استانداردهای فیزیکی مدرسه ابتدایی

استانداردهای فیزیکی مدرسه ابتدایی

اسلاید 1: استانداردهای فیزیکی مدرسه ابتدایی دانشجویان: زهرا بصیرزاده - راضیه طالب نیا – الهه جعفرزاده – فاطمه فروزانهواداران معماریwww.architectfans.com

اسلاید 2: در شهر ها ، ساختمان مدرسه  باید هسته یك مجتمع مسكونی باشد . از نزدیكی مدرسه به خیابانهای شلوغ  و اصلی شهر ،  بخاطر آلودگی  هوا ، سر و صدای زیاد  و سوانح رانندگی  باید پرهیز كرد . مدرسه باید حداقل یكصد متر  از خیابان  اصلی  فاصله  داشته باشد .بهتر است كه مدرسه در نزدیكی پارك نباشد  و در محله ای آرام و دور از كارخانه یا اماكن پر سر و صدا  و شلوغ همچون قبرستان ، حسینیه و ...  باشد .مدرسه باید  با ساختمان های اطراف خود حداقل بیست و پنج متر فاصله داشته باشد تا روشنایی و تهویه مطلوب را داشته باشد .درختان بلند كه موجب كاهش روشنایی در كلاس درس می شوند ، نبایستی  در نزدیكی ساختمان مدرسه باشند .مدرسه را در بلندی یا پستی زیاد نباید احداث كرد ( بخاطر وزش باد زیاد یا مه آلود شدن محیط )مكان احداث مدرسه :

اسلاید 3: موقعیت ساختمان باید طوری باشد كه كلاسهای درس در معرض مستقیم روشنایی نور خورشید  باشد . البته باید به خاطر داشت كه چنانچه روشنایی در جهت شرق یا   غرب باشد ، گرمای حاصله  بر اثر تابش نور خورشید در صبح ها و عصر ها می تواند باعث ایجاد محیطی گرم و نامناسب شود . بنابر این محل روشنایی بایستی در جهت جنوب و یا جنوب شرقی  یا جنوب غربی باشد . اماكن فرعی و به ویژه آبخوری می توانند بطرف شمال بازشوندموقعیت ساختمان:** اندازه ساختمان بستگی به تعداد دانش آموزان و نوع مدرسه دارد . مدارس ابتدایی و راهنمایی در روستا ها بهتر است كه یك طبقه باشند . تعداد مناسب دانش آموزان حدود 160 نفر است .**در مدارس ابتدایی و راهنمایی باید به ازای هر دانش آموز 3 تا 3.75صدم متر مربع ساختمان ( كلاس درس ، آزمایشگاه ، كارگاه ، اتاق معلمان) وجود داشته باشد . **در شهر ها می توان ساختمان دو طبقه هم درست كرد ولی بیش از دو طبقه مطلوب نیست . در شهر های كوچك تعداد دانش آموزان مدارس می تواند 440-280 نفر باشند و در شهر های بزرگ تا 880 نفر اشكالی ندارد به ازائ هر دانش آموز 5. فضای سبز لازم است.نحوه ساخت و شكل ساختمان مدرسه:

اسلاید 4:  فضاهایی که در یک فضای آموزش باید مورد استفاده قرار گیردند عبارتند از :فضاهای آموزشی : کلاس های درس – کارگاه – آزمایشگاه – سالن سخنرانی یا همایش – کتابخانه – سالن سمعی و بصری – سالن امتحانات می باشد .2. فضاهای رفاهی خدماتی :سرویس های بهداشتی – سلف سرویس – انباری و موتورخانه – زمین و سالن ورزشی – زمین های بازی و محوطه3. فضاهای ادرای :اتاق های اداری – مدیریت و معاونین – آرشیو و بایگانی – اتاق های مشاوره تحصیلی – اتاق اساتید و معلمان – اتاق جلسات – بخش سرایداری و نگهداری نیز می باشد.4. بخش آموزشی و پژوهشی : در طراحی فضاهای آموزشی و پژوهشی که در بالا ذکرشد نوع طراحی هر کدام از آنها بسته به شمار افراد استفاده کننده از آنها متغیر و متفاوت است در طراحی چنین فضاهایی بی شک ملاحضات فرهنگی تمدنی مذهبی و ... مناسب با نوع اجتماع و محیط در استاندارد های طراحی فضاهای آموزش تاثیر گذار است .

