پولشویی و جرایم الکترونیکی
اسلاید 1: به نام خالق يكتاتدوین کننده: غلامرضا زنگنهبه اهتمام : دکتر جنانی پولشویی و جرایم الکترونیکی
اسلاید 2: تحولات شگرفی که در نظام پولی و بانکی جهانی بواسطه ی انقلاب فن آوری اطلاعات و ارتباطات بوجود آمده است، باعث بوجود آمدن مفهومی جدید از جرم پولشویی، به نام پولشویی الکترونیکی شده است که به دلیل ابعاد بسیار مخرب آن در سطح ملی و بین المللی توجه نظام های اقتصادی، سیاسی و حقوقی کشورها را به خود معطوف داشته است. پولشویی آثار زیانبار بر اقتصاد، جامعه و سیاست دارد. در پولشویی الکترونیکی ، پولشویان به جای استفاده از روش های قدیمی و پردردسر پولشویی سنتی، از گروهی از تکنیک ها و امکانات فضای مجازی مثل انتقال سریع پول از یک کشور به دیگر کشورها و... برای پاک کردن منابع ناپاک عواید خود استفاده می کنند.افزایش مخاطرات امنیتی برای بانک ها، موسسات مالی و بخش خصوصی مسائل حقوقی جدیدی را پدید آورده است. از آن جمله ریسک های حقوقی و قانونی ناشی از نقض قوانین ملی و بین المللی هستند. همین مسئله موجب شده است که پولشویی به عنوان یک جرم بین المللی شناخته شده و سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سایر سازمان های اقتصادی منطقه ای وادار به اتخاذ تدابیری برای پیش گیری، مهار و مبارزه با پولشویی گردند که در کنوانسیون های متعددی بازتاب یافته اند و دستورالعمل ها و قوانین جهانی و منطقه ای را به دنبال داشته اند که نقش حقوق بین الملل را در این مورد برجسته ساخته اند.متاسفانه در ایران، علی رغم نقاط ضعف موجود در فضای مجازی و سیستم بانکداری الکترونیکی و امکان سوء استفاده از آن ها برای مقاصد پولشویی، هنوز اقدامی اساسی برای جلوگیری از پولشویی الکترونیکی صورت نگرفته است و مقررات ضدپولشویی موجود نیز از بازدارندگی و ضمانت اجرای کافی برخوردار نیست.بنابراین نیازمند قانونگذاری و تدابیر جدی و گسترده در این زمینه و نیز همکاری بین المللی برای جلوگیری و مهار این نوع از پولشویی می باشیم.
اسلاید 3: پدیده مجرمانه از دیرباز با جامعه انسانی همراه بوده است. تحولات اجتماعی، توسعه جوامع و حتی تدابیر گوناگون برای بازدارندگی مجرمان، توفیق کاملی نداشته اند و پدیده های مجرمانه یکسره با شرایط زمان در حال حرکت و سازگاری بوده است. در زمانه ما نیز همراه با تحولات شگرفی که در زمینه های مختلف اجتماعی پدید آمده است پدیده های مجرمانه نیز متحول شده اند. از نظر ماهیت، مجرمان به جای اینکه در صدد تامین مایحتاج روزمره خود یا ارضای احساسات خویش با ارتکاب جرایم خشن باشند، مترصد ثروت اندوزی با ارتکاب جرایم سودآور هستند. از نظر شکلی نیز در کنار جرایم فردی، جرائم سازمان یافته بروز کرده است؛ گروه های سازمان یافته ای که با استفاده از مدرنترین دستاوردهای تکنولوژی به دنبال اهداف و منافع خود هستند. رهبران این باندهای جنایتکار مدرن، تلاش دارند این گونه جرائم را مشروع جلوه داده و قانونی نمایند. آنها دیگر یک فاعل باهوش تنها نبوده بلکه اعمال آنها به طور قابل ملاحظه ای سازمان یافته و تخصصی شده است. آن ها تهدید و دغدغه ای نه تنها برای پلیس، بلکه کل جامعه هستند و اگرچه ابتدا به شکل مخفیانه زندگی می کردند، اما با افزایش ثروت و قدرتشان، به شکل عمومی ظاهر شده و به رقابت با سرمایه داران بزرگ و سیاستمداران می پردازند.
