مدیریت دانش

مدیریت دانش

اسلاید 1: مدیریت دانش

اسلاید 2: مدیریت دانش چیست؟تلاشی منظم برای توانمند ساختن اطلاعات و دانش برای رشد، جریان یافتن و ایجاد ارزش. این تلاش درباره ایجاد و مدیریت فرآیندهایی است برای اینکه دانش مناسب در زمان مناسب در اختیار افراد مناسب قرار داده شود و به افراد در به اشتراک گذاری و عمل بر اساس اطلاعات برای بهبود عملکرد سازمان کمک کند.

اسلاید 3: مدیریت دانش چیست؟مدیریت دانش طیف وسیعی از فعالیتها است که برای مدیریت، مبادله، خلق یا ارتقای سرمایه‌های فکری در سطح کلان به کار می‌رود. مدیریت دانش طراحی هوشمندانه فرایندها، ابزار، ساختار و غیره با قصد افزایش، نوسازی، اشتراک یا بهبود استفاده از دانش است که در هر کدام از سه عنصر سرمایه فکری یعنی ساختاری، انسانی و اجتماعی نمایان می‌شود.

اسلاید 4: مدیریت دانش چیست؟مدیریت دانش فرایندی است که به سازمانها کمک می‌کند تا اطلاعات و مهارتهای مهم را که بعنوان حافظه سازمانی محسوب می‌شود و به طور معمول به صورت سازماندهی نشده وجود دارند، شناسایی، انتخاب، سازماندهی و منتشر نمایند. این امر مدیریت سازمانها را برای حل مسائل یادگیری، برنامه ریزی راهبردی و تصمیم گیریهای پویا به صورت کارا و موثر قادر می‌سازد.

اسلاید 5: داده هاعلائم ، آمارها ، ارقام و.....به ترتیب منطقی کنار هم قرار میگیرندبه تنهایی معنی دار نیستندواقعیتی از یک موقعیت یا یک مورد از یک زمینه خاص بدون ارتباط با دیگر چیزهاست.داده ها مفهوم خاصی را القا نمی کنند (53- دی – احمد )

اسلاید 6: اطلاعات (توصیف داده ها ) داده های مرتبط برای دستیابی به اهدافداده های پردازش شده اطلاعات را تشکیل می دهند داده ها بعد از (تفکیک ،طبقه بندی ،محاسبه و اصلاح بر اساس نیاز به اطلاعات تبدیل می شوند . (تعداد ماشین های تولید شده در دی ماه 53 )

اسلاید 7: دانش (تحلیل اطلاعات ) ترکیبی از اطلاعات + تجربه فرد استاطلاعات + ادراک+ تجربیات = دانشدانش موضوعی چند لایه،پیچیده ،پویا و انتزاعی که منجر به اقدام و تصمیم گیری می شود

اسلاید 8: ویژگی های دانشدانش مختص انسان است حاصل تفکر است خاستگاه و محل بکار گیری دانش در ذهن انسان است دانش با همکاری و مشارکت انسان ها در یک گروهی می تواند تولید شود کاربردی و مورد استفاده در تصمیمات است

اسلاید 9: ویژگی های دانشاطلاعات زمانی که در ذهن افراد پردازش ، تفسیر و بکار بسته شود به دانش تبدیل می شود.دانش زمانی که به تصاویر ، متن و سمبولها تبدیل شود اطلاعات می شود تبدیل اطلاعات به دانش و برعکس فرایندی دائمی است

اسلاید 10: انواع دانشالف. دانش آشکار(مستند) - اطلاعات موجود در کتابها ،مستندات داخل کامپیوتر و ... دانش آشکار می توان با حروف و اعداد نشان داد شود (دانش قابل بیان )ب. دانش پنهان یا نهفته – منابع و محتوای آن در ذهن افراد است این دانش شامل ادراکات ، احساسات و دریافت های درونی و ذهنی است .حل مسائل پیچیده بستگی به میزان دانش تجربی و پنهان فرد دارد