اسلاید 5: کلاس های درس :

اسلاید 6: شکل استاندارد کلاس های درس به شکل مربع مستطیل است که ابعاد آنها با توجه به نوع درس و مقطع تحصیلی افراد استفاده کننده متفاوت می شود مطابق استاندارد های جهانی فضاهای لازم برای کلاس های درس نظری 6.5 در 8.5 متر مربع بوده است در این کلاس ها که اصطلاحا کلاس های درس سنتی از آنها یاد می شود فضاهای لازم به ازای هر دانش آموز 2 متر مربع بوده است. و این درحالی است که اگر چنین کلاسی برای کلاس های آزاد و هنری مورد استفاده قرار گیرد به ازای هر نفر 4.5 متر مربع فضا نیاز است . فضاهای آموزشی باید دیوار آن عقب رفتگی داشته باشد- تناسب کلاس ها باید3 به4 یا 3به5 باشد. شکل کلاس :ارتفاع : کلاس های درس باید بین 2.7 تا 3.4 در نظر گرفته شود و ایجاد هرگونه تراس یا بالکن متصل به کلاس درس ممنوع می باشد همچنین دیواره های کلاس تا ارتفاع 1.5 متر لازم است با سنگ پوشیده شود و از ارتفاع 1.5 متر به بعد با رنگ های روشن و براق پوشیده شود و همچنین پوششی که در کف کلاس به کار می رود باید غیر قابل نفوذ بوده و لغزنده نباشد که به راحتی قابل شستشو بوده و غیر براق باشد تا از کثیف شدن مداوم آن جلوگیری شود .

اسلاید 7: نور و روشنایی از عوامل بسیار مهم در طراحی هر نوع فضای معماری است .موقعیت ، اندازه ، و نوع پنجره تعیین  کننده مقدار روشنایی فضا در طراحی فضای آموزشی است . معیار اصلی کیفیت فضای آموزشی نور طبیعی است اما  لازم است که نور طبیعی و مصنوعی به طور همزمان استفاده شود و در عین حال جهت کلاس به سمت شمال و جنوب  بوده و از ورود اشعه مستقیم خورشید به درون فضا ممانعت به عمل آید . نور کلاس های آموزش از سمت چپ می باشد.نور و پنجره در فضای آموزشی :محل نصب پنجره نباید طوری باشد که در موقع باز شدن مزاحمت ایجاد کند .پنجره هایی که در انتهای راهرو ها کریدور ها و پلکان ها نصب می گردند بایستی از کف دارای ارتفاع 80 سانتی متر بوده و در غیر اینصورت باید دارای نرده چوبی یا فلزی مناسب باشد .حداقل ابعاد بازشو پنجره باید دارای 50 سانتی متر عرض و 60 سانتی متر ارتفاع بوده باشد .فضای ما بین دو پنجره در کلاس باید حداقل ممکن باشد تا از ایجاد سایه در وسط کلاس جلوگیری شود .استفاده از بازتابنده نور در کلاس های درس برای جلوگیری از ورود نور خیره کننده به کلاس مناسب است و باید تعبیه شود .در تامین هوای تازه کلاس معمولا باید از سیستم های تهویه استفاده شود و باز کردن درب و پنجره کلاس راه حل مناسبی نمی باشد .

اسلاید 8: در کل برای کلاس های درس به طور کلی پنجره با مساحت 30 تا 60 درصد فضای نما و یا حدود 15 تا 20 درصد مساحت کلاس مناسب است .بهتر است طراحی کلاس ها به طوری باشد که نور از سمت چپ بتابد. پنجره های کلاس نباید طوری ساخته شوند که نور مستقیم به چشم شاگردان بتابد، این کار باعث صدمات جدی به چشم می شود و همچنین مانع دیده شدن تابلوی کلاس می شود.