اسلاید 4: امروزه به ویژه جنایاتی که منفعت سرشار مادی در بر دارند به شکل سازمان یافته و توسط گروه ها و باندهای مافیایی و غالباً در بعد فراملی ارتکاب می یابند و جرایم سازمان یافته فراملی از مهمترین مشکلاتی است که در دهه های اخیر توجه کشورها و سازمان های بین المللی را به خود جلب کرده است. هدف نهایی این گروه ها تحصیل نفع مالی و مادی است؛ به گونه ای که ارتکاب جرم به یک صنعت و تجارت تبدیل شده است و درآمد حاصل از آن، از درآمد بسیاری از مشاغل پر درآمد هم بیشتر است. اما با کسب این درآمدها و منافع، زنجیره ی ارتکاب جرم کامل نمی شود و تکمیل آن نیاز به حفظ این درآمدها و بهره جویی از آن دارد به نحوی که ماهیت مجرمانه آن کشف نشود، تا علاوه بر جلوگیری از توقیف مال توسط مقامات قضایی و انتظامی، وقوع جرم مبنا نیز کشف نشود؛ شخص مجرم شناسایی نشده و تحت تعقیب قرار نگیرد. در این زمان است که مساله مشروعیت و قانونی بودن عواید حاصل از این جرایم مطرح شده و تلاش برای پولشویی آغاز می گردد.
اسلاید 5: واژه پولشویی برای توصیف فرآیندی مورد استفاده قرار می گیرد که در آن پول غیر قانونی یا ناپاکی که حاصل فعالیت های مجرمانه مانند قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه و کالا، قاچاق انسان، رشوه، اخاذی، کلاهبرداری است، در چرخه ای از فعالیت ها و معاملات، با گذر از مراحلی شسته و به پول قانونی و تمیز تبدیل می شود. پولشویی به عنوان یک جرم در دهه 1980 بویژه در مورد عواید حاصل از قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان مورد توجه کشورهای غربی قرار گرفت. این امر به دلیل آگاهی کشورهای مزبور از سودهای کلان حاصل از این فعالیت مجرمانه و نگرانی آنها درباره گسترش مصرف مواد مخدر در جوامع غربی بود که انگیزه مبارزه با فروشندگان مواد مخدر را برای دولت ها از طریق تدوین قوانینی که آن ها را از عواید غیر قانونی محروم کند بوجود آورد. اما امروزه پولشویی تنها به شست وشوی عواید حاصل از قاچاق مواد مخدر محدود نمی شود و شست و شوی درآمدهای حاصل از تمام جرایم را در بر می گیرد و همان طور که می دانیم به سرعت در حال گسترش است.
اسلاید 6: تجارت الكترونيكياز ابتداي آفرينش تا كنون، بشر روش‌هاي مختلفي را براي تجارت به كار برده است. در ابتدا سيستم تبادل كالا رايج بود. مثلاً شكارچي گوشت را با سلاح عوض مي‌كرد. اين سيستم مشكلات بسياري داشت. مثلاً ممكن بود شكارچي نتواند سلاح‌سازي را پيدا كند كه به گوشت احتياج داشته باشد. بنابراين گوشت‌ها فاسد مي‌شدند. بعدها سيستم كالاي محبوب بوجود آمد. مثلاً در سرزميني كه گندم غذاي اصلي مردم بود، شكارچي، گوشت را با گندم و سپس گندم را با سلاح تعويض مي‌كرد كه اين روش نيز مشكلات زيادي داشت زيرا كالاي محبوب در سرزمين‌هاي مختلف، متفاوت بود. همچنين معياري براي سنجش ارزش آن وجود نداشت و حمل و نقل آن هم مشكل بود.بدون شك اختراع پول نخستين انقلاب در زمينه‌ي تجارت بود زيرا ارزش آن مشخص بود، حمل آن آسان بود، فاسد نمي‌شد و همه طالب آن بودند.
اسلاید 7: ساخت كشتي باعث رونق تجارت شد. در حدود 200 سال قبل از ميلاد، فينيقيان تكنيك ساخت كشتي را به كار بردند تا از دريا بگذرند و به سرزمين‌هاي دور، دست پيدا كنند. با اين پيشرفت، براي اولين بار مرزهاي جغرافيايي براي تجارت باز شد و تجارت با سرزمين‌هاي ديگر آغاز شد.تحولات و انقلاب فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات، چهره‌ي تجارت را نيز دگرگون كرده است و امروزه با مفهومي جديد به نام تجارت الكترونيك روبه‌رو هستيم .اين سبك از تجارت به دليل مزايا و منافع سرشاري كه براي انسان داشته به سرعت در حال گسترش است و به قطعيت مي‌توان ادعا نمود كه تجارت الكترونيك بسياري از محدوديت‌هاي تجارت سنتي را از پيش رو برداشته است و نه تنها فرم و شكل ظاهري تجارت سنتي را بلكه محتواي امر تجارت را نيز دستخوش تغييرات خود كرده است.تجارت الكترونيك يك مفهوم جديد نيست و استفاده از فن‌آوري‌هاي الكترونيكي در انجام امور بازرگاني و تجاري به سال‌ها قبل باز مي‌گردد.تاريخچه اين نوع تجارت، از حدود سال 1965 آغاز شد كه مصرف‌كنندگان توانستند پول خود را از طريق ماشين‌هاي خودپرداز (ATM) دريافت كرده و خريد‌هاي خود را با كارت‌هاي اعتباري انجام دهند. پيش از توسعه‌ي تكنولوژي‌هاي مبتني بر اينترنت در سال‌هاي آغازين دهه 90، شركت‌هاي بزرگ دست به ايجاد شبكه‌هاي كامپيوتري براي مبادله‌ي اطلاعات تجاري ميان يكديگر زدند. اين روش، مبادله‌ي الكترونيكي داده‌ها (EDI) ناميده مي‌شد.
