معماری دیکانستراکشن و فولدینگ

معماری دیکانستراکشن و فولدینگ

اسلاید 1: نمونه هایی از : معماری دیکانستراکشن و فولدینگ

اسلاید 2: تعریف لغوی دیکانستراکشن :برای ”دیکانستراکتیویسم“ اغلب سه معنا آورده شده است: اول برهم زدن ساختار دستوری واژه‌های يك جمله . به عبارتی دیگر، اگر كلمات يك جمله را عوض كنيد، آن جمله را دیكانستراكت كرده‌ايد. معناي دوم، معناي باز كردن و پياده كردن است، يعنی باز كردن و پياده كردن قطعات يك دستگاه، براي حمل آن به جاي ديگر. معنايي كه ژاک دریدا بسیار به آن توجه می‌كند ، معناي «رفلكسيو» آن است؛ يعنی خودساختارشكنی که از خارج تحميل نمی‌شود ، بلكه ساختار، خود به خود تغيير پيدا می كند. دیکانستراکشن در فارسی به ساختار زدایی ، شالوده شکنی ، واسازی ، بنیان فکنی ، ساختار شکنی و بن فکنی ترجمه شده است . شاید این کثرت اسامی به دلیل آن باشد که دیکانستراکشن یک نگرش چند وجهی و چند معنایی به دال و مدلول و هر نوع متنی دارد .

اسلاید 3: فلاسفه پیش از دیکانستراکشن : در نیمه اول قرن بیستم مهم ترین مکتبی که ادامه دهنده فلسفه مدرن محسوب می شد ، فلسفه اصالت وجود بود . ژان پل سارتر ( 1980 - 1905 ) فیلسوف فرانسوی  ، پایه گذار این مکتب است . سارتر معتقد  به خرد گرایی استعلایی ( Transcendental Mind  ) است . از نظر وی ، فرد ماهیت خویش را شکل می دهد. سارتر آزادی بی قید و شرط را از امکانات ذهن آدمی دانست . به نظر او آدمی آزاد است هر چه می خواهد اختیار کند و به همین جهت است که باید او را مسئول انتخاب های خود دانست . از نیمه دوم قرن اخیر ، مکتب جدیدی به نام مکتب ساختارگرایی شکل گرفت . این مکتب در ابتدا توسط فردیناند دو سوسور ، زبان شناس سوییسی و لوی استراوس ، مردم شناس فرانسوی ، مطرح شد. ساختارگراها معتقدند که عاملی مهم تر از ذهن وجود دارد که پیوسته مورد بی مهری قرار گرفته و آن ساختار زبان است . اگر از دوره دکارت ، انسان موجودی است خردورز ، از نظر استراوس موجودی است فرهنگی و ماهیت انسان در بستر فرهنگ شکل می گیرد و جهت رهیافت به ماهیت بشر ، باید زبان ، فرهنگ و قومیت را مطالعه کنیم . به طور کلی ، روش ساختارشناسی ، یافتن و کشف قوانین فعالیت بشری در چهار چوب فرهنگ است که با کردار و گفتار آغاز می شود .

اسلاید 4: فلاسفه دیکانستراکشن : مکتب دیکانستراکشن توسط ژاک دریدا (    - 1930 ) ، فیلسوف معاصر فرانسوی ، پایه گذاری شد . دریدا با ساختارگراها مخالف است و معتقد است که وقتی  ما به دنبال ساختارها هستیم از متغیر ها غافل می مانیم ، فرهنگ و شیوه های قومی هر لحظه تغییر می کند ، پس روش ساختارگراها نمی تواند صحیح باشد . به عقیده دریدا ، یک متن هرگز مفهوم واقعی خودش را آشکار نمی کند ، زیرا مولف آن متن حضور ندارد و هر خواننده و یا هر کس که آن را قرائت کند ، می تواند در یافتی متفاوت از قصد و هدف مولف داشته باشد . از نظر دریدا ، نوشتار ابزار خوبی برای انتقال مفاهیم نیست و یک متن هرگز دقیقا همان مفاهیمی را که در ظاهر بیان می کند ندارد . در بینش دیکانستراکشن ، ما در یک دنیای چند معنایی زندگی می کنیم . تقابل دوتایی موضوع دیگری است که دریدا نقد کرده است . تقابل های دوتایی همچون روز و شب ، مرد و زن ، ذهن و عین ، گفتار و نوشتار ، زیبا و زشت و نیک و بد همواره در فلسفه غرب مطرح بوده است . از زمان افلاطون تا کنون همواره یکی بر دیگری برتری داشته است. ولی به نظر دریدا هیچ ارجحیتی وجود ندارد . او این منطق سیاه و سفید و مسئله یا این یا آن را رد مردود می داند .