اسلاید 9: دیوارها باید با رنگهای روشن و آرام و سقف به رنگ سفید ،رنگ آمیزی شوند . گوشه های كلاسها را باید به صورت گرد ساخت تا پاك نمودن آن آسانتر و در ضمن مطمئن تر باشد . به همین دلیل دیوار را تا 1.5 از سطح زمین باید با رنگ روغن ، رنگ آمیزی كرد .كف اتاق باید از موادی باشد كه به راحتی بتوان آن را شست و تمیز كرد و عایق خوبی باشد و لغزان نباشد ، هم چنین دارای درز و شكاف نباشد . تمیز كردن كف اتاق باید با جارو برقی صورت گیرد تا گردو خاك بلند نشود.دیوار:تهویه:هوای اتاق بایستی در یك ساعت به ازای هر دانش آموز 20 مكعب تعویض شود .  یعنی در هر ساعت بایستی 4 بار تعویض هوا داشته باشیم . تهویه می تواند طبیعی و یا مصنوعی باشد .  در تهویه طبیعی ،  با قرار دادن پنجره هایی كه قسمت بالای آن به طرف داخل نیم باز است و یا با باز گذاشتن در و پنجره با همدیگر در زنگ  راحت  به یك تهویه مناسب می توان دست یافت .در تهویه مصنوعی كه مكمل تهویه طبیعی است ، در كارگاه  و آزمایشگاه وجود آن اجباری و الزامی است . باید در نظر داشت كه در بحث تعویض هوای اتاق ، بیش  از 5/-4/ متر مكعب در ثانیه نباشد .

اسلاید 10:  مطلوبترین  آن وجود شوفاژ مركزی به وسیله آب داغ است . در هر كلاس باید شوفاژ  را زیر یا میان پنجره ها قرار داد . در مدارس كوچكتر لاجرم می توان متوسل به گرم كننده های نوع دیگر شد . استفاده از بخاریهای نفتی  با توجه به خطراتی كه در بر دارد مطلوب نیست. درجه حرارت كلاس قبل از شروع درس باید حدود 18درجه سانتیگراد  باشد . وسایل گرمایشی:  بهترین آن خنك كننده های مركزی است ، چونكه موجب سرو صدا نمی شود و كارایی خوبی دارد . می توان از كولرهای گازی نیز استفاده  كرد . كولرهای آبی نسبتاً سرو صدا ایجاد می نمایند و در محیط های با گرمای زیاد چندان كارآمد ندارند  و در نبود سایر وسایل نامبرده كمك كننده  است.وسایل سرمایشی :

اسلاید 11: ضوابط تعیین اندازه میز و نیمكت:

اسلاید 12: 1ـ ارتفاع نیمكتارتفاع نیمكت  باید طوری باشد كه دانش آموز هنگام نشستن ، تمامی كف پایش ، با زمین در تماس باشد  نه اینكه پایش آویزان باشد . اندازه ارتفاع آن باید برابر طول ساق پا باشد . یعنی بیست و هشت درصد طول قد دانش آموز .2ـ عرض نیمكتعرض نیمكت باید  دو سوم  طول ران دانش آموز باشد ، یعنی 20 درصد طول قد وی . این اندازه مناسب  موجب بهبود و جریان خون بهتر در پاها می شود .  حاشیه جلوی نیمكت  باید مدور  بوده  و حدود 2 تا 3 سانتی متر بالا تر از حاشیه عقب آن باشد .3ـ طول نیمكتدرازای نیمكت بایستی 40 تا 60 سانتی متر به ازای هر دانش آموز باشد .4- تكیه گاهلازم است كه تكیه گاه انحناهای فیزیولوژیكی ستون فقرات را دنبال كند و باید نیمكت در قسمت كمری ستون فقرات كمی تحدب به طرف جلو داشته باشد . تكیه گاه باید تا حاشیه پایینی استخوان كتف برسد و خمیدگی كلی 10 تا 15 درجه به طرف عقب داشته باشد .