اسلاید 11: طبقه بندی دیگری از دانش دانش انسانی : دانش نهفته در یک فرد (مهارت مذاکره )دانش اجتماعی یا گروهی : دانش نهفته یک تیم کاری (دانش یک تیم جراحی )دانش سازمان یافته : دانش آشکار یک سازمان (شامل سیستم ها ،رونده ،نظام نامه ها و ابزار ها )

اسلاید 12: عمق یا سطح دانش در بین افراد یا سازمان سطح دانش پایه : حداقل دانش لازم برای حضور در یک سازمان یا شغل یا بازار کار . فقط برای انجام فعالیت های روزانه فرد یا سازمان کافی است . سطح دانش پیشرفته :دانشی که شخص یا سازمان می تواند با آن به رقابت بپردازد و موجب خود اتکایی است سطح دانش خلاقانه : دانشی که موجب هدایت و رهبری رقبا و سازمانهای دیگر توسط فرد یا سازمان می شود .علت این امر برتری دانش است .

اسلاید 13: چرخه دانش (فرآيند ها) Knowledge Processچرخه دانش دارای پنج مرحله می باشد که عبارتند از : تشخيص ، خلق ، ذخيره ، اشتراک و کاربرد

اسلاید 14: 1- تشخیصآغازین و حیاتی ترین مرحله مدیریت دانش است . چه دانشي ضروري و مورد نياز است دانش كليدي كه اگر با اين روش جديد بهتر مديريت شوند و يك تفاوت بزرگ ايجاد مي‌كنند، تشخيص دهيد در این مرحله دانش اساسی و پايه ، و مورد نیاز برای ساخت هسته اصلی شایستگی ها در سازمان تشخیص داده میشود .

اسلاید 15: 2- خلق دانشپر کردن خلاء های دانش از طریق تبدیل و تولید دانش جدید راههای تولید و خلق دانش جدید :سطح فردیسطح گروهیسطح سازمانی

اسلاید 16: 2- خلق دانشدانش انسانی : دانش نهفته در یک فرد (مهارت مذاکره )دانش اجتماعی یا گروهی : دانش نهفته یک تیم کاری (دانش یک تیم جراحی )دانش سازمان یافته : دانش آشکار یک سازمان (شامل سیستم ها ،رونده ،نظام نامه ها و ابزار ها )

اسلاید 17: 3- ذخیره دانشجمع آوری و ذخیره دانش سازمانراههای ذخیره دانشسازماندهی برای بازیابی

اسلاید 18: 4- اشتراک دانشمبادله دانش بطور منظم و پایدارتوسعه مستمر آموزش برای رسیدن به اهداف کاریاعتماد و منفعت متقابل برای توسعه فرهنگ اشتراکاستفاده از تکنولوژی برای اشتراک دانش بطور فراگیر

اسلاید 19: 5- کاربرد دانشبهره برداری و استفاده مجدد از دانش در سازمانتبدیل دانش به عملهنگامیکه دانش در بهبود محصولات و خدمات بکار میرود تنها ارزش می افزاید

اسلاید 20: مديريت دانش چيست؟شیوه های بسيار بهتري براي كسب، ذخيره سازی ، انتقال و اشتراک گذاری و به‌كارگيري دانش جهت دست یابی بهتر چشم‌انداز ، ماموريت و اهداف سازمان ها لذا به منظور تصمیم گیری جهت تدوین چشم انداز ،ماموریت و اهداف در هر سازمان باید مدیریت دانش انجام شود

اسلاید 21: مدیریت نیروی انسانی، وجه پیچیده مدیریت دانش امروزه سرمایه‌های یک سازمان تنها سرمایه مالی و فیزیکی نیست بلکه سرمایه دانش افراد مهمتر از آن دو بوده و مورد توجه مدیران قرار گرفته است. به بیانی دیگر، مدیریت نیروی انسانی، وجه پیچیده مدیریت دانش است.

اسلاید 22: هدف کلیدی مدیریت دانش تبدیل دانش غیررسمی، ذهنی و شخصی (ضمنی) به دانش ثبت شده رسمی (صریح)، یکی از اهداف کلیدی مدیریت دانش است که باعث کاهش ریسک از دست رفتن دانش با ارزش سازمان با ترک همکاری کارکنان و کاهش خطر از دست دادن حافظه شرکت به هنگام تعدیل نیروی انسانی می‌شود.