اسلاید 5: فلاسفه دیکانستراکشن : خود دریدا می گوید : دیکانستراکشن کردن یک متن به معنای بیرون کشیدن منطق ها و اسنتباطات مغایر با خود متن است . در واقع گسترش درک مجازی است . در بینش دیکانستراکشن ، آنچه که خواننده استنباط و برداشت می کند واجد اهمیت است  و به تعداد خواننده ، برداشت ها ، استنباطات گوناگون و متفاوت وجود دارد . خواننده معنی و منظور متن را مشخص می کند و نه نویسنده . ساختاری ثابت در متن و یا تفسیری واحد از آن وجود ندارد . ارتباط بین دال و مدلول و رابطه بین متن و تفسیر شناور و لغزان است .

اسلاید 6: پیتر آیزنمن : معمار معاصر آمریکائی که مباحث فلسفی دیکانستراکشن را وارد عرصه معماری نمود. آیزنمن معتقد است که مدرنیست ها مدعی هستند که مدینه فاضله را باید در آینده جست و جو کرد . پست مدرنیست ها نیز به دنبال این مدینه فاضله در گذشته هستند ، ولی معماری امروز باید این مدینه فاضله را در شرایط امروز پیدا کند . در این مورد وی از واژه Presentness  به معنای اکنونیت استفاده کرده و معتقد است که معماری در هر زمان و مکان باید اکنونیت داشته باشد . متعلق به زمان و مکان حاضر باشد . در گذشته و همچنین در معماری مدرن و پست مدرن آنچه که حضور داشته ، تقارن ، تناسب ، وضوح ، ثبات ، مفید بودن و سودمندی بوده است . در این تقابل های دوتایی همواره یکی بر دیگری ارجحیت داشته . اما آنچه که مورد غفلت قرار گرفته و غایب بوده ، عدم تقارن ، عدم وضوح ، ابهام ، ایهام ، بی ثباتی، فریب، زشتی و عدم سودمندی است. معماری امروز ما باید منعکس کننده شرایط ذهنی و زیستی امروز ما باشد و آنچه که در معماری امروز ما مورد غفلت قرار گرفته ، بخشی از زندگی امروز ما است .

اسلاید 7: معماری دیکانستراکشن : در معماری دیکانستراکشن سعی بر این است که برنامه و مشخصات طرح مورد مطالعه و وارسی دقیق قرار گیرد . همچنین خود سایت و شرایط فیزیکی و تاریخی آن و محیط اجتماعی و فرهنگی ای که سایت در آن قرار گرفته نیز مورد بازبینی موشکافانه قرار می گیرد . در مرحله بعد تفسیرها و تاویل های  مختلف از این مجموعه مطرح می شود . در نهایت کالبد معماری به صورتی طراحی می شود که در عین بر آورده نمودن خواسته های عملکردی پروژه ، تناقضات و تباینات بین موضوعات اشاره شده در فوق و تفسیرهای مختلف از آن ارائه شود . لذا شکل کالبدی به صورت یک مجموعه چند معنایی ، ابهام انگیز ، متناقض و متزلزل ارائه می شود ، که خود طرح زمینه را برای تفسیر و تاویل آماده می کند .

اسلاید 8: پیتر آیزنمن : مرکز هنرهای بصری وکسنر ( 1989- 1982 ) سایت این ساختمان در قسمت ورودی اصلی دانشگاه ایالتی اهایو در سمت شرق دانشگاه قرار دارد . عملکرد بنا ، نمایش آثار هنرمندان  و دانشجویان دانشگاه در آن است .، ساختمان طراحی شده توسط آیزنمن به گونه ای بود که فضای باریک بین دوساختمان موجود در سایت را شکافته و در بین آن دو قرار گرفته بود.