اسلاید 8: در آن سال‌ها، لفظ تجارت الكترونيكي، مترادف با مبادله‌ي الكترونيكي داده‌ها بود. ايجاد و توسعه‌ي اينترنت و شبكه، باعث خلق فرصت‌هاي زيادي براي توسعه و پيشرفت زيرساخت‌ها و كاربردهاي تجارت الكترونيكي گرديد.در 26 اكتبر سال 1993، بيل كلينتون رئيس‌جمهور وقت آمريكا با امضاء يك دستورالعمل دولت را موظف كرد كه در كمترين زمان ممكن تجارت الكترونيكي را براي خريد و فروش كالاها در سطح كشور به شكلي عملي درآورد.
اسلاید 9: كميسيون حقوق تجارت بين‌الملل سازمان ملل متحد در راهنمای حقوقی، انتقال الكترونيكي وجوه را چنين تعریف مي‌كند:عبارت از انتقال وجهی است كه در آن يك يا بيش از يك اقدام در فرآيند كار كه پيشتر بر اساس روش مبتني بر كاغذ انجام مي‌شد، اكنون با روش‌هال الكترونيكي صورت مي‌گيرد.»
اسلاید 10: روش‌هاي پرداخت الكترونيكيبند 1- كارت اعتباريCredit Cardبند 2- پول الكترونيكيE-Moneyبند 3- چك الكترونيكيE-Chequeبند 4- كيف پول الكترونيكي:E-Walet
اسلاید 11: سير تكامل پول به چند گروه عمده تقسيم مي‌شود: نخست: عبارتست از استفاده از اشياء به عنوان پول دوم: عبارتست از تجارت با اشياء گران بها و ارزشمند سوم: مسكوكاتچهارم: اسكناسپنجم: حساب‌هاي سپرده ششم: پول پلاستيكي هفتم: پرداخت‌هاي الكترونيكي و انتقال الكترونيكي وجوه هشتم: كارت‌هاي هوشمند و نهم: مسكوكات ديجيتالي
اسلاید 12: جامعه‌ي اروپا در پيش‌نويس آيين‌نامه‌ي خود، پول الكترونيكي را اين گونه توصيف كرده است.«الف- بر روی قطعه‌اي الكترونيكي همانند تراشه كارت و يا حافظه‌ي رايانه به صورت الكترونيكي ذخيره شده است.ب- به عنوان يك وسيله‌ي پرداخت براي تعهدات اشخاصي غير از مؤسسه‌ي صادركننده، پذيرفته شده است.ج- بدين منظور ايجاد شده است كه به عنوان جانشين الكترونيكي براي سكه و اسكناس در دسترس و اختيار استفاده‌كنندگان قرار گيرد.د- به منظور انتقال مؤثر الكترونيكي وجوه و پرداخت‌هاي با مقدار محدود ايجاد شده است.»-علیرضا مسعودی،حقوق بانکی، انتشارات پیشبرد،چاپ سوم، تهران،1387،ص253
اسلاید 13: مشاور امور مصرف‌كنندگان فدرال رزرو آمريكا، پول الكترونيكي را به اين صورت توصيف كرده است:«پولي است كه به صورت الكترونيكي حركت كرده، به گردش در مي‌آيد و مي‌تواند به صورت كارت هوشمند يا كارت‌هايي كه در آنها ارزش ذخيره شده يا كيف پول الكترونيكي ارائه شود. همچنين در پايانه‌ي فروش استفاده شده و يا بدون دخالت هيچ شخص ديگري مستقيماً به صورت شخص به شخص مورد استفاده قرار گيرد و همچنين مي‌تواند از طريق خطوط تلفن به سوي بانك‌ها و يا ديگر ارائه دهندگان خدمات يا صادركنندگان پول الكترونيكي به حركت درآمده يا خرج شود.»-چمبرز سی بی یانگ، پیشین،ص175پول الكترونيكي با اسامي مختلفDigital money, E-cash, Virtual moneyدر انگليسي و در فارسي با عبارت‌هايي مانند پول غير قابل لمس، پول بر پايه‌ي اطلاعات، پول رقمي، پول مجازی و ... شناخته شده است.
اسلاید 14: نقش‌ها و وظايف پول الكترونيكي عبارتست از: - پول الكترونيكي ارزش را به صورت اطلاعات ديجيتالي و بدون وابستگي به حساب بانكي در خود نگه مي‌دارد.2- پول الكترونيكي مي‌تواند از طريق انتقال اطلاعات ديجيتالي ارزش را به ديگري منتقل نمايد.3- پول الكترونيكي براي پرداخت‌هاي از راه دور مخصوصاً در شبكه‌هاي عمومي مثل شبكه‌هاي ارتباطي و اينترنت بسيار مناسب است.4- در بعضي موارد پول الكترونيكي نيازي به طرف سوم براي نظارت و تأييد معامله ندارد.