اسلاید 23: آغاز مدیریت دانشآیا دانش یکی از دارایی های کلیدی شماست .....اگر سازمان شما به تصمیمات دانش محور نیاز دارداگر شرکت مشاوره، موسسه آموزشی یا حرفه ای که به ایجاد و ارائه دانش مشغول است، هستیداگر نرخ جابجایی یا خروج کارکنان شما بالاستاگر تعداد زیادی از دانش عملیاتی شما در دست افراد در حال بازنشسته شدن استاگر درگیر کارهایی با فعالیتهای تکراری هستید که دانش گذشته عملکرد آینده را بهبود می دهد.اگر بخشهای مختلف کسب و کار با فرایدهای مشابه، نتایج متفاوت ارائه می کنند.

اسلاید 24: آغاز مدیریت دانشبه مدیریت دانش نیاز دارید اگر این موارد آشناست:چطور می توانم به این دانش دسترسی داشته باشم؟مطمئنم یک نفر درباره این موضوع صحبت کرده بود. کی بود؟یک نفر حتما قبلا اینکار را انجام داده، اما کی؟وقتی که .... از اینجا رفت همه دانش را با خودش برد.واقعا شانس آوردم که ... را دیدم، او جواب چیزی که دنبالش بودم را داشت.آن کار خیلی عالی انجام شد، چطور می توانیم این موفقیت راتکرار کنیم.ماهم همین اشتباه را در واحدمان انجام دادیم.

اسلاید 25: آغاز مدیریت دانشارزش مدیریت دانش را با مصاحبه مشخص کنیدآیا سطح فعلی دانش به شما اجازه رسیدن به اهداف کوتاه مدت شما را می دهد؟برای پاسخ گویی به نیازهای بلند مدت مراجعین و نوآوری به چه دانشی احتیاج دارید؟آیا چالش و مساله ای وجود دارد که به دانش مربوط باشد؟موفقیت در مدیریت دانش به چه صورت است؟

اسلاید 26: آغاز مدیریت دانشدانش حیاتی را شناسایی کنیدحیاتی ترین دانش برای سازمان چیست؟دانش حیاتی در کجا قرار گرفته است؟

اسلاید 27: آغاز مدیریت دانشمحدوده پروژه (فرایندها، پروژه ها، وظایف یا محدوده دانش)اهداف و معیارهای عملکردیاطلاعات کلی شرکتشواهدی در قالب مثالها، اتفاقات و....فرصتهایی برای جریان بهتر دانش شامل مزایامشکلاتی که رفع خواهند شدفهرست منابع مورد نیازذینفعان اصلیموانع و ریسکهای موفقیتهزینه های تخمینی

اسلاید 28: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)

اسلاید 29: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)ایجاد اهدافراهبری استراتژی و گروه مرکزیفراهم کردن بودجه و تایید رویکردهاشناسایی فرصتهای جدیدفراهم کردن بینش در مورد مسائل اجرایی و مورد لزومفراهم کردن پشتیبانی برای تغییر فرهنگمدل بودن برای به اشتراک گذاری دانشتشویق افرا موفق

اسلاید 30: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)اجرایی کردن رویکردهامدیریت پروژهبرآورد بودجه و منابع مورد نیازایجاد طرح توجیهی مطابق با نیازهای سازمانایجاد تعاریف مشترکایجاد فرایندهایی برای مستندسازی، دسته بندی و دسترسی به دانشهماهنگی و پشتیبانی ITپیشنهاد آموزش، پاداش و سایر موارد برای پذیرش فرهنگیفراهم کردن روش ارزیابی و گزارش دهیایجاد محیطی برای دریافت نظرات، پیشنهادات و مشکلات

اسلاید 31: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)مهارتهای مربی گری و آموزشمهارتهای خبرنگاریمهارتهای تسهیلگری و متقاعد سازیمهارتهای ارتباطی و بازاریابیمهارتهای فنیمهارتهای مدیریت دانش