اسلاید 13: حداكثر فاصله دانش آموز آخر با تخته باید نه متر باشد . از پشت صندلی ردیف اول تا تخته3متر فضا باید باشد- تابلو کلاس درس باید در محلی مناسب که نور کافی به آن می‌رسد قرار داشته و در معرض دید کامل دانش آموزان و به رنگ سبز مناسب و غیر براق باشد تا از ایجاد خیرگی بر اثر بازتاب نور جلوگیری گردد. نگهداری لباسها ( پالتو ، كت و ... )  و چتر در كلاس درس جایز نیست . مسئله را به چند روش می توان حل كرد :1. وجودیك محل  مركزی برای نگهداری لباس برای همه دانش آموزان .2.برای هر كلاس یك محل در راهرو  و جلوی كلاس برای نصب چوب لباسیها در نظر گرفته شود .3.میان دو كلاس فضایی برای این كار در نظر گرفته شود .(به ازای هر دانش آموز 3/ متر مربع )تخته: چوب لباسی :

اسلاید 14: کارگاه و آزمایشگاه جزو لاینفک فضاهای آموزشی است و معمولا فضای آموزشی دارای کارگاه و آزمایشگاه می باشد تا دانش آموزان علاوه بر اینکه به صورت تئوری درس را فرا می گیرند در آزمایشگاه و کارگاه با فرآیند آزمون و خطای دروس آشنا شوند . کارگاه زبان : در استاندارد های جهانی دو نوع کارگاه زبان انگلیسی مطرح است : کارگاه L.T : گوش دادن و صحبت کردن کارگاه L.T.R : گوش دادن صحبت کردن و ضبط کردن این دو کارگاه در کنار هم فضایی نزدیک به 80 متر نیاز دارد و سرانه هر نفر برای کارگاه و آزمایشگاه 5/4 متر مربع است . از لحاظ نورپردازی کارگاه ها و آزمایشگاه ها در صورتی که نور طبیعی به آنها نرسد اشکالی ندارد اما باید حتما نور مصنوعی برای آنها تامین شده باشد . کارگاه ها و آزمایشگاه ها :

اسلاید 15: ضوابط طراحی ایمنی پلکان در فضای آموزشی : 1- تعداد پله هر پلکان نباید از 3 پله کمتر باشد ( وجود 1 یا 2 پله باعث برهم خوردن نظم و تعادل حرکتی در بین افراد می شود و به اصطلاح پله دیک وان دایک ایجاد می گردد .)2- برای پلکان پیش از 3 پله باید نرده طراحی و اجرا شود .3- ارتفاع نرده برای بزرگسالان 90 سانتی متر و برای کودکان 75 تا 80 سانتی متر است .4- فاصله میان پله و سقف آن نباید از 2 متر کمتر باشد (این فاصله عمودی اندازه گیری می شود)نکته بسیار مهم در طراحی فضاهای آموزشی این است که استفاده از آسانسور در فضای آموزشی به واسطه مسائل ایمنی به هیچ عنوان توصیه نمی شود .عرض راهروهای فضای آموزش برای 4کلاس2.40متر و به ازاي هر کلاس بیشتر از 4تا،20سانتی متر اضافه می شود در خروجی کلاس حداکثرتا 26متر باید به پله فرار دسترسی داشته باشد.در خروجی کلاس ها باید رو به بیرون باز شود و عقب رفتگی نسب به دیوار داشته باشد.