اسلاید 15: پول الكترونيكي را به دو دسته تقسيم مي‌كنند: - پول الكترونيكي شناسايي شده: - پول الكترونيكي غيرقابل شناسايي (بي‌نام و نشان):
اسلاید 16: مزايا و معايب پول الكترونيكيبند 1-مزایای پول الکترونیکیالف- قابليت حمل و جابجايي (عدم وابستگي به مكان) Portableب- قابليت اعتماد و اطمينان به آن (امنيت) Securityج- قابليت استفاده دوتايي يا چندتايي Two-Way, Unrestrictedد- قابل تقسيم شدنDivisibleه- همگاني بودنPublicو- ساده بودن و كاربر پسند بودنimple & User-friendlyز- كاهش هزينهCost Reductionح- آزاد بودن و عدم وابستگي سياسيط- محدوديت مقدار پولی- سرعت
اسلاید 17: بند 2- معایب پول الکترونیکیالف- غيرقابل ره‌گيري بودن ب- جابه‌جاييج- قابليت گردش و چرخش نامحدود تا از زمان از بين رفتن خود آن د- قابليت كار در حالت ناپيوسته
اسلاید 18: مسائل حقوقي انتشار و استفاده از پول الكترونيكيبند 1- امنيتSecurity بند 2- حريم خصوصي:Privacy Policyبند 3- ريسك‌هاي حقوقي و قانوني Legal Risk
اسلاید 19: رخنه‌هاي امنيتي را مي‌توان به سه دسته‌ي اصلي تقسيم كرد:- رخنه‌هايي با قصد مجرمانه‌ي جدي و خطرناك مانند كلاهبرداري، سرقت اطلاعات مالي و تجاري حساس2- رخنه هكرها يا دزدان رايانه‌اي ماننع قطع سرويس‌ها كه موجب از كار افتادن وب سايت مي‌شود و يا اقداماتي نظير محو و بد شكل كردن وب سايت‌ها3- وجود نقصي در طراحي سيستم كه به رخنه‌ي امنيتي منجر مي‌شود. مثلاً استفاده‌كننده‌ي واقعي را قادر مي‌سازد كه به حساب استفاده‌كننده‌ي ديگر معامله كند.
اسلاید 20: مسئله‌ي ديگري كه در مورد پول الكترونيكي مي‌توان بيان كرد اين است كه استفاده‌ي غير صحيحي كه در مورد پول نقد وجود دارد، مي‌تواند در مورد پول الكترونيكي هم تكرار شود. اين موارد، مصارف ممنوعي مانند معاملات غيرقانوني و بازار سياه را شامل مي‌شود. از اين رو كنترل و جلوگيري از بروز مخاطراتي مانند تقلب، كلاهبرداري، اختلاس و پولشويي مستلزم صرف منابع و وقت و توجه است.-black marketsيا بازار سياه به خريد و فروش غيرمجاز كالاها به هنگام كنترل دولت يا جيره‌بندي آنها اطلاق مي‌شود.
اسلاید 21: استفاده از پول الكترونيكي براي مقاصد مجرمانه به موارد زير بستگي داردمحدوده‌اي كه پول الكترونيكي بدون فعل و انفعال مستقيم و با سيستم اپراتور، مي‌تواند منتقل شود.حداكثر ميزان پول الكترونيكي كه مي‌تواند بر روي دستگاه يا تجهيزات مخصوص به آن نگهداري و ذخيره شود.صلاحيت و توانايي دستگاه و سيستم براي نگهداري سوابقسهولت عبور و حركت پول الكترونيكي از فراز مرزهاي جغرافيايي
اسلاید 22: پولشويي الكترونيكيبه طور خلاصه مي‌توان گفت پولشويي الكترونيكي عبارتست از فرآيند قانوني كردن درآمدهاي نامشروع و حاصل از فعاليت‌هاي مجرمانه با استفاده از خدمات فضاي مجازي تا با استفاده از اين امكانات به درآمدهاي خود شكل قانوني دهند و از آن به عنوان ابزار انتقال وجوه غيرقانوني استفاده كنند.