اسلاید 9: پیتر آیزنمن : مرکز هنرهای بصری وکسنر ( 1989- 1982 ) آیزنمن در تبیین طرح خود عنوان کرد که این نقطه محل ملاقات دو قشر نسبتا متفاوت است . یکی دانشجویان و هنرمندان دانشگاه که کارهای خود را در این ساختمان ارائه می کنند و دیگری شهروندان و عامه مردم شهر که به دیدن این آثار می آیند . لذا دو کد یا نشانه برای هریک از این دو قشر انتخاب شد . یکی محورهای شبکه شطرنجی دانشگاه و دیگری محورهای شبکه شطرنجی شهر کلمبوس . این دو شبکه نسبت به یکدیگر 17 درجه اختلاف زاویه دارند . لذا هر دو شبکه به عنوان نشانه ای از هر یک از این دو قشر در محل سایت با یکدیگر تلاقی کرده اند . این دو گانگی در کالبد معماری ساختمان به گونه ای نمایش داده شده که هیچ یک بر دیگری ارجحیت ندارد و این دو محور همانند دو تیغه قیچی بین دو ساختمان را شکافته و خود در آن جایگزین شده اند .

اسلاید 10: پیتر آیزنمن : مرکز هنرهای بصری وکسنر ( 1989- 1982 ) پس از باز نمودن و شکافتن فضای بین این دو ساختمان در سایت ، آیزنمن متوجه پی های یک بنای قدیمی شد که مربوط به دانشکده نظامی بود . این بنا در دهه پنجاه میلادی تخریب شده بود. اگر چه این ساختمان دیگر وجود نداشت ، ولی آیزنمن با وارسی دقیق سایت متوجه آن شده بود . وی این ساختمان را که دیگر در حاشیه قرار گرفته و به تاریخ سپرده شده بود ، به عنوان بخشی از متن موجود ، که همان سایت پروژه باشد ، قرائت کرد و این قرائت را به صورت کالبدی نمایش داد . لذا در طرح آیزنمن ، بخشهایی از ساختمان دانشکده نظامی ، که شبیه یک قلعه نظامی بود ، در قسمت سردر ورودی ساختمان مرکز هنرهای بصری وکسنر بازنمایی و بازسازی شد .

اسلاید 11: پیتر آیزنمن : خانه شماره 3

اسلاید 12: پیتر آیزنمن : خانه شماره 6 خانه شماره 2

اسلاید 13: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس طرح پارک از روی هم قرار گیری سه سیستم منظم کاملا متفاوت تشکیل می شود:نقاط، خطوط و سطوح. هرکدام در درون خود کامل است ولی وقتی روی هم قرار می گیرند، تاثیر متقابلی بر هم دارند. گاهی آنها با یکدیگر شدیدا برخورد دارند و تداخل می یابند و یکی در برابر دیگری تحریف می شود. گاهی نیز به هم می پیوندند و همسان می شوند و بدین ترتبیب، یکی دیگری را تقویت می کند و گاهی هم آنها صرفا همزیستی دارند بی تفاوت به یکدیگر و همانگونه که هستند.

اسلاید 14: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس

اسلاید 15: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس

اسلاید 16: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس

اسلاید 17: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس

اسلاید 18: برنارد چومی : پارک لاویلت، پاریس

اسلاید 19: ظه حدید : مرکز هنرهای معاصر روزنتال سین سیناتی، امریکا 2003

اسلاید 20: ظه حدید : کلوپ پیک ، هنگ کنگ، 1982 اسکیس از کلیت طرح

اسلاید 21: ظه حدید : ایستگاه آتش نشانی ویترا، آلمان، 1993-1990

اسلاید 22: ظه حدید : ایستگاه آتش نشانی ویترا، آلمان، 1993-1990

اسلاید 23: ظه حدید : ایستگاه آتش نشانی ویترا، آلمان، 1993-1990

اسلاید 24: ظه حدید : ایستگاه آتش نشانی ویترا، آلمان، 1993-1990

اسلاید 25: ظه حدید : پارک سوار هونهایم شمالی، استراسبور، فرانسه، 2001-1999

اسلاید 26: ظه حدید : پارک سوار هونهایم شمالی، استراسبور، فرانسه، 2001-1999

اسلاید 27: دانیل لیبسکیند : توسعه موزه برلین، موزه یهود

اسلاید 28: دانیل لیبسکیند : توسعه موزه برلین، موزه یهود

اسلاید 29: دانیل لیبسکیند : توسعه موزه برلین، موزه یهود

اسلاید 30: دانیل لیبسکیند : توسعه موزه برلین، موزه یهود

اسلاید 31: دانیل لیبسکیند : پروژه ضمیمه موزه ویکتوریا و آلبرت لندن، انگلستان، 1996