اسلاید 32: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)رهبرسخنگومدیر پروژهمدیر دانش پروژهمتخصص فناوری اطلاعاتمتخصص فرایندهای سازمانیمتخصص مدیریت دانش

اسلاید 33: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)ایجاد چشم اندازدلیل مشخص برای رسیدن به چشم اندازتمرکز بر انجام کارهای درستتاثیرگذاری بر رفتار افراد برای همراستا کردن آنها با اهدافایجاد اعتماد در تیمتاثیر گذاری بر تمامی توانمندسازها (پشتیبانی بالا، فرهنگ)ایجاد شفافیتتعریف نقشها و فرایندها

اسلاید 34: آغاز مدیریت دانش (تیم مدیریت دانش)مشخص کردن انتظاراتایجاد اعتماد (قابلیت پیش بینی)مدیریت خروجی ها

اسلاید 35: الزامات و پيش نيازهاي استقرار نظام مديريت دانشحمايت و مشاركت فعالانه و همه جانبه تمامي مديران عالي، مياني و عملياتي به منظور استقرار اثربخش نظام مديريت دانش همكاري و همدلي تمامي كاركنان و مديران در فرايندهاي اجرايي نظام تخصيص منابع مالي و فيزيكي مناسب در فرايند هاي اجرايي نظام اعتماد لازم در بين مديران و كاركنان به منظور ارائه و تبادل تجارب برگزاري آموزش هاي مورد نياز در خصوص نظام مديريت دانش با كمك اداره آموزش تشويق و ارائه پاداش به تجارب برتر

اسلاید 36: چگونه مديريت دانش را اجرا كنيم؟ حوزه هاي دانش كليدي كه اگر با اين روش جديد بهتر مديريت شوند و يك تفاوت بزرگ ايجاد مي‌كنند، شناسايي كنيد. حول محور اين دانش كليدي شبكه‌هاي دانشي از افراد ايجاد كنيد.در زمينه اين دانش كليدي، پايگاه‌هاي دانش ايجاد كنيد.افراد را براي اجراي فرايندهاي دانشي جديد آموزش دهيد.افراد را براي استفاده از ابزارهاي دانشي جديد آموزش دهيد.نتايج را اندازه‌گيري كنيد.

اسلاید 37: چگونه مديريت دانش را اجرا كنيم؟با يك گروه آزمايشي كوچك شروع كنيد.كار دانشي را قبل از اجراي آزمايشي، اندازه‌گيري كنيد.اجراي آزمايشي را براي 6 ماه انجام دهيد.روش‌هاي بهتر كار كردن را معرفي كنيد.كار دانش را بعد از اجراي آزمايشي اندازه‌گيري كنيد.

اسلاید 38: رويكرد اجراي مديريت دانش

اسلاید 39: فرایند مدیریت دانش

اسلاید 40: مدل پايه مديريت دانش

اسلاید 41: راهبردهای مدیریت دانش ۱- راهبرد دانش بعنوان راهبرد کسب وکار که روشی جامع و با وسعت سازمانی برای مدیریت دانش است، که بیشتر بعنوان یک محصول در نظر گرفته می‌شود.۲- راهبرد مدیریت سرمایه‌های فکری که بر بکارگیری و ارتقای سرمایه‌هایی که از قبل در سازمان وجود دارند، تاکید دارد.۳- راهبرد مسئولیت برای سرمایه دانش فردی که از کارکنان حمایت و آنها را ترغیب می‌کند تا مهارت‌ها و دانش خود را توسعه دهند و دانش خود را با یکدیگر درمیان گذارند.

اسلاید 42: راهبردهای مدیریت دانش ۴- راهبرد خلق دانش که بر نوآوری و آفرینش دانش جدید از طریق واحدهای تحقیق و توسعه تاکید می‌کند.۵- راهبرد انتقال دانش که بعنوان بهترین فعالیت در بهبود کیفیت امور و کارایی سازمان مورد توجه قرار گرفته‌است.۶- راهبرد دانش مشتری- محور که با هدف درک ارباب رجوع و نیازهای آنها بکار گرفته می‌شود تا خواسته آنها به دقت فراهم شود.