اسلاید 23: مراحل پولشويي الكترونيكي عبارتند از: بند 1- مرحله‌ي جايگذاري الكترونيكيبند 2- لايه‌گذاري الكترونيكيبند 3- يكپارچه‌سازي يا ادغام الكترونيكي
اسلاید 24: روش‌هاي پولشويي الكترونيكيپولشويي از طريق بانكداري الكترونيكي به هر دو روش مستقيم و غيرمستقيم انجام مي‌شود. در روش مستقيم فرد پولشو از طريق رابطه‌ي مستقيمي كه با مؤسسه‌ي مالي دارد با ارائه‌ي هويت به روشي كه نيت و قصد واقعي‌اش پنهان بماند، به راحتي عمليات پولشويي را انجام مي‌دهد. منظور از روش مستقيم اين است كه فرد پولشو با استفاده از فن‌آوري امضاي ديجيتال و از طريق اينترنت به صورت مستقيم با مؤسسه مالي مربوطه ارتباط پيدا مي‌كند و بدون حضور فيزيكي در بانك يا مؤسسه مالي حساب باز كرده، با ارائه‌ي هويت‌هاي ساختگي و حتي جعل امضاي ديجيتال، بدون اينكه توجه كسي را به خود جلب كند، مراحل پولشويي را انجام مي‌دهد.
اسلاید 25: روش ديگر مورد استفاده در پولشويي الكترونيكي، روش غيرمستقيم است رابطه مستقيم با مؤسسه مالي اجتناب مي‌شود. هدف از چنين رابطه‌اي آن است كه اين معامله به عنوان يك معامله‌ي مشكوك گزارش نشود. پولشويي الكترونيكي اغلب با استفاده از روش غيرمستقيم صورت مي‌گيرد. زيرا در اين روش، كار سريع‌تر پيش مي‌رود، بدون اينكه توجه مقامات را به اين نكته جلب كند كه پول از منشاء غيرقانوني و غيرمشروع بدست آمده است.
اسلاید 26: روش‌هاي پولشويي الكترونيكي و فرصت‌هاي مناسبي كه بانكداري الكترونيكي غيرايمن در مفهوم عام آن در اختيار پولشو مي‌گذارد بند1- بانكداري پيوستهپولشويي الكترونيكي به سه روش بانكداري پيوسته را مورد تهديد قرار مي‌دهد:الف- افتتاح حساب با استفاده از اينترنت بدون ارائه‌ي هويت مشتري- زماني كه يك دارنده‌ي حساب موجودي خود را از طريق دستگاه‌هاي خودپرداز، اينترنت يا موبايل و ساير خدمات الكترونيكي منتقل مي‌كند مي‌توان از يك «بانك پيوسته» سخن گفت در حقيقت بانك پيوسته از زير مجموعه‌هاي بانكداري الكترونيكي است.
اسلاید 27: بند2- قمار اينترنتي Internet gamblingبند3- بازي‌هاي رايانه‌اي پيوستهبند4- كارت‌هاي از پيش پرداخت شده Prepaid Cardsبند5- حراج‌هاي پيوسته Online Auction بند6- خريد و فروش الكترونيكي فلزات گرانبها Digital Precious Metals (DPM)
اسلاید 28: روش ديگر مورد استفاده در پولشويي الكترونيكي، روش غيرمستقيم استب- استفاده از فن‌آوري رمزنگاري و امضاي ديجيتالج- استفاده از عاملين پولشويي
اسلاید 29: مقايسه‌ي پولشويي سنتي و پولشويي الكترونيكيپيدايش و به كارگيري فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات در جوامع امروزي و همگرايي تجارت و كسب و كار و بانكداري با آن موجب رشد و توسعه‌ي پولشويي گرديده و محيط مناسبي را براي پولشويان سنتي از طريق فضاي مجازي بوجود آورده كه نه تنها ريسك عمليات پولشويي را افزايش نمي‌دهد، بلكه موجب تسهيل فرآيند پولشويي و ايجاد پولشويي الكترونيكي گرديده استپولشويي الكترونيكي به رغم كشف برخي از شيوه‌هاي ارتكاب آن گسترش خواهد يافت و مجرمان مسيرها و شيوه‌هاي پيچيده‌تري را براي ادامه‌ي فعاليت‌هايشان در اين فضا ابداع خواهند كرد و همواره چند گام از دست اندركاران مبارزه با پولشويي جلوتر خواهند بود
اسلاید 30: پولشويي به طور سنتي در سه مرحله محقق مي‌شودنخست: تزريق درآمدهاي نامشروع به شبكه‌هاي مالي رسمي يا غيررسمي و يا خريد كالاهاي گران قيمت به منظور تبديل منابع مالي مجرمانه به ابزارهاي مالي مشروع است كه معمولاً در كشوري كه درآمد مجرمانه در آن تحصيل شده ارتكاب مي‌يابد.دوم: گمراه كردن زنجيره‌ي پيگيري و حسابرسي از طريق تبديل درآمدهاي نامشروع به منابع مالي با منشاء مبهم است. حواله و انتقال وجوه به حساب‌هاي بانكي در خارج از كشور محل توليد منابع مالي نامشروع، از مهم‌ترين شيوه‌هايي است كه در اين مرحله مورد توجه پولشويان قرار مي‌گيرد. اين كار از طريق بانك‌هاي فراساحلي يا مراكز تجاري منطقه‌اي و يا بانك‌هاي بين‌المللي عملي مي‌شود كه مشمول مقررات سخت‌گيرانه نيستند.سوم: تزريق درآمدهاي شسته شده به جريان‌هاي اقتصادي مشروع و يكپارچه‌سازي و ايجاد ظاهر قانوني براي درآمدهاي حاصل از فعاليت‌هاي مجرمانه است. در اين مرحله انتقال وجوه به كشورهايي صورت مي‌گيرد كه از ثبات اقتصادي بيشتري برخوردارند.-قناد، پیشین،ص154
اسلاید 31: در پولشويي الكترونيكي يا پولشويي به سبك مدرن، نيازي به گذر از اين مراحل وجود ندارد و گردش سرمايه‌هاي نامشروع در بستر مبادلات الكترونيكي و شبكه‌هاي مالي در كسري از ثانيه امكان‌پذير است، بي‌آنكه اثر قابل تعقيبي از منشاء عوايد مجرمانه و محل تخصيص و مصرف آن بر جاي مانده باشد.