اسلاید 32: دانیل لیبسکیند : موزه سلطنتی جنگ، 2007-1998 منچستر، انگلستان

اسلاید 33: دانیل لیبسکیند : موزه سلطنتی جنگ، 2007-1998 منچستر، انگلستان

اسلاید 34: کوپ همیل بلاو : دفتر وکالت بر بام ساختمان سنتی ، وین، اتریش، 1989-1984

اسلاید 35: کوپ همیل بلاو : دفتر وکالت بر بام ساختمان سنتی ، وین، اتریش، 1989-1984

اسلاید 36: کوپ همیل بلاو : مجموعه سینماهای UFA ، آلمان 98-1993

اسلاید 37: کوپ همیل بلاو : مجموعه سینماهای UFA ، آلمان 98-1993

اسلاید 38: فرانک گهری : خانه فمیلین، سانتا مونیکا، کالیفرنیا، آمریکا 1978

اسلاید 39: فرانک گهری : خانه خود معمار، سانتا مونیکا، کالیفرنیا، آمریکا 1978،

اسلاید 40: فرانک گهری : خانه خود معمار، سانتا مونیکا، کالیفرنیا، آمریکا 1978،

اسلاید 41: فرانک گهری : خانه خود معمار، سانتا مونیکا، کالیفرنیا، آمریکا 1978،

اسلاید 42: فرانک گهری : موزه بین المللی ویترا، آلمان، 1989-1987،

اسلاید 43: فرانک گهری : ساختمان مرکزی چیات دی، کالیفرنیا، 1991-1985،

اسلاید 44: فرانک گهری : مرکز آمریکایی، پاریس، فرانسه، 1994-1988

اسلاید 45: فرانک گهری : مرکز آمریکایی، پاریس، فرانسه، 1994-1988

اسلاید 46: فلسفه فولدینگ : فولدینگ ، عمودگرایی ، طبقه بندی و سلسله مراتب را مردود می داند و به جای آن افقی گرایی را مطرح می کند . از نظر فولدینگ همه چیز همسطح یکدیگر است . دلوز هستی و اجزاء آن را همواره در حال شدن می بیند . یکی از موارد کلیدی در مباحث مطرح شده توسط دلوز ، افقی گرایی است .

اسلاید 47: معماری فولدینگ : بحث فولدینگ در معماری از اوایل دهه ۱۹۹۰ مطرح شد و به تدریج اکثر معماران نامدار سبک دیکانستراکشن مانند پیتر آیزنمن ، فرانک گهری ، زاها حدید و حتی معماران مدرنیست فیلیپ جانسون به این سمت گرایش پیدا کردند . از دیگر معماران و نظریه پردازان سبک فولدینگ می توان از بهرام شیردل ، جفری کیپینز ، گرگ لین و چارلز جنکز نام برد . همانند دیکانستراکشن ، خواستگاه فلسفه فولدینگ در فرانسه و معماری فولدینگ در آمریکا بوده است. اگر در گذشته پیچیدگی ها و تضاد از دل تقابل های درونی پروژه بیرون می آمد ، در حال حاضر خصوصیات مکانی ، مصالح و برنامه به صورت انعطاف پذیری روی همدیگر تا می شوند ، در حالی که هویت هر یک حفظ می شوند .

اسلاید 48: معماری فولدینگ : پیتر آیزنمن به عنوان بانی طرح فلسفه فولدینگ در حوزه معماری واژه ” Weak Form  ” یا ” فرم ضعیف ” را مطرح کرده است . فرمی که قابل انعطاف است و خود را با شرایط محیطی وفق دهد .همانطور که ژله با شکل ظرف خود تطبیق می یابد . لذا فرم ها یا لایه های معماری فولدینگ ، در مجاور و همتراز یکدیگر به صورت انعطاف پذیر و در انطباق با شرایط کالبدی ، اجتماعی و تاریخی محیط در سایت قرار می گیرند .

اسلاید 49: ظه حدید : Guggenheim museum center Taiwan

اسلاید 50: ظه حدید : Herault sport center

اسلاید 51: ظه حدید : lf1 exhibition hall

اسلاید 52: ظه حدید : lf1 exhibition hall

اسلاید 53: ظه حدید : مرکز بی- ام - دابلیو، آلمان

اسلاید 54: ظه حدید : موزه حمل و نقل دریایی، اسکاتلند

اسلاید 55: پیتر آیزنمن :

اسلاید 56: پیتر آیزنمن : شهر فرهنگی گالیسیا، اسپانیا، 2001