اسلاید 16: با توجه به اینکه فضایی است که نیاز به سکوت و دید بیرونی خوبی دارد لازم است در طبقات پائینی قرار گیرد و یا اینکه اگر دید و منظر خوبی رو به ساختمان داریم آن را در بالاترین طبقه و مشرف به منظره طراحی کنیم . عوامل موثر بر تخصیص میزان فضاهای کتابخانه عبارتند از حجم مواد و متون و بخصوص کتابها،میزان سطح که در کتابخانه اشغال می کنند و میزان جمعیت کتابخانه که از طریق میزان گردش کتابها در سال تعیین می گردد.فضای مورد نیاز برای محاسبه ی زیر بنای یک کتابخانه طبق فرمولی به نام وی اس سی استاندارد آی اف ال آ به دست می آید.(110/تعداد کتابها)+(مقدار محلهای نشستن+72/3)+(430/گردش کتابها) مثلا برای جا دادن 110کتاب،یک متر مربع در نظر گرفته می شود.محل نشستن یک خواننده 72/3متر است. ابعاد و استاندارد های پیشخوان و برگه دان: حداکثر ارتفاع قفسه های فهرست معمولا به اندازه ی ارتفاع شش کشو است و در هر کشو نیز در حدود صد کارت جای می گیرد.فهرست معمولا در ارتباط مستقیم با میز امانت و میز اطلاعات مرجع قرار دارند و اغلب در مجاورت آنها مجموعه ای از کتابهای مرجع عمومی یا موارد استفاده ی همگانی نیز قرار می گیرند.از این رو محل قرار گیری فهرستها معمولا فضایی باز است که در نزدیک ورودی قرار دارد و بوسیله ی ردیفهایی از قفسه های فهرستها و پیشخوان بررسی و جستجو کشوها تشکیل شده است.وسعت چنین محلی برای چهار ردیف قفسه های دو طرفه در حدود 12 متر مربع برآورد می شود. کتابخانه:

اسلاید 17: استانداردابعاد قفسه ها و عمق قفسه ها:در اغلب کتابخانه ها حداقل90%کتابها دارای عرضی کمتر از 230 میلیمتر هستند و عملا می توان قفسه های با عمق200-230میلیمتر را استاندارد فرض کرد.در صورت بکارگیری قفسه های دو طرفه با عمق 450میلیمتر حتی صرفه جویی بیشتری در فضا به عمل می آید.چنانچه نگهداری کتابهایی با ابعاد کمی بزرگتر مرد نظر باشد عمق 490میلیمترجوابگوست.طبق یک قاعده تجربی در یک کتابخانه 80%قفسه ها 200میلیمتری،15%آنها 250 میلیمتری و 5% آنها 300 میلیمتری هستند.طول قفسه ها:طول استاندارد،سالها برابر1940میلیمتر بوده است.زیرا که پذیرفته شده بود که چشم خواننده توانایی در بر گرفتن بیش از این اندازه را در یک نگاه ندارد.مطالعات بعدی اندازه بزرگتر تا 2220 میلیمتر را نیز تایید کرد.ارتفاع قفسه ها:ارتفاع کتابها بر فاصله ی میان طبقات و در نتیجه تعداد طبقات تاثیر می گذارد.در اکثر کتابخانه ها حداقل90% کتابها را می توان در طبقات مرکز تا مرکز 280 میلیمتر جای داد.به این ترتیب 7 طبقه و یک پا خور 150 میلیمتری مجموعا ارتفاع 2120 میلیمتر را برای قفسه ها بوجود می آورند که بالاترین قفسه در ارتفاع 1830 میلیمتری با دسترسی آسان قرار می گیرد.در مورد معلولین ارتفاع مناسب و دسترسی 1370 میلیمتر برای زنان و 1500 میلیمتر برای مردان می باشد.پایین ترین طبقه در ارتفاع 300 میلیمتری است و چهار طبقه 280 میلیمتری (300 میلیمتری)به روی آن می باشد.استاندارد میزها:میز ها از جمله مهم ترین وسائل فضاهای مطالعه هستند.استاندارد میز ها برای میز های مختلف به شرح زیر است:

اسلاید 18: میز های 1 نفره:رقم قابل قبول برای این میزها 600×900 میلیمتر می باشد.این رقم گاهی برای راحتی بیشتر خواننده تا یک متر نیز افزایش می یابد.اگر چه جذابیت بیشتری دارند ولی جای زیادی اشغال می کنند.میزهای 2 نفره:میزهای 2 نفره ای که از هم جدا نشده اند ظاهرا برای خوانندگانی که روبروی هم قرار می گیرند جذابیت چندانی ندارند ولی در صورت قرار گیری در یک سمت ابعاد پیشنهادی 1200×900 میلیمتر می باشد.میزهای طولانی:میز های طولانی قابلیت جای دادن 4 تا 12 نفر را دارند.میزهای 4 نفره از بروز شلوغی جلو گیری کرده و در عین حال نحوه ی قرار گیری آنها جذاب و انعطاف پذیر است.عرض آنها نباید از 1200 میلیمتر کمتر باشد.فضای جانبی میان خوانندگان نیز لازم است حداقل 900 میلیمتر باشد.بین میزهای موازی باید حداقل 1800 میلیمتر فاصله پیش بینی شود.در عین حال نباید در انتهای این میزها محلی را برای نشستن در نظر گرفت.نور پردازی:نور پردازی باید فضایی راحت برای مطالعه را بوجود آورد.موجب خستگی وخیرگی نشود،میزان گرما را افزایش ندهد وبه جلوه ی ساختمان بیفزاید.جهت بر آوردن موارد ذکر شده دو نوع نور وجود دارد:1- نور مصنوعی                         2- نور طبیعی.برای نور پروژه هم از نور طبیعی و هم از نور مصنوعی سقفی استفاده می شود.اتاق ها مطالعه(روزنامه و مجلات)200میزهای مطالعه(کتابخانه های امانی)400میزهای مطالعه(کتابخانه های مرجع)600پیشخوان ها 600مخزن بسته 100صحافی 600فهرست بندی،طبقه بندی و اتاق های مخزن400

اسلاید 19: سالن اجتماعات:فضا نشتن برای هرنفر 50 در 50 مترمربع است، ازپشت صندلی ردیف اول تا سن 3متر فضا، فاصله ی هر ردیف صندلی تا ردیف بعد 60سانتی متر، حداقل عرض راهروها 1.80متر، عمق سن حداقل 5متر، دارای 2 راهرو فرارو عرض آن برابر1.20است، عرض در راهرو های فرار مطابق با جمع بازشو های مربوط به راهرو می باشد.برای دید مناسب به سن به ازائ هر ردیف صندلی 12 سانتی متر کد ارتفاعی افزایش پیدا می کند .

اسلاید 20: سرویس بهداشتی و آبخوری:۱- کف محوطه آبخوری قابل شستشو ودارای شیب کافی و مناسب به طرف مجرای فاضلاب باشد.۲- دیوار لبه آبخوری بایستی از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی) بوده و دارای شیب مناسب بطرف مجرای فاضلاب باشد.۳ - دیوار اطراف آبخوری از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی ، سرامیک ، سنگ و …) باشد.۴- آبخوری عمومی دانش آموزان باید با شیرهای مناسب با آب سردکن مجهز گردد. ارتفاع شیر آن متناسب با سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی (۱۰۰ - سانتیمتر) از سطح زمین باشد.۵ – آبخوری باید خارج از سرویس‌های بهداشتی و با رعایت شرایط بهداشتی و با فاصله حداقل ۱۵ متر احداث گردد.تعداد توالت‌ها در مدرسه به ازاء هر ۴۰ نفر حداقل یک چشمه توالت و هر ۶۰ نفر یک دستشویی در نظر گرفته شود.ارتفاع دستشویی‌ها متناسب با سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی ۷۵ – ۶۰ سانتیمتر از سطح زمین باشد.

اسلاید 21: موجب آلودگی خاک های سطحی نشود.در معرض باد غالب قرار نگیرد.امکان دسترسی راحت برای استفاده کنندگان فراهم باشد.امکان توسعه آنی این فضاها در صورت افزایش ظرفیت مدارس وجود داشته باشد.استقرارآبخوری در داخل فضای سرویس های بهداشتی مطلقا ممنوع است.مکان استقرار سرویس های بهداشتی دارای فاصله مناسب با کلاس ها و سایر فضاهای آموزشی باشد.در صورتی که تعداد سرویس های توالت بیش از ۴ چشمه باشد.تعبیه دو ورودی وخروجی الزامی است.عرض دهنه ورودی ۲۰/ ۱متر نباشد.محل تعبیه ورودی در دسترس مستقیم با فضای دستشویی ها بوده ودارای دید مستقیم به فضای توالت ها نباشد.چون سرویس بهداشتی معمولا روی کرسی چینی احداث میشود. تعبیه حداقل ۳ پله با ارتفاع مناسب مطابق با مشخصات مندرج در استاندارد ملی ایران الزامی است.