اسلاید 32: بررسي مقايسه‌اي مراحل پولشويي سنتي و الكترونيكي نتايج زير را به دنبال دارد: عدم نياز به طي مراحل سه گانه جهت تطهير اموال نامشروععدم نياز به ارتكاب جرايم ديگر نظير جعل، قتل و يا حتي تهديد و تطميع كارمندان مؤسسات مالي و بانك‌هارسيدن به بيشترين منفعت در كمترين زمان ممكن و با كمترين هزينهتهديد رعايت حريم خصوصي كاربران شبكه‌اي و امكان سوء استفاده از سوي فرد پولشو.امكان اختفاي هويت و عدم احراز هويت مشتري كه موجب موفقيت پولشويان مي‌گردد، زيرا به لحاظ عدم تعامل چهره به چهره در تراكنش‌هاي الكترونيكي ممكن است كاربر غير از فردي باشد كه حساب را باز كرده است.امكان بالقوه شكستن مرزهاي ملي و دشواري تعيين مكان جرم پولشويي و مرتكب آن و تأثير اين امر بر صلاحيت كيفري كشورها.
اسلاید 33: نتيجه گيری و پيشنهاداتکشورهایی که از فن آوری پیشرفته ی اطلاعات بهره مند هستند و در عوض، ظرفیت اندکی برای مبارزه با جرایم مبتنی بر فن آوری اطلاعات و ارتباطات و رایانه دارند به بهشتی برای ارتکاب جرایم سازمان یافته از جمله پولشویی، تبدیل می شوند. با توجه به این که گروه های سازمان یافته ی تبهکارانه می توانند متخصصین و دانشمندان مختلف شاغل در رشته های فن آوری اطلاعات را به کار گمارند در آینده باید منتظر مبتکرانه ترین شیوه ها و جدیدترین روش های ارتکاب جرایم سازمان یافته باشیم. بسیاری از این گروه های تبهکار سازمان یافته نیز روش های یکدیگر را در ارتکاب جرم یا کسب منافع تجاری نامشروع به کار می بندند و از این طریق شیوه های نوین ارتکاب جرم و متعاقب آن شست و شوی عواید ناشی از آن عمومیت می یابد. در عین حال دستیابی به اطلاعات فعالیت مجرمانه ی این گروه ها دشوار است، زیرا اولا بیشتر خدمات مربوط به فن آوری های اطلاعات توسط بخش خصوصی ارائه می شود که هدف اولیه ی آن ها، کسب منافع تجاری و حمایت از مشتریان است تا مبارزه با جرایم فراملی و ثانیا حمایت از حقوق و آزادی های قانونی شهروندان در غالب کشورها از اولویت برخوردار است و همین امر، جمع آوری اطلاعات مربوط به پولشویی و نظارت بر فعالیت هایی را که با بهره گیری از فن آوری اطلاعات صورت می پذیرد، دشوار یا محدود می سازد.
اسلاید 34: نتيجه گيری و پيشنهاداتامروزه اکثر نظام های حقوقی بر این امر اجماع دارند که رشد فزاینده ی فن آوری موجب گسترش استفاده روز افزون از فن آوری های اطلاعات و شبکه های اطلاع رسانی یارانه ای برای ارتکاب جرایم اقتصادی شده است. آثار زیانبار پولشویی بر اقتصاد از جمله تخریب بازار مالی، تخریب بخش خصوصی، اخلال و بی تباتی در اقتصاد، خدشه دار شدن حیثیت بین المللی کشورها و سایر آثار منفی سیاسی و اجتماعی این جرم و ماهیت فراملی آن و امکان گسترش این جرم به سرزمین دیگر کشورها، جرم انگاری کلیه ی اشکال پولشویی در قوانین داخلی و اسناد بین المللی و نیز همکاری تنگاتنگ میان کشورها به منظور پیشگیری، تحقیق و تعقیب جرایم مبتنی بر فن آوری های پیشرفته و به ویژه پولشویی با بهره گیری از روش های الکترونیکی را طلب می کند.در اقتصاد ایران تا کنون به دلیل ناشناخته ماندن پیامدها و آثار زیانبار پولشویی و بالاخص پولشویی الکترونیکی، اقدام قابل توجه صورت نگرفته است و تنها اقدام مثبت در این زمینه قانون مبارزه با پولشویی است که خود با اشکالات زیادی روبه رو است و نیازمند بازنگری، اصلاح و نظارت برای اجرای مؤثر این قانون می باشیم.