اسلاید 43: مديريت نيروي انسانيمديريت نيروي انساني، وجه پيچيده مديريت دانش است. مديريت دانش، طبعاً باعث پيشرفت و تكامل ديگر سيستم‌هاي سازمان از قبيل TQM و BPR و آموزش‌هاي سازماني شده و موقعيت سازمان را در فرصت‌هاي جديد، تقويت و پشتيباني مي‌كند. در اين سازمان‌ها، مديريت دانش براي بهينه‌سازي ارتباطات ميان كارمندان و بين رده‌هاي بالاي مديريت به كار گرفته مي‌شود. مديريت دانش در اين سازمان‌ها، به ايجاد فرهنگ اشتراك دانش ميان كارمندان كمك مي‌كند. گرچه دانش مي‌تواند توسط افراد كسب شود، ولي براي اينكه سودمند واقع شود، لازم است همه اعضاي گروه در آن سهيم شوند.

اسلاید 44: اشتراك دانش در متون مديريت دانش، تأكيد بسياري بر ارتقاي فرهنگ سازماني به سمت اشتراك دانش شده است. يكي از موانع عمده اشتراك دانش در سازمان‌ها، فرهنگ سازماني موجود است. در سازمان‌هايي كه حفظ و ارتقاي موقعيت شغلي بستگي به دانش افراد دارد و دانش كسب شده به آنان قدرت مي‌دهد، اشتراك دانش برابر با به خطر افتادن و آسيب‌پذيري موقعيت شغلي تلقي مي‌شود. فرهنگ سازماني را بايد به سمتي ارتقا داد كه كارمندان مطمئن شوند تمام نظراتشان ارزشمند است و نگران اين نباشند كه نظراتشان ممكن است نادرست باشد و وجهه خود را از دست بدهند و يا ديگر همكاران آنها ممكن است عصباني شوند

اسلاید 45: اصلي‌ترين هدف به‌كارگيري مديريت دانش چيست؟آگاهي يافتن از اهميت دانشكارآمدي تكنولوژي مديريت دانشتهديد رقبا

اسلاید 46: بزرگترين موانع به‌كارگيري موفقيت‌آميز مديريت دانش چيست؟فرهنگ سازماني (فقدان اعتماد، ارتباطات و اشتراك دانش)فقدان آگاهي و درك و بصيرت درباره مديريت دانش

اسلاید 47: مهمترين عامل موفقيت مديريت دانش چيست؟فرهنگ سازماني (افراد، اعتماد، اشتراك) است.

اسلاید 48: روش‌هاي مديريت دانشفرانس بوتيليير و كاتلين شيرر (2002) مطالعه عملي در مورد 12 سازمان (6 سازمان خصوصي و 6 سازمان دولتي) انجام دادند تا آنچه را كه آنها روش‌هاي مديريت دانش مي‌ناميدند، مشخص سازد. نتيجه حاصله عبارت بود از: تمركز بر ارتباطات كه گروه‌هاي همكار و محل‌هاي پرسش و پاسخ ناميده مي‌شود. تمركز بر ذخيره و بازيابي دانش كه بانك‌هاي اطلاعاتي خبره و دانش ناميده مي‌شود. تمركز بر اشاعه گزيده كه آگاهي رساني‌هاي اطلاعات و اخبار و يادگيري سازماني ناميده مي‌شود. تمركز بر عمل كه همكاري مجازي ناميده مي‌شود.