اسلاید 22: تجهیزات آتش نشانی: استفاده از قرقره های آتش نشانی (هورزیل) متصل به آب شهر یا منبع ذخیره مجزا و پمپ مستقل در فواصل لازم و مناسب ضرورمی باشد.آموزش های لازم جهت استفاده مناسب و اصولی از امکانات و تجهیزات ایمنی برای کادر آموزشی ودانش آموزان در سطوح مختلف الزامی است. همچنین خاطر نشان می سازد که قبل از احداث، تأسیس و بهره برداری از مدارس اخذ تائیدیه ایمنی از آتش نشانی می تواند در ارتقاء ایمنی مدرسه نقش بسزایی ایفا نماید.قبل از نصب بخاری‌ها نسبت به سرویس و رفع نقایص احتمالی آن‌ها بالاخص در ناحیه سیستم سوخت رسانی دستگاه اقدام نمائید. کوره دستگاهها را حتماً نظافت کنید.در مدارس باید خاموش کننده های دستی پودر وگاز ۶ کیلویی و گاز کربنیک ۴ کیلویی به تعداد لازم حداکثر به فاصله هر ۲۲ متر یک دستگاه در نظر گرفته شود.

اسلاید 23: حتی الامکان وسایل گرمازا را در فاصله نیم متر ازدودکش مربوطه نصب نمائید.وسایل گرمازا مانند بخاری ها را در نزدیکی وتماس نزدیک با پرده ها وسایر اجسام قابل اشتعال نصب نکنید.در صورت بروز آتش سوزی در بخاری‌ها خونسردی خود را حفظ کرده و در وهله اول جریان سوخت دستگاه را قطع کرده وابتدا سازمان آتش نشانی را مطلع نمائید.چنانچه از سقف های شیروانی استفاده شود، فضای داخلی آن از ضایعات و فضولات پرنده های وحشی که یکی از عوامل بروز حریق خود به خودسوز می باشد، حداقل ماهی یکبار توسط سرایدار پاکسازی شود.حتی المقدور از استفاده از سقف های شیروانی با خرپاهای چوبی احتراز شود

اسلاید 24: نحوه جانمایی فضاها در ساختمان چند طبقه : فضاهای اداری عموما بهتر است در طبقات اول و دوم قرار گیرند تا عبور و مرور دانش آموزان و به طور کل افرادی که در فضای آموزشی رفت آمد می کنند را مد نظر قرار دهند .جاگیری کلاس های درس با توجه به پایه تحصیلی متفاوت است در مقطع ابتدایی بهتر است که کلاس ها در طبقات پائین قرار گیرند اما در مقطع راهنمایی و دبیرستان با توجه به سن دانش آموزان پایه های بالاتر در طبقات بالاتر و پایه های پائین تر در طبقات پائین تر قرار می گیرند .آزمایشگاه و کارگاه ها با توجه به اینکه معمولا دارای وسایل سنگین هستند بهتر است در طبقات پائینی و زیر زمین تعبیه شود .کتابخانه با توجه به اینکه فضایی است که نیاز به سکوت و دید بیرونی خوبی دارد لازم است در طبقات پائینی قرار گیرد و یا اینکه اگر دید و منظر خوبی رو به ساختمان داریم آن را در بالاترین طبقه و مشرف به منظره طراحی کنیم .نماز خانه نیز بهتر است در طبقات پائین و نزدیک به حیاط تعبیه شود و سرویس های بهداشتی خارج از فضای آموزشی در حیاط تعبیه شود و همچنین سالن امتحانات و اجتماعات باید در طبقات همکف و زیر زمین و در اولویت دوم در طبقات بالاتر قرار گیرد .

اسلاید 25: با تشکر پایانهواداران معماریwww.architectfans.com