اسلاید 35: در نظام حقوقی ایران برای مبارزه با تطهیر درآمدهای ناشی از جرم، لازم است اقدامات زیر انجام پذیرد: یکی از راه های اساسی برای مبارزه با پولشویی این است که با اتخاذ تدابیری، از وقوع جرایم دارای درآمدهای مالی پیشگیری به عمل آید تا با کاهش جرم مبنا، موضوع پولشویی که تطهیر درآمدهای ناشی از جرم است نیز کاهش یابد. به موجب بند 15 اصل 156قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، وظیفه ی پیشگیری از جرم بر عهده ی قوه ی قضائیه است. بنابراین شایسته است قوه ی قضائیه با تشکیل نهادی ضمن دعوت از صاحبنظران و انجام مطالعات دقیق و همه جانبه برای شناخت عوامل جرم زا و راهکارهای پیشگیری از جرایم، اقدامات اجرایی برای کاهش نرخ جرایم را نیز مدیریت نماید. البته این امر مسئولیت دیگر قوا را در تحقق این امر نفی نمی کند. زیرا عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی ، فرهنگی و ... موجب وقوع جرم می شوند که سازمان ها و وزارتخانه های متعددی بر حسب موضوع در این زمینه تصمیم گیری می کنند. لذا لازم است با تدوین قوانینی در این زمینه حدود وظایف هر یک از این نهادها و سازمان ها در زمینه ی پیشگیری از وقوع جرم تعیین گردد.
اسلاید 36: هر جامعه ای براساس ویژگی های اخلاقی ، اجتماعی، فرهنگی و ... برای حمایت از ارزش هایی خاص، ضمانت اجرای کیفری تعیین می کند. امروزه اصلاح مجرم و اجتماعی کردن مجدد او مهم ترین هدف از اعمال مجازات است و بر همین اساس است که مجازات های سنتی که مبتنی بر محدودیت آزادی و فشارهای جسمانی بوده اند، جای خود را به چنین مجازات هایی داده اند. با این حال در نظام کیفری ایران، مجازات ها همچنان سنتی، محدود و خالی از تنوع است و همین امر سبب می شود فرآیند تعقیب کیفری نه تنها سبب اصلاح مجرم و کاهش آمار جرایم نشود، بلکه بر گسترش آن دامن می زند. از این رو ضروری است قوانین کیفری با هدف اصلاح مجازات ها از لحاظ نوع و میزان به منظور دستیابی به هدف اصلاح مجرمان مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرند.
اسلاید 37: اصلاح ساختارهای اقتصادی و بازنگری قوانین اقتصادی در جهت کاهش ارتکاب جرم ضروری است. کلیه ی تصمیمات که در سطح کلان جامعه اثر گذار هستند باید از دیدگاه جرم شناسانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.تدوین قانون خاص مبارزه با پولشویی با سرمشق گرفتن از قوانین دیگر کشورها به ویژه کنوانسیون های بین المللی و منطقه ای، رفع نقایص و اشکالات قانون مبارزه با پولشویی.پیوند یافتن سامانه ی بانکی و بورس اوراق بهادار به نظام مالیاتی نیز می تواند اجرای قانون مبارزه با پولشویی را آسان تر و کارسازتر کند. قوه ی قضائیه، وزارت امور اقتصادی و دارایی و دیگر دستگاه های دست اندر کار، با بررسی ها و پیگیری های خود می تواند شرایط مناسب و ضمانت اجرایی لازم برای این قانون را فراهم کنند.نظارت بر ارزهای خارجی و سامانه های پولی و به کارگیری شیوه های نظارتی به منظور ممانعت از پولشویی توسط کارکنان دولت، برپاکردن نهادهای لازم و کارآمدکردن سامانه ی مالیاتی و ... از روش هایی است که انگیزه های پولشویی در سیستم اقتصادی یک کشور را کاهش می دهد.اصلاح ساختار مالیاتی کشور و جلوگیری از فرار مالیاتی پولشویان، می تواند اقدامی مؤثر در جلوگیری از پولشویی باشد.فاصله گرفتن از اقتصاد دولتی و ایجاد فضای سالم رقابتی در اقتصاد، زمینه را برای مبارزه با پولشویی فراهم می کند.