اسلاید 49: برنامه‌هاي مديريت دانش و روند توليد دانشديويد اسكايرم (1999)، يكي از نويسندگان معتبر حوزه مديريت دانش، مي‌گويد بيشتر برنامه‌هاي مديريت دانش، بر هفت مرحله استراتژيك ذيل تمركز دارند:1- دانش مشتري: حياتي‌ترين دانش در بيشتر سازمان‌ها2- دانش در فرايندها: به‌كارگيري بهترين دانسته‌ها در حال انجام دادن وظايف3- دانش در محصولات و خدمات: راه‌حل‌هاي هوشمندانه براساس نيازهاي مشتريان

اسلاید 50: برنامه‌هاي مديريت دانش و روند توليد دانش4- دانش افراد: پرورش و كنترل قدرت ذهني كه ارزشمندترين سرمايه است.5- حافظه سازماني: اتصال به دروس گذشته يا هر جاي ديگري در سازمان6- دانش در ارتباطات: دانش فردي عميق كه همكاري موفقيت‌آميز را پشتيباني مي‌كند.7- دارايي‌هاي دانش: اندازه‌گيري و مديريت سرمايه فكري شما

اسلاید 51: چالش‌هاي پيش روي مديريت دانشاساسي‌ترين چالش‌هاي مديريت دانش، توليد دانش نيست بلكه تصرف دانش و اشاعه آن است. براستي دانشي كه اشاعه داده نشود، ارزش بسيار محدودي براي سازمان دارد.روش سنتي اشاعه و توليد دانش، گفت‌وگوهاي رو در رو بود، اما امروزه كه سازمان‌ها و شركت‌ها به سوي جهاني شدن حركت كرده و شكل مجازي پيدا مي‌كنند، روش‌هاي سنتي بسيار كند و غيرمؤثر هستند. بنابراين، لزوماً بايد از تكنولوژي براي گردش دانش سود جست.يكي از ديگر چالش‌هاي واقعي مديريت دانش، تدوين تجربيات و عقايد كاركنان به صورتي قابل استفاده براي ديگران است.

اسلاید 52: همسوسازی مدیریت دانش با راهبردهای سازمانروند توليد دانش در سازمان‌ها به اعتقاد نوناكا، از چهار عمل زير پيروي مي‌كند: 1. از ضمني به ضمني: زماني اتفاق مي‌افتد كه افراد در ارتباطات رو در رو به تبادل دانش مي‌پردازند.2. از صريح به صريح: توليد دانش جديد با تركيب دانش‌هاي موجود است. مثلاً، مدير امور مالي يك سازمان، اطلاعات مالي قسمت‌هاي مختلف سازمان را گردآوري كرده و براساس آنها، گزارش مالي ارائه مي‌دهد.3. از ضمني به صريح: تدوين تجربيات، عقايد، نظرات كاركنان به طوري كه توسط ديگران قابل استفاده باشد.4. از صريح به ضمني: وقتي اتفاق مي‌افتد كه دانش صريح در كاركنان دروني شده و باعث گسترش و توسعه دانش شخصي آنان مي‌شود.

اسلاید 53: همسوسازی مدیریت دانش با راهبردهای سازمانبايد توجه داشت كه اصولاً مديريت چيزي ناملموس و ذهني نظير دانش، امكان‌پذير نيست. آنچه مديريت مي‌شود، منابع دانش- تكنولوژي‌هاي مربوط به آنها- فرايندها و تكنيك‌ها و از همه مهمتر، عنصر انساني است كه منبع تمامي دانش‌هاست. سازمان يا شركتي كه در كاركنان خود انگيزه لازم براي اشتراك دانش ايجاد نكرده باشد، حجم بسيار چشمگيري از دانش خود را از دست خواهد داد.نكته اساسي پشت پرده مديريت دانش اين است كه بهبود تمام عوامل منجر به موفقيت يك سازمان، مثل خلاقيت سازماني، كيفيت محصولات و خدمات، در گرو دسترس‌پذيري و استفاده كارامد از دانش برتر و بهتر است.

اسلاید 54: منابع1. Rollo, C. and T. Clarke (2001). International best practice: case studies in knowledge management. Sydney, Standards Australia International Limited.2. Skyrme, D. (1999) KM basics, knowledge connections, David Skyrme Associates.3. Koenig, M.E.D. (1999). “Education for knowledge management”. Information Services and use 19 (1): 17-324. Bouthillier, F & Shearer,K (2002)”Understanding knowledge management and information management: The need for an empirical perspective”, Information Research, 8,1