در آب و کمکهای اولیة مربوط به آن ‏به ریه‌ها ملنع رسیدن اکسیژن به کیسه‌های هولبی و بروز خفگی خواهد شد. نرسیدن اکسیژن نیز باعث توقف قلب. د. تنضی و خرابی نسوج مفز می‌شود. ‏غریق را بايد بلافاصله بعد ‎ ‏ورود ‎ ‎ ‏إن كشيدن آب آماده رای خروج آب بلمیده کرد. رای این کار به رت ‏ببرید و به یک طرف برگردانید و دستش را زیر سرش بگذارید. ‏۴ دو دست خود را زیر شکم مصدوم حلقه کنید و او را از روی زمین به‌صورت سرازیر بلند کنی غاب از ریه‌هلیش خارج شود یا طوری روی زانوهای خود فرار دهید که به ششهای مصدوم فشار بیلید وب آنها خللی شود. چنانچه غریق کودک باشد. مج پای او را بگرید و او را وارونهکنید (شکل ۳-۱۰ ‏یلک ‎ ‏۱ سر مصدوم را پ ‎ ‏۲ توجه داشته باشید که چنانچه حین عملیات | یا هرگونه اشیای خارجی دیگر از معده وارد دهان شود. بایسد خارج شود تسا مجرای تنفس باز بماند. ‏. .يس از خروج كب از ريهها سريعاً بيمار بليد معاينه شود. جنانجه تنفس يا ضربان قلب او قطع شده باشد. مطابق روشهاى ذكر شده عمليات احياى تنفسى - قلبى را شروع كنيد شکل ۲-۱۰ طريقة باز كردن مجاري! 209 تنفسى در نوزادان و كودكان ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 210:
۱۰-۷ تاول تعریف و علل ایجاد تاولها سوختگیهایی هستند که بر اثر سایش به وجود می‌آیند. در اين عارضه یک لایه پوست از بافتهای زیرین جدا و مایع بافت و لایٌ پوست جمع می‌شود. تاول پا در ورزشکاران دو و میدانی و تاول دست در ورزشکاران اسکی, قایقرانی. خسن بدمینتون و ژیمناستیک ایجادمی‌شود. تاولهاممکن است بر اثر پوشیدن کفشهای تنگ و نامناسب در پاها و استفاده از وسایلی که دستذ ناهموار با نامناسب دارند در کف دستها ایجاد شود. 210 شکل ۶-۱۰ 

صفحه 211:
کمکهای اولیه و درمان تاول به‌طور کلی. امدادگر به دو صورت ممکن است با مشکل تاول مواجه شود: تاول باز و تاول بسته. در صورتی که تاول باز شده باشد. محل رابا تب گرم و صابون به‌صورت ملایم بشویید و لبذ ياره شدة تاول را با قیچی بچینید و مانند زخم باز لن را درمان کنید. هر روز لن را براى جلوكيرى از ایجاد عفونت بررسی کنید و چنانچه تاول باز نشده است ابتدا ناحیه رابا لّب ولرم و صابون ملالیم بشویید. یک لاي؛ نازک از مواد روغنی روی تاول بمالید. محل را با چند گاز استریل پپوشانید و سپس باندپیچی کنید. با توجه به اينکه تاول از صدماتی است که به میزان زیادی در ورزشکاران مخصوصاً در شروع فصل تمرین یا مسابقه دیده می‌شود. روش مربی در درمان تاولها باید پیشگیری کننده باشد. ورزشکار از کفش یا جوراب مناسب (از نظر اندازه و جنس) استفاده کند. بهداشت فردی را رعلیت کند و چنانچه بعد از یک دوره قطع تمرین فعالیت خود را مجدداً شروع می‌کند: مدت اجرای تمرین در جلسات ایلیه طولانی نباشد. 211 

صفحه 212:
‎٠١‏ برف كورى ‏تعريف. علل و علايم برف کوری صدمه‌ای است که گاه برای اسکی بازان ایجاد می‌شود. اگر جشمها به مدت طولانى در معرض درخشش شدید بازتاب آفتاب از روی برف قرار گیرد ممکنن است آزردگی در قرنیه ایجاد شود. لین حللت بسیار دردناک است و ممکن است حدود چهار تا شش روز ادامه یابد. برای جلوگیری از پروز اين صدمه باید از عینکهای دودی استفاده کرد و از خیره شدن به منطقه‌ای که کاملاً پوشیده از برف است. خصوصاً روزهای آفتابی. خودداری کرد. این ناراحتی در نتیجذ نگاه کردن به برق جوشکاری نیز ایجاد می‌شود. برف کوری که معمولا مدتی پسس از قرار كرفتسن در معرض درخشند گسی زیاد نور خورشیسد. لامپهای پرنور و برف در روزهای آفتابی ایجاد می‌شود با نشانه‌های زیر همراه است: ‏* مصدم درد شدید در چشمان خود دارد و ممکن است احساس کند که در چشمهایش شن یا فلفل است. ‏* چشمها به نور حتی نور کم حساسیت زیادی دارند. ‏چشمها آبریزش دارند و قرمز می‌شوند. ‎ ‎212 

صفحه 213:
213 کمکهای اولیه. برای کمک رساندن‌به مصدومان برف کوری‌به ترتیب زیر عمل كنيد: *جشمان مصدوم را با آب خنك بشوييد. *جشمها رابا يك جشمبند يا يك بالشتك تميز بدون يرز بيوشانيد (شكل ‎60-٠١‏ *اگسر در موردشدت‌جراحت‌تردیدداریسد. بلافاصله مصدوم رابه جشم يزشك برسانيد. 

صفحه 214:
۱۰-۹ سیب‌دیدگی دستگاه تناسلی و کمکهای اولیه مربوط به آن آسیب‌دیدگی اعضای تناسلی خارجی در زنان در ت خوردبا اشیابه علت موقعیت محافظت شده آتها نادر است. آتیب اعضای تتاسلی خارجتی مردان بله نشیت شایعتر اشت و معمولاً شامل کوفتگی بیضه و پوست آّن می‌شود که در ورزشکاران رشته‌های رزمی نسبت به سایر رشته‌ها ایعتر است. در تحقیقی که در ده رشته یرزشی شامل رشته‌های فوتبال. والیبال. بسکتبال. كشتى. وزنهبیداری, اسکی دو ومیدانی. تکواندی کارانه و جودو انجام شده نشان داده‌شده که صدمة کوفتگی بیضه در سه رشت؛ رزمی مذ کور بسیار شلیع است. زخمهای بستة ناحية تناسلی (کوفتگی ناشی از برخوردهای شدید) را می‌توان معمولا با استفاده از کیسة آب سرد و فشار خفیف درمان کرد. برخی از در دهای مربوط به کوفتگی پوست بیضه را می‌توان به روش خاصی برطرف کرد. برای اجرای ایسن کار از ورزشکار بخواهیسد که بسه پشت دراز بکشد و رانهایش را روی قفسد سینه‌اش بیاورد و اين حرکت را چندین بار تکرار کند. 214 

صفحه 215:
بلید توجه داشت که پس- از وقوع آسیب. چنانچه هر یک از علایم زیر در مصدوم دیده شده باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود, ‎aot?‏ شکم ‏*تورم رگهای خونی بیضه و پوست بیضه یا طناب آن *درد مبهم مداوم یا احساس سنگینی در پوست بیضه * درد ناگهانی در پوست بیضه تهوع *استفراع *خونریزی از پیشابراه ‎215 

صفحه 216:
216 با آرزوی توفیق الهی