اسلاید 38: با توجه به این که بانک ها و مؤسسات مالی نقش بسزایی در کشف و مبارزه با پولشویی دارند، لذا آموزش کارکنان بانک و اصلاح قوانین بانکی نقش مؤثری در توسعه ی مبارزه با پولشویی و اجرای هر چه مؤثرتر و سریع تر دستورالعمل های مربوطه در بانک دارد.مسئولین تراز اول بانکی کشور، باید اصرار و اجبار همیشگی خود مبنی بر جذب منابع و سپرده های مردمی به هر قیمت و وسیله را تعدیل نموده و اجرای آن را در سایه ی اجرای مقررات، خصوصا مقررات مبارزه با پولشویی مطالبه نمایند.با نام کردن حساب های بانکی بی نام در زمان افتتاح حساب ها و بستن این گونه حساب ها یکی دیگر از راه های مؤثر در مبارزه با پولشویی می باشد.
اسلاید 39: به جرأت می توان گفت تا کنون به جز پیشنهادهایی جزئی و پراکنده در خصوص مبارزه با پولشویی الکترونیکی، تنها اقدام در این زمینه، پیشنهادهای گروه کاری اقدام مالی برای مبارزه با پولشویی است. به منظور کاهش آسیب پذیری ناشی از پولشویی از طریق فن آوری های جدید، لازم است توجه بیشتری نسبت به انتقال الکترونیکی وجوه و سیستم های پرداخت الکترونیک نمود. محدود کردن عملیات و ظرفیت کارت های هوشمند می تواند اقدامی مؤثر در این زمینه باشد.متصل کردن فن آوری های جدید پرداخت به مؤسسات مالی و حساب های بانکی و الزام به داشتن رویه های استاندارد ثبت اطلاعات و نگهداری رکوردها برای این سیستم ها به گونه ای که بتوانند رکوردهای مربوط را به وسیله ی اختیارات قضایی، بررسی، مستندسازی و توصیف کنند و ایجاد استانداردهای بین المللی برای این مقیاس ها و معیارها.توسعه ی ظرفیت های فن آوری اطلاعات جدید که هم به کشف تراکنش های پیوسته ی مشکوک و هم به تأیید مشتری کمک کند.محدود کردن انواع خدمات مجاز پیوسته صرفا به حساب هایی که به روش سنتی و چهره به چهره گشایش شده باشد و جلوگیری ارائه ی خدمات الکترونیکی توسط مؤسسات مالی غیر مجاز.
اسلاید 40: چون پولشویان از ثروت و قدرت بالایی برخوردارند و اکثرا نیز با یکدیگر به مبادله ی مالی می پردازند و برخی از آن ها کاملا مسلط به فن آوری های اطلاعاتی نظیر اینترنت یا شیوه های جدید تجارت الکترونیک هستند، لذا زمان آن فرا رسیده است که نظام های اطلاعاتی و امنیتی، نظامی و انتظامی کشورها در چارچوب های قانونی بتوانند پیام های اینترنتی یا وب سایت های پولشویان را رمزیابی و فیلترگذاری کنند.پیشنهاد دیگر استفاده از روش های داده کاوی یا Data Mining است. داده کاوی، استخراج اطلاعات پیش گویانه ی پنهان، از پایگاه داده ی بزرگ و یک فن آوری جدید قدرتمند با توان زیاد برای کمک به شرکت هاست تا بر روی اطلاعات مهم خود تمرکز کنند. ابزارهای داده کاوی، رفتارها و روندهای آینده را پیش گویی می کنند و بدین ترتیب به شرکت ها اجازه می دهند که بر پایه ی دانش ها و پیش گویی ها تصمیم گیری کنند. ابزارهای داده کاوی سؤالاتی را می توانند پاسخ دهند که در گذشته، زمان زیادی برای جوابگویی به آن ها لازم بود. امروزه این تکنیک در بخش های مالی اعم از بانکی و غیر بانکی و مؤسسات حسابرسی برای کشف رفتارهای مشکوک به جرایم مالی از جمله پولشویی استفاده می گردد.در پایان باید متذکر شد، اسلحه ی مهم برای مبارزه با پولشویی الکترونیک، همکاری جهانی است. زیرا پول الکترونیکی بی مرز است. لذا عضویت در معاهدات پولی و مالی بین المللی و استفاده از امکانات آن برای مقابله با پولشویی، مصونیت هر کشور را در مقابل پولشویی بیشتر می نماید و آنچه که اهمیتی فراتر از قوانین پولشویی یافته، چگونگی تعاملات و همگرایی های منطقه ای و بین المللی میان کشورها برای استقرار چترهای نظارتی و کنترلی مبارزه با پول های ناپاک است. از این رو کشورهایی که واقفند به تنهایی قادر به مبارزه با پولشویی نیستند و این مبارزه ماهیتی فراملی و فرامرزی دارد، تلاش می نمایند با پیوستن به توافقنامه های منطقه ای یا الحاق به کنوانسیون های بین المللی از آفات مخرب و زیانبار پولشویی بکاهند.
اسلاید 41: پایان
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.